خیز متغیرها در بازار سهام

دو سیگنال مثبت بانک مرکزی به بورس - مهمترین بازیگر بازار سهام در شرایط فعلی

سرویس اقتصادی - یکی از عواملی که در نوسانات بازار‌ها اثرگذار است، تغییرات نرخ بهره است. این نرخ طی هفته‌های گذشته بیش از یک درصد افزایش یافته است.

به گزارش سرویس اقتصادی برخط نیوز به نقل از فارس - این روزها بورس درگیر اخبار و اتفاقاتی است که از یک طرف اثر منفی بر بازار سهام گذاشته است و از طرف دیگر باعث خروح پول از بورس شده است.

در حال حاضر بزرگترین مشکل بورس کاهش ارزش کل معاملات و معاملات خرد است. وارد شدن ارزش معاملات خرد بازار سرمایه به زیر دو هزار میلیارد تومان در هفته های اخیر، نشان از عدم اطمینان سهامداران خرد به روندهای آتی بازار دارد.

* بازگشت اعتماد عاملی برای رشد بازار سهام

افت و خیز های دو سال اخیر بورس را نمی توان با هیچ دوره ای مقایسه کرد؛ رشد انفجاری بورس در یک سال منتهی به مرداد ماه ۱۳۹۹ و رسیدن شاخص کل به دو میلیون و ۱۰۰ هزار واحد و در ادامه، روند کاهشی آن که تا امروز ادامه داشته است.

به اعتقاد برخی فعالان بازار سهام، دعوای وزارت نفت و اقتصاد درباره عرضه صندوق پالایش یکم جرقه ریزش بورس بود و عامل دیگری مانند دعوت بی محابای رئیس جمهور وقت با جمله معروف «مردم همه سرمایه خود را به بورس بسپارند» و تحلیل تکنیکال مسئول دفتر او مبنی بر اینکه «احتمالاً شاخص از یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد برمی گردد»، همه و همه باعث بدتر شدن و رشد بی اعتمادی خیز متغیرها در بازار سهام به بازار سرمایه شد.

نگاهی به سرگذشت بازار سرمایه نشان می دهد دلایل متعددی برای وضعیت امروز بورس می توان بر شمرد که مجموعه این اتفاقات به یک نتیجه ختم شد که همان بی اعتمادی مردم نسبت به بورس بود.

کارشناسان اقتصادی می گویند، در صورتی که سیاست های دولت به گون ای باشد که مانع رشد این بی اعتمادی شود و در میان مدت آن را نیز کاهش دهد، می توان امیدوار به روندهای مثبت و صعودی بورس بود.

* اقتصاد دستوری بلای جان بورس

یکی از مشکلات بازار سرمایه به تصمیمات خلق الساعه ای برمی گردد که در مقاطع مختلف گریبان بازار را گرفته است. یک دسته از این مشکلات به قیمت گذاری های متعدد برمی گردد. قیمت گذاری دستوری یا قیمت گذاری دولت بر صنایع به بهانه حمایت از مصرف کننده، باعث به هم خوردن نظام عرضه و تقاضا شده و حاشیه سود شرکت های بورسی را تحت تأثیر قرار داده است.

علاوه بر این، تصمیمات دفعی درباره قوانین صادرات و واردات یا نرخ های اثرگذار مانند نرخ بهره مالکانه و عواملی از این قبیل، سود آوری شرکت ها را با ابهام مواجه کرده است. یک نمونه از این تصمیمات به مصوبه وزارت صمت برای ایجاد محدودیت در صادرات محصولات فولادی طی ماه های گذشته بر می گردد که با تصویب این موضوع، بازار سرمایه شاهد رکود شدید در بازار بود.

خبر تصویب طرحی با عنوان «تنظیم بازار کالاهای مشمول الزام عرضه در بورس های کالایی» در کمیسیون های مجلس باز هم گسترش قیمت گذاری دستوری را در صدر اخبار بورسی قرار داد. با تصویب این طرح بورس کالا از وزارت اقتصاد خارج و به وزارت صنعت و معدن و تجارت منتقل می شود.

* مخالفت معاون اول و اصرار وزارت صمت با طرح مجلس

معاون اول رئیس جمهور، بلافاصله پس از طرح این موضوع، وزرا را فراخواند و در جلسه ای مشترک که در تاریخ ۵ تیر ۱۴۰۱ برگزار شد، مخالفت خود را رسما با تصویب و اجرای این طرح اعلام کرد.

اما از گوشه و کنار خبر می رسد، وزارت صمت خیلی علاقه ندارد، هم جهت با تصمیم رئیس تیم اقتصادی دولت سیزدهم گام بردارد.

امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از این دستور در توئیتی از سیاست وزارت صمت درباره این طرح خبر داد و گفت: وزارت خانه اش از این طرح حمایت می کند، چون علاوه بر شفافیت از تولید حمایت می شود.

متأسفانه سایه اقتصاد دستوری از سال ها قبل بر سر بورس قرار گرفته و هنوز تا اصلاح رابطه بازار سرمایه و دولت و رسیدن به نقطه ایده آل راه زیادی وجود دارد.

* سیگنال های مثبت و منفی بانک مرکزی به بازار سهام

اما طی هفته های گذشته بانک مرکزی به عنوان اصلی ترین بازیگر بازار سرمایه شناخته شده است. افزایش نرخ ارز نیمایی و راه اندازی سامانه خرید و فروش ارزش توافقی صادرکنندگان سیگنال های مثب بانک مرکزی به بازار سرمایه بوده است، اما از دیگر سو، این بانک با افزایش نرخ بهره بین بانکی یک سیگنال منفی به بازار سهام مخابره کرده است.

