محاسبه ارزش سهام

ارزش ذاتی سهام (Value Intrinsic) چیست و چگونه محاسبه می شود؟

نسبت های ارزش بازار

این نسبت ها معیارهایی هستند که بین قیمت و ارزش دفتری هر سهم و سود ارتباط برقرار می کند .

این نسبت ها بیانگر این می باشند که سهامداران در رابطه با عملکرد گذشته و مورد انتظار آینده چگونه فکر می کنند اگر چهار گروه نسبت های قبل شرایط خوبی داشته باشند این نسبت ها نیز بالا خواهند بود .

پایه ای ترین نسبت در این گروه عبارتند از :

نسبت قیمت بازار به قیمت دفتری هر سهم :

قیمت بازار سهم / قیمت دفتری سهم = نسبت قیمت بازار به قیمت دفتری هر سهم

ارزش دفتری هر سهم بیانگر ارزش هر سهم بر اساس ترازنامه بوده که از طریق رابطه زیر قابل محاسبه است.

حقوق صاحبان سهام عادی / تعداد سهام عادی = ارزش دفتری هر سهم

شرکت هایی که ROE نسبتن بالایی دارن هر سهم خود را چند برابر ارزش دفتری می فروشند.

الف) نسبت سود هر سهم با سود تخصیصی هر سهم (EPS)

این نسبت نشان دهنده مبلغ سودی است که در طول یک دوره به سهام عادی تعلق می گیرد.

ب ) سود تقسیمی هر سهم (DPS)

سود تقسیمی سهام عادی / تعداد سهام عادی = DPS

سود سهام هر سهم (EPS) مقدار سودی است که به هر سهم عادی تعلق می گیرد .
تمام این سود بین سهام عادی تقسیم نمی شود بلکه مقداری در شرکت اندوخته و مبلغی هم بابت سود انباشته نگهداری می شود و مابقی بعنوان سود تقسیمی (DPS) بین سهامداران تقسیم می شود .
با توجه به این موضوع خواهیم داشت :

سود انباشته – اندوخته – سود سهام عادی = سود تقسیمی سهام عادی

ج ) نسبت تقسیم (پرداخت ) سود :

EPS/DPS = نسبت محاسبه ارزش سهام تقسیم سود

این نسبت میزان سود تخصیصی بین سهامداران را نمایش می دهد.

با توجه به این موضوع که میزان EPS بصورت سالیانه داده شده میزان سود تقسیمی نیز باید بر مبنای سالیانه محاسبه شود.

قیمت بازار هر سهم عادی / سود هر سهم عادی = E/P
این نسبت می گوید که سرمایه گذار با توجه به سود گزارش شده تا چه مبلغی آماددگی پرداخت را دارد .
بالا بودن این نسبت بیانگر این موضوع می باشد ه شرکت آینده خوبی دارد این نسبت در بردارنده سه مفهوم کلی می باشد:

1. رشد سود : اگر این نسبت بالا باشد یعنی که شرکت انتظار دارد سودآوری در آینده افزایش یابد و بالعکس
2. ریسک شرکت : پایین بودن نسبت بیانگر ریسک بالای شرکت است و بالعکس

ه) نرخ رشد قابل تحمل (نرخ رشد داخلی)

(نسبت تقسیم سود – ۱ )ROE =نرخ رشد داخلی

این نرخ بیانگر حداکثر نرخ رشدی است که شرکت می تواند با استفاده از سرمایه داخلی اش داشته باشد بدون اینکه افزایش در اهرم مالی و بدهی خود بدهد.

نسبت انباشت سود از طریق رابطه زیر قابل محاسبه است :

نسبت تقسیم سود – ۱ = نسبت انباشت سود

درحالیکه نسبت تقسیم سود نمایشگر این است که از کل سود سهام عادی چه نسبتی تقسیم شده است و نسبت انباشته سود بیانگر این موضوع می باشد که از کل سود عادیچه نسبتی تقسیم نشده و بصورت سود انباشته در شرکت نگهداری می شود.

ارزش ذاتی سهام (Value Intrinsic) چیست و چگونه محاسبه می شود؟

ارزش ذاتی مفهومی است که برای سرمایه گذاران و معامله گران اهمیت بسیار بالایی دارد، چرا که به کمک تشخیص صحیح آن می توان تصمیمات بسیار مهمی را در مورد سرمایه گذاری روی سهام یک شرکت اتخاذ نمود. در واقع ارزش ذاتی سهام به ما کمک می کند که جایگاه واقعی یک سهم در بازار را تشخیص دهیم و برای خرید و یا فروش آن اقدام کنیم.

ارزش ذاتی سهام (Value Intrinsic) چیست و چگونه محاسبه می شود؟

ارزش ذاتی سهام ( Intrinsic Value )

ارزش مفهومی است که برای سرمایه گذاران اهمیت بسیار بالایی دارد. در واقع می توان گفت که هدف همه سرمایه گذاران این است که ارزش دارایی های خودشان را به حداکثر برسانند. همه مدیران و کارگزاران همیشه به این فکر هستم که سیاست گذاری ها و استراتژی های یک کمپانی را به گونه ای تعیین کنند که سودآوری شرکت را به حداکثر برساند.

البته نباید از این نکته غافل شد که ارزش در واقع دارای مفهومی انتزاعی است و محاسبه آن نیز بسیار سخت است، چرا که ارزش دارای وجوه بصری نیست. البته روش های مختلفی نیز برای محاسبه ارزش در نظر گرفتند و محققان نیز هر روزه در حال بهتر کردن و توسعه دادن روش های جدید هستند.

