برنامه نویسی سطح بالا و پایین چیست؟ | به زبان ساده
زبانهای برنامهنویسی به دو دسته زبانهای سطح بالا و پایین تقسیم میشوند. هر نوع زبان برنامهنویسی برای مقاصد خاصی طراحی شده است. به عنوان مثال، زبان برنامه نویسی COBOL که زبانی سطح بالاست، کاربردهای تجاری در مقیاس وسیع دارد. یادگیری تفاوت برنامه نویسی سطح بالا و پایین یک گام مهم برای درک کارکردهای هر یک از زبانهای برنامهنویسی محسوب میشود.
در ادامه این مقاله با تفاوت بین برنامه نویسی سطح بالا و پایین و معنای هر کدام در مسیر یادگیری کدنویسی آشنا میشویم. همچنین به تعریف این دو دسته از زبانهای برنامهنویسی پرداخته و بررسی میکنیم که یادگیری کدام دسته از زبانهای برنامهنویسی برای شما مناسب است.
- مقاله پیشنهادی: برنامه نویسی چیست ؟ — از کاربرد تا یادگیری به زبان ساده
زبانهای برنامه نویسی سطح بالا و پایین
برخی خصوصیتها وجود دارند که زبانهای برنامه نویسی سطح بالا و پایین را تعریف میکنند. در ادامه با برخی از قواعدی که موجب تعریف و تمییز این دو دسته از هم میشود آشنا خواهیم شد.
ویژگیهای زبانهای سطح بالا
- قابلیت تجرید یا انتزاع دارند.
- به زبان انسان نزدیکتر بوده و خوانایی بهتری دارند.
- کاری به مدیریت حافظه ندارند.
نمونههای زبانهای سطح بالا شامل جاوا، پایتون، روبی و سی شارپ هستند.
ویژگیهای زبانهای سطح پایین
- قابلیت تجرید ندارند.
- توسط ماشین خوانده میشوند و به زبان انسان نزدیک نیستند.
- نیاز به مدیریت حافظه وجود دارد.
نمونههای زبانهای برنامهنویسی سطح پایین شامل زبان «اسمبلی» (assembly) و کد ماشین است.
اگر تاکنون کدی به زبانهایی مانند C یا ++C نوشته باشید، ممکن است متوجه شده باشید که این زبانهای در ناحیه واسط بین زبانهای سطح بالا و پایین قرار میگیرند. این زبانها امکان مدیریت حافظه را ارائه میکنند، اما از سوی دیگر قابلیت تجرید را نیز دارند.
مروری بر زبانهای سطح پایین
این که یک زبان برنامهنویسی در دسته زبانهای سطح بالا یا سطح پایین قرار میگیرد به «تجرید» (abstraction) و میزان نزدیکی کارکرد آن به سیستم عامل مربوط است. زبانهای سطح پایین به سیستم رایانهای نزدیک هستند. یکی از رایجترین زبانهای سطح پایین کد ماشین است.
کد ماشین هیچ تجریدی ندارد و شامل دستورالعملهای منفرد است که به رایانه ارسال میشوند. ماشینها تنها بایتها را درک میکنند که به صورت دودویی نمایش مییابند، گرچه ممکن است گاهی اوقات با نمادگذاری دهدهی یا شانزدهشانزدهی نیز نوشته شوند.
در ادامه نمونهای از کد ماشین را میبینید:
آیا شما میتوانید این کد را بخوانید و معنای آن را درک کنید؟ رایانه معمای این کد را میداند، اما به زبان انسان نزدیک نیست.
زمانی که کد ماشین را مینویسید باید دستورهای روشنی ارائه کنید. برای نمونه اگر یک قطعه اطلاعات از حافظه بازیابی میشود، کد ماشین باید به رایانه اعلام کند که کجا میتواند آن را پیدا کند. کد ماشین با فاصله زیادی سریعترین کدی است که میتوان نوشت و همچنین برنامهنویسی با آن دشوارترین کار محسوب میشود.
زبان اسمبلی نیز یک زبان سطح پایین دیگر است که یک گام بالاتر از کد ماشین قرار میگیرد. زبان اسمبلی مجهز به مقادیر اندکی از تجرید است، اما مشابه کد ماشین است. استفاده از زبان اسمبلی رواج کمتری نسبت به زبانی مانند C دارد، اما یک گام بالاتر از کد ماشین قرار میگیرد.
زبان برنامهنویسی C یک گزینه رایج برای کدنویسها محسوب میشود. با این که C به اندازه اسمبلی، سطح پایین محسوب نمیشود، اما با این حال نزدیک به کد ماشین است. اغلب عملیاتی که در زبان C نوشته میشوند، میتوانند با چند دستورالعمل محدود کد ماشین کار کنند.
مروری زبانهای برنامهنویسی سطح بالا
زبانهای برنامه نویسی سطح بالا مجهز به قابلیت تجرید یا انتزاع هستند. این زبانها کاملاً خوانا هستند و در نتیجه استفاده از آنها به مراتب آسانتر است. در ادامه نمونهای از کد پایتون را میبینید که رمزگشایی از آن بسیار سادهتر از کد ماشین است:
این یک تابع ساده است که دو عدد را میگیرد و نتیجه حاصل جمع آنها را بازگشت میدهد. ما با خواندن این کد میدانیم که دقیقاً چه چیزی به دست میآوریم و میتوانیم مانند یک کتاب آن را بخوانیم. از سوی دیگر برای اجرای این برنامه روی رایانهتان نیاز به مدیریت حافظه ندارید.
متغیرها، اشیا، روالها و حلقهها همگی اجزای مهمی هستند که زبانهای سطح بالا را تشکیل میدهند. این همان تجریدی است که قبلاً اشاره کردیم. زبان اسمبلی تقریباً یک تناظر یک به یکی بین دستورهای خود و دستورهای کد ماشین دارد. یک زبان سطح بالا میتواند دهها دستور را با یک خط کد ارسال کند.
هر زبان سطح بالا ساختار نگارشی خاص خود را دارد و برخی از آنها نسبت به بقیه خوانایی آسانتری دارند.
چه نوع زبان برنامه نویسی را مروری بر ارز تتر باید یاد بگیریم؟
این سؤالی است که بسیاری از برنامهنویسان تازهکار میپرسند. کدام یک از زبانهای برنامه نویسی سطح بالا و پایین بهتر هستند؟ از آنجا که این سؤال وجوه مختلفی دارد، پاسخ یگانه صحیحی برای آن وجود ندارد.
هر دو دسته از زبانهای برنامه نویسی سطح بالا و پایین مزیتهای مهمی دارند. زبانهای سطح پایین نیازمند تفسیر کمی از سوی رایانه هستند. به همین جت کد ماشین در قیاس با زبانهای دیگر برنامهنویسی به مراتب سریعتر است. این زبانها کنترل وسیعی در زمینه ذخیرهسازی دادهها، حافظه، سختافزار رایانه و غیره در اختیار برنامهنویس قرار میدهند.
از زبانهای سطح پایین میتوان برای نوشتن کرنل نرمافزار یا نرمافزارهای درایور استفاده کرد، ولی برای نوشتن وباپلیکیشنها یا بازیها مناسب نیستند.
