هیجان ایجاد شده در بورس


عصر ایران ؛ علیرضا باغانی - بورس تهران تیک آف هسته ای خود را در سومین هفته سال 94 به خوبی پشت سرگذاشت و همان طور که پیش بینی شده بود بیانیه سوئیس، توانست بازار سهام ایران را با جهش قابل ملاحظه ای روبرو کند، به طوری که در روز شنبه گذشته و نخستین روز کاری بورس تهران پس از لوزان بیش از 1300 میلیارد تومان تقاضای خرید وارد ایستگاه های معاملاتی بورس تهران شد و عملا سرمایه گذاران برای خرید سهام در بورس به صف نشستند.

سود سرمایه گذاران از هیجان هسته ای. ؟

هیجان هسته ای برای سرمایه گذاران بازار سهام 7.5 درصد سود داشت به طوری که در 5 روز معاملاتی سپری شده هفته گذشته شاخص بورس تهران با 4957 واحد رشد و رسیدن به کانال 70684 واحدی، جهش 7.5 درصدی ارزش سهام را نشان می دهد.
با این جهش بازدهی سهامداران از بازار سهام در سال 94 به 13 درصد رسید تا سیستم بانکی با متوسط 24 درصد سود سالانه در همین روزهای اول سال 94 رقیبی جدی به نام «بورس» را در کنار خود ببیند.

تازه‌واردان به بازار بورس با هیجان پدیده صف نشینی را ایجاد می‌کنند

بازار سرمایه طی دو سال گذشته، روند صعودی و مناسبی را پشت سر گذاشت و در ماه های اخیر هم نقدینگی بسیار زیادی وارد این بازار شد. افزایش حجم مبنا در شرایط فعلی می تواند ریسک سرمایه گذاران تازه وارد را کاهش دهد و تصمیم مناسبی ارزیابی می شود.

به گزارش چابک‌آنلاین به نقل از سنا، محمد مهدی بحرالعلوم، مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک مسکن در خصوص تغییرات حجم مبنا در بورس و فرابورس اظهار داشت: تغییر حجم مبنا در شرایطی در دستور کار نهاد نظارتی بازار سرمایه قرار گرفت که می تواند برای نمادهای بزرگ بازار با قابلیت نقدشوندگی بالا جذابیت ایجاد کند و این مهم یکی از راهکارها برای هدایت نقدینگی و عملا افزایش کارآیی بازار است.

وی در این خصوص ادامه داد: سازمان بورس با افزایش حجم مبنا کمک کرد تا نمادهای کوچک که با حجم نقدینگی اندک، آستانه مثبت و منفی پنج درصد را در روز تجربه می کردند و با حجم معاملاتی قابل توجهی نمی توانستند رویه کشف قیمت روزانه را تغییر دهند، به وضعیت جدید مبنی بر افزایش حجم معاملات جهت کشف قیمت تغییر رویه دهند.

بحرالعلوم در ادامه افزود: به این ترتیب، این مصوبه کمک می کند که بخشی از نقدینگی بازار از سمت سهم های کوچک که به لحاظ سودآوری حمایت نمی شوند به سمت سهام بزرگ و سودآور با نقدینگی بیشتر هدایت شود و عملا این تصمیم به دلیل جذابیت فعلی بازار هیجان ایجاد شده در بورس سرمایه نسبت به بازارهای موازی، موجب رشد متوازن و عملا افزایش کارآیی بازار خواهد شد.

مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن اظهار داشت: تنها موردی که در این میان موجب نگرانی برخی سهامداران شده این است که زمانبندی در این میان لحاظ نشده است. بهتر است تغییرات بنیادی در شیوه ها و زیرساخت های بازار با فاصله یک ماه اعمال شود و تجربه قوانین بازار پایه این مهم را به خوبی به اثبات رساند که بازار نیاز به زمان دارد تا خود را با شرایط جدید وفق دهد.

وی در ادامه در خصوص مصوبه دیگر سازمان بورس مبنی بر اعمال محدودیت یک ماهه برای تازه واردان به بازار سرمایه بیان داشت: نوسانات بسیار قابل توجه نشان می دهد که تازه واردان به بازار ، از طریق کانال های مجازی یا مشورت های شفاهی از افراد غیر حرفه ای با هیجان وارد بازار می شوند و پدیده صف نشینی را ایجاد می کنند. به همین طریق با هر رخدادی که منجر به نوسان می شود نزدیک به ۷۰۰ هزار کد معاملاتی به دنبال یکدیگر عکس العمل نشان می دهند .

به گفته بحرالعلوم، افرادی که تحصیلات مالی یا تحصیلات مرتبط نداشته و تجربه ای در زمینه معاملات سهام ندارند می توانند راحتی موجب نوسان در بازار شوند. لذا، نهاد ناظر با اعمال قانونی جدید می تواند موجب غربالگری در افرادی شود که وارد بازار می شوند.

وی گفت: البته اعمال محدودیت بر کد اولی ها می توانست روش دیگری نیز داشته باشد. به این ترتیب که کد اولی ها در ابتدا تنها مجاز باشند وارد صندوق های سرمایه گذاری شوند یا این افراد تازه وارد در یک محدوده زمانی بتوانند تنها روی ۵۰ شرکت برتر بازار سرمایه معامله داشته باشند یا اینکه عرضه های اولیه را بیش از پیش رونق می دادیم وتنها این عده از سرمایه گذاران را مجاز به حضور در عرضه های اولیه می کردیم.

بورس راه خود را از هیجان هسته ای جدا می کند

هفته پیش گفتیم که بیانیه سوئیس تنها یک هیجان گذرا در بورس ایجاد می کند و پس از آن نوبت حرکت بخش واقعی اقتصاد است. بنابراین بورس تهران از فردا به متغیرهای مهمی همچون نرخ ارز، گزارش های 12 ماهه 93 شرکت ها و اوضاع تولید و فروش شرکت ها ،نرخ سود بانکی،نرخ جهانی کالا ها و . بیشتر توجه خواهد کرد.