حال در این مطلب نیز ما قصد داریم تا شما را با مفهوم ارزش ذاتی آشنا می نماییم و روش های محاسبه آن را نیز بررسی بکنیم. پس با ما همراه باشید تا بیشتر با ارزش ذاتی یک سهم آشنا شوید. (1)

ارزش ذاتی سهم چیست؟

برای شروع بهتر است بدانید که ارزش ذاتی سهام یا به قول حرفه ای ارزش بنیادی سهام، یک مفهوم بسیار ویژه در بازار بورس است. متخصصان فعال در زمینه بورس از این مفهوم برای برآورد ارزش سهام یک شرکت استفاده می کنند و در این برآورد تمامی عوامل موثر، فعالیت های تجاری و سرمایه گذاری ها، چشم انداز و هدف های آتی یک شرکت را نیز در نظر می گیرند، چرا که همه این عوامل می توانند موجب شوند تا ارزش سهام یک شرکت در گذر زمان بالاتر از قیمت فعلی اش برود و سرمایه گذاران را با سودهای خوبی مواجه کند .

به طور کلی ارزش ذاتی یک سهم بر اساس دو عامل تعیین می شود:

۱ . قدرت سودآوری

در مورد قدرت سودآوری باید گفت که این فاکتور هست طریق بررسی توانایی های یک شرکت برای افزایش میزان سود در یک بازه زمانی و یا به ثبات رساندن سودآوری - یا همان تکرار سوددهی - قابل اندازه گیری است. این فاکتور برای تحلیل گران بازار بورس، به خصوص تحلیل گران بنیادی بسیار مهم و حیاتی است، چرا که آن ها می توانند با محاسبه این مورد، آینده روشنی را برای سرمایه گذاری خودشان متصور شوند .

در مورد کیفیت سود نیز عوامل بسیار زیادی تاثیر گذار هستند، مهمترین این عوامل عبارتند از:

رعایت حقوق مشتری ها و مشتری مداری، کسب رضایت مشتریان ، رضایتمندی کارکنان، بررسی ریسک نسبی، رقابت طلبی و جاه طلبی و همچنین ثبات پیش بینی های سودآوری.

به طور کلی می توان گفت که ارزش فعلی و میزان تراکنش های مالی، جریانات نقدی و پتانسیل های سرمایه گذاری و پیشرفتی که سهام یک شرکت در آینده خواهد داشت، از عواملی است که در تعیین ارزش ذاتی یک سهم بسیار اساسی است. در این بین نباید از اهمیت کلی صورت های مالی برای تعیین ارزش ذاتی سهام نیز به سادگی عبور کرد .

با توجه به همه این تعاریف می توان به طور ساده گفت که ارزش ذاتی یک سهام نشان دهنده پتانسیل یک سهم برای پیشرفت است و جایگاه واقعی قیمتی یک سهم در بازار را نمایش می دهد. ارزش ذاتی به ما نشان می دهد که یک سهم در آینده ای نزدیک چه جایگاهی را در بازار خواهد داشت و دقیقاً به همین دلیل است که این مفهوم برای تحلیل گران بنیادی بسیار مهم و کاربردی است . (1) و (2)

تفاوت ارزش ذاتی و قیمت سهام

دانستن این نکته بسیار حیاتی است که ارزش ذاتی یک سهم الزاماً با ارزش بازاری و قیمت برابر نیست. در واقع می توان گفت که گذر زمان در بازار موجب می شود که قیمت و ارزش یک سهم به سمت ارزش ذاتی و قیمت آن سهم حرکت کند، چراکه شاید بازار در شرایط فعلی اش و به دلایل مختلف قادر به درک ارزش ذاتی یک سهم نباشد.

شاید هم پس از چند اصلاح در بازار، سرمایه گذاران ارزش واقعی و ذاتی یک سهم درک کنند. اما نکته جالب اینجاست که بسیاری از سرمایه گذاران و تحلیل گران بنیادی با استفاده از تفاوت در بین قیمت ذاتی و قیمت روز بازار اقدام به خرید و فروش سهم می کنند. در واقع می توان گفت که این اختلاف قیمت موجب ایجاد شدن فرصت های تجاری در بازار می شود .

اگر یک سهم قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خودش داشته باشد، تحلیلگران آستین ها را بالا زده و برای خرید آن سهم اقدام می نمایند؛ چرا که این سهم با گذر زمان به قیمت ذاتی و ارزش ذاتی خود نزدیک تر خواهد شددر آینده به آنها سود خواهد داد. حرفه ای های بازار بورس و اوراق بهادار به این نوع سهم ها undervalue نیز می گویند، چرا که معتقدند ارزش واقعی این سهم ها بیشتر از میزانی است که بازار فعلی روی آن ها قیمت گذاری کرده است و روند حرکتی بازار موجب بالاتر رفتن قیمت این سهم ها خواهد گشت.

در نقطه ی مقابل نیز اگر یک سهم قیمتی بیشتر از ارزش ذاتی خودش داشته باشد، سرمایه گذاران اقدام به فروش آن سهم خواهند نمود، چرا که با گذر زمان این سهم ارزش خودش را از دست خواهد داد و موجب آن خواهد شد که آنها ضرر و زیان را بابت یک سهم تجربه کنند. متخصصان فعال در حوزه بورس به این گونه سهم ها overvalue نیز می گویند، چرا که معتقدند قیمت این گونه سهم ها بالاتر از ارزش واقعی آن هاست و روند حرکتی بازار موجب پایین‌تر رفتن قیمت این سهم ها خواهد گشت. (3) ‌و (4)

آیا همه ی سهم ها با گذر زمان به ارزش ذاتی می رسند؟

این یکی از سوالاتی است که ذهن بسیاری از سرمایه گذاران را درگیر خودش می کند، اما پاسخ به آن بسیار ساده است. فقط کافی است که به چند نکته توجه داشته باشید:

1. اصلاحات در ارزش گذاری ها موجب این می شود که بازار روند خاص خودش را پیدا کند .

