بدون کریدور زنگزور، کریدور لاچین و بدون دالان لاچین، قره باغ کوهستانی وجود نخواهد داشت. برعکس، تا زمانی که «کریدور زنگزور» وجود دارد، یک دالان لاچین وجود خواهد داشت و تا زمانی که این کریدور وجود دارد، یک قره باغ کوهستانی نیز وجود خواهد داشت
دلایل اهمیت کریدور لاچین| احتمال زمستان سخت برای قرهباغ
باکو با کنترل کریدور لاچین به عنوان گلوگاه قره باغ میتواند فشار خود به ایروان را مضاعف و خواستههای خود را دیکته کند که باید منتظر هفتههای آینده بود.
بازار: گروه بینالملل؛ چند روز پیش «نیکول پاشینیان» نخست وزیر ارمنستان گفت: «ایده پشت این پروژه این است که ارمنستان از طریق جمهوری آذربایجان و این جمهوری از طریق ارمنستان به مسیرهای حمل و نقل دسترسی داشته باشند. از نظر جهانی، این فرصتی برای باز کردن مسیرهای تجاری بینالمللی جدید است. باید بگویم که ما بسیار به این امرعلاقه مندیم.» پاشینیان گفت که این موضوع در آینده نزدیک با حمایت روسیه حل خواهد شد. در حال حاضر پیشرفتهایی در کار کمیسیون سه جانبه ارمنستان، جمهوری آذربایجان و روسیه که برای رسیدگی به این موضوع ایجاد شده است.
الهام علیاف رئیس جمهور آذربایجان نیز هفته گذشته اعلام کرد که کنترل کریدور لاچین بین ارمنستان و قره باغ کوهستانی به مقامات آذربایجان واگذار شده است. این کریدور به دلیل اهمیت استراتژیک خود اولین هدف نیروهای ارمنی در اولین جنگ قره باغ کوهستانی در سالهای ۱۹۸۸-۱۹۹۴ بود. این خبر همزمان با نشست سه جانبهای به میزبانی چارلز میشل، رئیس شورای اروپا با حضور سران آذربایجان و ارمنستان در بروکسل اعلام شد که در هر دو پایتخت، باکو و ایروان، نسبت به نتیجه این نشست خوش بینی محتاطانهای وجود داشت. در این میان روسیه نیز وجود دارد که نمیخواهد نقش کلیدی خود را در این عرصه از دست بدهد بطوریکه رئیس جمهور ولادیمیر پوتین بلافاصله پس از نشست بروکسل با نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان تماس گرفت تا در جریان تحولات قرار گیرد.
بدون کریدور زنگزور، کریدور لاچین و بدون دالان لاچین، قره باغ کوهستانی وجود نخواهد داشت. برعکس، تا زمانی که «کریدور زنگزور» وجود دارد، یک دالان لاچین وجود خواهد داشت و تا زمانی که این کریدور وجود دارد، یک قره باغ کوهستانی نیز وجود خواهد داشت
اهمیت لاچین
جنگ دوم بین آذربایجان و ارمنستان در نوامبر ۲۰۲۰ با میانجیگری پوتین با آتش بس پایان یافت. ماده ۶ توافقنامه آتش بس مقرر میدارد که جمهوری ارمنستان تا ۱ دسامبر ۲۰۲۰ کریدور لاچین به وسعت ۵ کیلومتر را به آذربایجان باز میگرداند.این تعهد اکنون محقق شده است.
قبل از جنگ ۱۹۸۸-۱۹۹۴ بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، لاچین منطقهای با بیش از ۶۵۰۰۰ سکنه بود، که اکثریت آن آذری بودند. کریدور لاچین جدا از ناحیه لاچین، یک منطقه جغرافیایی است که ارامنه از ارمنستان به قره باغ کوهستانی عبور میکردند. این شهر عمدتاً از مرکز شهر لاچین و دو روستای نزدیک به نامهای زبوه و سوس تشکیل شده بود. زمانی که آذریها در سال ۱۹۸۸ مجبور به عقبنشینی شدند، این منطقه حدود ۲۰ سال خالی از سکنه باقی ماند. سپس بنابر ادعای آذربایجان، ارامنه لبنان و سوریه برخلاف مفاد کنوانسیون ژنو در آنجا اسکان داده شدند.
اگر پوتین برای پایان دادن به جنگ ۴۴ روزه بین آذربایجان و ارمنستان در سال ۲۰۲۰ مداخله نمیکرد، نیروهای آذری در راه تصرف خانکندی (استپاناکرت)، پایتخت قره باغ کوهستانی بودند.
پاشینیان اعتراف کرد که دفاع ارمنستان از بین رفته و راه حل دیگری جز موافقت با آتش بس وجود ندارد. در این شرایط پوتین وارد عمل شد و این قرارداد به روسیه اجازه داد تا ۳۰ سال پس از خروج سربازان خود را به عنوان نیروی حافظ صلح به آذربایجان بفرستد. توافق آتشبس مقرر میدارد که نیروهای حافظ صلح روسیه به مدت پنج سال در قرهباغ کوهستانی باقی میمانند، مدتی که به طور خودکار برای دورههای پنج ساله بعدی تمدید میشود مگر اینکه مخالفتی وجود داشته باشد. معلوم نیست که آیا روسیه هرگز علاقه مند به خروج نیروهای خود از منطقه خواهد بود یا خیر.
توافق آتشبس همچنین مقرر میکرد که طی سه سال، مسیر جدیدی برای اتصال قرهباغ کوهستانی و ارمنستان ساخته شود و نیروهای روسی برای حفظ امنیت آن مستقر شوند. ساخت این جاده قبلا توسط آذربایجان یک سال زودتر به پایان رسیده است و نیروهای حافظ صلح روسی اکنون در حال حرکت در موقعیت هستند. جاده جدید مناطق ساکن آذریها را دور میزند و مسیری را به سمت شرق کریدور لاچین دنبال میکند.
با این حال، یک مسئله مهم باقی میماند؛ قره باغ کوهستانی و ارمنستان در مجاورت یکدیگر نیستند. آنها با نوار باریکی از اهمیت صفهای بازار خاک آذربایجان از هم جدا شدهاند. بنابراین، باید در نقطهای که جاده جدید از مرز ارمنستان و آذربایجان میگذرد، یک ایستگاه مرزی ایجاد شود که تاکنون اطلاعات روشنی برای توضیح نحوه عملکرد این مکانیسم در دسترس قرار نگرفته است.
مفاد مهم دیگری در توافقنامه آتش بس وجود داشت. ماده ۹ مقرر میدارد: «جمهوری ارمنستان امنیت ارتباطات حمل و نقل بین مناطق غربی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان را به منظور ترتیب دادن تردد بدون مانع افراد، وسایل نقلیه و محموله تضمین میکند.» این همان موردی است که باکو از آن بعنوان کریدور زنگزور یاد میکند و کریدور لاچین را به امکان راه اندازی این کریدور ۴۳ کیلومتری گره میزند. در واقع بدون کریدور زنگزور، کریدور لاچین و بدون دالان لاچین، قره باغ کوهستانی وجود نخواهد داشت. برعکس، تا زمانی که "کریدور زنگزور" وجود دارد، یک دالان لاچین وجود خواهد داشت و تا زمانی که این کریدور وجود دارد، یک قره باغ کوهستانی نیز وجود خواهد داشت.