بورس راه خود را از هیجان هسته ای جدا می کند

عصر ایران ؛ علیرضا باغانی - بورس تهران تیک آف هسته ای خود را در سومین هفته سال 94 به خوبی پشت سرگذاشت و همان طور که پیش بینی شده بود بیانیه سوئیس، توانست بازار سهام ایران را با جهش قابل ملاحظه ای روبرو کند، به طوری که در روز شنبه گذشته و نخستین روز کاری بورس تهران پس از لوزان بیش از 1300 میلیارد تومان تقاضای خرید وارد ایستگاه های معاملاتی بورس تهران شد و عملا سرمایه گذاران برای خرید سهام در بورس به صف نشستند.

سود سرمایه گذاران از هیجان هسته ای. ؟

هیجان هسته ای برای سرمایه گذاران بازار سهام 7.5 درصد سود داشت به طوری که در 5 روز معاملاتی سپری شده هفته گذشته شاخص بورس تهران با 4957 واحد رشد و رسیدن به کانال 70684 واحدی، جهش 7.5 درصدی ارزش سهام را نشان می دهد.
با این جهش بازدهی سهامداران از بازار سهام در سال 94 به 13 درصد رسید تا سیستم بانکی با متوسط 24 درصد سود سالانه در همین روزهای اول سال 94 رقیبی جدی به نام «بورس» را در کنار خود ببیند.

در فرابورس هم شاخص آیفکس به سطح 773 واحد رسید که به معنای جهش 7.2 درصدی در هفته هسته ای بورس تهران است.بررسی اوضاع فرابورس هم نشان می دهد که این بازار 15.7 درصد بازدهی فقط در سال 94 داشته است.

اما متغیر مهم ارزش معاملات از داد و ستد 2707 میلیارد تومان سهم در دو بازار بورس و فرابورس پس از تفاهم لوزان حکایت دارد،به این معنی که در 5 روز معاملاتی سپری شده در هفته گذشته روزانه حدود 550 میلیارد تومان سهم در بازار سهام معامله شده است. این به معنای ورود نقدینگی جدید و سنگین به بازار سهام است. تاجایی در این هفته بورس با ثبت بیش از 900 میلیارد تومان معامله در یک روز سعی کرد خود را به رکوردهای هزار میلیارد تومانی سال 92 نزدیک کند.

بورس راه خود را از هیجان هسته ای جدا می کند

اما جهش هسته ای بورس تمام شد و از این بعد متغیرهای سیاسی کمتر روی معاملات بازار سهام اثر گذار خواهد بود و البته برخی سهامداران از هم اکنون خود را برای هیجانی بزرگتر که قرار است در تیرماه اتفاق بیفتد یعنی توافق جامع هسته ای آماده می کنند، اما تا آن موقع زمانی در حدود 3 ماه باقی مانده و استراتژی معامله گران در این مدت تعیین کننده و سرنوشت ساز است.

بورس پس از پایان تیک آف هسته ای. ؟

هفته پیش گفتیم که بیانیه سوئیس تنها یک هیجان گذرا در بورس ایجاد می کند و پس از آن نوبت حرکت بخش واقعی اقتصاد است. بنابراین بورس تهران از فردا به متغیرهای مهمی همچون نرخ ارز، گزارش های 12 ماهه 93 شرکت ها و اوضاع تولید و فروش شرکت ها ،نرخ سود بانکی،نرخ جهانی کالا ها و . بیشتر توجه خواهد کرد. به تعبیری واضح تر می توان گفت که در روزهای پیش رو در بورس "منطق" جایگزین "هیجان" می شود، هر چند روزهای پایانی هفته گذشته هم از وارد شدن سرمایه گذاران به ریل منطق حکایت داشت.

بنابراین چون هنوز در بخش واقعی اقتصاد اتفاق خاصی رخ نداده است، نمی توان امید زیادی هم به رشد های شارپ گونه بازار سهام داشت.
حرکت دلار در هفته پس از تفاهم لوزان نشان می دهد که سیاست دولت تثبیت دلار بالای 3200 تومانی است و دلار در این کانال نوسان های بسیار محدودی را تجربه می کند. از این رو امسال عملا رشد نرخ ارز شانس چندانی ندارد و چشم انداز توافق هسته ای در تابستان هم عملا دلار را در تنگنا قرار داده تا به قیمت های کنونی بسنده کند.

از طرفی دیگر غیر از نفت که برای آن تا پایان سال میلادی تارگت های 70 دلاری مطرح شده است،مابقی کومودیتی ها از چشم انداز صعودی خاصی برخوردار نیستند.
پیش بینی موسسات معتبر خارجی نشان می دهد مس در خوش بینانه ترین حالت همین کانال 6000 دلاری را حفظ کند، فلز روی هم در خوش بینانه حالت قیمت های حدود 2200 دلاری را حفظ خواهد کرد و سرب هم شاید بتواند قیمت های بالای 2000 دلار در هر تن را درک و البته حفظ کند.
اما آلومینیوم که سال گذشته میلادی رشد های خوبی را به خود دید هم با وجود قیمت های 1700 دلاری کنونی در هر تن، چشم انداز چندان صعودی و بالایی ندارد.

سنگ آهن هم به عنوان یک ماده معدنی حساس برای شرکت های بورسی مهمی همچون گل گهر و چادرملو قیمت های فاجعه بار 50 دلار در هر تن را تجربه می کند.برای سنگ آهن در سال جاری حتی ثبت قیمت های حدود 40 دلاری هم پیش بینی شده است!

در این بین البته صنعت غذا سال جاری را خوب شروع کرده و قیمت ذرت،گندم،سویا،شکر و سایر غلات در جهان طی هفته های گذشته رشد 3 تا 5 درصدی تجربه کرده اند.
این اتفاق به معنای در کف قرار داشتن قیمت مواد غذایی در جهان است که البته رشد قیمت این کالاها می تواند به افزایش بهای تمام شده تولید در شرکت های حاضر در گروه غذایی بورس تهران منتج شود.

