سامانه جامع تجارت

طبق آمار رسمی تا کنون در 73 کشور این سامانه با هدف تسریع در امور تجارت بین الملل راه اندازی شده است.

دانلود و خرید کتاب سامانه جامع تجارت

آشنایی با گام‌های کلیدی تجارت؛ ثبت سفارش و فعالیت در سامانه نیما

برای خرید و دانلود کتاب سامانه جامع تجارت نوشته امین تقی‌زاده و خواندن و شنیدن هزاران کتاب الکترونیکی و صوتی دیگر، اپلیکیشن طاقچه را رایگان نصب کنید.

دیگران دریافت کرده‌اند

معرفی کتاب سامانه جامع تجارت

سامانه جامع تجارت، آشنایی با گام‌های کلیدی تجارت( ثبت سفارش و فعالیت در سامانه نیما) اثری از امین تقی‌زاده است که در شرکت چاپ و نشر بازرگانی به چاپ رسیده است.

درباره کتاب سامانه جامع تجارت، آشنایی با گام‌های کلیدی تجارت( ثبت سفارش و فعالیت در سامانه نیما)

تجارت برون مرزی در جهان دارای سابقه‌ای طولانی است و ملت‌ها از زمان‌های دور برای ارضای نیاز‌های خود و دست‌یابی به کالا‌ها و خدمات سایر کشورها به مبادله خارجی پرداخته‌اند. در دوران گذشته تأمین نیازهای جامعه و سودجویی، انگیزه‌های اصلی ورود کشورها به عرصه بازرگانی بین‌المللی بودند. اما امروز هدف‌های مهم سیاسی و اقتصادی دیگری هم در این سامانه جامع تجارت قلمرو مطرح شده‌اند.

برخی از اقتصاددان‌ها بر این باورند که باز شدن مرزهای کشورها به روی یک‌دیگر و گسترش دادو ستدهای برون مرزی منابع اقتصادی ملت‌ها را به سوی فعالیت‌هایی که بهره‌وری بالاتری دارند هدایت می‌کند و روند رشد و توسعه آن‌ها را سرعت می‌بخشد. هم‌چنین از دیدگاه طرف‌داران تجارت بین‌المللی گسترش مبادلات خارجی یک راهبرد توسعه اقتصادی محسوب می‌شود.

کشور‌ها به‌دلیل متفاوت بودن هزینه‌های تولیدی و نیز برای بالا بردن رفاه و توسعه اقتصادی کشور و در نهایت افزایش استاندارد زندگی نیازمند تجارت بین‌الملل هستند. ارکان اساسی تجارت در سطح بین‌المللی، صادرات و واردات است. به‌دلیل‌این‌که ثبت سفارش کالا در ایران به‌عنوان یکی از مراحل اصلی جهت ورود قطعی کالا به کشور انجام می‌گیرد لازم است بیش‌تر به موضوع واردات پرداخته شود.

نویسنده در این کتاب پس از بیان مخترصری درباره تارخچه ثبت سفارش کالاهای وارداتی و مواد استثنای آنها، به مراحل ثبت سفارش در سامانه نیما می‌پردازد و این مسیر را به طور کامل معرفی می‌کند و سازوکارهای آن را تشریح می‌کند.

خواندن کتاب سامانه جامع تجارت، آشنایی با گام‌های کلیدی تجارت( ثبت سفارش و فعالیت در سامانه نیما) را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

دست اندرکاران امر تجارت به ویژه واردات مخاطبان این کتاب‌اند.

بخشی از کتاب سامانه جامع تجارت آشنایی با گام‌های کلیدی تجارت( ثبت سفارش و فعالیت در سامانه نیما)

تاریخچه ثبت سفارش

درسال ۱۳۷۱ در ابتدای راه سازندگی در کشور به‌دلیل عدم وجود هیچ‌گونه سیستم آماری در وزارت بازرگانی وقت، سیستمی به نام ثبت سفارش ایجاد شد که نوع محصول وارداتی، میزان و حجم آن، مبدا و هم‌چنین شخص وارد کننده آن شناسایی شوند. بعد از مدتی برای واردات هر نوع محصولی، ثبت در سیستم ثبت سفارش اجباری شد و باید میزان کالای وارداتی ثبت می‌شد تا دولت بر اساس مجموع آماری که به‌دست می‌آورد، واردات را کنترل نماید .

هم‌چنین در اوایل دهه ۷۰ بدهی ایران به بانک‌های خارجی زیاد شده و ایران توان پرداخت بدهی خود را نداشت. در آن زمان ایران برای این‌که بر واردات کالاها، ارزبری و ایجاد تاخیر در روند واردات نظارت داشته باشد مرحله ثبت سفارش را ایجاد کرد. اما پس از رفع مشکل کمبود ارز در آن سال‌ها کسی به این فکر نیفتاد که مرحله ثبت سفارش را حذف نماید. از آن زمان تاکنون مرحله ثبت سفارش ماندگار شد. با روی کار آمدن دولت یازدهم به‌دلیل‌این‌که کشور همانند دهه ۷۰ با مشکل کمبود ارز مواجه بود تصمیم گرفته شد تا سیستم ثبت سفارش اصلاح گردد.