زمستان سخت برای قره باغیها
کریدور لاچین به یکی دیگر از نقاط اختلاف برای ارمنستان، قره باغ و آذربایجان تبدیل شده و امروزه این تنها جادهای است که ارمنستان را به قره باغ متصل میکند در حال تغییر است. آذربایجان ساخت جاده جدید را در سوی خود به پایان رسانده و از ارمنستان میخواهد مسیر سمت خود را نیز تغییر دهد. البته دبیر شورای امنیت ارمنستان این درخواست را بیاساس و غیر قانونی خوانده است. بر اساس سند امضا شده توسط طرفین درگیری، تا نوامبر ۲۰۲۳ برنامهای برای ساخت یک مسیر جدید در امتداد کریدور لاچین مشخص نشده است. با این وجود، آذربایجان کار خود و خروج ارامنه از شهرهای واقع در کریدور لاچین نیز آغاز شده است، چون این قلمرو فعلا تحت کنترل باکو خواهد بود.
در همین حال، باکو از طریق نیروهای حافظ صلح روسی مستقر در قرهباغ خواستار تغییر مسیر مواصلاتی با ارمنستان به منظور دور زدن کریدور لاچین شد. پس از جنگ دوم قره باغ، رهبران ارمنستان، روسیه و آذربایجان توافق کردند که کریدور لاچین را تا سال ۲۰۲۳ حفظ کنند اما آذربایجان در تلاش است تا شرایط مندرج در بیانیه سه جانبه ۹ نوامبر را که به جنگ ۲۰۲۰ را حذف کند.
شهر لاچین (ارمنستان آن را بردزور مینامد) و شهرهای آغاونو و سوس در کریدور لاچین قرار دارند و بیش از صد خانواده در آنجا زندگی میکنند. برای مثال، آغاونو بیش از ۲۰۰ نفر را در خود جای داده است. این امر به ویژه مهم است چون زیرساختهای ارمنستان از طریق این بخش که برق، گاز، ارتباطات تلفنی و اینترنت قره باغ را تامین میکند، میگذرد. پس از تسلط جمهوری آذربایجان بر کریدور لاچین، این منطقه احتمالا تمام خدمات خود را از دست بدهد. به باور کارشناسان به این ترتیب یک برگ برنده دیگر برای الحاق قره باغ کوهستانی، آذربایجان دریافت خواهد کرد.
در ماه مارس سال جاری، در جریان برف و یخبندان بیسابقه در قره باغ، مردم تقریباً سه هفته بدون گاز ماندند چون خط لوله گازی که از طریق آن گاز از ارمنستان تامین میشود آسیب دید. بخش آسیب دیده در قلمرو تحت کنترل آذربایجان بود و این کشور اجازه دسترسی برای تعمیر را نداد. پس از ده روز مذاکره، آذربایجان اهمیت صفهای بازار خود خط لوله را تعمیر و سپس خاموشی شروع شد. و احتمالا تکرار این سناریو در زمستان پیش رو نیز وجود دارد.
ساخت عجولانه جاده توسط جمهوری آذربایجان
تقریبا بلافاصله پس از امضای توافقنامه سه جانبه در سال ۲۰۲۰، رئیس جمهور آذربایجان اعلام کرد که جاده جایگزین کریدور لاچین در کمتر از سه سال آینده ساخته خواهد شد. الهام علیاف گفت: «پس از تعیین پارامترهای کریدور جدید، شهر لاچین نیز به ما بازگردانده خواهد شد». به این ترتیب تنها در عرض دو سال، باکو نه یک پیشنهاد پروژه، همانطور که در توافق ذکر شده است، بلکه ساخت یک جاده را اعلام کرد. در ۲ اوت، زمانی که باکو خواستار سازماندهی مسیر جدید شد، ارمنستان تجهیزات ساختمانی را به روستای کورنیدزور در منطقه سیونیک آورد. کار ساخت و ساز تنها چند روز است که ادامه دارد و این جاده از پل روی رودخانه آغاونو به روستای کورنیدزور خواهد رفت.
طول جاده جدید ۱۱ کیلومتر و ۷۵۰ متر خواهد بود که حدود ۶ کیلومتر آن ساخت بسیار دشوار خواهد بود. پس از ۲۵ آگوست، تا زمانی که جاده جدید ساخته شود، جاده بین ارمنستان و قره باغ یک بخش چهار کیلومتری جاده خاکی خواهد بود.
در پایان ماه ژوئن، نیکول پاشینیان اعلام کرد که پس از راه اندازی جاده جدیدی که شهر لاچین را دور میزند، سرزمینهای خارج از مرزهای منطقه خودمختار قره باغ کوهستانی به آذربایجان واگذار میشود، بدین ترتیب نخست وزیر در واقع انتقال شهرهای آهاونو (زابوخ در آذربایجان)، سوس و لاچین را به آذربایجان اعلام کرد.
در مجموع شواهد سیاسی نشان میدهد که در حال حاضر باکو دست بالاتر را دارد و توانسته با استفاده از کارت گاز و ترانزیتی خود، نظر اتحادیه اروپا و حتی مسکو را در تحولات قفقاز به سمت خود جلب کند که مهمترین آن کریدور زنگزور است که نخجوان را به سرزمین اصلی آذربایجان وصل میکند. حالا باکو با کنترل کریدور لاچین به عنوان گلوگاه قره باغ میتواند فشار خود به ایروان را مضاعف و خواستههای خود را دیکته کند که باید منتظر هفتههای آینده بود.
12 واکسن استنشاقی در صف ورود به بازار
ندا اظهری، مترجم: بعد از گذشت بیش از دوسالونیم از انتشار ویروس کرونا در دنیا، این ویروس گهگاه با سویههای جدید سروکلهاش پیدا میشود و بخشی از دنیا را درگیر میکند و دوباره بهحالت غیرفعال بازمیگردد. در این میان، تحقیقها و پژوهشها همچنان ادامه دارد و دانش دانشمندان از این ویروس، چگونگی انتشار و ابتلای آن به افراد بهروز میشود و گهگاه نتایج جدیدی از مطالعات خود منتشر میکنند که به شناخت هرچه بهتر ویروس کمک میکند. هنوز هم بعد از مدتها، درمانهای بهکاررفته در درمان بیماران کرونایی بهاندازه کافی نمیتوانند موثر باشند تا جایی که شماری از بیماران با کرونای طولانیمدت دستوپنجه نرم میکنند که درمانهای فعلی کمکی به بهبودی عوارض بعد از بهبودی آنها نمیکند و آنها تا ماهها با عوارض ناشی از کرونا دستبهگریبانند.
نانولوله تونلزنی راهی برای گسترش ویروس کرونا
با وجود اینکه ویروس SARS-CoV-2 در ابتدا مجاری تنفسی را درگیر میکرد و بیمارانی که در ماههای ابتدایی همهگیری به این ویروس مبتلا میشدند، بیشتر با علائم تنفسی شدید مواجه میشدند، دیگر اندامهای بدن مانند رودهها، کبد، کلیهها، قلب و حتی اهمیت صفهای بازار اهمیت صفهای بازار مغز هم تحتتاثیر این ویروس قرار میگیرد. محققان تظاهرات عصبی حاد را در ارتباط با این بیماری بهویژه در موارد کرونای طولانیمدت گزارش کردهاند. توانایی ورود ویروس SARS-CoV-2 به سیستم عصبی نشان میدهد چند نوع ویروس کووید به سیستم عصبی مرکزی حمله کرده و در آن باقی میمانند. محققان در بررسی بافت مغز در بیمارانی که بر اثر ابتلا به کرونا فوت شدند، اعلام کردند کرونای آنها مثبت گزارش شده بود. بررسی ورود ویروس SARS-CoV-2 به سلولهای عصبی برای درک تظاهرات عصبی مرتبط با کووید-19 الزامی است اما با وجود این، دستیابی و رسیدن این ویروس به سیستم عصبی مرکزی و چگونگی بروز علائم عصبی مرتبط با این عفونت هنوز بهطور کامل مشخص نیست. محققان بر این باورند که ویروس کرونا از چند راه وارد سلولهای بدن میشوند و زمانی که به سیستم عصبی مرکزی میرسند، به گیرنده آنزیم مبدل «آنژیوتانسین2(ACE2)» متصل میشود که در معرض سلولهای عصبی برای آلودهکردن مغز قرار دارند. مهمترین مسئولیت گیرنده ACE2، کمک به ورود ویروس به مجاری تنفسی تحتانی است. برای این کار، پروتئینهای اسپایکویروس به دامنه آنزیمی این گیرنده متصل میشوند.