اما با جلساتی که در هفته گذشته برگزار میان رئیس کل بانک مرکزی و رئیس سازمان بورس برگزار شد، روز چهارشنبه هفته گذشته اولین واکنش بورس به این جلسه با رشد شاخص کل بود.

یکی از عواملی که در نوسانات بازار ها اثرگذار است، تغییرات نرخ بهره است. این نرخ طی هفته های گذشته بیش از یک درصد افزایش یافته است. طبق اعلام وزیر اقتصاد، سیاست دولت نگه داشتن نرخ بهره بین بانکی در سقف 20 درصدی است، اما در هفته های گذشته این نرخ به 21.31 درصد رسیده است.

گروهی از کارشناسا اقتصادی معتقدند، این عامل اثر بسیار زیادی بر کاهش جذابیت بورس داشته است. در حالی که برخی دیگر از کارشناسان معتقدند، سهم این عامل به نسبت سایر عوامل چندان زیاد نبوده است.

* ریسک های بازار سرمایه باید کنترل شود

کامران رحیمی، عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه فنی و حرفه خیز متغیرها در بازار سهام ای، در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس می گوید: اقدامات بانک مرکزی مانند راه اندازی خرید و فروش ارز توافقی صادرکنندگان در صرافی ها و ایجاد نماد روبل-ریال در بازار متشکل ارزی، تاثیر زیادی بر روی تسهیل امور شرکت های بورسی صادرات محور و رشد سودآوری آنها خواهد داشت.

وی ادامه داد: فارغ از اینکه آیا نرخ توافقی خرید ارز و فروش ارز درست است یا نه؛ می توانیم بگوییم با ورود حداقل بخشی از ارز شرکت های صادراتی که در سامانه نیما می فروختند، به بازار متشکل ارزی و افزایش نرخ آن نسبه به نیما، می تواند اثر مثبتی بر ترازنامه شرکت های بورسی صادرات محور داشته باشد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: علاوه بر وجود شکاف میان ارز آزاد و نیمایی که یک خیز متغیرها در بازار سهام سیگنال منفی به بازار سهام است، انتظارات تورمی موجود نیز عاملی است که سبب شده بازار سرمایه نتواند رشد قابل توجهی بیابد. چرا که هم زمان با ایجاد انتظارات تورمی برخی ریسک ها نیز بازار را درگیر خود کرده است.

رحیمی با اشاره به برخی ریسک های سیاست گذاری که دولت به بازار سرمایه وارد کرده و ریسک های ریشه ای مربوط به تأمین خوراک پتروشیمی ها، وضع عوارض بر صادرات فولادی ها و امثالهم، ادامه داد: نمی توان شرایط فعلی را تنها متأثر از یک متغیر دانست، بلکه برآیندی از اثرات متغیرهای مختلف را در بازار شاهد هستیم.

تأثیر گرانی‌ها بر بازار سهام

اکوایران: روندهای درونی بورس نشان از میل به صعود دارد اما معاملات بازار سهام تحت تأثیر تلاطمات قیمتی در بازار کالاهای مصرفی نیز خواهد بود.

به گزارش اکوایران، برای پیش بینی بورس امروز – شنبه 24 اردیبهشت- به روند بازار سهام در روزهای گذشته نگاه می‌کنیم. روز چهارشنبه شاخص کل بورس پس از دو روز صعود کرد و 24 هزار و 918 واحد بالا آمد. شاخص هم‌وزن 9 هزار و 540 واحد رشد کرد و شاخص کل فرابورس افزایش 306 واحدی را پشت سر گذاشت.

در پایان معاملات ‌روز چهارشنبه، 539 نماد رشد قیمت و 88 نماد کاهش قیمت داشتند، به عبارت دیگر، 86 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 14 درصد بازار افت قیمت داشتند.

سهم‌های صعودی

روز چهارشنبه در بورس شرکت گلتاش (شگل)، شرکت پالایش نفت تبریز (شبریز) و شرکت پارس مینو (غپینو) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت فروسیلیسیم خمین (فروسیل)، شرکت کشت و صنعت شریف آباد (زشریف) و شرکت کشت و دام گلدشت نمونه (زگلدشت) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.

سهم‌های نزولی

در بورس بانک سینا (وسینا)، شرکت پمپ سازی ایران (تپمپی)، و شرکت سیمان قائن (سقاین) در روز چهارشنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی (مفاخر)، شرکت بیمه معلم (ومعلم) و شرکت بیمه تعاون (وتعاون) بیشترین کاهش خیز متغیرها در بازار سهام قیمت را داشتند.

عرضه و تقاضای بازار

عرضه و تقاضای بورس در انتهای معاملات روز چهارشنبه، علامتی کارآمد برای پیش بینی عرضه و تقاضای بازار سهام در روز ‌شنبه است. در پایان معاملات روز چهارشنبه بازار با مازاد تقاضا‌ی‌ هزار و 57 میلیارد تومانی بسته شد.

در پایان معاملات چهارشنبه یک نماد صف فروش داشت و تعداد نمادهای صف خرید 162 نماد بود. همچنین در این روز ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل کاهش یافت و 150 میلیون تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 57 درصد رشد کرد و در رقم هزار و 57 میلیارد تومان ایستاد.

نماد آسیاتک (شرکت انتقال داده‌های آسیاتک) با صف‌ خرید 204 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از آسیاتک، نمادهای سیمرغ (شرکت سیمرغ) و حگهر (شرکت حمل و نقل گهر ترابر سیرجان) بیشترین صف خرید را داشتند. همچینن تنها صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد مفاخر (شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی) تعلق داشت.