از سوی دیگر یادگیری زبانهای سطح بالا آسانتر است. این زبانها به برنامهنویس امکان میدهند که کد را به روش بهینهتری بنویسد. این زبانها امنتر نیز محسوب میشوند. لایههای حفاظتی فراوانی برای کدنویسها ارائه شده است تا از صدور دستورهایی که میتوانند به رایانه صدمه بزند خودداری کنند.
زبانهای سطح بالا کنترل زیادی روی پردازشهای سطح پایین در اختیار برنامهنویس قرار نمیدهند و به ندرت وی را درگیر فرایند تخصیص حافظه میسازند. فهرست زبانهای رایج سطح بالا به صورت زیر است:
این زبانها برای نوشتن برنامههای نرمافزاری، وباپلیکیشنها و اپلیکیشنهای موبایل مناسب هستند.
چه چیزی میخواهید بسازید؟
نخستین سؤالی که در زمان انتخاب زبان برنامهنویسی باید پاسخ دهید این است که چه چیزی میخواهید بسازید؟ اگر به دنبال نوشتن سیستمهای عامل، کرنلها و یا هر چیزی هستید که باید با سرعت بالایی اجرا شود، در این صورت یک زبان سطح پایین گزینه مطلوبی به حساب میآید. بخش عمده ویندوز، macOS و لینوکس با استفاده از زبانهای C و مشتق از C مانند C++ یا Objective-C نوشته شده است.
بسیاری از اپلیکیشنهای مدرن در زبانهای سطح بالا یا با دامنه خاص نوشته شدهاند. پایتون و روبی دو زبان برنامهنویسی محبوب وب هستند. زبانهایی مانند سوئیفت،#C، جاوا اسکریپت و SQL همگی برای مقاصد خاصی طراحی شدهاند. #C یک زبان چندمنظوره عالی است، جاوا اسکریپت ستون فقرات کدنویسی وب را تشکیل میدهد و SQL برای برنامهنویسی دیتابیس مورد استفاده قرار میگیرد.
مزیتهای یادگیری هر دو دسته زبانهای برنامه نویسی سطح بالا و پایین
شاید ایده مناسب این باشد که شما شروع به یادگیری هر دو دسته زبانهای سطح بالا و پایین بکنید. به این ترتیب درک عمیقتری از تجریدها و روشی که از آنها برای بهینهسازی زبانهای سطح بالا استفاده میشود، به دست آورید. همچنین میتوانید در مورد معماری رایانه و این که چطور کار میکنند، اطلاعات زیادی کسب کنید.
البته یادگیری دو زبان به صورت یکباره کار آسانی نیست و شاید بهتر باشد آنها را تقسیمبندی کنید. یک زبان را بر مبنای آنچه میخواهید بسازید انتخاب کنید. در مورد آن کمی تحقیق کنید تا متوجه شوید در فیلد مورد نظر شما کدام زبانها رواج بیشتری دارد. پس از این اطلاعات برای انتخاب زبانی که میخواهید شروع به یادگیری بکنید بهره بگیرید.
در این حالت بسیار زود شاهد خطوط موازی در میان زبانهای مختلف خواهید بود و به این ترتیب درک عمیقتری از طرز کار برنامهنویسی به دست میآورید.
سخن پایانی
نکته مهم در هنگام انتخاب یک زبان برنامهنویسی آن است که تحت تأثیر معیارهای مختلفی که وجود دارند، قرار نگیرید. زمانی که تلاش میکنید بین یک زبان سطح بالا و پایین انتخاب کنید، در مورد این کدام یک از آنها بهتر میتوانند مقاصد شما را برآورده سازند فکر کنید. در تقریباً هر مورد باید در مورد پروژههایی که میخواهید اجرا کنید، تأمل نمایید.
اگر میخواهید به سمت زبانهای سطح پایین حرکت کنید، بهتر است ابتدا یادگیری زبان C را مورد نظر قرار دهید. C زبانی عالی برای یادگیری است. اما اگر به یادگیری زبانهای سطح بالا علاقهمند هستید، شاید بهتر باشد کار خود را با بررسی زبان پایتون آغاز کنید. پایتون یک زبان عالی چندمنظوره است که گزینههای زیادی پیش روی شما قرار میدهد. با استفاده از پایتون میتوانید کارهای زیادی از قبیل ساخت رباتهای رسانه اجتماعی برای اینستاگرام و تلگرام را انجام دهید.
در هر حال فراموش نکنید که وقت خود را در مرحله انتخاب یک زبان برنامهنویسی زیاد به هدر ندهید، چون این خاصیت زبانهای برنامهنویسی است که هر مسیر و هر زبانی را برای یادگیری انتخاب کنید، صرفنظر از نوع و دسته آن زبان، در نهایت به شما کمک میکند تا دیگر انواع زبانهای برنامهنویسی را به روش آسانتری بیاموزید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
مروری بر کتاب «ملک گرسنه»
کتاب ملک گرسنه داستان دوستی دو جوانمرد شوریدهوش است، داستان پشمینهپوشی تندخو و سجادهنشینی باوقار، شرح شورانگیز بیرون تراویدن گوهرهای معرفت از بن چاه سینه شیخی محتشم، شیخی که پیش از دیدار با شمس بیتی نسروده بود اما پس از دیدار استثنایی قوّت می ابریقش را شکست.
به گزارش خبرنگار ایمنا، مولانا «در حالت سماع و حمام و قعود و قیام و نهوض و آرام [شعر میسرود]، همچنان اتفاق افتادی که از اول شب تا مطلع الفجر ، متوالی املا میکرد و… حسامالدین به سرعت تمام مینوشت و مجموع نبشته را به آواز خوب بر مولانا میخواند.»
بیستوششم جمادیالآخر سال ۶۴۲، سال قمری نبود، سال شمسیِ مولانا بود. سالی که شمس به او پیوست؛ «مقصود از وجود عالم ملاقات دو دوست بود» شمس تبریز را چو دیدم من نادره بحر و گنج و کان که منم شمس شرری بر جان جوشان مولوی انداخت و با اخگر شمسانهای روحش را گداخت.
آنچه در خود اندوخته بود به مولانا بخشید و آنچه در او بود را از او ستاند. او بازرگانی بیطمع بود. اما خود نیز میگفت «مولانا مرا بس بود اگر مرا طمع بود.» چرا که «غواص مولاناست و بازرگان من و گوهر میان ماست.»در راه قونیه، شنیده بود «مولانا فرّی دارد و نوری و مهابتی» و «در اصول و فقه و کلام و منطق نظیر ندارد.»
او از دوردستها آمد و مولوی را تهی کرد و رفت؛ از خودش، علمش، شاگردانش، کسوتش. ملک گرسنه، شمای زندگی شمس است پیش و پس از مولانا. با تکیه بر مقالات شیوای شمس و مناقب العارفین و ابتدانامه و برخی مکتوبات دیگر که گزارشی از زندگی و دیدار شمس و مولانا کردهاند. آنچه هوشربا و تعجبانگیز است سلطه و احاطه نهال تجدد بر مقالات است. تجدد با خوشحافظگی و خلاقیتش از دل مقالات قصه و دیالوگ بیرون کشیده است و شرح کشّافی از آشنایی و جدایی وجدآفرین شمس و مولوی بهدست داده است.