د‌رحال‌حاضر بیش‌تر کدهای تعرفه در سامانه جامع تجارت ثبت سفارش می‌گردند که نسبت به سامانه ثبتارش عملکرد بهتری دارد و اصلاحات لازم در آن صورت گرفته است.

علی‌رغم اصلاحات صورت گرفته، هم‌چنان بسیاری از تجار اعتقاد دارند که می‌بایست فرآیند ثبت سفارش حذف گردد زیرا فرآیند کارهای گمرکی کاهش می‌یابد و همین موضوع به بهبود شاخص کسب‌و‌کار در کشور کمک می‌کند و در نهایت مسیر تجارت فرامرزی کشور تسهیل می‌شود.

همه‌چیز درباره سامانه جامع تجارت ایران

استفاده از فناوری در راستای تسهیل فرآیندها و افزایش سرعت انجام امور کسب‌وکارها از چند سال پیش شدت بیشتری گرفته است. این روزها سرعت اهمیت بیشتری پیداکرده است و البته چاشنی دقت تأثیر خاصی بر اهمیت آن گذاشته است. شاید حتی بتوان توسعه تجارت در عرصه بین‌الملل را مرهون تلاش‌هایی که در زمینه آسان‌سازی تجارت بین‌الملل شده دانست.

یکی از مواردی که تأثیر زیادی در تسهیل تجارت در عرصه جهانی داشته و دارد، سامانه جامع تجارت ایران یا همان سامانه ثبت سفارش کالا است. پیشنهاد می‌کنیم اگر با سامانه جامع تجارت ایران آشنایی ندارید، تا انتهای مقاله همراه سپیدار سیستم باشید.

درباره چرایی تشکیل سامانه جامع تجارت ایران

به‌واقع انجام تشریفات گمرکی و سرعت انجام مکاتبات و تبادل اسناد در این زمینه این روزها نقش مهمی در توسعه تجارت بین‌الملل، توسعه‌ی بازاریابی بین الملل و به دنبال آن توسعه اقتصادی کشور دارد.

در کشور ما با توجه به نیازهای قانونی، اقدام به صادرات و واردات پیچیدگی‌های اداری خود را دارد و لازم است که اطلاعات و اسناد موردنیاز بین نهادهای مختلف رد و بدل شود. در حقیقت بوروکراسی سابق اداری دیگر جوابگوی دنیای مدرن تجارت نبود. به همین دلیل سامانه جامع تجارت به آدرس ntsw.ir (سامانه جامع تجارت الکترونیک) شکل گرفت و در دسترس عموم قرار دارد.

سامانه جامع تجارت چیست و چه نقشی در اقتصاد بین الملل دارد؟

در پاسخ به پرسش سامانه جامع تجارت چیست باید بگوییم که، سامانه جامع تجارت ایران یک مکانیسم تسهیل‌کننده برای انجام امور بازرگانی است. در شرایطی که پیچیدگی‌های قانونی و اداری زیادی باعث شده که مسئله تجارت بین‌الملل به امری پیچیده تبدیل شود، نیاز به سیستم‌های تسهیل گری مثل سامانه تجارت ایران به‌واقع احساس می‌شود. این سیستم‌های تسهیل گر دسترسی تجار را به بسیاری از فرصت‌ها آسان‌تر می‌کند.

سامانه جامع تجارت ایران یکی از برنامه‌های دولت در راستای اجرای برنامه‌های دولت الکترونیک است که علاوه بر کاهش پیچیدگی‌ها، تسهیل و تسریع در انجام امور تجارت بین‌الملل، باعث کاهش فساد در اقتصاد و تجارت نیز می‌شود، بنابراین نباید کاربرد سامانه تجارت را نادیده گرفت.

سامانه جامع تجارت ایران، قلب گمرک و بازرگانی

سامانه جامع تجارت الکترونیک یا همان سامانه ثبت سفارش کالا، یک نوع از سامانه یکپارچه‌سازی و نظارت بر فرآیندها در تجارت است که قرار است پل ارتباطی بین تجار و بازرگانان، با دستگاه‌های ذی‌ربط در زمینه تجارت بین‌الملل باشند.

سامانه جامع تجارت برای اولین بار در تاریخ 5 مرداد 1395 در دسترس کاربران قرار گرفت و به‌طور رسمی از آن بهره‌برداری شد. اکنون تجار و بازرگانان، اموری مثل ثبت سفارش کالا، اخذ مجوزهای ورود و استعلام کارت بازرگانی خود را با استفاده از سامانه تجارت و مراجعه به nstw.ir انجام می‌دهند.