پیش بینی بورس امروز

در هفته گذشته شاخص در مجموع روند افزایشی داشت و بیش از 34 هزار واحد صعود کرد. در آخرین روز کاری هفته نرخ رشد شاخص بیشتر شد و شاخص بیشترین رشد در اردیبهشت ماه را ثبت کرد. بدین ترتیب به قله یک میلیون و 564 هزار واحدی رسید که بیشترین رقم در 8 ماه اخیر است.

فولاد، وغدیر، شستا، کگل، شپنا، شپدیس، پارسان، شبریز، شبندر، وامید، فارس، نوری، شتران، تاپیکو، ومعادن، حکشتی، بفجر، تیپیکو، فملی، وبملت، خودرو و خساپا از بزرگان سبزپوش بورس بودند که بیشترین تأثیر افزایشی را بر شاخص کل داشتند.

اما جریان ورود پول حقیقی نیز پس از سه روز در روز چهارشنبه مثبت شد و 275 میلیارد تومان سرمایه حقیقی وارد بازار شد. از سوی دیگر در پایان معاملات روز چهارشنبه ارزش صف‌های خرید هزار و 57 میلیارد تومان بیشتر از صف‌های فروش بود و بازار با مازاد تقاضا بسته شد.

بنابراین اگر این مازاد تقاضا به معاملات امروز سرریز کند می‌تواند موجب رشد قیمت‌ها و صعود شاخص شود. از سوی دیگر تلاطم قیمت کالاها و افزایش قیمت کالاهای اساسی مصرفی می‌تواند تقاضای پول را بالا ببرد و بخشی از سهامداران به خروج پول از بازار متمایل شوند. انتظارات تورمی می‌تواند به شکلی در آید که تقاضای بازارهای دارائی موازی را تقویت کند و از تقاضای خرید سهام بکاهد. در نتیجه هر چند روندهای درونی بورس نشان از میل به صعود دارد اما معاملات بازار سهام تحت تأثیر تلاطمات قیمتی در بازار کالاهای مصرفی نیز خواهد بود.

ورود بورس به نقطه ارزندگی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت

تهران- ایرنا- یک کارشناس بازار سرمایه ضمن توصیه به سهامداران برای ورود به این بازار از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری، تاکید کرد: وضعیت شرکت‌ها با وجود همه مشکلات و محدودیت‌ها، مطلوب و امیدوار کننده است و بازار به لحاظ عوامل بنیادی، پتانسیل رشد مناسبی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت دارد.

به گزارش روز شنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، بازار سهام در چند وقت گذشته شاهد نوسان‌های شدید در معاملات بود و هر گونه ابهامی، زمینه‌ساز شتاب روند نزولی در این بازار می‌شد.

در خردادماه و بعد از تعیین تکلیف انتخابات ریاست جمهوری ایران، بازار سرمایه روندی معقول را به خود گرفت و نتیجه انتخابات توانست بعد از مدت‌ها برای مدتی کوتاه بازدهی معقولی را در اختیار سهامداران قرار دهد.

در ادامه به مرور معاملات بورس تحت تاثیر برخی از ابهامات و متغیرها، با روند نزولی و تداوم آن برای چند روز متوالی مواجه شد. بیشتر کارشناسان بارها چنین اعتقادی را داشتند که به محض رفع ابهامات ایجاد شده در بازار و نیز تعیین تکلیف متغیرهای تاثیرگذار بر معاملات بازار می‌توان شاهد روزهای بهتر در بازار سرمایه و نیز بازگشت رونق به این بازار بود.

در چند وقت گذشته انتشار نامطلوب گزارش ۶ ماه برخی از شرکت‌های بورسی که خارج از انتظار سهامداران بود در بازار منتشر شد و سرمایه‌گذاران تحت تاثیر نگرانی‌های ایجاد شده برای تاثیر احتمالی آن بر معاملات بورس تصمیم به خروج قطعی از این بازار و سرمایه‌گذاری در دیگر بازارها گرفتند.

همچنین در کنار ریسک‌های تهدید کننده معاملات بورس، اکنون و در وضعیت فعلی لایحه بودجه ۱۴۰۱ از جمله مسایل مهم و تاثیرگذار بر بازار سهام تلقی می‌شود که با توجه به وجود چنین مساله‌ای، سرمایه‌گذاران گمان می کنند که ممکن است در کوتاه مدت یا میان مدت نتوانند بازدهی معقولی را از بازار کسب کنند؛ بنابراین این مسایل طی چند وقت اخیر زمینه‌ساز ایجاد رکود در بازار سرمایه شده است.

به دنبال ایجاد چنین مساله‌ای در بازار سرمایه، کارشناسان معتقدند که با ارائه لایحه بودجه ۱۴۰۱ و نیز شفاف‌سازی‌های ایجاد شده در این زمینه، اعتماد بیشتری در میان سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بورس و نیز تصمیم‌گیری آنها برای انتخاب سهام درست حاکم خواهد شد. در این زمینه «مهدی عبدی»، کارشناس بازار سرمایه امروز (شنبه) درخصوص آخرین وضعیت معاملات بازار سرمایه و توصیه به سهامداران برای سرمایه‌گذاری درست در این بازار به گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا پرداخته است که در ادامه آن را می‌خوانید.

ایرنا: نظر شما نسبت به روند فعلی معاملات بورس و علت افت و خیز و نوسان‌های ایجاد شده در این بازار چیست؟

فعالان و سرمایه‌گذاران بازار سرمایه اکنون شاهد روزهای پرنوسانی در بازار هستند، این در حالی است که شرایط در دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری به گونه‌ای متفاوت در جریان است.

مساله قابل توجه در وضعیت فعلی بازار به این صورت است که همیشه رشد نرخ ارز به طور سنتی عامل محرک برای رشد بازار به حساب آمده است اما این موضوع هم نتوانست منجر به شکست رکود عمیق حاکم بر این بازار شود.