شمس گوهر عاشقی را در جان مولوی تابان کرد و رمز شادزیستی را به مولوی آموخت. او خود میگفت: «ما آنیم که زندان را بر خود بوستان گردانیم» و «من چون شاد باشم، هرگز اگر همهی عالم غمگین باشند در من اثر نکند و اگر غمگین هم باشم نگذارم که غم کس به من سرایت کند». از همینرو در دیوان کبیر میخوانیم: باده غمگینان خورند و ما ز می خوشدلتریم رو به محبوسان غم ده ساقیا افیون خویش خون ما بر غم حرام و خون غم بر ما حلال هر غمی کو گرد ما گردید شد در خون خویش، او به مولوی نوروزی و طراوتآفرینی بخشید. اگر تو عاشقی غم را رها کن عروسی بین و ماتم را رها کنی کی از ارکان این رابطه رازآمیزی شادیبخشی و شکوفهپروری در مولانا بود. او جان مولانا را گلزار ریاحین خندهرو کرد: در دل ما لالهزار و گلشنیستپیری و پژمردگی را راه نیست دائماً تر و جوانیم و لطیف، تازه و شیرین و خندان و ظریف هر ذره که میپوید بیخنده نمیروید از نیست سوی هستی ما را کی کشد؟
شمس مولوی را رسول آفتاب کرد، پیامبر عمارتگر . او را از بند ماضی و مستقبل رهانید و در «وقت» و اکنون متمکن ساخت. اگر شمس نبود مولوی حداکثر یک غزالی بود. یک مفتی محتشم. از طرفی بهقول شمس: «از برکات مولاناست هر که از من کلمهای میشنود.» کتاب ملک گرسنه گویی زندگینامه خودنوشت شمس تبریزیست. تجدد بهجای آنکه داستان بتراشد به پشتوانهی مولویپژوهیهای پیشین، آشنایی شمس و مولوی را از دل مکتوبات تاریخی بیرون کشیده است. او بعد از نگارش «عارف جانسوخته» و ترجمهی صد غزل از «دیوان کبیر» شمس تبریزی به همراهی مادر و همسرش، مهین تجدد و ژانکلود کارییر ، کتاب دیگری با عنوان «در جستوجوی مولانا» به زبان فرانسه نوشت که شامل ۳۵ حکایت از «مثنوی» بود. البته نباید پنداشت که ملک گرسنه یک اتوبیوگرافی صددرصد تاریخی است زیرا تجدد این مقالات و مطالب پراکنده را با قلم داستانی خویش پیوند داده است.
در بخش اول، بخش «پیش از او» شمس از پدرش، شیخ محمد، سهروردی، شهرهایی که در آنها سپری کرده مانند تبریز، حلب، دمشق، حملهی غمبار مغول میگوید. در بخش «با او» تماشاگر ملاقات شمس و مولوی در قونیهایم . تجدد با تکیه بر منطقالطیر عطار و سفرنامه ابنبطوطه و دیوان کبیر شمس این بخش را به نیکی میپرورد. گفتگوهای تنهایی شمس و مولوی، رابطه شمس و علاالدین و ازدواج شمس و کیمیاخاتون ارکان اصلی این بخشاند. در پایان، بخش «بعد از او» ست که کوچ ناگهانی و همیشگی شمس میپردازد و روزگار غمین و قفسناک مولوی را مینمایاند. بی همگان به سر شود بی تو به سر نمیشودداغ تو دارد این دلم جای دگر نمیشود.
مروری بر زندگی و آثار سائو ونشوان نویسنده معاصر کودک چین
در نگاه سائو ونشوان، لوشون در ادبیات، دارای تواناییهای غیر قابل رقابت است، او از اولین روزی که نوشتن را شروع کرد دارای نگاه ادبی ویژه خود بود.
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: سائو ونشوان دیگر نویسنده چینی است که کتابها و تالیفاتش موضوع بیستودومین قسمت پرونده «ادبیات چین» در خبرگزاری مهر شده است. ایننویسنده متولد سال ۱۹۵۴ است و پیشتر کتاب «خانه حصیری» از او با ترجمه ابراهیم عامل محرابی توسط انتشارات ویدا منتشر شده است.
ستاره نغمه دانشجوی زبان چینی دانشگاه تهران در مقالهای که برای انتشار در اختیار مهر قرار گرفته، به معرفی سائو ونشوان و کارنامهاش پرداخته است.
مشروح متن اینمقاله در ادامه میآید:
ویلیام فاکنر، نویسنده آمریکایی: بزرگترین ثروت من، داشتن یک کودکی پر از سختی است. این جمله عینا در توصیف سائو ونشوان هم صدق می کند. او در کتاب «کلبه علفی ۱» نوشته است: هیچکس نمیتواند از کودکی خود فرار کند.
او از تجربه های دوران کودکی در کتابهای خود بهره فراوانی برده و در حقیقت بسیاری از داستانهای درون آثار او برگرفته از واقعیات کودکیاش است.مروری بر ارز تتر
زادگاه او جیانگ سو ۲ محلی است بنا شده بر روی رودخانه های کوچک و بزرگ، و خانه هایی که در کنار آب بنا شده اند، آب به بخشی از زندگی و به پس زمینه رمان های او، و به طریقه ی ادراک و زیبایی شناختی او تبدیل شده است. طبیعتی که همیشه به خود متکی و فراهم کننده محیط زندگی است و آن چیزی است که روح آدمی به آن نیازمند است. ردپای آب همچون خون در آثار وی جاری است ، در آثارش نفوذ میکند و باعث میشود در آثارش فضای زیبایی شناختی ظریف و پالایش شده ای ایجاد شود.
کودکی سائو ون شوان در دشت یا کنار رودخانه، اغلب در زیر سایه ی درختان سپری شده بود، خانهسازی با گِل، شاخه های درخت و سبزه ها ،گاهی به تنهایی و گاهی همراه با دوستان کوچکش، بازی های کودکی او را تشکیل میداد. در بزرگسالی اگرچه دیگر تمایلی به خانهسازی نداشت، اما آن خانه های کوچک هرگز بدست فراموشی سپرده نشدند. همگام با افزایش سن، درک او نسبت به زندگی عمیق تر می شد، اما اینبار ابزار او متفاوت بود. ابزار نه گِل و شاخه درختان و سبزه ها، بلکه کلمات بود.
«هر زمان که شروع به نوشتن میکردم، قوه خیال من بلافاصله شروع به کار میکرد، خواه با تماشای تلالو امواج آب، خواه با صدای شرشر رودخانه، تنها وجود آب کافی بود که بدانم من در این منظره ی آبی باید به نوشتن بپردازم.به محض اینکه این بستر وجود نداشت، من مانند یک ماهی ِ بدون آب می شدم.»
سائو ونشوان به آب عشق می ورزید، پویایی آب در نوشته های او ظهوری داشت به صورت گذر از تکبر، پاکی و صداقت، روان و آزادانه اما در عین حال دارای جذابیتی غنی در روایتگری؛ پختگی قلم او دچار ناپایداری، تندی کلام یا تضاد نمی شود. بلکه با بیانی سربسته مخاطب را وارد تنش های داستان می کند. بیانگر کنار گذاشتن گرایشات منفی و پدیده های گمراه کننده و در عوض گزینش یکدلی، صداقت و احساس در میان انتخاب های انسان. او می گوید: «من آثارم را به گونهای مینویسم که شاعرانه تر از زندگی واقعی باشد . زمان که دشواری ها به سراغم می آمد، از درون آن را پس می زدم، اما سالها بعد همین دشواری ها به ثروت تبدیل شد؛ چیزی که تصورش را نمی کردم» بسیاری از آثار سائوونشوان در توصیف رنج ها، دارای احساساتی عمیق و زیباست و همه اینها نشات گرفته از خاطرات کودکی اوست: زمانی که غذایی برای خوردن وجود نداشت و مادر او را برای چیدن علفها و سبزیجات بیرون می فرستاد و آنها را در ماهیتابهای بدون روغن می پخت تا بشقابی غذای سبزیجات تهیه کند. شلوار زمستانی پشمی اش سوراخ شده بود و این باعث شرمندگی او میان هم سن مروری بر ارز تتر و سالانش می شد.