2. روند بازار موجب می شود تا قیمت سهم ها به سمت ارزش ذاتی شرکت ها حرکت کند.

در مورد اصلاح قیمت و اصلاح در ارزش گذاری ها باید بگویم که عوامل بسیاری هستند که باعث می شوند قیمت فعلی یک سهام، کمتر و یا بیشتر از قیمت واقعی یا همان ارزش ذاتی اش باشد. به طور کلی از این اتفاق می توان این برداشت را کرد که بازار به خوبی ارزش یک سهم را درک نکرده است. اینجاست که ممکن است یک سهم overvalue یا undervalue شود.

اما جای نگرانی نیست چرا که بازار اصلاح خواهد شد و سهم به قیمت واقعی خودش حرکت خواهد کرد. البته این مورد را نیز باید در نظر داشته باشید که بسیاری از کارشناسان و سرمایه گذارانی از روش های بنیادی برای تحلیل قیمت استفاده می کنند overvalue یا undervalue بودن یک ساعت را تشخیص می دهند و اقدام به خرید و یا فروش آن می نمایند، به همین دلیل است که بازار با این حرکت آن ها متوجه ارزش واقعی یک سهم به مرور زمان خواهد شد.

البته باید توجه داشته باشید که زمان و سرعت حرکت قیمت فعلی یک سهم به سمت قیمت ذاتی، به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال استراتژی های یک شرکت، چشم انداز و آینده نگری، تزریق سرمایه برای پیشبرد اهداف، میزان پیشرفت نسبت به رقبا و نگرش مدیران یک شرکت نیز روی این مورد تاثیر گذار خواهد بود. (5) و (6)

محدودیت های تعیین ارزش ذاتی سهام

باید به این نکته توجه ویژه ای داشته باشید که تمرکز روی مباحث بنیادی و ارزش ذاتی یک سهم، شما را با محدودیت هایی برای تصمیم گیری خرید یا فروش و پیاده سازی استراتژی حرکت در بازار مواجه می کند. دلیل اصلی این محدودیت ها نیز مسئله زمان است، چرا که تجربه نشان داده است که بازار معمولاً زمانی طولانی را برای شناخت ارزش ذاتی یک سهم نیاز دارد .

به همین دلیل است که اگر شما با استراتژی های بنیادی وارد بازار شوید و ارزش ذاتی سهام یک شرکت را به درستی تشخیص دهید و روی پیاده سازی استراتژی های خودتان در این حوزه تمرکز کنید، فرصت انجام و پیاده سازی استراتژی های تکنیکال و کوتاه مدت را از دست خواهید داد. در واقع وقتی شما با دید بلند مدت وارد بازار بورس می شوید، دیگر نخواهید توانست از نوسان گیری های موجود در در وهله های مختلف زمانی استفاده کنید.

البته شک نداشته باشید که در صورت عملکرد صحیح در تحلیل ها و صبوری شما در بلندمدت، پیروز خواهید بود و مقادیر سود بسیار بیشتر و به مراتب بهتری را به نسبت نوسان گیری کسب خواهید کرد. (5)

انواع روش ها برای ارزش گذاری دارایی های مالی یک شرکت

• رویکرد نسبی

• رویکرد ترازنامه ای

• رویکرد تنزیلی

رویکرد نسبی

در رویکرد نسبی ارزش هر شرکتی با توجه به شرکت های مشابه تعیین می شود. ایده اصلی در این رویکرد این است که شرکت های مشابه دارایی های مشابه نیز خواهند داشت. مهمترین ضریب مورد استفاده در روش های نسبی P/E است.

رویکرد ترازنامه ای

در رویکرد ترازنامه تمرکز اصلی محاسبه کننده روی ارزش دارایی های یک شرکت است. در مدل های پیشرفته، این رویکرد علاوه بر ارزش دارایی های فیزیکی، ارزش دارایی های نامشهود نیست در محاسبه ارزش شرکت منظور می گردد. مدل اصلی این رویکرد عبارتند از روش خالص ارزش دارایی ها و روش ارزش دفتری تعدیل شده .

رویکرد تنزیلی

در ابتدا باید بدانید که از نظر علمی این روش، برترین روش محاسبه ارزش ذاتی یک شرکت به حساب می آید. به طور کلی می توان گفت که در رویکرد تنزیلی، ارزش ذاتی یک شرکت بر حسب جریان های نقدی تولید شده توسط آن شرکت محاسبه می شود. (3)

نحوه محاسبه ارزش ذاتی سهام

برای انجام این کار، «مدل گوردون» موجود است. به این مدل، باقی مانده DDM نیز می گویند. در واقع این مدل، ارزش ذاتی یک سهم را برمبنای ارزش فعلی سود تقسیمی پیش بینی شده با نرخ ثابت محاسبه می کند. در واقع می توان گفت که این مدل فرض می کند که یک شرکت همیشه وجود داشته و خواهد داشت و سود تقسیمی مربوط به این شرکت نیز بر اساس یک نرخ معین و به صورت پیوسته افزایش پیدا می کند.