به گزارشscience، تظاهرات عصبی سندروم حاد تنفسی کرونا یکی از مسائل اصلی در کرونای طولانیمدت بهشمار میرود. اینکه ویروس کرونا چگونه به مغز دسترسی پیدا میکند و چگونه این عفونت منجر به بروز علائم عصبی میشود، هنوز بهدرستی مشخص نیست؛ چراکه ابزار اصلی ورود ویروس توسط «اندوسیتوز»، بهعنوان گیرنده آنزیم تبدیلکننده «آنژیوتانسین2» بهسختی در مغز قابل شناسایی است. سلولهای عصبی انسان، مجوزی برای ورود عفونت به بدن از مسیر «آندوسیتی» ندارند و زمانی که بههمراه سلولهای اپیتلیال کشت داده میشوند، احتمال آلودگی آنها وجود دارد. ویروس SARS-CoV-2 باعث تشکیل نانولولههای تونلزنی میشود که این مسیر، راهی برای گسترش ویروس به سلولهای سالم بهشمار میرود. محققان در مطالعات خود ارتباطی را میان ویروس SARS-CoV-2 و نانولولههای تونلزنی را کشف کردهاند.
واکسن استنشاقی بینی مسیری برای مقابله با کرونا
تنها 10ماه بعد از نخستین گسترش ویروس حاد تنفسی کرونا در دنیا، محققان دو نوع واکسن mRNA را رونمایی کردند که با آزمایش روی بیش از 74هزار نفر، معتقد بودند تا 95درصد در برابر ویروس موثر واقع میشود. بخش اعظمی از این موفقیت در گروی سرمایهگذاری 10میلیارددلاری دولت آمریکا بود که منجر به تسریع تولید و تجاریسازی این دو نوع واکسن در مارس2020 شد. پس از آن و توسعه انواع مختلفی از واکسنهای کرونا، طرح واکسیناسیون در دنیا با سرعت پیش رفت اما شیوع نوع خفیف کرونا بهنام اُمیکرون باعث شد دوباره سرعت واکسیناسیون کاهش یابد و پس از آن بار دیگر دنیا درگیر سویه جدیدی از کرونا شد که سرعت انتقال بهمراتب شدیدتری داشت. در این میان، برخی مردم دنیا بهدلیل تزریقیبودن واکسنهای کرونا، خبر تولید واکسن استنشاقی که نیازی به تزریق عضلانی نداشت، با استقبال بالایی مواجه شد. محققان با مطالعات گستردهای که روی اثربخشی واکسنهای تزریقی انجام دادند، دریافتند واکسنهای تزریق عضلانی ایمنی مخاطی را در سطح بافت ایجاد نمیکنند و تنها راه رسیدن به این هدف استفاده از واکسنهای استنشاقی یا خوراکی است. درحال حاضر 12واکسن استنشاقی مراحل بالینی خود را سپری میکنند و 4واکسن هم در فاز3 آزمایش و کنترل قرار دارند.FluMist تنها واکسن استنشاقی دنیاست که در سال2018 ازسوی سازمان غذا و دارو تایید شده بود. اگرچه این واکسن از نظر اثربخشی با واکسنهای آنفلوآنزا برابری میکند، اما تزریق آن محدودیت سنی دارد و افراد تا 50سال مجاز به تزریق آن بوده و زنان باردار و افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی محدودیت تزریق دارند.
مقابله با کووید طولانی همچنان ادامه دارد
درست است که بیش از دوسال از شروع کرونا میگذرد اما هنوز هم برخی بیماران هستند که تا ماهها با عوارض بعد از کرونا دستوپنجه نرم میکنند؛ از اینرو، محققان نام کووید طولانیمدت را روی این نوع موارد ابتلا به کرونا گذاشتهاند. اگرچه دستکم 26آزمایش بالینی برای درمان کووید طولانی در دست انجام است، اما برخی آزمایشها بسیار محدود بوده و محققان گروههای کنترل خوبی برای دستیابی به نتایج قابلقبول در دست ندارند. در سال آینده قرار است آزمایشهای کلیدی در دستورکار دانشمندان قرار گیرد تا نتایجی برای داروهایی که سیستم ایمنی و لختههای خونی را مورد هدف قرار میدهند، بهدست آید. یکی از موانع اصلی برای توسعه درمانهای طولانیمدت کووید، عدم اطمینان از علت اصلی بیماری است. در دوسال گذشته، شماری از فرضیهها پیشتاز بودند و محققان امیدوارند شناخت صحیح در درک علت اصلی، به توسعه درمانها کمک کند. شواهدی نشان میدهد که ویروس کرونای طولانیمدت با تحریک سیستم ایمنی همچنان بعد از بهبودی هم باعث بروز مشکل میشود بهطوری که علائمی وجود دارد مبنیبر اینکه عفونت، باعث تولید آنتیبادیهایی میشود که به اشتباه به پروتئینهای بدن حمله کرده و مدتها پس از بیماری اولیه، باعث بروز علائم و آسیب بیشتر به بدن میشود. محققان همچنین دریافتهاند کووید-19 میتواند باعث ایجاد لختههای میکروسکوپی در خون شود که جریان اکسیژن را به بافتهای بدن مسدود میکند. همچنین ممکن است عفونت SARS-CoV-2 بتواند در درازمدت میکروارگانیسمهای روده را تخریب کند. داروهای ضدویروسی ممکن است پایداری ویروس کرونا را از بین ببرد. داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب میکنند، قادرند پاسخ ایمنی نادرستی را غیرفعال کنند. در این میان، استفاده از داروهای ضدلختهخون میتواند لختههای خونی ریز را در عروق از بین ببرد. محققان تاکنون درمانهای مختلفی را آزمودهاند که از این میان میتوان به «کلشیسین»، داروی ضدالتهابی درمانکننده نقرس اشاره کرد که برخی پزشکان در درمان کووید طولانی تجویز میکنند. استفاده از برخی درمانهای دیگر هم موفقیت نسبی داشتهاند. ازجمله آنها، استروئیدها و سایر سرکوبکنندههای ایمنی مانند «سیرولیموس» برای جلوگیری از پسزدن عضو پیوندی است. استفاده از آنتیهیستامینها هم توانسته برخی علائم را در بیماران کاهش دهند. پزشکان درحال حاضر مشغول آزمایش درمان جدیدی برای مهار التهاب در مبتلایان به کووید طولانی هستند. آنها از داروی RSLV-132 برای حذف RNA در گردش خون بیماران استفاده کرده که گمان میکنند منشأ التهاب در آنجا باشد. آنها معتقدند این دارو میتواند در کاهش خستگی در بیماران هم موثر باشد.