در میان نویسندگان، رنج های زندگی به صورتهای متفاوتی بیان شده است. در شماری از نوشته ها یادآوری آن خالی از کینه و نفرت نیست، اما در آثار سائو ونشوان رنج دوران کودکی در گرمای مفاهیم شاعرانه محو می شود. عقیده ی اون بر این است که دشواری ها نیز می توانند زیبا باشند ، در دشواری هاست که میتوان زیباترین جلوه های انسانیت را مشاهده کرد و درواقع "در رنج های بزرگ ، خوبی های بزرگ نیز وجود دارد". بعنوان مثال در کتاب «آفتابگردان های برنزی ۳» شخصیت اصلی داستان زندگیای پر از رنج را به دوش می کشد، اما به ما این نکته را یاد آور می شود که حتی در میان اینهمه زحمت و رنج می توان دنیای زیبای خود را داشت.
با خواندن رمان های او، اغلب دنیای خاطرات کودکی زنده می شود، خاطراتی که فراموش کردن آنها بسیار سخت است:
«آفتابگردون ۴، پسرکی با شنوایی فوق العاده بود، از اولین روزی که متولد شد، پدرش این را دریافت. زمانی که حتی قادر به چرخاندن سرش هم نبود، با چشم های سیاه کوچکش صدا ها را دنبال می کرد. با وزش نسیم ملایم بیرون پنجره یا جابجایی برگ درختان، افتادن قطره های کوچک باران روی زمین، رد پرواز کفشدوزک ها در هوا و . همگی صداهایی فوق العاده ضعیف بودند. صداهایی که توسط بسیاری هرگز احساس نمی شوند، اما او آنها را به وضوح می شنید و به همان اندازه احساس طراوت و شادابی می کرد.»
( از کتاب "نجیب زادگان : بلوط آتشین ۵")
در توصیفاتی که در نوع نگاه خاص و نوآورانه او وجود دارد، می توان فرود آمدن قطره های تازه ی باران، یا بال زدن پرندگان در هوا را احساس کرد، واز خواندن، حسی اسرار آمیز و مسرت بخش را دریافت و این سبک ویژه ی او در تمامی آثارش است.
در آثار او شواهدی وجود دارد که او پیوسته با نگاهی غمگین اما پر احساس به گذشته نگاه می کند مثلا کتاب «خانه علفی» کاملا برگرفته از کودکی خود اوست که از دید کودکی به اسم سانگ سانگ ۶، داستان دبستانی در سرزمین «یوما ۷» و مردم کوشای اطراف آن را روایت می شود. خانه علفی یک مکان بسیار زیباست که انسان را وادار به یادآوری خاطرات دوردست و رمانتیک کودکی می کند. کتاب «آجر های سرخ ۸ » از نگاه کودکی بنام لین بینگ ۹ ، زندگی رنگارنگ مردم دهکدهای جنوبی و بهار یک دوره ی خاص زمانی را توصیف میکند. او با استفاده از دنیای پاکی که در نگاه کودک وجود دارد توصیف بی رحمی ها و زشتی های جهان را ممنوع میکند، و به موجب این بخشی از تمایلات زیبایی شناختی او در رمانش به تحقق می پیوندد. در این عصر پر از شلوغی، سائو ونشوان امید دارد که از طریق ادبیات، محیطی آرام، زیبا، پر احساس و معنوی را فراهم کند. و این باعث می شود کودکان زیبایی های انسانیت و احساسات واقعی را درک کنند؛ این به معنی نوعی طرز تفکر زیبایی شناسانه ای است که همواره جریان دارد و هنر زیبایی شناسی، گاها از قدرت ایده نیزپیشی میگیرد. او به عنوان یک نویسنده ، دائما در حال بازسازی و نوآوری در خود برای خلق انواع دیگری از آثار است. «نجیب زادگان ۱۰» مجموعه کتابهای ادبیات تخیلی کودکان مثالی از این خودبازبینی است.
برای نوشتن مجموعه کتابهای «نجیب زادگان» او در مدت زمانی کوتاه، بیش از بیست جلد کتاب و مقاله ی انسان شناسی را مطالعه کرد، او معتقد است تخیلات اصلی انسان در دوران کودکی او شکل میگیرند و تخیلات ثانویه انعطافپذیری کمتری دارند؛ و منشا پویایی دنیای زنده همین تخیلات است.
سائو ونشوان در باب شیوه ی کار خود این گونه توضیح می دهد که به شیوه ی معمول نویسندگی نمی کند ،در زمان نوشتن او ابدا مخاطب را در نظر نمیگیرد، به این فکر می کند که چگونه داستانی شگفت انگیز خلق کند، چگونه داستان جزئیات بیشتری داشته باشد، چگونه هوشمندانه داستان را با طنز ترکیب کند و چگونه فضای داستان ملموستر باشد. در این شیوه نویسندگی مخاطب وجود ندارد.
«نویسنده، باید یک دانشمند باشد.» این یک تعبیر کلاسیک سنتی برای عمق بخشیدن به داستان در چین است. سوالی که اکنون مطرح می شود این است که عمق چیست؟ سائو ونشوان بر این باور است که ادبیات با احساسات انسانی ارتباط نزدیکی دارد، او از متن های سرد و بی حس و روح اجتناب می کند .به عقیده او ادبیات نه برای رفع نیاز های فکری ، که برای اغناء نیاز های احساسی است. از این رو موضوعات و داستان های انتخابی او چه در داستانهای کوتاه و چه در رمان هیچکدام تنها اثر گذار بر خود نیست. گاها بعضی «تکان دهنده بودن» را بی معنا میدانند، چیزی که برای سائو ونشوان اهمیت زیادی دارد. این میراثی است که او از میان آثار کلاسیک بر گرفته و میگوید: من به عمق فکر نمی کنم، عمقی که بد نمایش داده شود، باعث دلسردی میشود.
در نگاه سائو ونشوان، لوشون در ادبیات، دارای توانایی های غیر قابل رقابت است، او از اولین روزی که نوشتن را شروع کرد دارای نگاه ادبی ویژه خود بود. او می گوید: «مهم نیست که تجارت چقدر قدرتمند است، من چه رمان بنویسم و چه داستان تصویری کوتاه، میبایست اثری خلق شود که هنر در آن جریان داشته باشد.» نو آوری در داستان، طرح ریزی متفاوت، توصیفات خاص مناظر ، زبان ساده و. همگی از اهداف و شیوهی او هستند، او می گوید: هنر، تنها چیزی است که توانسته آثار او را زنده نگه دارد. «هنر تیری است که هیچگاه شتابش را از دست نمی دهد ۱۱ و می تواند در فراسوی زمان سفر کند. من شاید خیلی از هنر دور باشم ، اما نه آنقدر که ایمان خودم در نزدیک شدن به آن را از دست بدهم. با هنر، می توان به یک سرزمین بیگانه ورود کرد.»