طبق اطلاعات به‌دست‌آمده در حال حاضر چنین سیستمی در 73 مورد دیگر از کشورهای جهان نیز راه‌اندازی شده و هدف آن‌ها نیز کمک به تسهیل و تسریع انجام امور تجارت بین‌الملل است. البته ممکن است در این کشورها نحوه کار این سیستم‌ها با آنچه که در سامانه تجارت ایران وجود دارد کمی متفاوت باشد.

تقسیم بندی سامانه جامع تجارت ایران

1. سامانه جامع تجارت
2. سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا
3. سامانه شناسه کالا
4. سامانه سنجش اعتبار و رتبه‌بندی اعتباری
5. پرتال ارزی یا نظام یکپارچه معاملات ارزی نیما
6. سامانه جامع حمل‌ونقل
7. سامانه جامع امور گمرکی

جالب اینجاست که برخی از این بخش‌ها که اکنون زیرمجموعه سامانه جامع تجارت ایران هستند قبلاً هم وجود داشته‌اند، اما اکنون به‌صورت یکپارچه و هماهنگ فعالیت می‌کنند تا سرعت انجام مکاتبات، نقل‌وانتقال اسناد و اطلاعات و مدارک در کمترین زمان ممکن صورت گیرد. در واقع سامانه تجارت الکترونیک توانسته تشریفات و بوروکراسی‌های بیهوده و مشکل‌ساز را حذف کند و باعث کاهش مدت‌زمان و صرفه‌جویی در آن شود.

منظور از ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت چیست؟

همانطور که گفتیم ثبت سفارش کالا اکنون از طریق سامانه جامع تجارت ایران انجام می شود. طبق قانون کشور برای واردات کالا به کشور باید از طریق سامانه جامع تجارت ایران ثبت سفارش انجام شود. این مجوز را سازمان وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می دهد که طبق آن ورود به یک کالا مجوز قانونی به دست می آورد ترخیص آن کالا از گمرک امکان پذیر می شود.

البته بعضی از کالاها باید از سازمان های دیگر همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تاییدیه بگیرند که انجام پیچیدگی های این امور از طریق سامانه جامع تجارت ایران به حداقل رسیده و آن را تسریع بخشیده است.

تا چند سال پیش همه این امور به‌صورت حضوری انجام می‌شد، اما اکنون انجام این امور از طریق سامانه الکترونیکی جامع تجارت ایران امکان‌پذیر شده است. سامانه ی جامع تجارت حتی در زمینه حسابداری بازرگانی نیز تأثیرات خود را بجا می‌گذارد و تسهیل امور در زمینه حسابداری بازرگانی نیز به این شکل اتفاق می‌افتد. صورت های مالی نیز تحت تأثیر امور بین‌الملل و هزینه‌های آن دچار تغییراتی خواهند شد.

وظایف و مزایای سامانه جامع تجارت ایران چیست؟

بر اساس آنچه در اساسنامه مرکز توسعه تجارت الکترونیک ثبت‌شده است 2 مورد زیر از مهم‌ترین وظایف سامانه و برنامه جامع تجارت به شمار می‌روند.

1. تسهیل تجارت با استفاده از ابزارها، امکانات و مدل‌های استاندارد تجارت الکترونیک در سطح ملی و بین‌المللی
2. ایجاد یک واحد تجاری مشخص و فراهم شدن زمینه برای تعاملات ملی و بین‌المللی در تجارت الکترونیک

اما سؤالی که در ادامه پیش می‌آید این است که سامانه تجارت ایرانیان چه مزایایی دارد و چطور می‌تواند باعث تسهیل در تجارت شود؟

این اتفاق در 3 مرحله رخ می‌دهد. در مرحله اول حضور فیزیکی و تکرار در ارائه اطلاعات حذف می‌شود، سپس فرآیندهای بیهوده و غیرکاربردی به همراه اسناد بیهوده از فرآیند انجام امور حذف می‌شوند و درنهایت دسترسی به سامانه‌های بین‌المللی ایجاد می‌شود.

مزایای سامانه تجارت ایران برای بخش دولتی و بخش خصوصی

سامانه جامع تجارت ایران به‌طور مستقیم می‌تواند هم‌ روی بخش دولتی و هم ‌روی بخش خصوصی تأثیرات شگرفی به‌جا بگذارد که نباید از آن‌ها نیز گذشت.