ابهامات موجود در این بازار مانع از حرکت درست بازار سرمایه شده است، ابهاماتی همچون میزان کسری بودجه دولت در سال جاری و نحوه برنامه ریزی دولت برای جبران آن، عدم رشد نرخ ارز نیمایی که مبنای فروش شرکت ها قرار دارد متناسب با رشد قیمت ارز در بازار آزاد، افزایش نرخ بهره در بازار بدهی در ماه های اخیر، مشکلات زیرساختی در تامین خوراک و انرژی مورد نیاز صنایع بزرگ کشور و در پی آن کاهش تولیدات شرکت ها و در نهایت رسیدن به زمان ارائه بودجه سال ۱۴۰۱ توسط دولت و برنامه دولت برای پوشش هزینه ها در این سال، باعث شده است ارزش معاملات خُرد به سطوح سه هزار میلیارد تومان در روز کاهش یابد.

این رقم در نیمه نخست سال گذشته به محدوده ۲۰ هزار میلیارد تومان در روز رسیده بود و کمتر کارشناسی چنین پیش‌بینی می کرد که دوباره ارزش معاملات تا این حد کاهش یابد.

ایرنا: آیا بازار در وضعیت فعلی به نقطه ارزندگی برای سرمایه‌گذاری رسیده است؟

برای پاسخ به این سوال لازم است پارامترهای تاثیرگذار بر بازار را بررسی کنیم که با توجه به ترکیب شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه، نرخ ارز و قیمت‌های جهانی مهمترین عوامل موثر برای تعیین مسیر بازار هستند.

از آنجایی که نرخ ارز در سامانه نیما فاصله زیادی با نرخ بازار آزاد پیدا کرده است، پیش‌بینی می‌شود این نرخ در آینده‌ای نزدیک به نفع بازار سرمایه اصلاح شده و منجر به افزایش درآمد شرکت‌های مرتبط شود.

از طرفی، بررسی قیمت‌های کالا در بازارهای جهانی نشان می‌دهد، با وجود نوسانات رخ داده در آن می‌توان به حفظ سطوح مناسب قیمتی برای سال آینده امیدوار بود، به طوری که میانگین قیمت‌ها در سه ماهه پایانی سال جاری و سال آینده می‌تواند فرصت‌های مناسبی را پیش‌روی شرکت‌ها قرار داده که افزایش درآمدها از این دو محل، فراتر از ریسک‌ها و چالش‌های احتمالی پیش روی شرکت‌ها در این دوره خواهد بود.

از سوی دیگر تحولات رخ داده در بازار بدهی حائز اهمیت است، با وجود اینکه طی ماه‌های گذشته نرخ بهره رشد شتابانی را تجربه کرده است؛ بنابراین در روزهای اخیر شاهد نشانه‌هایی از تلاش برای کنترل این نرخ در بازار بوده‌ایم که از جمله آن می توان به تزریق نقدینگی از طریق خرید اوراق دولتی بانک‌ها توسط بانک مرکزی در قالب عملیات بازار باز اشاره کرد که منجر به کاهش ناچیز نرخ بهره بین بانکی پس از سه ماه صعود متوالی شد.

هرچند کاهش نرخ بهره با توجه به سطوح تورم فعلی دور از ذهن خواهد بود اما توقف روند افزایشی آن طی ماه‌های اخیر می‌تواند خبر خوبی برای بازار سرمایه باشد.

در کنار این عوامل کلان، گزارش‌هایی که از سوی شرکت‌ها به بازار مخابره می‌شود نشان می‌دهد با وجود همه مشکلات و محدودیت‌ها، وضعیت شرکت‌ها مطلوب و امیدوارکننده است و می توان گفت بازار به لحاظ فاکتورهای بنیادی پتانسیل رشد مناسبی را خواهند داشت.

ایرنا: نظر شما نسبت به سرمایه‌گذار ی مردم در صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟

اکنون ابزارهای مختلفی برای مشارکت غیرمستقیم افرادی که دانش یا فرصت کافی برای سرمایه‌گذاری مستقیم در این بازار را ندارند، تعریف شده که مهم‌ترین آنها انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری موجود در بازار است. افراد با سطوح مختلف ریسک‌پذیری می‌توانند در آن سرمایه‌گذاری کرده و از مزیت هایی همچون مدیریت حرفه‌ای، نقدشوندگی بالا و صرفه جویی در هزینه‌ها بهره‌مند شوند.

ایرنا: آیا سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری راه مناسبی برای جلوگیری از ضرر و زیان سهامداران است؟

نگاه به بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دوره پر فراز و نشیب حدود دو سال گذشته نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در این صندوق‌ها نه تنها دچار زیان‌های سنگین در مقایسه با کسانی که به طور مستقیم اقدام به سرمایه گذاری کرده بودند، نشده‌اند، بلکه به نسبت شاخص کل عملکرد بهتری داشته‌اند.

اکنون صندوق های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت در مقایسه با سپرده‌های بانکی سود بیشتری را برای سرمایه‌گذاران خُرد محقق می‌کنند که فرصت مناسبی برای ریسک گریزها خواهد بود.

صندوق‌های کالایی نیز همچون صندوق‌های مبتنی بر طلا علاوه بر بهره‌مند کردن سرمایه‌گذاران از منافع سرمایه‌گذاری در حوزه کالا، ریسک‌های مرتبط به آن را نیز به حداقل می‌رساند.

همچنین صندوق‌های سهامی هم می‌توانند فرصت‌های مناسبی را برای سرمایه‌گذاران ریسک پذیر فراهم آورند.