به همین دلیل است که این روش برای برآورد ارزش ذاتی، ارزش یک ثانیه را در غالب تابعی از سودهای تقسیمی مورد انتظار در دوره آتی، حقوق صاحبان سهام و رشد مورد انتظار در سودهای تقسیمی در نظر می گیرد. از آن جایی که حرف از تابع شد، طبیعتاً باید منتظر یک فرمول ریاضی باشیم، فرمولی که بر اساس یک سری بی نهایت خواهد. یک سری که از سودهای تقسیمی مورد انتظار در آینده تشکیل شده است .

اینجاست که یک سوال اساسی پیش می آید: این فرمول (مدل گوردون) چیست و چگونه می توان از آن برای محاسبه ارزش ذاتی سهام استفاده کرد؟

در پاسخ به این سوال باید بگویم که می توان از طریق فرمول:

Intrinsic value of stock = D÷ (K-G)

ارزش ذاتی سهام را محاسبه کرد. در این فرمول بسیار کاربردی، D به معنی سود تقسیمی مورد انتظار در مورد هر سهم، K به معنی بازده مورد انتظار یک سرمایه گذار و G نیز به معنی نرخ رشد مورد انتظار سود تقسیمی سهام است. (3)

نتیجه گیری و جمع بندی

مسلماً با خواندن مطلب متوجه شده اید که ارزش در بازار بورس دارای چه مفهومی است و شناخت آن می تواند تا چه حد حیاتی و مفید باشد. پس می توان به سادگی این نتیجه را دریافت کرد که تشخیص ارزش واقعی یک شرکت شما را در دراز مدت به سودهای کلان خواهد رساند. البته نباید فراموش کنید که هر روزه روش های جدیدی نیز برای تعیین ارزش ساخته می شود، در این میان وظیفه ما این است که فرایند یادگیری خودمان را هیچگاه متوقف نکنیم.

در پایان امیدواریم که از این مطلب رضایت داشته باشید و برایتان روز های بسیار پر سودی را در بازار آرزومندیم .

خالص ارزش دارایی‌ها یا ناو (NAV) چیست؟

ناو را در همه شرکت‌ها بعنوان معیاری برای ارزش گذاری می‌توان استفاده کرد؛ اما بیشترین کاربرد آن در ارزش گذاری شرکت‌های سرمایه گذاری و هلدینگ‌ها است. در شرکت‌های دیگر در کنار سایر روش‌های ارزش گذاری، ناو نیز می‌تواند به‌عنوان یه معیار کاربرد داشته باشد؛ ولی اصلی‌ترین معیار نخواهد بود. بطور مثال در یک شرکت تولیدی معیار اصلی ارزش گذاری، روش‌های مبتنی بر سودآوری است چرا که در این شرکت‌ها قصد تولید و فروش وجود داشته و آنچه برای سرمایه گذار اهمیت دارد میزان سودآوری حاصل از عملیات است. هرچند خالص ارزش دارایی‌های این شرکت‌ها مهم است ولی از آنجا که در کوتاه مدت قصد فروش دارایی‌ها وجود ندارد برای سرمایه گذاران خرد معیار کم اهمیت‌تری است .
به عبارتی در شرکت‌های تولیدی یا سایر شرکت‌ها به استثنای هلدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه گذاری، استفاده از معیار NAV برای سرمایه گذاران عمده به نسبت سرمایه گذاران خرد که قصد خرید سهام مدیریتی و قدرت کنترل شرکت را دارند معیار مهم‌تری است.

نحوه محاسبه ناو (NAV)

منطق محاسبه ناو به این صورت است که در ابتدا ارزش روز کلیه دارایی‌های یک شرکت محاسبه می‌شود سپس ارزش روز کلیه بدهی‌های شرکت از آن کسر می‌شود؛ نتیجه خالص ارزش دارایی‌ها یا ناو است.
ترازنامه یک شرکت نیز از سه بخش دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام تشکیل شده است. حقوق صاحبان سهام برابر با دارایی‌ها منهای بدهی‌ها است. از آنجا که صورت‌های مالی بر اساس اصل بهای تمام شده تاریخی، تهیه و منتشر می‌شوند؛ در کشور ما که شرایط تورم بالایی را دارد بعد از چند سال عملا اقلام صورت‌های مالی با ارزش های روز فاصله معنی‌دار خواهند داشت. لذا محاسبه NAV، راهی برای به روز کردن قسمت حقوق صاحبان سهام شرکت‌ها است.
دو روش برای محاسبه ناو وجود دارد: در روش اول ارزش روز کلیه دارایی ها محاسبه شده، ارزش روز بدهی ها نیز محاسبه می گردد حاصل تفاضل این دو عدد بیانگر خالص ارزش روز دارایی‌های شرکت می‌باشد.

در روش دوم بجای محاسبه ارزش روز کلیه دارایی ها و بدهی ها، صرفا ارزش روز دارایی‌ها و بدهی‌هایی که با بهای تمام شده تاریخی (یا ارزش دفتری) خود فاصله معنادار دارند محاسبه شده، سپس مابه التفاوت ارزش روز این دارایی‌ها و بدهی‌ها با ارزش دفتری آنها به حقوق صاحبان سهام شرکت طبق صورت‌های مالی اضافه می‌گردد. این روش کاربرد بیشتری دارد و ساده‌تر نیز می‌باشد.
در مقاله نحوه محاسبه ناو(NAV) شرکت‌های سرمایه گذاری استانی می‌توانید با شرکت های سرمایه گذاری استانی آشنا شوید.