مزایای سامانه جامع تجارت الکترونیک برای سازمان‌ها و نهادهای دولتی که به‌نوعی با اقتصاد بین‌الملل در ارتباط هستند، بسیار زیاد است. برخی از مهم‌ترین مزایای استفاده از سامانه جامع تجارت ایران به شرح زیر است:

• تخصیص مؤثر و کارآمد منابع دولتی
• اصلاح و بهینه‌سازی در منابع درآمد دولتی
• افزایش امنیت، کاهش فساد و شفافیت در امور تجارت بین‌الملل
• امکان استفاده از تکنیک‌های مدیریت ریسک

سامانە جامع تجارت ایرانیان همچنین برای بخش خصوصی نیز مزایای مختلفی به دنبال دارد. در ادامه برخی از این مزایا را مشاهده می‌کنید:

• کاهش هزینه‌ها به‌واسطه کاهش زمان انجام امور
• تسهیل و تسریع در انجام امور مربوط به اظهار و ترخیص کالا از گمرک
• تخصیص کارآمد منابع
• افزایش شفافیت برای استفاده‌کنندگان این سیستم

سامانه جامع تجارت ایران، دریچه‌ای به سمت تجارت بین‌الملل

امور مربوط به دولت الکترونیک در سال‌های اخیر مورد توجه جدی دولت و در دستور کار اصلی این دولت قرار داشته‌اند که موجب پیشرفت‌های زیادی در زمینه تسهیل امور تجارت بین‌الملل شده‌اند. البته همچنان مشکلات زیادی در این راه وجود دارد تا به وضعیت ایده آلی در این زمینه دست پیدا کنیم، اما سامانه جامع تجارت ایران را می‌توان به‌عنوان یکی از راه‌حل‌های مناسب در زمینه تسهیل تجارت در نظر گرفت. درنهایت پیشنهاد می‌کنیم اگر به اداره امور مالی کسب‌وکارها علاقه دارید و می‌خواهید از ترندها دور نمانید مقالاتی که در صفحه تازه های حسابداری منتشر کرده‌ایم را از دست ندهید.

در انتهای مقاله خوشحال می‌شویم اگر شما نیز نظرات خود را درباره سایت سامانه جامع تجارت با ما و سایر مخاطبان فرهیخته سپیدار سیستم به اشتراک بگذارید. شما چه تجربه‌ای از سامانه جامع تجارت دارید؟ اگر هم برای کسب و کار خود، به دنبال یک نرم افزار مالی مناسب هستید، همین حالا از طریق شماره ۰۲۱-۸۱۰۲۲۰۰۰ با مشاوران سپیدار در ارتباط باشید. همکاران ما در اسرع وقت پاسخگوی سوالات شما خواهند بود.

بررسی سامانه جامع تجارت ایران و توضیحاتی درباره آن

در این مقاله میخواهیم به سامانه جامع تجارت ایران بپردازیم که ارمغان جدیدی از علم فناوری اطلاعات است که تقریبا تاثیر خود را در تمام زوایای زندگی ما گذاشته و آن را حس میکنیم. اگر زندگی روزانه خودمان را با 20 سال و یا حتی 10 سال قبل مقایسه کنیم خواهیم دید که پیشرفت علم در این حوزه چقدر سریع بوده و زندگی ما چقدر راحتتر از گذشته شده است. البته به شرط آنکه با پیشرفت تکنولوژی ، علم ما نیز پیشرفت کند و بتوانیم از آن استفاده کنیم در غیر این صورت وضعیت زندگی ما سخت تر هم خواهد شد.

این روزها با پیشرفت تکنولوژی و نقش غیر قابل انکار عامل سرعت در انجام فرآیند ها همه چیز از جمله تجارت رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. به طور مثال: دیگر نمیتوان با متد های قدیمی تجارت در این مسیر قدم برداشت و انتظار موفقیت هم داشت! سامانه جامع تجارت یکی از جدیدترین شیوه های تسریع فرآیند تجارت بین الملل در کشور هاست که چند وقتی است پا بر این عرصه گذاشته است و گوی سبقت را از رقیبان خود ربوده است.

برای مثال سامانه جامع تجارت ایران یک سامانه وسیع و قدرتمند است که از دیدگاه افراد سنتی کار را مشکل کرده و از دید افراد مدرن تر که به علم روز مسلط هستند کار را بسیار سامانه جامع تجارت هوشمندانه و راحت کرده است.

سامانه جامع تجارت ایران چیست و چه کاری انجام میدهد؟

سامانه جامع تجارت ایران که به آن سامانه ثبت سفارش کالا نیز میگویند، سامانه جامع سازی و نظارت بر فرآیند ها در تجارت است.

در واقع این سامانه که برای اولین سامانه جامع تجارت بار در 5 مرداد 1395 به صورت رسمی مورد بهره برداری قرار گرفت، میتواند همانند پلی ارتباطی بین تاجرین و بازرگانان بین الملل عمل کند.

تجار و بازرگانان با استفاده از این سامانه میتوانند سفارش های خود را ثبت و مجوز های ورود کالا را اخذ کنند. همینطور این سامانه قابلیت استعلام کارت بازرگانی تجار را نیز دارد.

طبق آمار رسمی تا کنون در 73 کشور این سامانه با هدف تسریع در امور تجارت بین الملل راه اندازی شده است.