در دانشگاه، ونشوان به عنوان محقق پژوهشهای ادبی مشغول بود، کتاب «درباره تفکر ۱۲» که در آن سعی کرده است پدیدههای ادبی را از دیدگاه فلسفی توضیح دهد، یا کتاب «دروازه رمان ۱۳» حاصل پژوهش های اوست. هرچند اکنون توانایی های علمی او بطور فزاینده ای تحت الشعاع شهرت او به عنوان نویسنده قرار گرفته است.
کتاب «کلبه علفی» و «آفتابگردان برنزی» داستان کشور چین را بازگو می کنند، اما در پس آن موضوعات انسانی نهفته است. به همین خاطر، هر شخصی از هر کشوری می تواند طنین صدای خود را در توصیفات آن پیدا کند." به عقیده سائو ونشوان، پدیده «اصلاحات اقتصادی چین» بعنوان یک پیشینه ی قوی باعث شد چین بتواند دنیا را نگاه کند و دنیا نیز چین را_ و آثار ادبی وی را. او می گوید «دوست دارم تمام عمرم را در این پیشینه سپری کنم و بعنوان یک انسان با پیشینه به فعالیت بپردازم.»
پیش از دریافت جایزه ادبی هانس کریستین اندرسن، آثار وی توجه ملت های زیادی را به خود جلب کرده بود، نزدیک به ۱۰۰ اثر او به زبانهای انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، روسی، ژاپنی، کره ای، ایتالیایی، عربی و . ترجمه شده است.
کتاب «آفتابگردان برنزی» دارای بیش از ۳۰ شخصیت داستانی می باشد و کتاب «کلبه علفی» بیش از پانصد بار به زبان های مختلف تجدید چاپ شده است. اخیرا آثار او به طور فزاینده ای توسط ناشران خارجی خریداری می شود. کتاب «کلبهعلفی» در سال ۲۰۰۷ بعنوان کتاب توصیه ی شده ی سال توسط کتابخانه ملی سنگاپور معرفی شد. کتاب «بلوکهای سیاه و سرخ» در کره جنوبی بارها با ترجمههای متعدد تجدید چاپ و یکی از فصلهای آن در کتاب درسی دبیرستان تدریس میشود.
در مسیر آهسته ی ورود ادبیات چین به جهان، سائوونشوان بدون شک نمونه ای موفقیت آمیز است ، اغلب نویسندگانی که جوایز بزرگ دریافت میکنند، پس از آن به ندرت میتوانند آثار باارزش تری خلق کنند، اما برای سائو ونشوان چنین چیزی ابدا مطرح نبود. او پس از دریافت جایزه بین المللی هانس کریستین اندرسن در سال ۲۰۱۶ ، به سرعت شروع به انتشار مجموعه کتابهای «برادران پیکا ۱۴» کرد . در ژوئن ۲۰۲۱، کتاب او «بوم نقاشی ژاله ۱۵» که به همراه گروهی از نویسندگان تالیف شده بود شایسته دریافت بزرگترین جایزه کتاب های تخیلی ویژه کودکان در بولونیای ایتالیا شد. این اولین اثر چینی زبانی است که از زمان شروع اهدای این جایزه، موفق به دریافت آن شده است. یک ماه بعد، کتاب «بدون توقف فرار کن ۱۶» موفق به دریافت جایزه «کتاب اثر گذار سال» در روسیه شد.
کسانی که کتابهای وی را مطالعه کرده اند میدانند که پس از کتاب «کلبه علفی»، داستانهای تمامی آثار او در مکانی اسرار آمیز به نام «سرزمین یوما» اتفاق میافتد . تقریبا پس از انتشار کتاب «سایه آتش ۱۷» ونشوان به تدریج چشم انداز خود را از سرزمین یوما تغییر داد. او در این باره می گوید: «هرچه زمان میگذشت از اینکه وسعت نگاهم تنها به سرزمین یوما محدود باشد ناراضی تر می شدم، به خودم گفتم که بهزودی باید سرزمین یوما را ترک و جهانی وسیعتر را تجربه کنم!» جدیدترین اثر او «خاطرات خروج از سرزمین یوما ۱۸» نام دارد. شخصیت های داستان او دیگر ساکن سرزمین یوما نیستند، یا اگر افرادی از آن سرزمین باشند، بالهای خود را می گشایند و در دنیای بی کران سفر می کنند.
مروری بر ارز تتر
تصاویر حیرت انگیز از فراری ۱۳میلیارد تومانی!
۱۰ جانور افسانهای که در واقعیت وجود داشتهاند
تصاویری از لاکپشت غولپیکر ۷۰ساله و ۸ فرزندش
عکسهای رنگی خارقالعاده و کمیاب از «لندن»
تصاویری از یک مراسم عروسی که دامادش فراری شد
تصاویر دیدنی شهر جهانی انگور که در ایران است
تصاویر شگفتانگیز از ابرحیواناتی در دام دوربین!
خلاصه بازی اتلتیکومادرید - خیرونا
خلاصه بازی پورتیموننز - پورتو
خلاصه بازی رنس - پاری سن ژرمن
خلاصه بازی ختافه - رئال مادرید
ترفند جالب لاک پشت برای فرار از دست کوسه
تصاویری از اشکهای بیامان ستارههای فوتسال
روایت تصویری یک خبرگزاری از اوضاع امشب تهران
خلاصه فوتسال ایران - ژاپن
خلاصه بازی دورتموند - بایرن مونیخ
پاس گل دیدنی طارمی برای پورتو
دَه عکس باورنکردنی تاریخی که حاشیهنویسی دارند
مجموعهای از عکسهایی که لحظات مهمی را در تاریخ آمریکا نشان میدهند، با یادداشتهایی از افرادی که آنها را گرفتهاند…
درباره صحبتهای مخالف سرسخت «زن، زندگی، آزادی»
بلندپروازی هیجانانگیز جوانان ایرانی از این کاخها آغاز شد
تماشای این چند عکس قطعا شما را منقلب میکند
ماجرای دیکتاتور سابق رومانی که سریعا سقوط کرد
این شما و این هم شگفتانگیزترین اولِ مهر تاریخ
روزهای فراموشنشدنی و تاریخی دانشگاهها در ایران
چند راز عجیب و غریب که به درستی آنها شک میکنید!
توپ، تانک، فشفشه؛ داور، عزیزم! دقت کن
لباس سنتی زنان ایرانی چه شکلی بود؟
دوستدختر جوانِ گرگِ پیرِ ایتالیا چگونه خبرساز شد؟
«دهه هشتادیها» دقیقا از کجا و کِی خبرساز شدند؟
نامهای تند و تیز به بچهزرنگترین بازیگر سینمای ایران
آقای بابک حمیدیان شما بازیگر خوبی هستید، یعنی اگر کسی بگوید جنس بازی شما را دوست ندارد، به نظر من که غرض دارد.
نیکا شاکرمی و نکاتی حیاتی در باب صلح و روسری
روایت متفاوت یک دستگیرشده در اعتراضات اخیر
دلتنگکنندهترین مرگ این سالها، مرگ شما بود
عجیبترین پدر و مادرهای مشهور دنیا را بشناسید
همه برای یک نفر؛ به جز مهدی ترابی!