بطور مثال فرض کنید ترازنامه شرکت آلفا به تاریخ 30 اسفندماه 1399 به شکل زیر است:

ارقام : میلیون ریال
موجودی نزد بانک ها	100	حسابهای پرداختنی	400
حساب های دریافتنی	500	پیش دریافتها	100
زمین و ساختمان	1500	جمع بدهیها	500
ماشین آلات و تجهیزات	3000	حقوق صاحبان سهام	4600
جمع دارایی ها	5100	جمع بدهیها و حقوق صاحبان سهام	5100

البته در مثال فوق برای سادگی درک منطق محاسبات، ترازنامه شرکت از نظر شکلی متفاوت با ترازنامه شرکت‌ها بر اساس استانداردهای حسابداری ارائه شده است ولی از نظر ماهیت و منطق محاسبات تفاوتی وجود ندارد.
برای محاسبه ناو شرکت آلفا، از روش دوم استفاده می کنیم. دلیل کاربرد بیشتر این روش این است که ارزش روز برخی از دارایی‌های شرکت‌ها با ارزش دفتری آنها تفاوتی نداشته و نیازی به محاسبه ارزش روز همه دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت نمی‌باشد.

از سرفصل دارایی‌های شرکت آلفا، ارزش روز زمین و ساختمان و ماشین آلات نیاز به محاسبه و ارزیابی مجدد دارد و ارزش روز سایر سرفصل‌ها برابر با ارزش دفتری آنها است .

فرض کنید بر اساس ارزیابی انجام شده ارزش روز دارایی‌های فوق به شرح زیر است:

ارقام : میلیون ریال
شرح	ارزش دفتری	ارزش روز	مابتفاوت
زمین و ساختمان	1500	5000	3500
ماشین آلات و تجهیزات	3000	6200	3200
جمع	4500	11200	6700

در گام آخر برای محاسبه ناو شرکت، نتیجه محاسبات فوق به ارزش حقوق صاحبان سهام طبق صورت‌های مالی اضافه می‌شود. در نتیجه حاصل جمع 6700 میلیون ریال و 4600 میلیون ریال (حقوق صاحبان سهام) برابر است با 11300 میلیون ریال که بیانگر خالص ارزش روز دارایی‌های شرکت آلفا است .

محاسبه NAV شرکت‌های سرمایه گذاری

همانطور که ذکر شد بیشترین کاربرد ناو در ارزش گذاری شرکت های سرمایه گذاری است. در این شرکت‌ها معمولا تمرکز بر پرتفوی سهام شرکت‌ها بوده و از ارزش روز سایر دارایی‌ها صرف نظر می‌شود؛ مگر اینکه مشخص شود که این شرکت‌ها علاوه بر پرتفوی سهام، دارایی‌های با ارزش دیگری نیز دارند که باید در محاسبات آورده شود.
برای محاسبه ناو یک شرکت سرمایه گذاری یا یک شرکت هلدینگ، مابه التفاوت ارزش روز پرتفوی سهام و بهای تمام شده پرتفوی سهام، به حقوق صاحبان سهام شرکت افزوده می‌گردد. برای اینکه معیار ملموس تری از ناو شرکت‌ها در محاسبه ارزش سهام دسترس باشد، معمولا ناو شرکت به ازای هر سهم محاسبه می‌شود. برای این کار کافیست ناو کلی شرکت بر تعداد سهام شرکت تقسیم گردد.
از آنجا که شرکت‌های سرمایه گذاری و هلدینگ ها عموما صورت وضعیت پرتفوی سهام خود را بر روی سایت کدال منتشر می‌کنند، دستیابی به مازاد ارزش روز پرتفوی سهام، به بهای تمام شده آن ساده است.
نکته قابل توجه این است که، چنانچه در این شرکت‌ها، سهام غیر بورسی قابل توجهی وجود داشته باشد لازم است که این سهام نیز ارزش‌گذاری شده و در محاسبات ناو آورده شوند تا دقت محاسبات افزایش پیدا کند.
در بازار بورس برای مقایسه ارزندگی سهام شرکت‌های سرمایه گذاری از نسبتی محاسبه ارزش سهام محاسبه ارزش سهام بنام P/NAV استفاده می‌شود. این نسبت حاصل تقسیم قیمت سهام شرکت بر ناو شرکت (به ازای هر سهم) است. هرچه این نسبت پایین‌تر باشد بیانگر ارزندگی بیشتر و ریسک کمتر سهام آن شرکت خواهد بود و نسبت بالای 1 نیز عموما بیانگر جذابیت کمتر و ریسک بیشتر شرکت است.
برای سرمایه گذاری موفق دربورس مقاله راز های موفقیت در بورس را مطالعه کنید .

تفاوت NAV با ارزش جایگزینی

یکی از معیارهای مهم در مبحث سرمایه گذاری توجه به ارزش جایگزینی شرکت‌ها است. ارزش جایگزینی یک شرکت به این معنا است که ساخت و ایجاد یک شرکت با شرایط مشابه شرکت مورد بحث، چقدر منابع مالی نیاز دارد. ناو به این مفهوم اشاره دارد که ارزش روز دارایی‌ها پس از کسر ارزش روز بدهی‌های شرکت چه مبلغی خواهد بود. بنابراین NAV و ارزش جایگزینی از نظر مفهومی تا حدود زیادی نزدیک به هم می‌باشد؛ اگرچه در عمل تفاوت‌های جزیی برای آنها قابل ذکر است.

نحوه محاسبه قیمت پایانی سهم در بورس

قیمت پایانی سهم چطور محاسبه می شود؟ قبل از پاسخ به این پرسش لازم است تا شما را با سرور مجازی بورس توشن آشنا کنیم.