وظیفه اصلی سامانه جامع تجارت چیست؟

همانطور که گفتیم این سامانه برای جامع سازی و نظارت بر فرآیند ها در روند تجارت بین الملل وارد عرصه رقابت شده است پس وظایفی در این راستا برای آن تعریف شده است. همچنین این سامانه دارای دو هدف اصلی است که شامل تسهیل و یکپارچه سازی در امور تجاری در کشور و ايجاد شفافيت تجاري در کشور است و ديگري بعد نظارتي اين سامانه بر آن زنجيره کلان صادرات و واردات کشور صورت بگيرد.

این سامانه که برای تسهیل در دو بخش اصلی فرامرزی و تجارت داخلی است ، در بخش فرامرزی شامل بخش های :

1. سامانه جامع تجارت
2. سامانه جامع انبارها و مراکز نگهداری کالا
3. سامانه شناسه کالا
4. سامانه سنجش اعتبار و رتبه بندی اعتباری
5. پرتال ارزی یا نظام یکپارچه معاملات ارزی نیما
6. سامانه جامع حمل و نقل
7. سامانه جامع امور گمرکی

می باشد که توانسته تشریفات و بوروکراسی های بیهوده و مشکل ساز را حذف کند و باعث کاهش مدت زمان و صرفه جویی در آن شود.

ساز و کار سامانه جامع تجارت چگونه به تسریع روند تجارت کمک میکند؟

این سامانه از طریق ایجاد ارتباطی سریع در فضای ابری، بین بازرگانان و شرکت ها سبب حذف حضور فیزیکی آنان و انجام فرآیند های غیر ضروری آنان از طریق اتصال به سامانه های بین المللی میشود.

این امر به طرز شگفتی، به تسریع روند تجارت کمک میکند.

مزایای استفاده از سامانه جامع تجارت چیست؟

اگر بخواهیم از مزایای سامانه جامع تجارت بگوییم، میتوانیم به کاهش پدیده قاچاق با استفاده از این سامانه اشاره کنیم.

شاید برایتان سوال پیش بیاید که چگونه این امر ممکن است؟

از آنجایی که با استفاده از این سامانه، تمام تبادلات و معامله ها رنگ و بوی قانونی به خود میگیرند، پدیده قاچاق نیز خود به خود کاهش می یابد.

چه نهادهایی در ساز و کار سامانه جامع تجارت دخیل اند؟

برخی از نهاد های دولتی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم، نقش مهمی در ساز و کار این سامانه بر عهده دارند:

• وزارت اقتصاد
• وزارت صنعت، معدن و تجارت
• وزارت راه و شهرسازی

نحوه ثبت نام در سامانه جامع تجارت به چه صورت است؟

1. جهت ثبت نام در این سامانه ابتدا به آدرس ntsw.ir وارد شوید.
2. در صورتی که مدیرعامل شرکت شما فردی خارجی است، گزینه ثبت نام کاربران خارجی و در غیر این صورت گزینه ثبت نام کاربران ایرانی را انتخاب نمایید.
3. اگر قبلا در سامانه ثبتارش ثبت نام کرده بودید، میتوانید گزینه عضویت دارم را انتخاب کنید و با وارد کردن رمز عبور و کد ملی سامانه ثبتارش به صورت اتوماتیک، اطلاعات شما از آن سامانه به سامانه جامع تجارت منتقل میشود؛ در غیر این صورت گزینه عضویت ندارم را انتخاب و اطلاعات را وارد کنید.
4. در این مرحله شما باید اطلاعات دیگری مانند نام ونام خانوادگی، شماره شناسنامه، نام پدر، شماره همراه و … را وارد نمایید و پس از تایید کد ملی و شماره همراه شما با هویت شما، مراحل امنیتی کار به پایان میرسد.
5. در صورتی که اطلاعات شما صحیح باشند، ثبت نام شما با موفقیت ثبت شده است؛ اما یک کد 4 رقمی به شماره همراه شما ارسال خواهد شد که با وارد کردن آن در سامانه ثبت نام شما نهایی خواهد شد.

تاثیر سامانه جامع تجارت ایران بر روی روند کار

در چند سال اخیر تغییراتی در زیرساخت کشور رخ داده اند که دارای نقاط قوت بسیاری هستند و امور مختلف را برای ما آسان می کنند که یکی از آن سامانه ها ، سامانه جامع تجارت است. اگر بخواهیم تاثیر سامانه جامع تجارت بر روند امور را بررسی کنیم باید از چند جهت مختلف به آن نگاه کنیم. اول از همه اینکه باید قبول کرد که مانند همه سامانه ها ممکن است این سامانه نیز خطا ها و ایراداتی را داشته باشد اما در مقابل مزایای آن بسیار ناچیز است.

اگر بخواهیم به فواید سامانه جامع تجارت ایران اشاره کنیم ، میتوانیم به افزایش شفافیت برای استفاده کنندگان ، تسهیل در تجارت ، کاهش زمان و هزینه اشاره کرد. همچنین استفاده از چنین سیستمی به بهبود اثربخشی و کارایی نظارت‌های رسمی منجر شده و هزینه‌های بخش دولتی و خصوصی را در جهت استفاده بهتر از منابع کاهش می‌دهد و تشخیص کالای قاچاق راحتتر از گذشته شده است .این سامانه هنوز در حال پیشرفت است و مسئولین این پروژه در تلاش اند تا سیستم را آسان تر و ایمن تر کنند.