بدون تردید سرمایه‌گذاری از طریق این صندوق‌ها و ارتقای فرهنگ سرمایه‌گذاری غیرمستقیم علاوه بر منافعی که برای سرمایه گذاران ایجاد کرده و به واسطه نظارت سازمان بورس و الزام صندوق ها به تنوع بخشی در دارایی‌ها ریسک آنها را کاهش می دهد، می‌تواند مانع از نوسانات پر دامنه در بازار سرمایه شود.

ایرنا: بیشتر سهامداران به دلیل رفتارهای هیجانی خود در حال فروش سهام هستند، توصیه شما در وضعیت فعلی بازار به سهامداران چیست؟

نقدشوندگی بالا به عنوان مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه در مقایسه با دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری در کشور تلقی خواهد شد، کاهش نقدینگی در این بازار باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران با دیدن افت قیمتی سهام به منظور جلوگیری یا جبران زیان خود اقدام به فروش سهام خود حتی به بهای شناسایی زیان های سنگین کنند.

سرمایه گذاران باید به این نکته توجه داشته باشند که به عنوان مثال فروش یک سهم به نصف قیمت خرید و سرمایه گذاری در بازاری دیگر، تنها در صورتی منجر به جیران زیان خواهد شد که در بازار دیگر بتوانند سود ۱۰۰ درصدی کسب کنند که تحقق آن با توجه به رشد سایر بازارها در این مدت، دشوار خواهد بود.

به نظر می رسد در شرایط فعلی بهترین بازار برای جبران زیان‌های گذشته، بازار سرمایه است و چنانچه سرمایه گذاران انتخاب مناسبی در سهام داشته اند با شکیبایی و عدم اتخاذ تصمیمات هیجانی می توانند بازدهی مطلوبی کسب کنند.

یک‌بام و دو هوای سیاستگذار در بورس

چشم‌انداز مبهم از آینده بورس تهران به‌جایی رسیده که هرگونه سیگنال متفاوت از روند تحرکات نرخ دلار و پیشروی انتظارات خوش‌بینانه تورمی باز‌هم این بازار را در شرایط نزولی و رو به افول قرار می‌دهد.

چشم‌انداز مبهم از آینده بورس تهران باعث شد که هرگونه سیگنال متفاوت از روند تحرکات نرخ دلار و پیشروی انتظارات خوش‌بینانه تورمی باز‌هم این بازار را در شرایط سخت و رو به افول قرار می‌دهد. از اواسط اردیبهشت‌ماه که جریان دادوستدهای بورسی در سراشیبی سقوط قرار گرفت، سرمایه‌گذاران در واکنش به رویدادهای مثبت داخلی، واکنش قابل توجهی برای ورود به بازار سرمایه نشان ندادند. این موضوع از افت چشمگیر ارزش معاملات روزانه و نزول آن از ۷هزار میلیاردتومان در روز به زیر ۲هزار میلیاردتومان به وضوح قابل‌رویت است. رفتار معامله‌گران حقیقی در ‌ماه‌های گذشته نشانگر این بوده که؛ این دسته تحت‌تاثیر عملکرد پرحاشیه سیاستگذار اقتصادی نه‌تنها نسبت به رویدادهای مختلف بی‌تفاوت بوده، بلکه با شدت بیشتری در مسیر خروج قرارگرفته‌اند.

یک‌بام و دو هوای سیاستگذار در بورس

در این میان حتی عملکرد سه‌ماهه مناسب اکثر شرکت‌ها نیز نتوانست روند نزولی دماسنج بورس را سد کند؛ این در حالی است که به باور صاحب‌نظران اقتصادی، بازارسرمایه از اواخر۱۴۰۰ همسو با تحولات جهانی و خیز قیمت‌ها در بازار کامودیتی‌ها و کالاهای اساسی توانسته بود به ارتفاعات بالاتر صعود کند. حضور یک‌روزه شاخص بازار یادشده در ابرکانال ۶/ ۱‌میلیون واحد نیز به درستی اثرات این محرک قدرتمند را به‌عنوان متغیری خارجی و اثرگذار بر بازارسهام به اثبات می‌رساند. موج جدیدی از افزایش تقاضا از نخستین روزهای معاملاتی ۱۴۰۱ توانسته بود شاخص‌‌‌‌‌‌کل را به‌عنوان مهم‌ترین دماسنج بازار سهام به سطوح بالاتری سوق دهد اما در میانه راه متوقف شد. بررسی‌‌‌‌‌‌ها حکایت از آن دارد که در سه‌ماه گذشته همزمان با افزایش ریسک‌های اقتصادی در داخل، بازار سهام برخلاف سایر بازارهای دارایی به موجب این ریسک‌ها از حرکت در روند صعودی بازمانده است، به‌طوری که حتی در تورمی‌ترین شرایط ممکن نتوانست خود را با شرایط تورمی وفق دهد. فراز و فرود بازارسهام که از بهمن۱۴۰۰ آغاز و در هفته‌های اخیر به اوج خود رسیده است، از دیدگاه کارشناسان بورسی این روند مایوس‌کننده به رفتارهای متناقض سیاستگذار اقتصادی و متولیان امر بازمی‌گردد، به‌طوری که استمرار این وضعیت، شرایط رکودی بورس و پیامدهای منفی را در این بازار به‌دنبال داشته است. «دخالت در مکانیزم بازار» نقطه نظر مشترک کارشناسان و البته عاملی مهم در تخریب جریان دادوستدهای بورسی به‌شمار می‌رود که در هفته‌های گذشته به کرات از سوی بورس‌بازان مورد انتقاد قرار گرفته است، با این حال روز گذشته احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به ابلاغ بسته حمایتی ۱۰‌‌‌‌‌‌گانه بازار سرمایه اظهار کرد: «این بسته در بورس موثر بوده اما اتفاقاتی که در عرصه بین‌‌‌‌‌‌المللی و سیاست‌های داخلی رخ داد نااطمینانی در بازار سرمایه را ایجاد کرده است.» احسان خاندوزی در حاشیه نشست شورای گفت‌‌‌‌‌‌وگوی دولت و بخش‌خصوصی با تاکید بر اینکه دولت تسلیم التهابات بازار نمی‌شود، خاطرنشان کرد: «مصوبات دولت در مورد بورس با جدیت دنبال می‌شود و مجوزی برای خروج از آن وجود ندارد.»