چرا باید از سرور مجازی بورس توشن استفاده کنید؟ همانطور که می دانید برای سرخطی زدن و همچنین موفقیت در بازار بورس به یک اینترنت پر سرعت و قوی نیاز دارید از این رو ما به شما استفاده از سرور مجازی بورس توشن را پیشنهاد می کنیم تا بتوانید با سرعت اینترنت قوی تری معاملات خود در بازار سرمایه را انجام دهید.

قبلا شما را با چند ربات سرخطی آشنا کردیم که یکی از آن ها ربات سرخطی بورس تریدر می باشد و برای آشنایی با آن می توانید مطالب قبلی محاسبه ارزش سهام را مطالعه کنید.

در این مقاله قصد داریم تا در مورد نحوه محاسبه قیمت پایانی سهم در بازار بورس اطلاعاتی را در اختیارتان قرار دهیم پس با ما همراه باشید.

قیمت پایانی سهم چطور محاسبه می شود؟

امکان نوسان سهم ها در بازه مجاز هر روزکاری در بازار بورس وجود دارد. یعنی امکان خرید و فروش سهم در بازه مجاز قیمت هست که به طور معمول این بازه مجاز از %۵- قیمت پایانی روز قبل تا %۵+ درصد آن است.

ممکن است در این بازه میلیون‌ ها خرید و فروش در قیمت ‌های مختلف انجام گیرد که در نمودارهای شمعی ژاپنی۴ قیمت به طور پر رنگ مورد توجه قرار دارد:

High بالا ترین قیمتی است که سهم در بازه زمانی مشخص معامله می شود .

Low نیز پایین ترین قیمتی است که سهم در بازه زمانی مشخص معامله می کند.

باز شدن open قیمت شروع معامله سهم، ۴ قیمت نهایی معامله سهم و close بسته شدن می باشد.

ولی برای هر یک از سهم ها از بین هزاران خرید و فروشی که در بازه های مختلف روز معامله می شود، حالا قیمت آن سهم چقدر بوده ؟، چطور می توانیم این را بیان کنیم؟

حالا لازم است تا قیمت را مورد بررسی قرار دهیم یعنی “قیمت پایانی” که همانطور که قبلا گفتیم هر سهم، پایه محاسبه بازه مجاز در روز بعدی می باشد. این قیمت، میانگین وزنی تمامی قیمت‌ هایی است که سهم در هر روز معاملاتی انجام می دهد.

برای مثال: اگر فرض را بر این بگذاریم که بازه قیمتی مجاز سهم x در یک روز، (۲۶۸۹۰-۲۶۲۰۰) ریال شود

و ۱۳۰۰۰ خرید و فروش با قیمت ۲۶۲۰۰، ۵۰۰۰ معامله در قیمت ۲۶۵۰۰، ۱۴۰۰۰ خرید و فروش در قیمت ۲۶۷۸۰، ۱۰۰۰۰معامله در قیمت ۲۶۸۹۰ انجام گیرد، از این رو قیمت پایانی این سهم که میانگین وزنی تمامی این معاملات می باشد برابر است با:

نمونه دیگری هم در مقدار محاسباتی آن موثر می باشد که آن حجم مبنا خواهد بود. اگر حجم معاملات بزرگتر یا مساوی با حجم مبنا شود، مقدار قیمت با متوسط وزنی قیمت‌ های انجام گرفته شده یکی است. ولی اگر حجم معامله های صورت گرفته شده در روز پایین تر از حجم مبنا شود، قیمت پایانی کمتر از متوسط وزنی قیمت ‌ها می باشد. حالا به فرمول زیر می توانید به این پاسخ دست پیدا کنید:

برای مثال در مورد سهم x اگر قیمت پایانی روز قبل ۲۶۵۵۰ ، حجم مبنا ۴ میلیون و حجم معاملات ۲ میلیون باشد،

می توان گفت که قیمت پایانی سهم در انتهای ساعت معاملات از قرار زیر می باشد:

با مطالعه اطلاعات بالا با قیمت پایانی سهم در بازار بورس آشنا شدید.

امیدواریم با استفاده از سرور مجازی بورس توشن و همچنین پیگیری آخرین اخبار در مورد بورس می توانید به نتیجه مورد نظرتان دست پیدا کنید.

چگونه سرور مجازی بورس با اینترنت پر سرعت برای خرید عرضه اولیه و سر خط زدن معاملات بورس تهیه کنم ؟

انجام معاملات و نحوه محاسبه کارمزد در بورس به چه صورت می‌باشد؟

اولین قدم در انجام معاملات اوراق بهادار شامل سهام، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق مشارکت و اوراق اجاره، مراجعه به کارگزاری برای ثبت نام و دریافت کد بورسی یا کد معاملاتی‌ است.

کارگزاری واسطه‌ای است که زمینه‌های لازم جهت انجام معاملات را فراهم کرده و بازای این خدمت از شما کارمزد دریافت می‌کند.

کارمزد خرید و فروش سهام در بورس چگونه است ؟

کارمزد کارگزاری:

با توجه به اطلاعیه سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ 1399/04/07 کارمزد معاملات از تاریخ 1399/05/01 مشمول تغییرات قرار گرفته‌­اند :

1. سقف نرخ کارمزد خرید و فروش شرکت­‌های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، مدیریت فناوری بورس تهران، سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت­‌های کارگزاری از معاملات « سهام » و « حق تقدم‌سهام » به میزان ۲۰% با رعایت حداکثر سقف ریالی مصوب در هر معامله ، کاهش پیدا کرد .