عوامل نادیده مقابل تکمیل سامانه جامع تجارت

دنیای‌اقتصاد : بیش از سیزده‌ماه است که از مهلت قانونی تکمیل سامانه جامع تجارت می‌گذرد؛ اما این سامانه هنوز تکمیل نشده است. این درحالی است که ۵ آذر‌ماه سال‌گذشته وزیر صمت اعلام کرده بود؛ «باتوجه به اینکه در سامانه جامع تجارت به پیشرفت ۸۰‌‌‌‌‌‌‌‌‌درصدی دست پیدا کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ایم؛ این سامانه در اسفند ۱۴۰۰ تکمیل می‌شود.‌» سیدرضا فاطمی‌امین تاکید کرده بود: «۳۰دستگاه از جمله راهداری، گمرک، بانک مرکزی و وزارت بهداشت به سامانه جامع متصل شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.‌» به گفته وزیر صمت، ۷۰اقدام دیگر باید تا پایان ۱۴۰۰ برای نهایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌سازی و تکمیل این سامانه انجام می‌شد؛ اقداماتی که ظاهرا انجام نشده، چون هنوز خبری از تکمیل سامانه سامانه جامع تجارت جامع تجارت شنیده نمی‌شود. موضوعی که منجر به واکنش مسوولان دادستانی کل کشور و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به این موضوع شده است. از نگاه مسوولان دادستانی کل کشور در تمام سال‌های اخیر عوامل نادیده‌ای مانع راه‌اندازی کامل سامانه جامع تجارت شدند. عواملی که مسوولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برخی از آنها را شناسایی کرده‌ و برای آنها پرونده تشکیل داده‌اند. از نگاه پژوهشگران، گذشته از پیگیری‌های قضایی باید سایر عوامل استقرار و عملکرد مطلوب این سامانه شناسایی شوند. برهمین اساس نیز پژوهشگران وزارت صمت سامانه جامع تجارت طی مطالعه‌ای ۲۴ مانع را در هفت‌سطح «حاکمیتی برون‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزارتخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای»، «حاکمیتی درون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزارتخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای»، «کسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وکارها»، «مسائل فنی سامانه»، «ضوابط و رویه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تجاری تعریف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده در سامانه»، «مشکلات و محدودیت‌های کاربران» و «سایر مشکلات اثرگذار» شناسایی کردند که باید آنها نیز برطرف شود.

اعتراض دادستانی به تاخیر

اخیرا معاون قضایی دادستان کل کشور خبر داد: عوامل نادیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای هستند که نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌خواهند سامانه جامع تجارت راه‌اندازی شود. به‌گزارش صدا و سیما، سعید عمرانی تصریح کرد: اهتمام و اراده‌ای که باید از ابتدای راه‌اندازی این سامانه می‌بود، واقعا دیده نشده است اما در این ۸، ۹ ماهی که از دولت جدید می‌گذرد، دارند تلاش می‌کنند. وی گفت: اگر فکر کنیم که در کشور ایجاد این سامانه کار مشکلی است بی‌حرمتی کردیم به نخبگان این کشور، ما الان در بخش‌خصوصی می‌بینیم کارهایی انجام می‌دهند که صدبرابر از این کار بالاتر است و به‌راحتی انجام می‌شود. وی درباره پیگیری‌های دادستانی کل کشور افزود: حدود هفت‌پرونده قضایی در دادسرای کارکنان دولت تشکیل شده و بعضی‌ها هم منجر به صدور رای شده، البته صدور رای به‌معنای این نیست که با صدور رای، این سامانه راه‌بیفتد؛ این قصه همچنان پابرجاست و اگر اهتمام نباشد و اگر زمانی که از دست رفته در دولت جدید به‌صورت جهادی پیگیری نشود، ما همین‌طور گرفتار این موضوع خواهیم بود. معاون قضایی دادستان کل کشور با اشاره به محکومیت چند دستگاه در این موضوع، گفت: قوه‌قضاییه در موضوع ترک‌فعل یا گزارش‌های خلاف‌واقع قاطعانه برخورد می‌کند. عمرانی تصریح کرد: عوامل نادیده‌ای هستند که در این سال‌ها نمی‌خواستند که این سامانه و شفافیت ایجاد شود و این عوامل کسانی هستند که منافع دارند و نمی‌خواهند سامانه راه‌اندازی شود. شما وقتی بروید رسوب کالاهای قاچاق را ببینید، متوجه می‌شوید که در نبود سامانه چه اتفاقاتی افتاده است. وی تاکید کرد: هرجا که نیروهای ضابط و دستگاه‌های نظارتی وارد شده‌اند، پرونده‌های زیادی تشکیل شده است.