وزیر اقتصاد در رابطه با انتشار مطالبی درباره تشکیک تغییر سیاست‌های دولت در بازار سرمایه، تصریح کرد:«انتشار این‌گونه اخبار، زمینه‌‌‌‌‌‌ساز بی‌‌‌‌‌‌اطمینانی می‌شود که باید اعلام کنم تا امروز بر اساس جلساتی که در ستاد اقتصادی دولت برگزار شده، همان چارچوب تعیین‌شده بهمن۱۴۰۰ در دستور کار دولت است.» این مقام مسوول همچنین بیان کرده که «اقدامات هماهنگ نهادهای اقتصادی دولت باید به‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌ای باشد که تردید و بی‌‌‌‌‌‌اعتمادی را از میان بردارد.» خاندوزی گفت: «وضعیت بازار سرمایه باید با همه متغیری‌‌‌‌‌‌های داخلی و خارجی موثر بر کل اقتصاد ایران تحلیل شود، زیرا موضع ستاد اقتصادی دولت نسبت به تقویت بنیادی و اصولی آن متمرکز است.»

نقش تدابیر سیاستگذار بر روند منفی معاملات

بنابر اظهارات وزیر اقتصاد، اقدامات اقتصادی دولت باید به گونه‌ای باشد که تردید و بی‌اعتمادی را از بین ببرد اما برآوردهای در ‌ماه‌های گذشته از وضعیت تالارشیشه‌ای حاکی از آن است که به‌رغم برخی تلاش‌ها از سوی دولت برای کاهش التهابات، سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران به دلیل مواضع غیر‌روشن، مبهم و پر حرف و حدیث سیاستگذار اقتصادی و برخی وزارتخانه‌ها قادر به فعالیت در این بازار نبودند.

به دنبال بازگشت بورس از مسیر صعودی طی‌ ماه‌های گذشته و افزایش بدبینی‌ها نسبت به سرمایه‌گذاری در بازارمذکور اما وزیر اقتصاد معتقد است که «بسته ۱۰‌گانه حمایتی در بورس موثر واقع شده اما اتفاقاتی که در عرصه بین‌‌‌‌‌‌المللی و سیاست‌های داخلی رخ داد، نااطمینانی در بازار سرمایه را ایجاد کرده است.» این ادعا در حالی است که اکثر کارشناسان بازارسهام رشد شاخص‌کل در نخستین‌ماه از قرن جدید را مدیون تحرکات مثبت در قیمت‌های جهانی و نه بسته حمایتی می‌دانند. گرچه تصویب پیشنهادهای ارائه‌شده در قالب بسته ۱۰‌گانه توسط سران سه‌قوه امیدواری‌‌‌‌‌‌هایی را در بازار ایجاد کرد اما از آنجا که طی مدت یادشده و بعد از ابلاغ بسته موردنظر، فعالان بورسی فارغ از متغیرهای کلان تاثیرگذار بر خیز متغیرها در بازار سهام خیز متغیرها در بازار سهام بازار سرمایه بارها با رفتار دو‌گانه و مبهم سیاستگذار به‌‌‌‌‌‌ویژه دوئل وزارت صمت و سازمان بورس در راستای نحوه عرضه و قیمت‌گذاری خودرو در بورس‌کالا مواجه شدند، به حرکت در ریل نزولی ادامه دادند. کارشناسان این بازار معتقدند رونق معاملات بورس، تحت‌تاثیر برخی عوامل صورت‌گرفته بود که بسته ۱۰گانه و اقدامات دولتی کمرنگ‌ترین نقش را درآن ایفا کرده است، اگـرچه تصمـیم‌گیری‌‌‌‌‌‌های سازمان بورس و اوراق‌بهادار و شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا می‌توانست به واسطه حمایت دوباره مسوولان ارشد کشور از بورس، ورق معاملات را برگرداند و این بازار شاهد صعود دوباره شاخص بورس و ورود نقدینگی‌های جدید باشد، اما دست‌اندازی‌های سیاستگذار اقتصادی به‌خصوص وزارت صمت برای کنترل دستوری قیمت برخی کالاها در بورس‌کالا و همچنین قطعی‌های برنامه‌ریزی‌شده از سوی وزارت نیرو در راستای تهدید صنایع مرتبط، معاملات آتی این بازار را با ابهامات فراوانی مواجه کرده است.