یک اهمیت صفهای بازار کرونایی چقدر ویروس منتشر میکند؟
به گزارش nature، مطالعات صورتگرفته روی سویههای مختلف کرونا که درطول مدت دوسالونیم در دنیا منتشرشده، نشان میدهد افرادی که به سویههای آلفا، دلتا و اُمیکرون مبتلا شدهاند، مقادیر بیشتری از ویروس را نسبت به دیگر بیماران منتشر میکنند. علاوهبر این، افرادی که پس از واکسیناسیون و حتی پس از تزریق دز تقویتکننده به کرونا مبتلا میشوند، همچنان ویروس را در هوا پخش میکنند. این مساله، اهمیت تهویه هوا بهویژه در فضاهای بسته را نشان میدهد بهطوریکه دولتها باید هزینههای بیشتری را صرف تهویه و فیلتر هوای محیطهای بسته کنند. محققان شماری از مبتلایان به کرونا را موردبررسی قرار دادند، بهطوریکه جلوی صورت آنها ابزاری قیف مانند قرار دادند تا به مدت 30 دقیقه درون آن آواز بخوانند یا فریاد بزنند که حتی برخی از آنها در این مدت سرفه و عطسه هم داشتند. در این برهه زمانی، یک دستگاه هم تعبیه شده بود که ذرات منتشرشده از دهان این بیماران را جمعآوری میکند. این دستگاه موسوم به Gesundheit-II، قطرات ریز خارجشده از دهان را با قطر پنج میکرومتر یا کمتر که قابلماندگاری در هوا هستند و از طریق پارچه و ماسکهای جراحی عبور میکنند، جداسازی میکند. افراد آلوده به ویروسهای آلفا، دلتا و اُمیکرون، در مقایسه با مبتلایان به سویههای دیگر، بیشترین میزان ویروس را در فضا منتشر میکنند. در مبتلایان به سویههای دلتا و اُمیکرون، اندازه ذرات ویروس پنج برابر بزرگتر از ذرات سویههای دیگر است.
البته محققان بر این باورند که انتشار ویروس همیشه هم عفونی نیست و وجود RNA ویروسی در ذرات خارجشده از دهان میتواند به انتشار بیماری در دیگران کمک کند. البته میزان ویروسی که از دهان مبتلایان به سویههای مختلف خارج شده با یکدیگر متفاوت است و هنوز محققان نتوانستهاند آن را به مقدار صحیح اعلام کنند. بهعنوان مثال، بیماران مبتلا به اُمیکرون ذرات حاوی RNA ویروسی 1000 برابر ریزتری را نسبت به سویههای آلفا و دلتا منتشر میکنند. درست است که ریشه این اختلافات بهدرستی مشخص نیست اما محققان اعلام کردهاند که علت آن میتواند به عوامل بیولوژیکی مانند سن و رفتار افراد بستگی داشته باشد. آن دسته از بیمارانی که بیشترین میزان ویروس را در فضا منتشر میکنند، بیشتر از دیگر مبتلایان سرفه میکنند. البته شواهد حکایت از آن دارد که مبتلایان به ویروس کرونا در مقایسه با مبتلایان به آنفلوآنزا، ویروس کمتری را در محیط منتشر میکنند.
کوکتل آنتیبادی جدید و مقابله با تمام سویههای کرونا
محققان در تحقیقات خود به کوکتلی از آنتیبادیهای استنشاقی دست پیدا کردهاند که با اتصال به ساقه ویروس، ممکن است به همهگیری کرونا پایان دهد. آنها با استفاده از این کوکتل آنتیبادی توانستهاند از انتشار تمام انواع ویروسهای کرونا شامل سارس و مرس جلوگیری کنند. آنها مدعی شدهاند که این درمان میتواند شیوه درمانی قدرتمندی برای مقابله با ویروس جهانی کرونا باشد. به گزارش
european-biotechnology، آنتیبادیهای جدید شناساییشده، برخلاف آنتیبادیها یا واکسنهای فعلی که ناحیه اتصال گیرنده پروتئین اسپایک را هدف قرار میدهند، منطقه ساقه S2 پروتئین اسپایک را مدنظر قرار میدهد. محققان انگلیسی ترکیبی از آنتیبادیها را استفاده کردهاند که هر دو منطقه S1 و S2 را مورد هدف قرار میدهند. محققان آمریکایی در مطالعات خود به آنتیبادی 17 hmAbs رسیدهاند که به ناحیه ساقه پروتئین S2 متصل میشوند. تنها چهار مورد از این آنتیبادیها قادرند سویههای بتا و اُمیکرون را خنثی کنند. این آنتیبادی از موشها دربرابر علائم کرونا محافظت میکند و با حفظ وزن بدن و پاکسازی ویروس از ریههای موش، چهار روز پس از ابتلا، اندازهگیری شده است. محققان معتقدند که آنتیبادی 1249A8hmAb در ترکیب با آنتیبادی 1213H7، تولید نوعی آنتیبادی میکند که RBD گلیکوپروتئین ویروس S را هدف قرار میدهند. آنها از دو آنتیبادی hmAbs در کوکتل AR-701 استفاده میکنند که برای استفاده استنشاقی طراحی شده است. این کوکتل آنتیبادی برای اثربخشی طولانیمدت طراحی شده و استفاده از آن یک سال یا بیشتر ماندگاری دارد.
اطلاعات و اهمیت آن در سرمایهگذاری
اطلاعات و اهمیت آن در سرمایه گذاری
اگر بخواهیم مهمترین عامل در یک سرمایهگذاری را مشخص کنیم، بدون شک این عامل «اطلاعات» است. اطلاعات ارزشمندترین دارایی در بازار سرمایه است.
در بخش ریسک و بازده در بورس گفتیم که ریسک یعنی احتمال تفاوت واقعیت با پیشبینی انجام شده که هر اندازه این تفاوت بیشتر باشد، ریسک هم بیشتر میشود.
به عنوان مثال قیمت هر سهم شرکت پارس خودرو با نماد خپارس در تاریخ 16 آذر 97 برابر با 1000 ریال است و پیشبینی میشود که قیمت این سهم یکسال دیگر به 2000 ریال برسد. اما قیمت سهم در یکسال آینده برابر با 1584 ریال میباشد. به تفاوت قیمت واقعی و قیمت پیشبینی شده یعنی 416 ریال، ریسک گفته میشود.
حال سوال این است که چطور میتوان این ریسک را کاهش داد؟
هرچه پیشبینی دقیقتر باشد، ریسک هم کاهش مییابد. اما چطور میشود پیشبینی دقیقتری انجام داد؟
پاسخ این سوال در اطلاعات دقیق و معتبر نهفته است. به همین دلیل است که میگویند «اطلاعات ارزشمندترین دارایی در بازار سرمایه است.» اطلاعات معتبر، صحیح و دقیق مبنای اصلی تصمیمگیری در بورس است و هرچه تصمیمگیری و پیشبینی بهتر و با اطلاعات دقیقتر و صحیحتری صورت پذیرد، ریسک کاهش مییابد.
به همین دلیل است که براساس قوانین و مقررات، کلیه شرکتهای بورسی موظف هستند که اطلاعات مالی و عملکردی خود را به طور دقیق و منظم در اختیار همه سرمایهگذاران قرار بدهند و همه سرمایهگذاران بر اساس این اطلاعات نسبت به خرید، فروش یا نگهداری سهام خود اقدام کنند.