2. معادل ۳۰% از درآمد ناشی از کارمزد معاملات شرکت‌­های بورس اوراق بهادار تهران، شرکت­‌های فرابورس ایران، سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت­‌های کارگزاری از معاملات « سهام » و « حق تقدم سهام » به صورت روزانه توسط شرکت سپرده­‌گذاری مرکزی کسر شده و به حساب صندوق سرمایه‌­گذاری مشترک توسعه

بازار­سرمایه واریز می­‌گردد.

نکاتی مهم درباره کار‌مزد کارگذاری‌ها:

1. در معاملات بازار بورس مانند سایر معاملات، بحث مالیات مطرح می‌باشد. اما مهم­ترین و قابل ملاحظه­‌ترین نکته آن است که مالیات فقط در زمان فروش اوراق از شما اخذ می‌گردد و در زمان خرید، مالیاتی از شما دریافت نخواهد شد .

۲ . کارمزد و مالیاتی که از سمت شما پرداخت می­‌گردد، به‌طور مستقیم از حسابی که نزد کارگزاری دارید کسر می‌شود. پس نباید نگران این مسئله باشید که در پایان هر دوره باید مبلغی به حساب نهاد مربوطه واریز گردد. بهتر است بدانید که شرکت‌ها باید بابت عملکرد سالیانه خود اظهارنامه عملکرد را آماده و سپس به سازمان مالیاتی ارسال کنند. یا شما اگر ملکی را اجاره دهید باید بابت درآمد اجاره خود به صورت دوره‌ای اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کنید. اما در معاملات بورس نیاز به این‌گونه فعالیت‌ها نمی‌باشد .

۳ . مالیات پرداختی شما بابت فروش سهام، درصدی معادل ۰ . ۵ درصد یا ۰ . ۰۰۵ مبلغ فروش سهام می‌باشد، بی­‌تاثیر از آنکه شما در آن معامله­‌ای که انجام داده‌­اید، سود یا زیان به دست آورید. در سال ۱۳۹۷ برای ایجاد جذابیت هرچه بیشتر معاملات بورسی، مالیات فروش سهام از ۰ . ۵ درصد به ۰ . ۱ درصد کاهش پیدا کرد.

۴. همچنین می‌توانید از طریق حساب کاربری خود نزد کارگزار بورس؛ سهام درج‌ شده در بازار بورس، فرابورس، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق مشارکت و اوراق اجاره را مورد معامله قرار بدهید. کارمزد و مالیات تمام این اوراق یکسان نیست و هر ورقه بهادار نرخ خاص خود را دارا می‌باشد.

کارمزد معاملات سهام پذیرفته‌ شده در بورس چقدر است؟

درواقع بابت خرید و فروش سهام مبالغی به عنوان کارمزد معاملاتی و مالیات کسر می‌شود؛ که از آن‌ها با عنوان کسورات یاد برده می‌شود. ما در قالب مثالی شیوه دقیق محاسبات مربوط به کسورات در خرید و فروش سهام بورسی را برایتان تشریح می‌کنیم.

همان‌طور که می‌بینید؛ جمع کارمزد معاملات به ازای خرید سهام معادل ۰ . ۴۶۴ درصد قیمت خرید بوده. درحالی‌که بابت فروش سهام مبلغی معادل ۰ . ۵۷۵ درصد قیمت فروش کسر می‌شود؛ که البته ۰ . ۱ درصد کسورات مربوط به مالیات می‌باشد و برطبق فرم بالا درصد مالیات در سال‌های آینده به سطح طبیعی خود یعنی همان ۰ . ۵ درصد مبلغ فروش بازمی‌گردد. لذا از سال 97 در محاسبات خود از‌همان ۰ . ۱ درصد به عنوان نرخ مالیات مبنای محاسباتی استفاده می‌کنیم .

حالا فرض می‌کنیم که می‌خواهیم تعداد ۱۰ هزار سهم شرکت (مبین وان کیش) با نماد « اوان» را در قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری کنیم؛ و پس از چهار ماه در قیمت ۱۲۵۰ ریال به ازای هر سهم به فروش برسانیم. حالا در محاسبات زیر خواهیم دید که به چه میزان سرمایه‌­ای جهت خرید آن تعداد از سهام نیاز خواهیم داشت. برای درک بهتر این گزارش به محاسبات زیر دقت نمائید :

در حالت عادی و در شرایطی که کسوراتی وجود نداشته باشد بابت خرید ۱۰ هزار سهم اوان در قیمت ۱۰۰۰ ریال به مبلغ ۱۰ میلیون ریال نیاز داریم. اما چون کسورات خرید سهام بورسی معادل ۰ . ۴۶۴ درصد می‌باشد بنابراین ارزش ریالی مورد نیاز ما بابت خرید تعداد ۱۰ هزار سهم اوان مبلغی معادل ۱۰۰۴۶۴۰۰ ریال می‌باشد. زیرا ارزش ریالی خرید یک سهم اوان با درنظرگرفتن کارمزد به شرح زیر می‌باشد :

۱۰۰۰ * ۱ ٫ ۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴ ٫ ۶۴

ارزش ریالی خرید ۱۰ هزار سهم اوان :

۱۰۰۰ * ۱۰۰۰۰ * ۱ ٫ ۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴۶۴۰۰

درنتیجه، اگر در حساب بانکی خودمان تنها مبلغ ده میلیون ریال موجودی داشته باشیم نمی‌توانیم تعداد ۱۰ هزار سهم اوان را در قیمت ۱۰۰۰ ریال درخواست کنیم. برای اینکه بتوانیم سفارش خرید خود را ثبت کنیم احتمالا مجبور به کاهش قیمت خرید خواهیم شد که معمولا کار غیرمرسومی است ( مگر آنکه سطور عرضه و تقاضا ارقام پایین‌تری را نمایش دهد ) یا اینکه تعداد سهام مدنظر خودمان را کاهش داده و مثلا تعداد ۹۹۶۰ سهم اوان را در این قیمت درخواست کنیم .