بسته ۱۰بندی مذکور که در ابتدا با عنوان بسته ۷+۳بندی در راس اخبار اقتصادی قرار گرفته بود، برای حمایت از بازار سرمایه حتی همسویی ضمنی رئیس‌جمهور برای سودآوری تولید و صنایع بورسی را همراه داشت، اما ردپای این بسته و تدابیر تیم اقتصادی دولت در روند پر افت و خیز‌ ماه‌های گذشته بازارسهام به چه میزان است؟ در همین راستا مهدی رضایتی، کارشناس بازارسرمایه با اشاره به افزایش شتاب حقیقی‌ها در مسیر خروج گفت: این روند که در ‌ماه‌های گذشته سرعت بیشتری به خود گرفته است، حاکی از آن است که سیاستگذار اقتصادی نتوانسته برخلاف ادعاهای حمایتی اثرمثبتی بر ورود نقدینگی به بازار سهام داشته باشد. البته نباید ازکنار این موضوع گذشت که تعیین نرخ خوراک صنایع که در بسته حمایتی ذکر شده بود تا حدودی امیدواری‌های اندکی در این بازار در آن مقطع به‌وجود آورد، اما در ادامه راه از آنجا که برخی سیاستگذاری‌های اقتصادی در راستای تخریب بورس اتخاذ شد، نتوانست بازار را به مسیر صعودی هدایت کند. رخدادهای متناقض و اعمال دستورالعمل‌های متضاد بسته ۱۰گانه را به بدترین شکل ممکن زیر سوال برد. وی در ادامه با اشاره به مشکلات به‌وجود آمده در بازارسرمایه حول محور قیمت‌گذاری‌های دستوری و کنترل چکشی قیمت‌ها در بازارسهام همراه با وضع تعرفه‌های سنگین صادراتی در زمانی‌که قیمت‌های جهانی در اوج خود به‌سر می‌برد، اظهارکرد: این اقدامات اثرگذاری مصوبه دوبندی حمایتی را به حاشیه کشاند. اقدامات کنترلی سیاستگذار اقتصادی در نهایت نه‌تنها به ضرر بازارسهام تمام شد، بلکه رکود تولید و کاهش بازدهی صنایع را به‌دنبال داشت. برهمین اساس اثرات مثبت طرح مزبور به این شکل خنثی شد.

وزن سنگین سیاستگذاری‌ها

به گفته این کارشناس بازارسرمایه، قرارگرفتن مقطعی شاخص‌کل بازار در مدار صعودی در‌ ماه‌های ابتدایی‌۱۴۰۰ به واسطه محرک اثرگذار جهش قیمت‌ها در بازارهای جهانی اتفاق افتاد، به‌طوری که با کاهش نرخ‌های جهانی شاخص‌های بورس نیز در وضعیت نزولی قرارگرفتند. این در حالی است که در حین این جریانات بسیاری از وعده‌های حمایتی بسته ۱۰گانه ازجمله کاهش فاصله نرخ دلار نیمایی با نرخ آزاد آن یا تعیین سقف مشخص نرخ بهره بین‌بانکی محقق نشد. بر همین اساس نمی‌توان به اظهارات اخیر وزیر اقتصاد در راستای اثربخشی مثبت مصوبات ۱۰گانه وزن زیادی داد. مهدی رضایتی در ادامه با بیان اینکه دست‌درازی سیاستگذار به بازار سهام، افت سنگین شاخص‌‌‌‌‌‌کل بورس را رقم زد، در واقع ردپای همیشگی وزارت صمت در قیمت‌گذاری دستوری صنعت خودرو چندین‌بار بسیاری از نمادهای این صنعت را با ریزش معنادار قیمت مواجه کرده است. این اتفاقات در حالی برای خودروسازان از سوی وزارت صمت رقم خورده که پیش از این قرار بود با گفت‌‌‌‌‌‌وگوهای انجام‌‌‌‌‌‌شده میان متولیان مربوطه و عرضه خودرو در بورس‌‌‌‌‌‌کالا، خودرویی‌‌‌‌‌‌ها را از زیر بار زیان‌‌‌‌‌‌انباشته سنگین این صنعت نجات دهد، اما برخلاف انتظارات دستورالعمل‌های سراسر مبهم و سوال‌برانگیز این وزارتخانه امکان برطرف‌شدن مشکلات این صنعت را در هاله از ابهام فرو برده است. وی ضمن اشاره به وزن سنگین تدابیر اقتصادی دولت در روند منفی ‌‌‌‌‌‌بازارسرمایه، خاطرنشان کرد: ترس سرمایه‌گذار از عدم‌همراهی دولت با بازارسرمایه نشان می‌دهد در دو سال‌گذشته بازارسرمایه از این ناحیه لطمات جبران‌ناپذیری خورده است. واقعیت امر این است که سیاستگذار به طرق مختلف مانع از خروج بورس از وضعیت رکودی شده است. این وضعیت ناخوشایند، سرمایه‌گذاران را به‌سوی بازارهای غیرمولد از جمله دلار و سکه هدایت کرده است. بازتاب اقتصاد دستوری که سال‌هاست گریبان تولید را گرفته، این روزها در بورس تهران به اوج خود رسیده و کوچ سرمایه‌گذاران از بازارهای مولد و طولانی‌شدن پروسه رکود را در این بازارها رقم زده است.