در بخش انواع ریسکهای مرتب با سرمایهگذاری، هفت ریسک اصلی را معرفی کردیم. اینجا میتوان فهمید که اگر سرمایهگذاری به اطلاعات دقیق و معتبر دسترسی داشته باشد، میتواند بخش قابل توجهی از ریسکها را کنترل کند.
به عنوان مثال اشاره کردیم که یکی از ریسکهای سرمایهگذاری، ریسک مالی است. بدین معنی که اگر شرکتی بدهی زیادی به بانک یا نهادهای مالی داشته باشد، باید اصل پول و سود آن را بازپرداخت کند. حال اگر شرکت سودآوری لازم را نداشته باشد که بتواند اقساط وام را پرداخت کند، با ریسک مالی یعنی عدم توانایی در بازپرداخت وام مواجه میشود. پس برای یک سرمایهگذار میزان وام دریافت شرکت از بانک اهمیت دارد و سرمایهگذار میتواند این اطلاعات را از طریق بررسی صورتهای مالی شرکت شناسایی کند.
همچنین در خصوص انواع ریسکها مانند ریسک نرخ تورم، ریسک نرخ ارز، ریسک نرخ سود و . هم اگرچه تحلیل این متغییرهای اقتصادی مبتنی بر تحلیل روند متغییرهای اقتصادی کلان در آینده است، اما سرمایهگذار حرفهای میتواند با بررسی روند شاخصهای احتمال منتشر شده از سوی نهادهای رسمی و همچنین کمک گرفتن از متخصصین مالی و اقتصادی به پیشبینی قابل توجهی از وضعیت این شاخصها در آینده و تحلیل اثر آنها بر قیمت سهام و سایر اوراق بهادار دست یابد.
بنابراین بهرهگیری از اطلاعات با کمک به افزایش دقت پیشبینیها، ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد.
اطلاعات خوب چه ویژگیهایی دارد؟
چهار ویژگی اساسی اطلاعات را مفید و قابل استناد میکند.
1. اطلاعات باید معتبر و قابل اتکا باشد.
به همان اندازه که اطلاعات صحیح و معتبر میتواند ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهد، اطلاعات نادرست و شایعات میتوانند ریسک سرمایهگذاری را افزایش دهد و تصمیمگیری بر مبنای غلط استوار خواهد شد که میتواند به شکست بیانجامد.
به عنوان مثال شایعه افزایش قیمت خودرو باعث میشود که یک سرمایهگذار بر این مبنا، قیمت سهام این شرکت را به قیمت بالایی خریداری کند و وقتی که متوجه شود این خبر فقط یک شایعه بوده است، باید سهام خود را با ضرر به فروش برساند.
شایعه و شنیدهها یکی از اشتباهات رایج در سرمایهگذاری است که تا کنون سرمایه افرادی زیادی به این دلیل از بین رفته است.
2. اطلاعات باید جامع باشد.
جامع بودن اطلاعات بدین معنی است که تنها با یک خبر نباید به تجزیهوتحلیل یک شرکت یا یک صنعت پرداخت. به عنوان مثال اگر یک شرکت تولیدی، قیمت محصولات خود را افزایش دهد و در مقابل قیمت دستمزد پرداختی به کارکنان و همچنین بیمه پرداختی به تامین اجتماعی نیز افزایش یابد، سودآوری شرکت چندان تغییر محسوسی نخواهد کرد. پس اطلاعاتی که یک سرمایهگذار برای تحلیل خود نیاز دارد باید جامع باشد.
3. اطلاعات باید بهروز باشد.
اطلاعات معتبر و قابل اتکا که به صورت جامع تحلیل شود، اگر بهروز نباشد، اهمیتی ندارد. بسیاری از سرمایهگذاران به این دلیل نمیتوانند سود مناسبی اهمیت صفهای بازار کسب کنند که به اطلاعات بهروز و لحظهای دسترسی ندارند.
به عنوان مثال شرکت سیمان سپاهان با نماد سپاها برنده یک مناقصه تامین سیمان به ارزش 300 میلیارد ریال شده است. به محض انتشار خبر ارزش سهام این شرکت افزایش خواهد یافت. حال اگر یک سرمایهگذار یک هفته پس از انتشار این خبر از آن مطلع شود، نمیتواند با استفاده از این اطلاعات به سود دست یابد، چون که سهام شرکت سیمان سپاهان افزایش یافته و در قیمت جدید متعادل شده است.
4. اطلاعات باید مرتبط باشد.
در بورس بسیار مشاهده میشود که سهامدارن بر مبنای هیجانات سهام خود را به فروش میرسانند و یا اینکه برای خرید یک سهام خاص تشکیل صف خرید میدهند.
به عنوان مثال با انتشار خبر افزایش نرخ ارز، شرکتی که مواد اولیه و بازار هدف آن داخل کشور است هیچ تاثیری نمیپذیرد، اما سرمایهگذاران نگران تاثیر منفی نرخ ارز بر این شرکت هستند. پس سهام خود را با قیمت کم به فروش میرسانند. پس یک سرمایهگذار باید بداند که اطلاعات منتشر شده با فرض سه شرط قبلی، چه تاثیری میتواند بر شرکت مورد نظر او داشته باشد.
صف کامیونها در مرز کردستان عراق/ هزینه بازار، هزینه سربار
نخستین پس لرزه همه پرسی استقلال کردستان عراق در بخش اقتصادی، خودش را نشان داد. بسته شدن مرزهای ایران به روی اقلیم کردستان و صف طویلی که گفته میشود همچنان پشت مرز بسته شده، نشانههای نخستین این چالش هستند که به زودی عمیقتر و گستردهتر خواهد شد. هفته گذشته با همه کشمکشها تا پایان هفته به برخی از کامیونهای حامل سوخت و مواد غذایی فاسد شدنی اجازه عبور از مرز داده شد. اما.
خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)- شیرین سعیدی:
نخستین پس لرزه همه پرسی استقلال کردستان عراق در بخش اقتصادی، خودش را نشان داد. بسته شدن مرزهای ایران به روی اقلیم کردستان و صف طویلی که گفته میشود همچنان پشت مرز بسته شده، نشانههای نخستین این چالش هستند که به زودی عمیقتر و گستردهتر خواهد شد.
بسته شدن ناگهانی مرزها شوک تازهای بود به اقتصاد نیمه جان شهرهای مرزی و صادر کنندگان وارد کرد. صادر کنندگانی که در تنگناهای داخلی و بروکراسی اداری ایران درگیر شدهاند و امروزه بدون هیچ اعلام قبلی راه صادرات بسته شده است. هفته گذشته با همه کشمکشها تا پایان هفته به برخی از کامیونهای حامل سوخت و مواد غذایی فاسد شدنی اجازه عبور از مرز داده شد. اما هنوز هم سایه اخبار ضد و نقیض برای بسته شدن مرزهای هوایی و زمینی بر سر صادرات ایران سایه افکنده است. بسیاری از مسولان دولتی معتقدند که این آینده و زمان خاصی را برای پایان دادن به این وضعیت نمیتوان اعلام کرد. در مقابل مسولان بخش خصوصی نیز معتقدند که بخش خصوصی تابع سیاستهای کلان و کلی جامعه (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی) است، بنابراین نمیتوانند ریسک کنند. دولت نیز باید در کاهش خسارتهای وضع موجود کمک کرده و به طور حتم پوششهای بیمهای و. برای این منظور پیشبینی کند. امروزه حجم زیادی از صادرات منطقهای به اقلیم کردستان و عراق انجام میشود. اهمیت تجارت با عراق و کردستان عراق از آنجایی اهمیت دارد که تراز تجاری ایران و کردستان عراق مثبت بوده و این به معنای آن است که عراق بیشتر به منزله یک مقصد صادرات کالا بوده تا واردات کالا. به همین دلیل نیز ارزآوری این مقصد صادراتی بیش از هر چیزی برای بازرگانان ایرانی اهمیت داشته است. اما حالا این مقصد تجاری و ارزآور برای بازرگانان و تجار ایرانی آینده ای نامعلوم دارد . ضمن آنکه در حال حاضر تا روشن شدن کامل وضعیت مرزهای ایران و عراق در قسمت کردستان صادرات بیش از هر زمان دیگری فقط هزینه برای صادرکنندگان خواهد داشت.