اما در هر حال همیشه این قاعده در ایران وجود داشته که وقتی قیمت تمام شده مثلا 10 درصد بالا برود برای جبران آن 20 درصد افزایش نرخ لازم است. بنابراین شرکت های غذایی بورس تهران می توانند به افزایش نرخ هایی هرچند محدود در سال جاری امیدوار باشند و عملا چیز بیشتری را روی سود خود بگذارند.

البته این صنعت از محل لغو تحریم ها هم می تواند منتفع شود و عملا می تواند از برخی کالاهای استراتژیک جهان همچون گندم و سویا با شرایط واردات بهتری بهره ببرد یا این که صادرات خود را بهبود بخشد.

پس بنابراین از محل رشد قیمت کالاها در جهان تنها شرکت های غذایی یا مرتبط با نفت مثل پالایشگاه ها می توانند ،منتفع شوند و سایر صنایع چون چشم اندازی صعودی در بازار های جهانی یا داخلی ندارند تنها باید در انتظار گشایش بزرگ سیاسی و لغو تحریم ها باشند.

شاید بتوان بورس را به دو نیمه تقسیم کرد، یعنی شرکت هایی که ثبات نرخ ارز و افزایش محدود قیمت کالا ها در جهان آن ها را کمی تا قسمتی متاثر می کند.مثل پالایشگاه ها، پتروشیمی ها، تولیدکنندگان مس وداروسازان. حتی شرکت هایی مثل ایران خودرو و سایپا که ثبات نرخ ارز دست کم آن ها را با بهای تمام شده بیشتری مواجه نمی کند.

در طرف مقابل اما سهامداران گروه هایی همچون بانکداری باید منتظر صرفا رفع تحریم سوئیفت باشند، یا حمل و نقلی ها باید تنها لغو تحریم های سنگین کشتیرانی یا حمل و نقل های دیگر را انتظار بکشند، یا تجهیزاتی ها که هم آماده صدور خدمات فنی و مهندسی هیجان ایجاد شده در بورس هستند و هم البته در انتظار واردات ارزان قیمت تجهیزات.

براساس این متغیرها می توان این گونه تحلیل کرد که از این هفته خیلی از سهم ها راه خود را از هیجان های هسته ای جدا می کنند، تا جایی که برخی از سهم های بانکی،خودرویی،لیزنگی،بیمه ای و حمل و نقلی با فاصله گرفتن از کف های ساخته شده، در ریل منطقی تری قرار می گیرند و سهامداران آن ها منتظر گزارش های 12 ماهه ای قرار می گیرند که سیل آن ها بزودی به سامانه کدال می رسد.

در این بین گروه هایی که هنوز مغفول مانده اند مثل ساختمانی ها به دلیل تحرکاتی هر چند اندک در بازار خرید و فروش، پالایشی ها به دلیل رشد تدریجی قیمت نفت، پتروشیمی ها به دلیل تثبیت دلار حدود 3300 تومان، دارویی ها به دلیل نزدیک شدن به مجامع با تقسیم سود بالا و رفع نگرانی از گران شدن قیمت دلار، سیمانی ها به دلیل تحریک تقاضای داخلی ناشی از رسیدن فصل ساخت و ساز و البته تجهیزاتی ها به علت تمایل دولت به سرعت بخشیدن به پروژه ها می توانند دستخوش نوساناتی مثبت باشند.

مدیران بورس، به کجا چنین شتابان!؟

البته روند هفته گذشته نشان داد که مسئولان بورس هم به مانند سهامداران هیجانی عمل می کنند. متاسفانه شتابزدگی متولیان بازار سهام در هفته گذشته سبب شد تا دو عرضه اولیه انجام شده در بازار موفق نباشد. به طوری که عرضه اولیه سیمان خوزستان به زور سهامدار عمده به سختی در برابر فروشندگان مقاومت کرد و در روز بعد عرضه منفی نشد! و عرضه اولیه فولاد هرمزگان نیز چنگی به دل سرمایه گذاران نزد و در حالی که خیلی از سرمایه گذاران با توجه به سود یک ریالی هر سهم کشف قیمت 120 تومانی آن را مناسب نمی دانستند، بخش قابل توجهی از سهم در دقایق پایانی عرضه و با اصرار کارگزاران به سرمایه گذاران خریداری شد. آن هم تنها با هدف کسب 5 درصد سود تا فردا! بنابراین این عرضه اولیه هم فردا شاهد خروج سرمایه گذاران خواهد بود.

هر چند این رفتار سرمایه گذاران منافی ارزش جایگیری بالای این سهم فولادی و البته دارابودن سهامدار عمده خوش نامی همچون فولاد مبارکه اصفهان نیست، اما اشکال اصلی شتابزدگی در عرضه های اولیه این شرکت هاست. بنابراین بهتر است آهنگ عرضه های اولیه کمی کند تر شود.

در مجموع هفته ای آرام و توام با معاملات منطقی اما پرحجم را برای بازار سهام پیش بینی می کنیم، به ویژه آن که با شروع طوفانی بازار در سال 94 تقریبا این یقین در دارندگان سرمایه به وجود آمده که امسال سال بازار سهام است. در نوشتارهای بعدی سعی خواهد شد که در خصوص بورس و جذابیت هایش بیشتر سخن بگوییم.

هیجان بورس چگونه نبض مسکن را در دست گرفت

گزارش ها درباره کاش هیجان بورس بر نبض قیمت مسکن چه نکته‌ای را می‌تواند به ما گوشزد کند. تورم بازار مسکن را چگونه میتواند تحلیل کرد.

هیجان بورس چگونه نبض مسکن را در دست گرفت

به گزارش «دنیای بورس» دنیای‌اقتصاد نوشت: سرعت رشد قیمت مسکن در پایتخت نصف شد. ردیابی تحولات یک ماه اخیر در بازار معاملات املاک شهر تهران نشان می‌دهد بازار سرمایه همان‌طور که طی ماه‌های ابتدایی امسال توانست در مسیر صعود تند بازدهی، نبض قیمت مسکن را با شارژ «انتظارات تورمی» به دست بگیرد و بخشی از جهش‌های مکرر قیمت آپارتمان را منجر شود، در آخرین ماه تابستان نیز در نقش سرعت‌گیر تورم ملکی ظاهر شد.