تشکیل پرونده برای متخلفان

به دنبال تاخیر در تکمیل سامانه جامع، مدیرکل نظارت بر سامانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز از تشکیل پرونده قضایی برای برخی وزارتخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و سازمان‌های مرتبط متخلف خبر داد. به گزارش صدا و سیما، حمیدرضا دهقانی‌نیا تاکید کرد: به‌خاطر کوتاهی در تکمیل سامانه جامع تجارت، پرونده‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی برای وزارتخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های راه‌وشهرسازی، جهادکشاورزی، سازمان گمرک و برخی سازمان‌های دیگر تشکیل شده است. وی افزود: در وزارت جهادکشاورزی برای سه نفر از معاونان سابق به واسطه اخلال و تاخیر در ارسال اطلاعات تشکیل پرونده شده که این افراد بر اساس قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به دوسال ‌انفصال از خدمات دولتی محکوم شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. دهقانی‌نیا گفت: در وزارت امور اقتصادی و دارایی و مشخصا در گمرک هم همین اتفاق افتاده و برای یکی از مسوولان وقت نیز به اتهام ارسال اطلاعات خلاف‌واقع، ناقص و با تاخیر به سامانه جامع تجارت حکم قطعی صادر و اجرا شده است.

مدیر سامانه جامع تجارت هم با اشاره به تکمیل زیرساخت‌های نرم‌افزاری در حوزه تجارت خارجی و داخلی افزود: متاسفانه در حوزه تبادل اطلاعات که نیاز به تعامل بین دستگاهی وجود دارد، هنوز به‌ درصد قابل‌قبولی نرسیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ایم. محمد شیرازیان با بیان اینکه در حوزه شناسه کالا نیز وزارتخانه جهادکشاورزی، سازمان غذا و دارو، گمرک و دبیرخانه مناطق آزاد به‌صورت کامل به چرخه نپیوسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، افزود: برخی از دستگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها شناسه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های داخلی خودشان را دارند و در تناظر با شناسه کالا عقب هستند و نیاز به پیگیری بیشتری دارند. وی نبود زبان مشترک را از جمله موانع همسان‌سازی سیستم بیان کرد و افزود: در تبادل اطلاعات باید گام به گام پیش برویم. اکنون تا سطحی از یکپارچگی رسیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ایم، اما از نظر ما قابل‌قبول نیست.

شیرازیان درباره اینکه کدام دستگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با عقب‌ماندگی تکمیل چرخه سامانه مواجهند، گفت: در حوزه تکالیف دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای، دبیرخانه مناطق آزاد، از پنج تکلیف موردنظر سه مورد را انجام نداده، گمرک، سازمان غذا و دارو و وزارت جهادکشاورزی هم از زمان‌بندی تعیین‌شده همچنان عقب‌ هستند. همچنین سرپرست دفتر فناوری اطلاعات گمرک گفت: پس از اظهار کالا در گمرکات ما نیز بلافاصله اطلاعات را از طریق سرویس‌های تبادل اطلاعات به سامانه جامع تجارت ارسال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم. هایده باقری‌پور درباره اینکه گمرک چند‌درصد کارها را به پایان رسانده است، افزود: هم‌اکنون در حوزه محتوا حدود ۷۰درصد از اطلاعات را داریم و در سایر موارد هم باید شناسه کالا مستقر شود. سرپرست دفتر فناوری اطلاعات گمرک با بیان اینکه گمرک کار تکمیل سامانه را به پیمانکار سپرده است، گفت: متاسفانه قرارداد توسعه برای باقی‌مانده کارها بسته نشده و ما در حوزه تبادل اطلاعات همچنان مشکل داریم.

آغاز به‌‌‌‌‌‌‌‌‌کار سامانه جامع تجارت

بر اساس ماده ۵ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و پیشگیری از ارتکاب قاچاق و شناسایی نظام‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند آن، دولت موظف شد سامانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های الکترونیکی و هوشمند جدید موردنیاز را جهت نظارت بر فرآیند واردات، صادرات، حمل، نگهداری و مبادله کالا و ارز ایجاد کند. بدین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترتیب سامانه جامع تجارت ایران از تاریخ ۵ مرداد سال‌۱۳۹۵ به‌‌‌‌‌‌‌‌‌صورت رسمی آغاز به‌کار کرد. در شهریور‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماه همان سال، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تمامی تکالیف دستگاه‌های اجرایی درگیر در سامانه را ابلاغ کرد که بیشترین تکالیف تعیین‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده متعلق به وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیش از ۲۳ تکلیف بود. به دلیل جایگاه سامانه جامع تجارت، اجرای آن در قالب برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اولویت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار دولت الکترونیک در دستور کار قرار گرفته و مقرر شد این سامانه تا پایان سال‌۱۳۹۹ به‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور کامل استقرار پیدا کند، اما این اتفاق نیفتاد. با استقرار دولت جدید، وزیر صمت وعده تحقق سامانه را پیش از پایان سال‌۱۴۰۰ داد، اما این وعده نیز محقق نشد. وزیر صمت در آذر همان سال‌ به نمایندگان مجلس وعده تکمیل سامانه را در اسفند‌ماه ۱۴۰۰ داد؛ اما تاکنون سامانه تکمیل نشده است.