هزینه بازار، هزینه سربار
سعید شهروز، تولید کننده مواد پروتئینی و لبنی و صادر کننده آن به اقلیم کردستان و عراق است. او مشکل صادرات ایران به کشور عراق و اقلیم کردستان را یکی و دوتا نمیداند. بسته شدن مرز ایران و کردستان عراق را نیز مشکل کوچکی میداند که فقط به مشکلات ریز و درشت قبلی اضافه شده است.
او در اینباره به خبرنگار ایانا میگوید: مشکل بسته شدن یا محدودیت تردد در مرز زمینی ایران و کردستان عراق موقت و قابل حل است. البته از این تصمیم ناگهانی یکباره بیش از همه صادرکنندگان ایرانی لطمه میبینند. هم ضرر و تاوان پشت مرز ماندن را میدهند، هم ضرر هنگفت از دست دادن بازار فروش و اشغال آن توسط ترکیه.
او اضافه میکند: در مورد مواد غذایی و لبنیات وضع خیلی بغرنجتر و پیچیدهتر است. امروز با توجه به وجود فراوردههای لبنی ترکیه در کردستان عراق، باتوجه به حجم و کیفیت آن ها جایی برای محصولات و فرآوردههای ایرانی نیست.
این تولیدکننده مواد غذایی اشاره میکند که قیمت محصولات ایرانی با توجه به کیفیت آن ها بسیار بالاست. او توضیح میدهد: سود صادرات به عراق فقط در صادرات مواد اولیه است. که ماهم در تولید مواد اولیه نیستیم. برای مثال شیرخشک یکی از بهترین مواد اولیه برای صادرات است. اما قیمت ما برای صادرات حدود 2500 دلار است، در حالیکه قیمت جهانی آن در حدود دو هزار دلار است.
شهروز اضافه میکند: این بخشی از مشکلات است. وجود استانداردهای ریز و درشت که از طرف اقلیم کردستان وضع شده (و همچنان درحال وضع شدن است) و نکاتی که صادر کنندگان رعایت نمیکنند هم باعث میشود وضعیت صادرات به این منطقه هر روز با چالش تازهای مواجه شود.
ترجیح مراودات با ایران
موضوع بلاتکلیفی مرزهای ایران و عراق از هر دو طرف قربانی میگیرد. البته از بازرگانان ایرانی بیشتر اما به هر حال برای هر دو طرف هزینههایی را دارد. این موضوع غیر از مواد سوختی یا محصولات معدنی و . است. محصولات غذایی و کشاورزی بخش عمدهای از واردات در کردستان عراق است که متاسفانه فقط بخش کوچکی از آن توسط ایران اشغال شده است. یکی از مهم ترین دلایل آن رعایت نکردن استانداردهای کالاهاست. کالاهایی که امروزه با چالشهای فراوان در داخل تولید شده اما در پشت مرزها بدون ایجاد هیچ ارزش افزودهای در حال از بین رفتن است.
یاد، بازرگان اهل سلیمانیه است که سالهاست با ایران مراودات تجاری دارد. او هم از وضعیت نامطمئن مرزهای هوایی و زمینی دل نگرانیهایی بسیاری دارد. او خودش سفارشهایی دارد که پشت مرزها مانده و حالا باید جواب کسانی را که به آن ها قول جنس داده را بدهد. او گلایههای کوچک و بزرگی دارد و میگوید: سالهاست که با ایران تجارت میکنم. این تجارت هم برای ما و هم برای دوستان ایرانیمان سود داشته است. اما حالا نمیدانیم میتوانیم روی آمدن اجناس حساب کنیم یانه؟
او اضافه میکند: بیشتر کار ما در حوزه مواد غذایی و محصولات کشاورزی است. هرچند در سالهای اخیر بنا به دلایلی حجم واردات ما در این بخش کاهش داشته است. مهم ترین دلیل آن هم یکی افزایش تولید کالاهای کشاورزی در داخل کردستان عراق است و دیگر عدم رعایت استانداردهای لازم برای تولید محصولات و مواد غذایی است.
این بازرگان عراقی به دلیل ثابت بودن نرخ برابری دلار و ریال، تجارت با ایران را به صرفه میداند. او توضیح میدهد: اوایل کار یعنی بعد از جنگ، کالاهای خارجی از جمله ایرانی به راحتی وارد عراق میشدند. اما بعد از مدتی به دلیل ورود کالاهای نامرغوب و با استانداردهای پایین، اقلیم کردستان مجبور به وضع استانداردهای خاص خود شد. در این بین بیشتر، کالاهای ایرانی به دلیل رعایت کردن نکردن این استانداردها از ورود به اقلیم کردستان منع شدند و تعداد محدودی توانستند همچنان وارد شوند.
او اضافه میکند: حتی مواردی هم مشاهده شد که محصولات غذایی وارد شده پیش از حمل تاریخ مصرفشان دستکاری شده بود. اما با این همه باز هم بخشی از کالاهای ایرانی همچنان وارد میشوند. ترجیح ما همکاری با ایران است اما مشکل اینجاست که هر روز باید منتظ یک اتفاق تازه در حوزه صادرات و واردات از این ایران باشیم.
تجارت در حالت عام یک ارتباط دو جانبه و دو سویه است. امروزه که شیوه سیاستمداری و کشورداری در تمام دنیا تغییر کرده گره خوردن منافع اقتصادی کشورها بهترین راه برای جلوگیری از جنگ و رشد و توسعه اقتصادهای ملی است.
محمد- ش یکی از بازرگانان اقلیم کردستان است که سالهای سال در ایران زندگی کرده است. او هم به کار واردات از ایران اشتغال دارد و هم برای صادرات به ایران فعالیت میکند. او معتقد است که بسته شدن مرزها بدون قرار و قانون نمیشود و البته موقت هم هست. او در اینباره میگوید: شرایط برای ایران سخت میشود و البته برای کردستان سخت میشود. اما بعید به نظر میرسد که در شرایط فعلی اقتصادی، ایران از سود صادرات و معامله با کردستان صرف نظر کند. در حال حاضر ارزش مبادلات ایران و اقلیم کردستان بین 10 تا 12 میلیارد دلار است .
او اضافه میکند: ارزش واقعی و اهمیت صادرات و مبادلات بین ایران و اقلیم کردستان را باید در شهرهای مرزی دید. اینکه بیشتر شرکتهای کوچک و متوسط در شهرهای مرزی به شدت وابسته به تجارت با کردستان عراق هستند.