محسن و مهناز را هم بیرون کردند؛ دیگه چه خبر؟
آقای احسان علیخانی، این نامهای «برای» شماست
تمام ستارگانی که اجداد بسیار مشهوری داشتهاند
اشکهای رابرت دنیروی سینمای ایران که پایانی نداشت
چند ورزشکار ایرانی که میشود دوستشان داشت
این ستارهها حق ورود به این کشورها را ندارند
۱۴ روش تضمینی برای از بین بردن بوی بد بدن
تابستان نزدیک است و یکی از مشکلات رایج افراد در این فصل عرق کردن زیاد بوده که باعث میشود بدن بوی ناخوشایندی بدهد.
تاثیر خون، گوشت و بستنی بر رابطه جنسی شما
با افسردگی پس از زایمان چه کنیم؟
۱۵ بیماری که گوشی و لپتاپ مسبب آن هستند
این افراد باید سندروم دیوژن را جدی بگیرند!
دوای درد اعصاب متولدین هر ماه چیه؟
بهترین کلینیک ایمپلنت در تهران
چرا برخی مردان اوج لذت جنسی را تجربه نمیکنند؟
۱۰سلبریتی مشهور که به بیماری نادر مبتلا هستند
فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی در تهران - دکتر نداف کرمانی
تست مزاجشناسی؛ مزاج شما کدام است؟
نشانههایی که میگویند مرگ شما نزدیک است!
طرز تهیه خورش لوبیا سبز به روش رستورانی
خورش لوبیا سبز یکی از انواع خورش های خوشمزه ایرانی است که در شهرهای مختلف کشور با روش های متفاوتی طبخ می شود.
طرز تهیه تهچین گوشت و بادمجان؛ لذیذ و مجلسی
فوت و فنهای طلایی برای پخت املت فوقحرفهای!
با این غذای ساده و فوری، آشپزیتان را به رخ بکشید!
طرز تهیه مالاوابیج مرغ؛ ساده و خوشمزه
طرز تهیه سوپ قارچ به روش رستورانی
غذای مجلسی که امضای کدبانوگری مادربزرگهاست!
طرز تهیه ترشی بندری در منزل به سبک بازاری
طرز تهیه نودل با سوسیس؛ ساده و خوشمزه
چگونه خورشت قارچ مجلسی درست کنیم؟
این غذای آسان و لذیذ از آقایان هم کدبانو میسازد!
آموزش پخت مرغ به سبکی جدید با سبزی
آیا مرلین مونرو توسط رئیسجمهور مورد تجاوز قرار گرفته بود؟
اندرو دامنیک در فیلم بلوند، لحظات بهخصوصی از زندگی مرلین مونرو را برمیگزیند؛ تا تجربهی جهنمی ستارهی بزرگ هالیوود…
اسکار رندانهترین واکنش سال تعلق میگیرد به ایرج طهماسب
جذابترین زن کلاهبردار جهان را اینجا میتوانید ببینید
اتفاق عجیبی که پخش یک سریال کمدی را مختل کرد
بهترین سریالهای خارجی تاریخ که مهجور ماندهاند
آیا ایراناینترنشنال، مچ صداوسیما را خواباند؟
انقدر به این مهران رجبیِ بنده خدا گیر ندهید لطفا
۱۲ فیلم مهیج با موضوع رهبری زنان قهرمان
انقلابیترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران
سکینه خانم، چگونه پروانهی سینمای ایران شد؟
زیبایی و عشق ما را سیاستهای شما دفن کرد
آیا هنرمندان به خاطر حمایت از مهسا تاوان خواهند داد؟
چرا حس میکنیم برخی صحنهها را قبلا در خواب دیدهایم؟
آیا تا به حال این احساس عجیب را داشتهاید که موقعیتی که الان تجربه میکنید، قبلا رخ داده است؟ حتی اگر میدانید که…
مروری بر تست cffDNA یا NIPT جهت تشخیص اختلالات کروموزومی
فلسفه استفاده از DNA آزاد موجود در گردش خون مادری با منشاء جنینی (cffDNA) از سال 1997 مطرح شده است. منشاء cffDNA از سلولهای تروفوبلاست جفت بوده و بدنبال پوسته ریزی سلولهای جفتی وارد گردش خون مادر می شود و 13- 3 درصد کل cell free maternal DNA مادر را تشکیل می دهد. در سه ماهه سوم بارداری این نسبت 10 الی 20% افزایش می یابد.
cffDNA در هفته 7 بارداری در خون مادر ظاهر شده و بلافاصله بعد از تولد از گردش خون وی پاک می شود، طوری که 2 ساعت پس از زایمان دیگر در خون مادر قابل تشخیص نمی باشد. از نظر سایز این مولکول خیلی کوچکتر از cell free maternal DNA بوده و سایزی در حدود 200-300 bp دارد و این خاصیت اساس بسیاری از تکنیکهای افتراق cffDNA از cell free maternal DNA را تشکیل می دهد.
البته بعضی از تکنیکهای قدیمتر از اختلافات موجود در نواحی اپی ژنیک cffDNA از cell free maternal DNA (مثل unmethylation index of the phosphodiesterases gene 9A و methylated DNA immunoprecipitation) استفاده می کنند. از آنجائیکه افتراق cffDNA از میان مقدار بالای cell free maternal DNA نیاز به تکنیک بسیار حساس و با دقت بالایی دارد بنابراین باید از تکنیک های بسیار پیشرفته که جهت آنالیز مولکولی مورد استفاده قرار می گیرد (مانند digital PCR و Massively Parallel Sequencing = MPS) برای تشخیص و جداسازی cffDNA استفاده کنند.
کاربرد cffDNA در زمینه های ذیل می باشد:
1- تشخیص non-compatible RhD factors
2- تشخیص sex determination for X-linked genetic disorders
سردسته این بیماریها عبارتند از: fragile X Syndrome، Duchenne muscular dystrophy، Hemophilia، بیماری Congenital Adrenal Hyperplasia (بدلیل مهار تولید کورتیکواستروئیدها هورمونهای آندروژن افزایش یافته و اگر جنین دختر باشد باعث مردانه شدن اندام تناسلی خارجی شده و در نتیجه باید از هفته 7 بارداری درمان با دگزامتازون را برای جنین های دختر شروع کرد و مانع از ترشح آندروژنها شد).
3- testing for single gene disorders
4- determining aneuploidies
- ارزش پیشگوئی کننده مثبت (Positive Predictive Value) تست cffDNA برای بررسی تریزومی 21، 5/45% در مقابل 2/4% تست های روتین غربالگری سه ماهه اول برای سندرم داون می باشد. این میزان در تریزومی 18، 0/40% در مقابل 3/8% تست های روتین غربالگری سه ماهه اول می باشد. در مطالعه دکتر Lewis در سال 2014 مشخص گردید که میزان مثبت کاذب برای سندرم داون یا تریزومی 21، 3/0% در مقابل 6/3% تست های روتین غربالگری سه ماهه اول و برای سندرم ادوارد یا تریزومی 18، 2/0% در مقابل 6/0% تست های روتین غربالگری سه ماهه اول می باشد.
طبق توصیه دسامبر 2012 ACOG و انجمن طب مادر و جنین در مورد تست cffDNA، باید به نکات ذیل توجه نمود:
- تست Cell Free Fetal DNA تشخیصی نبوده و جایگزین CVS و آمنیوسنتز نمی باشد.