میانگین قیمت آپارتمان‌های تهران در شهریور ۵ درصد نسبت به مرداد افزایش یافت. این نرخ تقریبا به اندازه نصف تورم ماهانه مسکن مرداد و همچنین بسیار کمتر از میانگین تورم ماهانه ماه‌های قبل است.

سطح میانگین قیمت آپارتمان از ۲۴ میلیون تومان در مترمربع عبور کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد عقب‌نشینی شاخص سهام باعث شده تقاضای سرمایه‌ای در بازار ملک تعدیل شود. پیش‌تر این گمانه مطرح بود که در صورت ریزش شدید «شاخص»، موج خریدهای سرمایه‌ای مسکن به‌وجود بیاید. اما اکنون اثر این عامل بیرونی محرک قیمت مسکن، معکوس شده است.

تغییر سناریوی بازیگردان اصلی معاملات ملکی در پایتخت منجر به تغییر و ایجاد یک صحنه جدید در بازار مسکن شد. بررسی‌ها بر مبنای تازه‌ترین آماری که روز گذشته از سوی بانک‌مرکزی، درخصوص تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در شهریور ماه امسال منتشر شد نشان می‌دهد در حالی‌که در عمده ماه‌های نیمه اول سال‌جاری، نوسانات افزایشی شاخص کل بورس، منجر به ایجاد انتظارات هیجانی در بازار مسکن، ثبت تورم ماهانه بالا در این بازار و ورود تقاضای سرمایه‌ای نسبتا قابل‌توجه به بازار ملک شد، اما به‌دنبال ریزش شاخص کل بورس در هفته‌های اخیر و افت بازدهی در این بازار، کاهش هیجان در بازار سهام بر نبض قیمت مسکن نیز اثر گذاشته است.

در حالی‌که تحت‌تاثیر جو هیجانی بازار سهام در نیمه اول سال‌جاری و ثبت بازدهی قابل‌توجه در این بازار، هیجان این بازار به بازار مسکن نیز منتقل شده و حتی در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد امسال تورم ماهانه دو رقمی در هیجان ایجاد شده در بورس بازار مسکن تجربه شد، اما افت بازدهی در بازار سرمایه در هفته‌های گذشته، هیجان سرمایه‌گذاری و قیمتی در بازار مسکن را نیز تا حدی تحت کنترل درآورد و این موضوع باعث کاهش سرعت تورم ماهانه در این بازار شد.

به‌طوری که تورم ماهانه مسکن از ۵/ ۱۰ درصد در مرداد ماه به ۱/ ۵ درصد در شهریور سقوط کرد و پس از سه ماه متوالی ثبت تورم ماهانه دو رقمی، در آخرین ماه از فصل تابستان تورم ماهانه مسکن تک رقمی شده و به نصف تورم ماهانه مردادماه کاهش یافت.

کارشناسان مهم‌ترین دلیل این موضوع را به افت بازدهی در بازار سهام در دو ماه مرداد و شهریور نسبت می‌دهند. از سوی دیگر از آنجا که میزان ریزش بازدهی در بازار سهام چندان شدید و از نظر سرمایه‌گذاران شوک‌آور نبوده است که منجر به خروج هیجانی سرمایه از این بازار و ورود حجم بالایی از سرمایه‌های خروجی از بورس به بازارهای دیگر از جمله بازار مسکن شود، افت بازدهی در این بازار اثر کاهنده بر هیجان افزایش قیمت در بازار مسکن داشته است و خود را به‌عنوان عامل کاهنده تقاضای سرمایه‌ای در این بازار نشان داده است.

در ماه‌های ابتدایی سال‌جاری در نتیجه ثبت بازدهی بالا در بازار سرمایه، فضا در بازار معاملات مسکن به‌گونه‌ای تغییر کرد که بازار سرمایه به‌عنوان بازیگردان تحولات قیمتی و معاملاتی بازار مسکن وارد عمل شد.

همزمان با افزایش بازدهی در بازار سرمایه در ماه‌های ابتدایی سال‌جاری، انتظارات تورمی در بازار مسکن نیز تشدید شد و همچنین با افزایش تقاضای سرمایه‌ای در بازار خرید واحدهای مسکونی از یک سو و انصراف برخی فروشنده‌ها از فروش واحدها تحت‌تاثیر انتظارات تورمی، تورم ماهانه مسکن نیز به سرعت افزایش یافت. تورم ماهانه مسکن در ۵ ماه اول سال‌جاری به‌طور متوسط در هر ماه ۸ درصد به ثبت رسیده است.

در خرداد ماه تورم ماهانه مسکن ۷/ ۱۱ درصد، در تیر ماه ۱۰ درصد و در مرداد ماه ۵/ ۱۰ درصد به ثبت رسید. با این حال در نتیجه افت بازدهی در بازار سرمایه در هفته‌های اخیر، بازار سرمایه به‌عنوان بازیگردان اصلی بازار مسکن در مقطع زمانی جاری، از نقش بالابرنده تورم ماهانه مسکن به نقش کاهنده تورم ماهانه در بازار معاملات واحدهای مسکونی تغییر جهت داده است که این موضوع منجر به سقوط تورم ماهانه مسکن در شهریور شد.

در واقع سقوط تورم ماهانه مسکن در شهریور به‌دنبال افت بازدهی در بازار بورس در دو ماه اخیر حاصل شده است. شاخص کل بورس در مرداد ماه امسال به‌طور متوسط با ۷/ ۸ درصد و در شهریور ماه ۲/ ۹ درصد کاهش یافت در حالی‌که در بازار مسکن در این دو ماه به ترتیب رشد ماهانه قیمت به میزان ۵/ ۱۰ درصد و ۱/ ۵ درصدی تجربه شد.

هر چند دامنه نوسان شاخص کل بورس در دو هفته اخیر محدود بوده و همین دامنه محدود باعث شده است شرایط در بازار معاملات سهام، منجر به ایجاد موج هیجانی خروج سرمایه‌های بورسی به سمت بازار مسکن نشود در عین حال، تحولات بورس به‌عنوان بازیگردان اصلی بازار مسکن منجر به کاهش هیجان در بازار مسکن نیز بشود.