این بازرگان اقلیم کردستان در توضیح شرایط به نکته مهم دیگری از جمله وجود رقبا نیز اشاره میکند. او توضیح میدهد: مراوده با ایران به نفع کردستان اما ایران باید در حفظ منافع خودش اهمیت صفهای بازار هم دقیق باشد. محدودیتهای عبور و مرور یا بازرگانی تا این لحظه فقط از طرف ایران اعمال شده است. خود اقلیم کردستان یا رقیب سرسختی مانند ترکیه چنین کاری را انجام نداده است .
او اضافه میکند: شرکتهای بزرگ ترکیه که در کردستان فعالیت دارند، اجازه نمیدهند که منافع آن ها با مخاطره روبرو شود. و این خطر بزرگی است که منافع شرکتهای ایرانی را تهدید میکند. همانطور که در بخش نفت و گاز بیشترین سود نصیب شرکتهای ترک میشود. بنابراین به نفع ایران و کردستان عراق است که با کمترین تنش و چالش مراوده داشته باشند .
علی نادِب، فعال اقتصادی و صادر کننده خدمات فنی و مهندسی به اقلیم کردستان است. او کارش را تاحدودی وابسته به رفتو آمد مرزی میداند. اما نکته مهمتر برای او مشکلات مزید شده بر چالشهای کنونی است. او در این باره میگوید: شرایط بسته شدن مرزها به طور قطع مقطعی و موقت است. اما همین موقت بودن هم به صادرکنندهها به خصوص به صادر کنندگان کالاهای فیزیکی ضربه مهلکی میزند. اما ضربه اصلی را نبود برنامهریزی صحیح و آماده نشدن بسترهای صادرات به وجود میآورد .
او اضافه میکند: برنامهریزی مدون و مشخصی برای صادرات به اقلیم کردستان که میتواند یکی از بهترین بازارهای کالای ایرانی باشد وجود ندارد. علاوه بر این ما بعد از این همه سال اطلاعاتی از بازار هدف نداریم. بانک مدونی از تجار و بازرگانان اقلیم کردستان برای ما وجود ندارد. حال موضوع تصمیمگیری ناگهانی و بسته شدن مرزها نیز مزید بر علت شده و هزینههای بیشتری را به صادرکنندگان تحمیل میکند.
بسته شدن مرز فقط یکی از مشکلات
گفته میشود باز شدن یا نشدن مرزهای ایران به سمت کردستان عراق موضوعی است که هنوز ابهامهای بسیاری دارد و اظهار نظر کردن برای آن بسیار زود است. مشکل توقف ناگهانی صادرات یک چیز است و مشکلاتی که هر روز برای صادرات به خصوص در کشورهای منطقه برای صادر کنندگان ایرانی رخ میدهد، چیز دیگری است.
هرچند که این خطر هم تا حدودی از سر صادرکنندگان ایرانی گذشت، اما همچنان این تهدید برای قطع مراودات وجود دارد. ضمن اینکه نابسامانیها همچنان در بخشهای مختلف ادامه دارد. جعفر دِلدِل صادرکننده مواد و مصالح به خصوص کاشی و سرامیک به عراق و اقلیم کردستان است. او هم با مشکلات و چالشهای ریز و درشتی روبروست که فقط بسته شدن مرز در روزهای اخیر یکی از آنهاست. او در اینباره میگوید: بدترین و در عین حال مهم ترین تاثیر باز یا بسته شدن مرزها تاثیر روانی بر صادر کننده است. شرایط صادرات به خصوص در مورد کالاهای سنگین وزن به کردستان عراق نابسامان است. در شرایط عادی وقتی از دورترین نقطه ایران به سمت مرز کردستان اجناس حمل میشود؛ طی حداکثر 48 ساعت کامیونها پشت مرز میرسند. اما برای وارد شدن به کردستان عراق شاید تا یک ماه هم در انتظار باشند .
او اضافه میکند: مشکل اینجاست که برخی اجناس از چین یا هند حمل میشوند و بین یک ماه تا 45 روز طول میکشد تا به مرز عراق برسد. طی دو روز تمام محموله تخلیه میشود و میرسد. اما محمولههای ایرانی مدت ها پشت مرز میماند و حالا هم که با یک خبر ناگهانی همه چیز به هم ریخته میشود. مرز باز شد اما این ترس وجود دارد که چه زمانی دوباره بسته میشود .
دلدل به یک نکته مهم تر نیز اشاره میکند. اینکه برای تولید کنندههای ما وضعیت خاصی دارند و تعلیق صادرات برایشان هزینههایی دو چندان دارد. او توضیح میدهد: تولید کردن در کشور ما کار دشواری است صادر کردن هم همین طور. بسیاری از تولید کنندگان ما فقط با توجه به بازارهای خارجی نوع خاصی از محصول را تولید میکنند. در این صورت با بسته شدن مرزها فکر کنید که چه مشکلاتی برای آن ها به وجود میاید؟ صادرات کردن با شرایط کنونی بیشتر شبیه به خودکشی است .
هرچند این صحبتها بخشهایی از حرفهای صادر کنندگان به کشور عراق و اقلیم کردستان بود اما میتوان حدس زد که بسته شدن ناگهانی مرزها بدون هماهنگی یا اطلاع به صادرکنندگان چه ضربه مهلکی به اقتصاد نحیف و رنجور تولید زده است .
در حال حاضر اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق اعلام کرده که خسارت بازرگانان پرداخت میشود اما این فضا برای بازرگانان همچنان پر ابهام و تاریکی است. حمید حسینی دبیر کل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق چندی پیش اعلام کرد «تجار ایرانی که به صورت رسمی به اقلیم کردستان صادرات داشتند نگران نباشند، چون صندوق ضمانت صادرات خسارات احتمالی را جبران می کند. در زمان بسته شدن مرزها فقط ۵۰۰ کامیون از فرآوردههای نفتی در مرز مانده بودند. این در حالی است که هنوز هیچ یکی از صادر کنندگان کالا به عراق نمیدانند این محدودیت کی و چگونه برداشته میشود یا جبران خسارتهای احتمالی این موضوع را از کجا باید پیگیری کنند.»
پشتپرده صفهای طولانی خرید دلار با اجاره ۲۵۰ تا ۵۵۰ هزار تومانی کارت ملی/سیاست تحریک تقاضا جواب میدهد؟
گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ از قرار معلوم، تشکیل صفهای خرید ارز در برابر صرافیها تمامی ندارد. حتی انتشار اخبار متعدد درباره اختلاف نرخ ارز در بازار آزاد و صرافی ملی نیز، در تغییر رویه موجود کارساز نبوده و پیامدهای خسارتبار آن همچنان ادامه دارد؛ خساراتی که به تدریج از آنها رونمایی خواهد شد!
گفتنی است، تا پایان هفته گذشته، در ازای ارائه کارت ملی، کارت بانکی و سیم کارت اختصاصی هر ایرانی، 2 هزار یورو یا 2200 دلار در سال با نرخ صرافی ملی به متقاضی ارز فروخته میشد. سیاستی که به محض تشدید شکاف بین نرخ ارز در بازار آزاد و صرافی ملی، تقاضای خرید اسکناس را تحریک میکرد و بازار خرید و فروش کارتهای ملی را در فضای حقیقی و مجازی رونق میبخشید.