راهکارهای تکمیل سامانه جامع

چندی پیش بازوی پژوهشی وزارت صمت در راستای تحقق اهداف وزیر و تکمیل سامانه دو سطح برون و درون‌وزارتخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای راهکار ارائه کرده است. در این بین بررسی «حقوقی قوانین و مقررات تاثیرگذار بر تکمیل سامانه جامع تجارت برای رفع تداخلات احتمالی آنها با قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز‌» و بررسی «امکان تعریف بودجه مستقل برای تکمیل سامانه جامع تجارت» ازجمله راهکارهای برون‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزارتخانه است، اما راهکارهای درون‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزارتخانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که بدنه وزارتخانه باید به آن توجه ویژه داشته باشد، «بررسی و رفع مشکلات احتمالی در فرآیندها و فرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سامانه با همکاری واحدهای تخصصی مرتبط وزارتخانه» و «بررسی و رفع مشکلات احتمالی در فرآیندها و فرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سامانه با همکاری واحدهای تخصصی مرتبط وزارتخانه» است. البته «طراحی چارچوب جامعی برای ارزیابی دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای کارآیی فرآیندهای تجاری به کمک داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سامانه» و «ایجاد دسترسی بدنه پژوهشی دستگاه‌های ذی‌ربط به داشبورد مدیریتی» از جمله دیگر راهکارهاست. این تحلیل «افزایش هماهنگی و همکاری واحدهای درون‌وزارتخانه در تکمیل سامانه»، «بهبود و تکمیل سازوکارهای جلب همکاری و افزایش شفافیت فعالان در سامانه با بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری از رویکردهای ایجابی و با درنظر گرفتن ملاحظات تسهیل فضای کسب‌‌‌‌‌‌‌‌‌وکار» و «بررسی لزوم به‌‌‌‌‌‌‌‌‌روزرسانی اصطلاحات و گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در سامانه ثبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌سفارش و تسریع در به‌‌‌‌‌‌‌‌‌روزرسانی سامانه ضوابط کالایی مطابق با رویه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تجاری جدید» را به‌عنوان دیگر راهکارهای موجود مطرح می‌کند.

اطلاعیه مهم سامانه جامع تجارت

✅ به اطلاع می‌رساند به‌منظور رفع مشکل بازرگانان فاقد سابقه واردات، مقدار جدیدی با عنوان «واردات بدون سابقه تا سقف 500 هزار دلار» به فیلد «حالت ثبت‌سفارش» پرونده افزوده گردیده است. در صورت انتخاب این مقدار براي فيلد حالت ثبت‌سفارش، درخواست ثبت‌سفارش بدون رعايت شرط سابقه واردات و با اخذ تعهد ثبت فروش در سامانه جامع تجارت، قابل تاييد توسط سازمان‌های مجوزدهنده ارزی خواهد بود.

⏪ در صورت انتخاب حالت ثبت‌سفارش فوق، سقف مجاز براي مبلغ کل پيش‌فاکتور در پرونده اول بازرگان 500 هزار دلار تعیین شده و این سقف در پرونده‌هاي بعدي از این محل متناسب با فروش ثبت‌شده در بخش تجارت داخلي سامانه جامع تجارت تعيين مي‌گردد.

⚠️ متقاضیان مي‌بايست جهت تایید سامانه جامع تجارت مجوز ارزی اولین پرونده با حالت ثبت‌سفارش مذکور، فرم «تعهدنامه ثبت‌سفارش بدون سابقه حقيقي/حقوقي» (موجود در صفحه نخست ثبت پرونده ثبت‌سفارش) را تکمیل نموده و پس از ثبت محضری، آن را در اختيار سازمان مجوزدهنده ارزي پرونده (سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استاني) قرار دهند.

⚠️ لازم به ذکر است پس از تکمیل فرآیند ثبت پرونده، امکان ویرایش فیلد «حالت ثبت‌سفارش» وجود نخواهد داشت، لذا لازم است کاربران محترم در انتخاب مقدار این فیلد دقت نمایند.

⚠️ در صورت انتخاب حالت ثبت‌سفارش فوق، کاربر می‌بایست حداقل 40 درصد ارزش کل پیش‌فاکتور را حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از ترخیص کالا، در بخش تجارت داخلی سامانه جامع تجارت (طرح افق) ثبت و به تأیید خریدار برساند. در غیراین‌صورت کاربر در زمان ثبت پرونده بعدی از این محل در سامانه جامع تجارت با خطا مواجه خواهد شد.