آمارها نشان می‌دهد از ۲۹ مرداد ماه متوسط نوسان روزانه شاخص کل بورس ۱/ ۲ درصد بوده است در حالی‌که در نیمه اول امسال میانگین نوسان، روزانه بیش از ۳ درصد بوده و در عمده روزها تا نزدیکی ۴ درصد نیز پیشروی می‌کرده است.

تحت‌تاثیر صحنه جدید ایجاد شده در بازار معاملات مسکن در بدبینانه‌ترین حالت ممکن می‌توان اعلام کرد در شهریور ماه تقاضای سرمایه‌ای افزایشی نداشته و هیجان سرمایه‌ای در بازار مسکن کاهش یافته است همچنین به‌دلیل کاهش روند رشد ماهانه قیمت مسکن احتمال ورود سفته‌بازان به بازار مسکن در ماه‌های آینده نیز کاهش می‌یابد.

در کل می‌توان گفت اثر تحولات مربوط به کاهش سطح بازدهی در بازار معاملات سهام در دو ماه گذشته منجر به کاهش سرعت رشد قیمت مسکن در شهریور ماه شده است. با این حال به‌نظر می‌رسد بازارهای اقتصادی در ماه‌های پیش‌رو به سمت بازتنظیم رابطه از دست رفته خود در ماه‌های اخیر به لحاظ سطح بازدهی حرکت کنند.

مقایسه وضعیت بازدهی بازارها در ۶ ماهه اول امسال نشان می‌دهد بازدهی بازار سهام ۲۱۱ درصد، بازار مسکن ۵۵ درصد و بازار ارز ۷۰ درصد بوده است. این در حالی است که فاصله بازدهی این سه بازار در ۴ ماهه اول امسال که بازدهی در بازار سهام به میزان قابل‌توجهی بوده بیشتر از آمارهای ۶ ماهه بوده است.

در فاصله فروردین تا پایان تیرماه سال‌جاری بازدهی بازار سهام ۲۷۵ درصد، مسکن ۳۴ درصد و ارز ۳۶ درصد بوده است. آمارها نشان می‌دهد فاصله بین بازدهی بازارها در آمارهای مربوط به ۶ ماهه اول امسال در مقایسه با آمارهای ۴ ماهه اول سال‌جاری، کاهش یافته و بازارها در مسیر بازیابی و بازتنظیم رابطه از دست رفته خود به لحاظ سطح بازدهی قرار گرفته‌اند.

آمارهای منتشر شده از سوی بانک‌مرکزی درخصوص تحولات بازار مسکن شهر تهران در شهریور ماه نشان می‌دهد، میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در شهریور ماه امسال به ۲۴ میلیون و۲۹۰ هزار تومان رسیده که این میزان در مقایسه با ماه قبل ۱/ ۵ درصد و در مقایسه با ماه مشابه سال قبل، ۷/ ۹۱ درصد افزایش یافته است.

در شهریور ماه همچنین ۸ هزار و ۵۰۰ فقره معامله خرید مسکن در شهر تهران به ثبت رسید که این میزان در مقایسه با ماه قبل با کاهش ۸/ ۶ درصدی و در مقایسه با ماه مشابه سال قبل با افزایش ۷/ ۲۰۳ درصدی همراه شده است. تحولات ۶ ماهه بازار مسکن شهر تهران نیز از قرار گرفتن میانگین قیمت هرمترمربع آپارتمان در پایتخت در نیمه اول سال‌جاری در مرز ۲۰ میلیون تومان خبر می‌دهد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل با رشد ۷/ ۵۶ درصدی همراه شده است.

در ۶ ماهه اول سال‌جاری نیز در هر ماه به‌طور متوسط ۸ هزار و ۴۰۰ فقره معامله خرید آپارتمان در شهر تهران به ثبت رسیده است. این میزان در ۶ ماهه اول سال گذشته به‌طور متوسط ماهانه معادل ۴ هزار و ۸۰۰ فقره معامله خرید مسکن بود. تغییر رفتار بازیگردان اصلی بازار مسکن (بورس)، در شهریور ماه منجر به کاهش تقاضای سرمایه‌ای در بازار مسکن ودر نتیجه کاهش حجم معاملات خرید آپارتمان از ۱۲ هزار فقره در تیرماه و ۹ هزار فقره در مرداد ماه به ۸ هزار و ۵۰۰ فقره در شهریور ماه شده است.

کنترل هیجان در بورس

ربیعی: علت اصلی افزایش قیمت ارز به کرونا و تحریم‌ها ارتباط دارد اما هیجان ایجاد شده در بورس منحنی قیمت ارز حتماً رو به پایین خواهد شد کارشناسان سقوط شدید ارزش بورس را نامحتمل تر از گذشته می‌دانند.