مشاهدات میدانی خبرنگار تسنیم در روز 4 شنبه هفته گذشته، حاکی از اجاره کارت ملی به مبلغ 250 تا 550 هزار تومان و بر اساس میزان شکاف بین نرخ ارز آزاد و صرافی ملی در مقطع اجاره کارت ملی است. البته تقاضا برای اجاره کارتهای ملی افراد ناآگاه محدود به تحرکات میدانی سوداگران نبوده و تبلیغات اجاره کارت ملی به فضای مجازی نیز سرایت داشته که از قرار معلوم با پیگیری متولیان امر محدود شده است.
واکنشها در ازای اختصاص ارز به کد ملی همچنان ادامه دارد!
بازار سیاه فروش اطلاعات هویتی، اما در هفتههای گذشته واکنش کانون صرافان، پلیس و حتی دادستان تهران را در پی داشته است. کانون صرافان در اطلاعیهای تأکید دارد: «برخی سودجویان در فضای مجازی و پلتفرمهای تبلیغاتی تحت عناوینی همچون استخدام کارگر یک روزه صرافیها یا کسب درآمد بدون سرمایه در صرافی، در قبال پرداخت مبلغ ناچیز از اطلاعات هویتی و مشخصاً کارت ملی مشارالیه اقدام به سوء استفاده مینمایند.»
همچنین اخیراً، رئیس پلیس فتای پایتخت از شناسایی و دستگیری سرشبکههای سوءاستفاده از هویت شهروندان در بازار ارز در فضای مجازی خبر داد و اظهار داشت: «این افراد در قبال پرداخت مبالغ ناچیزی از اطلاعات هویتی افراد ناآگاه سوءاستفاده کرده، با آن ارز دولتی خریداری میکردند و در کانال و گروههای تلگرامی، به قیمت آزاد به فروش میرساندند. آنها با ایجاد یک شبکه مجرمانه در سطح استان تهران، نقش مخربی در ایجاد التهاب و نوسانات کاذب در بازار ارز ایجاد کرده بودند.»
خرید میلیون دلاری ارز با اجاره کارت ملی اشخاص!
اخیراً علی القاصی مهر دادستان تهران نیز طی گزارشی در شورای عالی قضائی به خرید و فروش ارز سهمیهای اشخاص گریزی زد و با اشاره به تشکیل پروندهای در این زمینه گفت: «بانک مرکزی بابت هر کارت ملی حدود 2 هزار دلار ارز واگذار میکند که این اقدام باعث ایجاد بازار سیاه شده است. عدهای ارز را دریافت کرده و در قبال آن، رقم ناچیزی بابت اجاره کارت ملی به صاحبان کارتهای ملی پرداخت مینمایند. در این پرونده 5 متهم که از طریق کارت ملی حدود 3 هزار نفر، چند میلیون دلار ارز از بانک مرکزی دریافت کردهاند، دستگیر شدند.»
بانک مرکزی نیز اول خردادماه سال جاری، در اطلاعیهای به هموطنان توصیه اکید کرد، از اجاره کارت ملی به افراد سودجو، به منظور انجام خدمات پولی، بانکی و ارزی جداً خودداری کنند ؛ چراکه عواقب ناشی از آن برعهده دارنده مدارک هویتی است.
اما فلسفه ایجاد این شکاف قیمتی چیست؟
البته تجربه تلخ حراج منابع ارزی در سال 1397 به واسطه اختصاص ارز 4200 تومانی برای همه مصارف به ویژه سفرهای خارجی و رایگان تمامشدن تورهای گردشگری (به واسطه مابهالتفاوت فاحش نرخ ارز دولتی و آزاد) فراموششدنی نیست. اما شاید بتوان یکی از وجوه مشترک فروش ارز صرف ارائه کارت ملی در مقطع کنونی را با تجربه دلار دولتی سال 1397، تحریک تقاضا دانست.
بررسیها نشان میدهد، در مقاطعی که بازار ارز متأثر از اخبار سیاسی و اقتصادی شکلدهنده انتظارات منفی، روند افزایشی پیدا میکند، بانک مرکزی با هدف ارسال سیگنال ثبات و آرامش به بازار و نیز نشان دادن دست بالا در مدیریت بازار ارز، قیمتگذاری ارز در صرافی ملی را همآهنگ با نرخ رشد ارز در بازار آزاد افزایش نمیدهد.
سیاستی که برخی کارشناسان معتقدند، موجب ایجاد شکاف بین نرخ ارز آزاد و صرافی ملی شده و به واسطه فروش ارز تنها با در دست داشتن کارت ملی، تقاضا برای خرید انواع ارزهای خارجی از صرافان تحت نظارت بانک مرکزی را دوچندان میکند.
مرور پیامدهای فروش اسکناس ارزی به شیوه مرسوم حاکی است، مضاف بر تشدید نگرانی مردم و فعالان اقتصادی از آینده اقتصادی کشور در پی انتشار تصاویر هجوم به صرافیها، عمقگرفتن بازار اجاره مدارک هویتی، چالشهای حقوقی و قضایی برای هموطنان ناآگاه در پی داشته است. همچنین، صاحبان سرمایههای خرد که دیگر توان سرمایهگذاری و خرید کالاهای سرمایهای نظیر خودروهای پایین رده بازار را هم ندارند، به واسطه یارانه ارزی، به حبس کاغذ دلار و یورو به عنوان دارایی با نقدشوندگی بالا روی میآورند.
در همین رابطه، پیشتر یک مقام بانک مرکزی در گفتوگویی درباره علت عدم برخورد بانک مرکزی با افرادی که اقدام به سوءاستفاده از ارز سهمیهای میکنند، گفت: نظارت بر اجاره کارتهای ملی بر عهده بانک مرکزی نیست. نهادهای امنیتی باید آنها را شناسایی کرده و با آنها برخورد کنند .
فارغ از ضرورت نظارت دستگاههای نظارتی بر تحولات ارزی کشور، بعید به نظر میرسد، وضع سیاستهای محرک تقاضا در بازار ارز با اقدامات امنیتی قابل مداوا باشد. مسئلهای که عزم جدی بانک مرکزی برای اختصاص ارز به متقاضیان واقعی ارز را میطلبد و اهمیت توجه دولتمردان به خاتمه دادن به اظهارات و سیاستهای افزایشدهنده انتظارات تورمی را خاطرنشان میکند.
در همین رابطه، پیشتر محمود بهمنی رئیس کل اسبق بانک مرکزی نیز در یک گفتوگوی رادیویی با اشاره به ضرورت صیانت از منابع ارزی و انتقاد از سیاست فروش ارز با کارت ملی به کلیه هموطنان، بر تأمین ارز صرفاً برای متقاضیان واقعی ارز آن هم در شرایط تحریمی و محدودیت منابع ارزی در دسترس تأکید کرد.
گفتنی است، در روزهای اخیر، ورود قیمت دلار در بازار آزاد به کانال 29 هزار تومانی و حبس قیمت دلار روی تابلوی صرافی ملی در محدوده 27 هزار تومانی، موجی از اخبار مبنیبر هجوم به بازار ارز را در اذهان عمومی منعکس کرد که استمرار این وضعیت علاوه بر تشدید انتظارات تورمی و شکلگیری انگاره شوک قریبالوقوع ارزی، تلاطم در بازارهای دارایی نظیر خودرو و مسکن را نیز به دنبال خواهد داشت.
البته بانک مرکزی به تدریج در صدد وضع قوانین و مقررات جدیدی در حوزه فروش اسکناس ارزهای خارجی است تا تنها متقاضیان واقعی به بازار ارز و صرافیهای تحت نظارت بانک مرکزی مراجعه داشته باشند که روز گذشته بخشنامه جدیدی در همین ارتباط ابلاغ شد.
دیدگاه شما