- قدرت تشخیص این تست برای تریزومی ۲۱، ٪۹۸ است (مثبت کاذب کمتر از ۰/۵ درصد). توجه: در مطالعات مختلف گزارشات بسیار متناقضی از قدرت تشخیص تست ارائه شده است بطور مثال در مطالعه دکتر لیم و همکاران در سال 2011 قدرت تشخیص 3/83% (15 مورد از 18 مورد داون تشخیص داده شد)، در مطالعه دکتر پالوماکی و همکاران در سال 2011 قدرت تشخیص 6/98% (209 مورد از 212 مورد داون تشخیص داده شد)، در مطالعه دکتر دنگ و همکاران در سال 2011 قدرت تشخیص 8/95% (23 مورد از 24 مورد داون تشخیص داده شد) و در مطالعه دکتر دان و همکاران در سال 2012 قدرت تشخیص 100% (139 مورد از 139 مورد داون تشخیص داده شد) گزارش شده است.
- قدرت تشخیص آن برای تریزومی 18، 98-97% و برای تریزومی 13، 80-79% می باشد (مثبت کاذب کمتر از 1 درصد).
- بیمار با یک تست مثبت باید برای مشاوره ژنتیک و انجام تست های تشخیصی جهت تائید نتیجه این تست ارجاع داده شود.
- یک نتیجه منفی به معنی اطمینان کامل از سلامت جنین از نظر سندرم داون نیست.
- این تست باید صرفأ به گروههای زیر توصیه شود:
- زنان 35 سال یا بالاتر
- وجود یک تست غربالگری مثبت ازجمله تست های غربالگری سه ماهه اول، دوم، اینتگریتد و یا سکوئنشیال
- یافته سونوگرافیکی که نشان دهنده افزایش ریسک اختلالات آنوپلوئیدی می باشد.
- وجود سابقه قبلی برای وجود تریزومی ها
- وجود یک Parental balanced robertsonian translocation که سبب افزایش ریسک تریزومی 13 و 21 در جنین می شود.
- این تست نباید به گروه کم خطر و یا زنان باردار دو قلو به بالا پیشنهاد شود چرا که این تست به اندازه کافی در این دو گروه مورد ارزیابی قرار نگرفته است.
- این تست قادر به تشخیص فرمهای موزائیسم، partial chromosome aneuploidy، ترانسولوکیشن و یا آنوپلوئیدی های مادری نمی باشد.
- اگر یک آنومالی ساختاری در سونوگرافی جنین مشاهده شود باید بیمار مستقیماٌ برای انجام تست های تهاجمی تشخیصی ارجاع داده شود.
قبل از انجام تست باید سابقه خانوادگی گرفته شود تا مشخص شود آیا نیاز به انجام سایر تست های غربالگری و یا تشخیصی است یا خیر.
دکتر مارک لیچ در سال 2013 گزارش نمود که در واقع DNA که در این روش مورد بررسی قرار می گیرد DNA جنین نبوده بلکه DNA جفتی می باشد.
بر اساس یافته های علم جنین شناسی گامت (تخم) تشکیل شده ، در عرض ۲ روز پس از لقاح و تشکیل تخم، تخم سفر خود را از طریق لوله رحمی به سمت رحم آغاز می کنند که این امر با فعالیت عضلات جدار لوله میسر می شود.
در همین زمان، تخم خود را مکرراً تقسیم می کند تا مجموعه ای از سلول ها (بلاستومرها) به نام مورولا حاصل شود.
تقسیم سلول های در حال عبور از لوله حمل تخمک ادامه یافته بطوریکه تعداد آنها هر ۱۲ ساعت دو برابر می شود. وقتی مجموعه سلولی فوق به رحم می رسد، شامل صدها سلول است.
پس از 6 تا 12 روز (متوسط 9 روز) این مجموعه سلول به رحم می رسد و در لایة آندومتر لانهگزینی آغاز و شروع به تقسیم سلولی میکند در اولین تقسیمات سلولی یک سری سلولهای متفاوت که در آینده عملکرد مختلفی دارند تشکیل میشوند:
1- یک سری سلولها جنین را تشکیل می دهد.
2- یک سری سلولها در آینده جفت را تشکیل داده و به آن سیتوتروفوبلاست (Cytotrophoblast) می گویند.
3- یک سری سلولها هم به صورت یک لنگر باعث اتصال جنین و جفت به جدار رحمی مادر می شود که به آن سلولهای سن سیتیوتروفوبلاست (Syncytiotrophoblast) می گویند.
بنابراین در واقع تقریبأ تمام cffDNA که در خون مادر دیده می شود، در واقع منشاء آن از سلولهای جفت بوده و نه جنین و بهتر است به آن cell free placental DNA بگوئیم.
بنابراین در مواقعی که موزائیسم جفتی وجود دارد ( confined placental mosaicism زمانی ایجاد می شود که سه تایی شدن کروموزوم در بعضی سلولهای تشکیل دهنده جفت دیده می شود، در حالیکه سلولهای دیگر از جمله سلولهای جنین نرمال بوده) به همین علت می تواند ایجاد مثبت کاذب نماید (درست مانند مشکلی که در CVS دیده می شود و در نتیجه برای تأئید تشخیص نیاز به آمنیوسنتز داریم).
این وضعیت در 2-1% بارداری ها دیده می شود و در نتیجه وضعیت تقریبأ شایعی است.
هرچند cffDNA ممکن است متمایز از cell free placental DNA باشد اما در قسمت اعظم موارد، صحت نتایج آن بسیار خوب است، در حالیکه توجه به تفاوت مفهومی بین این دو اصطلاح ضروری است. به همین دلیل است که این تست هرچند صحت بالایی دارد ولی قدرت کافی برای تصمیم گیری بدون انجام تست های تشخیصی مثل آمنیوسنتز را ندارد.
دکتر کاگان و همکاران در سال 2014 توصیه نمودند ترکیب تست غربالگری سه ماهه اول و NIPT با هم قدرت تشخیص 97% و مثبت کاذب 1% برای اختلالات کروموزومی بدست می دهد. از این تست برای تعیین جنسیت و بررسی اختلالات کروموزومهای جنسی (مثل سندرم ترنر، کلاین فلتر و . ) هم استفاده می شود هرچند مستلزم صرف هزینه بیشتر بوده و در ضمن قدرت تشخیص آن برای کروموزومهای جنسی هنوز نیاز دارد که ارزیابی بیشتری در مورد آن انجام شود.
دکتر اوانس و همکاران در سال 2014، گزارش نمودند که در استراتژی انجام تست cffDNA برای تمام زنان باردار برای هر بیمار بسیار گرانتر (حدود 1017 دلار) از روش انجام غربالگری سه ماهه اول و سپس انجام cffDNA برای گروه پرخطر می باشد که به آن روش مرحله به مرحله یا contingent (حدود 409 دلار). به عبارت دیگر هزینه حاشیه ای برای تشخیص یک مورد سندرم داون در استراتژی انجام تست cffDNA برای تمام زنان باردار حدود 3 الی 16 برابر بیشتر از روش های مرحله به مرحله می باشد.
دکتر کلارک گاناهارت و همکاران در سال 2014، دو مورد از موارد مثبت کاذب این تست را گزارش نمودند: یک مورد تست از نظر تریزومی 18 مثبت شد در حالیکه نشان دهنده فرم موزائیسم تریزومی 18 در جفت بوده و جنین سالم بوده و یک مورد از نظر تریزومی 13 مثبت شد ولی در آمنیوسنتز کروموزوم 8p duplication/deletion بدست آمد.