سیاوش رضایی: بورس تهران در سه و نیم ماهه اخیر متفاوت‌ترین روند خود در دوره فعالیت خود را تجربه کرده است. از ابتدای سال‌جاری تا روز گذشته شاخص کل بورس یک میلیون و 234 هزار و 290 واحد رشد کرده که این میزان رشد بازدهی این بازار را به بیش از 240 درصد رسانده است.
دراین مدت روزهای منفی بازار که در سال‌های قبل جزو ذات بازار بود بشدت کاهش یافته و درمقابل اکثر روزهای بازار مثبت است به‌طوری که سهامداران بخصوص تازه واردها به این شرایط عادت کرده‌اند تا هر روز با بازار 5 درصد مثبت روبه‌رو شوند.
ارزش بازار بورس تهران نیز به بیش از 6500 هزار میلیارد تومان رسیده که این رقم بیش از دو برابر نقدینگی کل و تولیدناخالص داخلی کشور است. پس از ثبت بازدهی 187 درصدی شاخص بورس در سال گذشته، بورس جذاب‌تر از قبل سال‌جاری را آغاز کرد. دراین شرایط وجود نقدینگی حجیم در کشور در وضعیتی که سایر بازارها بازدهی چندانی نداشتند، به‌دنبال محلی برای کسب سود و بازدهی بود و دراین میان عملکرد مثبت بورس در ابتدای سال‌جاری باعث شد تا بسیاری از سرمایه‌گذاران راه این بازار را درپیش بگیرند.
علاوه براین آزادسازی سهام عدالت نیز موجب شد تا تعداد بیشتری از مردم با بازار سرمایه آشنا شوند. خبرهایی که از رشد مداوم ارزش سهام عدالت در رسانه‌ها منتشر می‌شود، مردم را برای ورود جدی‌تر به بورس و اینکه تنها به سهام عدالت خود بسنده نکنند، تشویق کرد. درهمین دوره حمایت دولت از بازار سرمایه و برنامه‌هایی که برای رونق آن درپیش گرفت نیز مشوق بیشتری برای سرمایه‌گذاران بود. افزایش نرخ ارز نیز در هفته‌ها و ماه‌های اخیر نقش موتور محرک برای شرکت‌های صادرات گرای بورس را بازی کرد.
مجموع این عوامل باعث شده است تا از ابتدای سال‌جاری تاکنون شاخص کل 3.4 برابر رشد کند، رشدی که نسبت به ابتدای سال گذشته به 9.7 برابر می‌رسد.
برخی نگران برخی امیدوار
این درحالی است که از همان نخستین ماه سال‌جاری برخی از کارشناسان از رشد بی‌وقفه بورس اظهار نگرانی کردند. به اعتقاد این کارشناسان هیجان و رفتارهای توده‌وار نبض این بازار را به دست گرفته است که در تبدیل صف‌های خرید به فروش یا برعکس نمود آن نمایان است. هرچند هم‌اکنون میان کارشناسان بازار سرمایه درخصوص حتمی بودن ریزش بازار اختلاف وجود دارد و عده دیگری از کارشناسان معتقدند که این نظام عرضه و تقاضاست که قیمت را در هر بازاری مشخص می‌کند، اما تمام کارشناسان درباره اینکه رفتارهای هیجانی برای بورس سم است و باید این هیجان ایجاد شده در بورس رفتارها مدیریت شود، اختلافی وجود ندارد.
نمونه رفتارهای هیجانی در بورس زیاد است، در حالی که در معاملات روز دوشنبه بازگشایی مرتبه دوم شستا با رشد ۳۷ درصدی قیمت همراه بود، ناظر بازار این بازگشایی را باطل کرد تا بر اساس قانون بورس، بازگشایی بعدی شستا با محدودیت دامنه نوسان ۵ درصدی انجام شود. به گفته مسئولان بورس تهران دلیل باطل شدن معاملات شستا مباحث نظارتی بوده است به این معنا که دستکاری در قیمت بازگشایی انجام شده و حجم معاملات با نوسان قیمت همخوانی نداشت از همین رو ناظر بازار تصمیم به ابطال آن گرفت.

 دستور رئیس جمهوری به دستگاه‌های دولتی
سهام شرکت‌های خود را در بورس عرضه کنید

اتفاقات بازار بورس در حالی صورت می‌گیرد که رئیس جمهوری در جلسه ستاد اقتصادی دولت، مدیریت بازار سرمایه و افزایش عرضه‌های اولیه را اقدامی اصولی و دقیق جهت ایجاد ثبات، توسعه و رونق بخشی به بازارهای مالی و اقتصاد کشور دانست. حسن روحانی روز سه‌شنبه با بیان اینکه این اقدام دولت مورد استقبال نخبگان، فعالان اقتصادی و مردم قرار گرفت، گفت: در این مسأله دو نکته حائز اهمیت ویژه است که اولین نکته، رویه‌سازی و تداوم جدی عرضه سهام بنگاه‌های بزرگ و متوسط بویژه بنگاه‌های دولتی در بورس با یک برنامه و طرح دقیق برای مردم محور شدن اقتصاد کشور و خروج جدی دولت از بنگاه داری، شفافیت بخشی به اقتصاد و تولید کشور است که رونق، پویایی و فسادزدایی جدی را در پی خواهد داشت. روحانی افزود: از این نظر تمامی دستگاه‌های دولتی طبق ضوابط و مقررات اعلام شده، موظف به عرضه سهام شرکت‌های خود در بورس هستند و تداوم بنگاه‌داری و مالکیت اموال مازاد از سوی دستگاه‌های دولتی برای شکوفایی اقتصاد، لازم است سریع‌تر به بخش خصوصی و مردم واگذار شود و بخصوص سازمان بورس باید نسبت به اجرای تعهدات شرکت‌ها مبنی بر تکمیل سهام شناور آنها اقدام کند.
رئیس جمهوری با توضیح این موضوع که نکته دوم مورد نظر باید توسط مسئولان وزارت اقتصاد و سازمان بورس با دقت، ظرافت و حساسیت بالا تعقیب شود، اظهارداشت: نظارت دقیق بر بازار سهام و متعادل‌سازی عرضه و تقاضای سهام در بورس و رشد منطقی سهام از طریق تسهیل پذیرش و رفع موانع حقوقی پذیره نویسی‌ها و صندوق پروژه نکته مهم دوم است که باید به دقت مدنظر قرار گیرد. روحانی با تأکید بر اینکه هیجان زدگی کاذب نباید بورس را متأثر کند، تصریح کرد: از این نظر رشد شاخص‌های بورس باید طبق پایه‌های علمی دقیق و بر اساس منطق بازار سرمایه پیش برود. رئیس جمهوری خاطرنشان کرد: مدیریت بازار بورس باید با اعمال مقررات احتیاطی لازم و مراقبت دقیق به جامعه و مردم این اطمینان را بدهد که سرمایه‌گذاری آنها در بورس استحکام لازم را دارد، لذا بهتر است در این زمینه با جدیت بیشتر عمل کنند. روحانی ساماندهی بازار سرمایه و نوسانات ارزی را از مباحث مهم و تعیین‌کننده‌ای دانست که در روزهای اخیر فضای اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار داده است و گفت: از عوامل مهمی که می‌تواند نوسانات را کنترل کند، عرضه ارز صادرکنندگان به بازار است. دولت با تفکیک کسانی که به قصد سوداگری و منفعت طلبی از عرضه ارز حاصل از صادرات در موعد مقرر و طبق ضوابط خودداری کرده‌اند، با همکاری مراجع قضایی این افراد را مورد پیگرد قرار خواهد داد و در عین حال برای کسانی که در موعد مقرر نسبت به تعهد خود عمل می‌کنند مشوق‌ها و امتیازات ویژه در نظر خواهد گرفت.