اما برای فروش تعداد ۱۰ هزار سهم اوان در قیمت ۱۲۵۰ ریال موجودی ریالی که به حسابمان منظور خواهد شد به این شیوه محاسبه می‌شود :

درصد کسورات فروش سهام: ۰ . ۵۷۵ ٪ یا ۰ . ۰۰۵۷۵

ارزش ریالی فروش ۱۰ هزار سهم اوان در قیمت ۱۲۵۰ ریال

۱۰۰۰۰ * ۱۲۵۰ = ۱۲۵۰۰۰۰۰

مبلغی که پس از اعمال کسورات به حسابمان واریز خواهد شد مبلغ محاسبه شده زیر است:

۱۲۵۰۰۰۰۰ * (۱ – ۰ . ۰۰۵۷۵) = ۱۲۵۰۰۰۰۰ * ۰ . ۹۹۴۲۵ = ۱۲۴۲۸۱۲۵

اگر کسوراتی وجود نداشت ۱۲۵۰۰۰۰۰ ریال به‌ حساب‌مان واریز می‌شد و ارزش فروش ضریب یک می‌گرفت. اما در زمان حال ۰ . ۰۰۵۷۵ به‌ عنوان ضریب کاهنده تاثیرگذار است. در واقع ۰ . ۹۹۴۲۵ به‌ عنوان ضریب مورد تایید جهت محاسبه ارزش ریالی متعلق به شما انتخاب می‌شود.

این موضوع مهم و قابل تاکید است که محاسبه ارزش سهام در محاسبات انجام شده ما میزان مالیات معادل ۰ . ۱ درصد ارزش ریالی فروش تاثیر گذاشته است. در سال‌های گذشته یا حالت عادی، مالیات فروش سهام معادل ۰ . ۵ درصد ارزش فروش می‌باشد. هم‌چنین مالیات از ارزش فروش سهام اخذ شده و در معاملات سهام، کاری به سود یا زیان ما نخواهد داشت .

کارمزد معاملات سهام پذیرفته‌ شده در فرابورس:

کارمزد معاملات در بازار فرابورس تفاوت قابل توجهی با بازار بورس ندارد و تنها تفاوت کارمزد معاملات خرید سهام به‌ جای ۰ . ۴۶۴ درصد رقم ۰ . ۴۵۴ درصد است و کارمزد فروش نیز مشابه بازار بورس می‌باشد .

کارمزد معاملات اوراق مشارکت و اوراق اجاره چگونه محاسبه می‌شود؟

اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اسناد خزانه و … جزو ابزارهای بازار بدهی می‌باشند. زیرا این اوراق ها جزو بدهی‌های شرکت منتشر کننده به‌ حساب می‌آید. نرخ کارمزد اوراق بدهی هم در خرید و هم در فروش معادل ۰ . ۰۷۲۵ درصد می‌باشد .

بعنوان مثال تصورکنید که شما به دنبال خرید ۱۰۰ ورقه اوراق مشارکت یک‌ میلیون ریالی هستید و پس از چندماه این اوراق را در قیمت ۱۰۲۰۰۰۰ ریال به فروش می‌رسانید. حالا کارمزد خرید و فروش را با هم محاسبه می­کنیم :

ارزش خرید هر ورقه مشارکت بدون کارمزدآن: ۱۰۰۰۰۰۰ ریال است.

کارمزد خرید اوراق : ۰ . ۰۷۲۵ یا ۰ . ۰۰۰۷۲۵

ارزش خرید هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد :

۱۰۰۰۰۰۰ * (۱ + ۰ . ۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۰۰۷۲۵

ارزش ریالی موردنیاز بابت خرید ۱۰۰ ورقه مشارکت :

۱۰۰۰۷۲۵ * ۱۰۰ = ۱۰۰۰۷۲۵۰۰

این در حالی‌ است که اگر کارمزدی وجود نداشته باشد؛ ارزش پرداختی بابت ۱۰۰ ورقه مشارکت فقط معادل ۱۰۰ میلیون ریال می‌شود. حالا تصور می‌کنیم که این ورقه بهادار به ۱۰۲۰۰۰۰ ریال برسد. از آنجایی‌ که کارمزد فروش نیز ۰ . ۰۷۲۵ درصد است، ارزش ریالی موجود در حساب پس از کسر کارمزد به این صورت حواهد بود:

ارزش فروش یک ورقه مشارکت بدون لحاظ کارمزد : ۱۰۲۰۰۰۰ ریال است.

کارمزد فروش اوراق : ۰ . ۰۷۲۵ درصد یا ۰ . ۰۰۰۷۲۵

ارزش فروش هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد :

۱۰۲۰۰۰۰ * (۱ – ۰ . ۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۲۰۰۰۰ * ۰ ٫ ۹۹۹۲۷۵ = ۱۰۱۹۲۶۰

در نتیجه ارزش ریالی ناشی از فروش ۱۰۰ عدد ورقه مشارکت برابر خواهد بود با:

۱۰۱۹۲۶۰ * ۱۰۰ = ۱۰۱۹۲۶۰۰۰

در حالی‌ که اگر کارمزدی در میان نباشد ارزش ریالی فروش این اوراق حدودا معادل ۱۰۲۰۰۰۰۰۰ ریال می‌شد .