موارد مثبت کاذب تست NIPT:
منظور این است که تست NIPT مثبت شده است در حالیکه در آمنیوسنتز مشخص می شود که جنین سالم است که علت آن می تواند:
1- Confined Placental Mosaisims
(این حالت زمانی ایجاد میشود که سهتایی شدن کروموزوم در بعضی سلولهای تشکیل دهندة جفت دیده میشود، در حالی که سلولهای دیگر از جمله سلولهای جنین نرمال میباشند، این حالت در 2-1% بارداریها دیده میشود و در نتیجه وضعیتی تقریباً شایع است. شبیه مشکلی که در CVS دیده میشود و در نتیجه برای تأئید تشخیص نیاز به آمنیوسنتز داریم)
2- Vanishing twins : وجود یک قل تحلیل رفته که باعث آزاد شدن کروموزوم های اضافی می شود (حداقل فاصله بین خونگیری و مرگ قل دوم باید 8 هفته باشد)
3- Maternal Malignancy (maternal copy number variation = CNV): بدلیل وجود یک سری کپی نامبرهای غیرطبیعی مترشحه از سلولهای توموری که به آن maternal copy number variation = CNV می گویند
4- از علل دیگر مثبت کاذب مواردی مثل:
- تزریق خون طی 12 ماه گذشته
- پیوند مغز استخوان
بطور کلی هر موقع منشائ سومی از کروموزوم ها وجود داشته باشد می تواند در نیتجه تست تاثیر بگذارد.
موارد منفی کاذب تست NIPT:
- - جنین تریپلوئید: بدلیل آنکه تمام کروموزوم ها سه تا شده اند این تست در هنگام محاسبه نسبت کروموزوم 21 به کروموزوم های پایه این نسبت را 1 به 1 محاسبه و بعنوان جنین سالم گزارش می کند.
- - موزائیسم واقعی جنینی (true fetal mosaicism): در این موارد بعضی از بافت های جنین به صورت موزائیسم شامل سلولهای نرمال و هم آنوپلوئید می باشد در حالیکه جفت سالم است ( which a mosaic cell line was absent in cytotrophoblast and present in the fetus).
میزان بروز این پدیده 1:107 می باشد.
موادری که منجر به عدم جواب (not reported) در تست NIPT می شود:
- اگر تست قبل از هفته دهم حاملگی انجام شود امکان کسب نتیجه منفی کاذب به دلیل کاهش fetal fraction وجود دارد.
- بعضی از ترکیبات ضد انعقادی (نظیر Enoxaparin، آسپرین و یا هپارین) با کاهش سطح Fetal Fraction باعث عدم نتیجه در تست NIPT می شود.
هر چند مکانیسم این عمل مشخص نیست ولی از آنجائیکه فرآیند آپوپتوزیز در پوسته ریزی سلولهای جفت به خون مادر نقش دارد، ترکیبات ضد انعقادی از طریق کاهش فرآیند ترومبوز جفتی، کاهش هایپوکسیا و کاهش التهاب در ناحیه جفت باعث کاهش فرآیند آپوپتوزیز می مروری بر ارز تتر شود.
- اگر برای زنان بسیار چاق انجام شود امکان کسب نتیجه منفی کاذب وجود دارد (وزن بالای 250 پوند و یا 113.4 کیلوگرم در 10% موارد منجر به کاهش fetal fraction به کمتر از 4% می شود).
- فاکتور رقت (Dilution effect)
- بالا بودن adipocyte turnover در زنان چاق که سبب افزایش فرآیند دژنره شدنcfDNA می شود.
- از آنجائیکه شیوع اختلالات کروموزومی در گروهی از بیماران که عدد NT آنها در سونوگرافی غربالگری سه ماهه اولی در محدوده 95 تا 99 پرسنتایل می باشد، بین 3.5 تا 3.7% است، بنابراین کاندید انجام NIPT برای بررسی بیشتر اختلالات کروموزومی می باشند.
- تست NIPT نسبت به سایر تست های غربالگری این مزایا را دارد:
- - مثبت کاذب کمتر: احتمال مثبت کاذب این تست زیر یک درصد برای تریزومی های 21، 18 و 13 است.
- - قدرت تشخیص بالاتر: بدلیل تفکیک DNA آزاد موجود در گردش خون مادری با منشاء جنینی (cffDNA) از DNA آزاد با منشاء مادری (cfmDNA) که در این روش انجام می گیرد، قدرت تشخیص به بالای 99 درصد برای اختلالات کروموزوم های 21، 18 و 13 می رسد.
- - صحت بالای تعیین جنسیت: قدرت تشخیص جنسیت در این روش بالای 97% است که نسبت به بسیاری از تست های مشابه خود بالاتر است.
- - عدم وجود احتمال سقط جنین: بر خلاف روش های تشخیصی تهاجمی، به دلیل آنکه این تست فقط بر روی خون مادر انجام می شود، ریسکی برای ایجاد سقط جنین ندارد.
- - عدم تاثیر پذیری از بارداری های قبلی: از آنجائیکه نیمه عمر cffDNA کمتر از 2 ساعت است بنابراین بارداری های قبلی اختلالی در نتیجه تست ایجاد نمی کند.
- - تشخیص زود هنگام: این تست از هفته 10 بارداری قابل انجام است.
- - جوابدهی سریع: جواب بین 3 تا 7 روز کاری بعد از نمونه گیری آماده می شود.
- - بهترین پروتکل غربالگری بعد از هفته 22 بارداری
گروه پرخطری که در غربالگری سه ماهه اول کاندید NIPT می شوند:
طبق پروتکل کشوری افرادیکه ریسک تست های غربالگری شان در محدوده پر خطر قرار گرفته است ، کاندید تست های تشخیصی هستند.
ر موارد ذیل می توان به این گروه از افراد به جای تست های تشخیصی توصیه به انجام NIPT:
- زنانی که وحشت زیادی از نمونه گیری تستهای تشخیصی مثل آمنیوسنتز و یا CVS دارند،
- زنانی که زیر بار ریسک سقط تست های تشخیصی نمی روند،
- زنانی که سابقه سقط مکرر دارند، به شرط آنکه کاریوتایپ پدر و مادر نرمال باشد
(علت سقط مکرر اختلالات کروموزومی نباشد)،
- زنانی که خونریزی واژینال دارند (تهدید به سقط هستند)،
- زنانی که Rh منفی هستند،
- زنانی که HIV و یا HCV مثبت هستند،
- زنانی که Hbe Ag مثبت دارند و یا HBV viral load > 1,000,000 copies/ml
- زنانی که جفت پایین دارند،
- زنانی که مالتیپل فیبروما دارند،
- زنانی که سابقه پارگی کیسه آب (PROM) دارند،
- مواردی که کشت آمنیوسیتها موفقیت آمیز نمی باشد،
- مواردی که با یک جنین طلایی مواجه شده ایم.
- جنینی که بعد از چندین سال ناباروری حاصل شده است،
- جنینی که از والدین با سن خیلی بالا حاصل شده است،
- جنینی که حاصل ART (Artificial Reproductive Technology) مثل IVF و یا ICSI می باشد.
دیدگاه شما