ضرورت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم

علیرضا تاج بر
کارشناس بازار سرمایه
هم‌اکنون اقتصاد ایران در وضعیت تورمی قرار دارد و به‌همین دلیل مردم تلاش می‌کنند تا ریال خود را به دارایی تبدیل کنند دارایی‌هایی از ارز و طلا گرفته تا خودرو که طی ماه‌های اخیر سهام نیز به آن افزوده شده‌است. این درحالی است که بازار ارز و طلا به‌دلیل نظارت نهادهای امنیتی و همچنین مالیات‌های احتمالی و ریسک بالا چندان مورد توجه عموم مردم قرار ندارد. سرمایه‌گذاری در بازار مسکن نیز به نقدینگی قابل توجهی نیاز دارد. بازار کالا نظیر خرید خودرو نیز به‌دلیل هزینه نگهداری کالا مشکلات خاص خود را دارد و بنابراین تنها بازاری که با سرمایه اندک می‌توان به آن وارد شد، بازار سهام است. بازار سهام در شرایط فعلی شفاف‌ترین و کم هزینه‌ترین بازار دارایی است که مورد حمایت نظام نیز قرار دارد. این درحالی است که طی ماه‌های گذشته مردم بتدریج به محاسن این بازار آشنا شده‌اند و برهمین اساس استقبال بی‌سابقه‌ای از آن شده است. با این حال شاهد هیجانات مخرب در بازار هستیم که به‌دلیل رفتارهای توده وار باعث شده است تا رشد بازار با شیب بسیار تندی رخ دهد که این به نفع بازار سرمایه نیست. تنها گزینه‌ای که می‌توان به تکیه بر آن این ریسک را از بازار حذف کرد افزایش سواد مالی مردم و تشویق آنها به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بازار است که از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری ممکن است. برهمین اساس سازمان بورس باید فرآیند اعطای مجوز به شرکت‌های سرمایه‌گذاری و همچنین افزایش سقف آنها را تسهیل کند. درخصوص آینده بازار نیز اعتقادی به ریزش شدید بورس ندارم و تنها با ریزش‌های کوچک و مقطعی بازار اصلاح می‌شود چرا که هم‌اکنون عمق بازار نسبت به سال‌های گذشته افزایش قابل توجهی پیدا کرده است.

جای خالی آموزش مالی

رضا عسکری مارانی
کارشناس بازار سرمایه
همه بازارها تابع عرضه و تقاضا هستند و بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نیست. به‌همین دلیل به‌هیچ عنوان نمی‌توان قضاوت کرد که قیمت یک کالا بالا یا پایین است. برهمین اساس نگرانی دلواپسان درخصوص حبابی بودن بورس نابجاست. چرا که شرایط نسبت به‌زمانی که دلار 4 هزار تومان قیمت داشت تفاوت کرده است. مردم دراین شرایط تصمیم گرفته‌اند که پول خود را به دارایی تبدیل کنند که سهام یکی از جذابترین آنهاست.
دراین زمینه اصلی‌ترین کاری که باید برای صیانت از بازار سرمایه انجام شود، افزایش آگاهی و سواد مالی مردم است. موضوعی که باید یکی از رسالت‌های سازمان بورس و صدا و سیما باشد. از زمان ابلاغ سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی باید آموزش مالی به مردم در دستور کار قرار می‌گرفت.
برای گسترش و تعمیق بازار سرمایه باید آموزش مردم به اولویت سازمان بورس تبدیل شود. تا همانگونه که بخش عمده‌ای از مردم هم‌اکنون با بانک آشنا هستند باید با بازار سرمایه نیز آشنا باشند. باید کاری کرد که مردم به جای خرید موبایل 50 میلیون تومانی سهام بخرند. حتی برای توسعه این بازار دولت می‌تواند با فروش اقساطی سهام بسترهایی را فراهم کند.
وقتی قصد داریم یک کار بزرگ انجام دهیم باید زمینه را فراهم کرد. هم‌اکنون کشور کانادا برای بخش مهاجرت خود به‌دلیل اهمیت آن وزیر دارد، حال با توجه به اهمیت بازار سرمایه و تلاش دولت برای رونق آن نیاز داریم تا یک هماهنگ‌کننده در دولت مسئولیت این کار را برعهده بگیرد و حتی وزیر برای آن تعیین شود.
هم‌اکنون دارایی‌های مالی و شرکت‌های با ظرفیت بالایی در اختیار دولت است که می‌تواند با عرضه آنها در بازار عمق بازار را افزایش دهد. دخالت دولت در قیمت‌گذاری و وجود سازمانی با عنوان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به زیان بازار سرمایه، تولید و صادرات است. در هیچ کشوری چنین سازمانی وجود ندارد در واقع قیمت‌گذاری کالاها به زیان سهامی تمام می‌شود که هم‌اکنون به‌عنوان سهام عدالت یا سایر سهم‌ها در اختیار مردم است.

دامنه نوسان را حذف کنید

حمیدمیرمعینی
کارشناس بازار سرمایه
در شرایط فعلی هیجان و رفتارهای توده وار بر بازار سهام ایران حاکم شده است که این رفتارها به زیان بازار سرمایه و سهامداران تمام می‌شود. دامنه تأثیر هیجانات در بازار سرمایه تنها به این بازار محدود نمی‌شود و تأثیر آن را در سایر بازارها مانند ارز و طلا و مسکن نیز می‌توان مشاهده کرد.
موانع و عمق پایین بازار سرمایه هم‌اکنون به پاشنه آشیل این بازار در دورانی که از آن استقبال شده، تبدیل شده است. برای اینکه قطار پرسرعت و شتابان بورس را مهار و منطقی کنیم، یکی از راهکارها این است که سازمان بورس دامنه نوسان برخی از شرکت‌های بزرگ بورسی را حذف کند تا بدون دامنه نوسان معامله شوند. دراین شرایط سهامداران تنها با تکیه بر تحلیل قوی می‌توانند اقدام به خرید یا فروش کنند و دیگر بدون مطالعه نمی‌توان سهم خرید چرا که ریسک آن افزایش می‌یابد. این کار باعث می‌شود تا تعادل به بازار بازگردد و درواقع ریسک سرمایه‌گذاری به سهامدار واگذار می‌شود. درحال حاضر تفاوتی میان یک مبتدی و حرفه‌ای در بازار وجود ندارد چرا که همه سود می‌کنند. متوسط هیجان ایجاد شده در بورس P/E بازار به 33 رسیده است درحالی که این شاخص برای بورس‌های توسعه یافته به 25 درصد می‌رسد. دراین میان افزایش عرضه اولیه شرکت‌ها نیز به بهبود این شرایط کمک می‌کند، اما تعداد شرکت‌هایی که امکان عرضه در بورس را دارند محدود است و برهمین اساس باید با ابزارهایی مانند دامنه نوسان و حجم مبنا به‌صورت فوری هیجانات مخرب بازار را مهار کرد.

هیجان عامل روند نزولی بورس بود

پس از اجرایی شدن و به نتیجه رسیدن برجام جو روانی مثبتی ناشی از خوش‌بینی‌ها پیرامون ایجاد تحول اساسی در اقتصاد کشور، در بازار ایجاد شده بود که این جو روانی مثبت باعث شکل گرفتن یک موج صعودی در بورس شد، این موج قیمت سهام را به سطحی رساند که نیاز به استراحتی کوتاه‌مدت داشت.

هیجان عامل روند نزولی بورس بود

برای ادامه این رشد و روند افزایشی نیاز به انتشار اخبار مثبت جدیدی بود که متاسفانه این اخبار به بازار منعکس نشد و روند قیمت سهام را در بازار بورس با افت و اصلاح همراه کرد. یک کارشناس بازار سرمایه ضمن بیان این مطلب در گفت‌وگو با بورس‌نیوز عنوان کرد: اخبار مثبتی که در ماه‌های پایانی سال گذشته و اوایل سال جاری بازار در انتظار آن نشسته بود، نهایی و اجرا شدن قراردادهای شرکت‌های ایرانی با همتایان خارجی آنها و افزایش مراودات تجاری با کشورهای دیگر بود که متاسفانه تاکنون خبری از نتیجه نهایی این قراردادها یا تفاهم‌نامه‌ها به بازار منعکس نشده است و از طرفی شرکت‌ها نیز این خوش‌بینی‌ها را در بودجه سال مالی جاری خود برآورد نکرده‌اند. این عوامل موجب شد تا از امیدواری‌ها نسبت به آینده شرکت‌ها در بازار بورس اندکی کاسته شود.

علی پازوکی در ادامه افزود: یکی دیگر از عواملی که موجب عدم تشکیل موج دوم صعودی در بورس شد، عدم تعدیل به موقع نرخ بهره بانک‌ها است، هرچند که در حال حاضر نرخ سود سپرده بانک‌ها از ابتدای تیرماه به 15 درصد کاهش یافت اما هنوز شورای پول و اعتبار نرخ تسهیلات بانکی را مشخص نکرده است. وی تاکید کرد: متاسفانه دولت نیز تاکنون اقدام قابل توجهی در راستای رسیدن به رشد اقتصادی 5 درصدی که اقتصاددانان در انتظار رسیدن آن هستند، انجام نداده و همچنان رکود اقتصادی در کشور حکمفرماست.

بین نرخ بهره بانکی و تورم نیز هنوز شکاف عمیقی موجود است و دولت نیز همچنان اوراق مشارکت و اسناد خزانه را با نرخ‌های 20 الی 24 درصد منتشر می‌کند که خود این موضوع نیز باعث تشدید رکود اقتصادی در کشور می‌شود. این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: بازار سرمایه در حال حاضر به این نتیجه رسیده که دولت تنها بر کنترل تورم تمرکز دارد و برنامه مشخصی برای خروج از رکود تدوین نکرده است. پازوکی با بیان اینکه روند نزولی روزهای گذشته در بازار منطقی نبوده است، گفت: ریزش‌های اخیر قیمت سهام در بورس غیر‌منطقی و از روی هیجان به مثابه رشد هیجانی ماه‌های پایانی سال گذشته است. از طرفی متولیان بازار سرمایه نیز با برخی اقدامات خود به رکود بازار سرمایه دامن زده‌اند.

وی گفت: سایت اطلاع‌رسانی کدال در حال حاضر به آخرین منبع اطلاع‌رسانی در هیجان ایجاد شده در بورس خصوص فعالیت شرکت‌ها تبدیل شده، از طرفی انجام معاملات بلوکی نیز در بازار زیاد شده و این موضوع باعث از بین رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران به روند واقعی بورس شده است. علاوه بر اینها متولیان و نهادهای ناظر بازار نباید در روزهای منفی اقدام به عرضه اولیه سهام در بورس و فرابورس کنند چرا که این عرضه اولیه‌ها موجب توزیع نقدینگی موجود در بازار می‌شود و از طرفی نقدینگی جدیدی نیز به بورس تزریق نشده است.

پازوکی در خاتمه خاطرنشان کرد: اگر سیاست‌های اقتصادی دولت در راستای خروج از رکود تغییر کند و به موقع اجرا شود و برجام و قراردادهای منعقد شده به‌طور کامل اجرایی شود فضای بازار سرمایه نیز روشن‌تر و مثبت‌تر خواهد شد و روزهای خوش بازار باز خواهد گشت.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.