دستورالعمل‌های جنجالی و خروج سهامداران

«وضعیت کنونی بازارسرمایه، انعکاس تدابیر خیز متغیرها در بازار سهام اقتصادی دولت است.» این جمله را مهدی افنانی، کارشناس بازارسرمایه در واکنش به اظهارات اخیر وزیر اقتصاد می‌گوید و معتقد است که بازار سهام به‌عنوان بازاری که به‌دستوری‌ترین شکل ممکن اداره می‌شود، هم‌اکنون در وضعیت نابسامانی قرار دارد که پیامد اقتصاد کنترلی در این بازار را بازتاب می‌دهد. در چنین وضعیتی همان‌طور که مشاهده کردیم حتی عملکرد مناسب شرکت‌ها در سودسازی‌های فصل بهار در گروه‌های پالایشی، اوره‌سازان، داروسازان و برخی از گروه‌های غذایی نیز نتوانسته منجر به ورود پول قوی به بازار سهام شود. عدم‌ورود پول به بازارمذکور و کاهش تقاضا توانسته جهت‌گیری شاخص‌‌‌‌‌‌کل را تغییر و سبب کاهش قیمت‌ها در نمادهای بزرگ و کوچک شود. به‌نظر می‌رسد قرارگرفتن در این وضعیت همراه با ریسک‌های متنوع (به‌‌‌‌‌‌رغم وجود برخی فرصت‌ها)‌‌‌‌‌‌، مانع از آن شده تا فعالان بورسی به بازار سهام اعتماد کنند. این کارشناس ضمن انتقاد از دخالت‌های پی‌درپی در سازوکار قیمت‌ها در بازارسهام تاکیدکرد: به سبب ریسک‌های متعددی که بورس تهران درگیر آن است رکود به اعماق معاملات رخنه کرده است. این اتفاق به آن معناست که حرکت در باتلاق دست درازی و کنترل قیمت‌ها نمی‌تواند ورود پول و افزایش خرید در بازار را به‌دنبال داشته باشد؛ این در حالی است که بازارسهام در شرایط ارزنده‌ای به‌سر می‌برد. برآوردها از رفتار حقوقی‌ها از جریان معاملات اخیر نشان از رفتار دوگانه و بعضا متناقض دولت نسبت به اظهارات حمایتی اخیر دارد. به گفته مهدی افنانی، ناهماهنگی در تیم اقتصادی دولت منجر به بلاتکلیفی سرمایه‌گذاران شده است. از عدم‌شفافیت در تعیین‌تکلیف نرخ بهره گرفته تا کنترل دستوری قیمت برخی کالاها در بورس‌کالا. وضعیت چندگانه بانک مرکزی، وزارت خیز متغیرها در بازار سهام اقتصاد و سایر ارکان اقتصادی در راستای اجرای سیاست‌های غیرشفاف، متاسفانه کنترل دستوری بازار را سبب‌شده است. جریان معاملات در هفته‌های گذشته نشان می‌دهد سیاستگذار قصد دارد با نظارت و کنترل بازارسهام جلوی رشد قیمت‌ها در این بازار را بگیرد. رفتار معامله‌‌‌‌‌‌گران حقوقی به وضوح از این گزاره مهم حکایت می‌کند. حرکت در مدار نزولی بازارسهام در حالی اتفاق افتاده است که نرخ تورم در کشور به سطوح بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای رسیده و سطح نقدینگی از ۵هزار‌هزار ‌میلیارد‌تومان عبور کرده است اما بازارسهام همچنان رمقی برای عبور از رکود ندارد. درجازدن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌درپی شاخص‌‌‌‌‌‌کل و ازدست‌رفتن ابرکانال ۵/ ۱‌‌‌‌‌‌میلیون واحدی این نماگر در نتیجه سیاست‌های تیم اقتصادی است که منجر به فرار بخش بزرگی از سهامداران و خروج بی‌سابقه پول از بورس شده است.

برآورد وضعیت بازار سرمایه در واپسین روزهای سال

معامله‌ گران بورسی روزهای عجیب و غریبی را می‌‌‌‌‌‌‌ گذرانند. درحالی که بازار سهام تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذار یکی از غیر قابل پیش‌‌‌‌‌‌‌ بینی‌ترین دوران خود را طی می‌ کند، الاکلنگ شاخص‌کل بورس در هفته‌ های پایانی سال ‌همچنان به نوسان خود ادامه می‌ دهد.

• بازگشت سخت به روند تعادلی
• صعود مقطعی سهام کوچک
• شوک روسی به بورس؛ موقت یا پایدار؟

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای‌اقتصاد، این بازار گرچه از ابتدای سال ‌افت و خیز مهلکی را به بازیگران خود تحمیل کرد اما در این روزها با کاسته‌شدن از سرخی تابلوهای بورسی امیدواری‌های جدیدی نسبت به روند آتی معاملات ایجاد شده است.

برخی تحلیلگران نزدیک‌شدن به حصول توافق‌های بین‌المللی و احیای برجام را عامل تغییر مسیر داد و ستدهای بورسی عنوان می‌کنند و برخی دیگر نیز ثبات نسبی قیمت دلار در محدوده ۲۵‌هزارتومان را.

با این‌حال در مجموع کارشناسان از سه محرک اخبار مثبت برجامی، رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین جدیدتر از همه حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برای جهش قیمت سهام نام می‌‌‌‌‌‌‌برند.

بازارسرمایه در دو روز ابتدای هفته کار خود را صعودی آغاز کرد، این درحالی است که در هفته‌های قبل معاملات در رکودی‌ترین حالت خود به‌سر می‌‌‌‌‌‌‌برد.

خروج پول حقیقی در هفته‌های گذشته همزمان با نزول قیمت دلار وضعیت ناخوشایندی را برای بورس‌بازان ترسیم می‌کرد اما از ابتدای هفته جاری معاملات وارد فاز جدیدی از تغییرات شد و روزگذشته نیز پس از سال‌ها انتظار، پذیره‌نویسی ۱۰‌درصد از سهام دو باشگاه پرطرفدار پایتخت آغاز شد.

در این میان کارشناسان بر این باورند این تغییرات می‌تواند حاکی از خروج تدریجی رکود و ورود پول به بازارسهام باشد.

بازگشت سخت به روند تعادلی

حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سهام: بازارسرمایه در این هفته نسبت به هفته‌های گذشته، معاملات امیدوارکننده‌تری را پشت‌سر گذاشت. گرچه وضعیت بازارسهام به دلیل وجود ابهامات چندوجهی همچنان به سختی قابل پیش‌بینی است اما حرکت در این مسیر می‌تواند نویدبخش روزهای بهتری تا پایان سال ‌باشد.

مخابره اخباررسمی از مذاکرات وین در جهت حصول توافق‌های برجامی حاکی از آن است که ایران در یک قدمی توافق بزرگ قرار دارد. این موضوع از آنجا که بارها در یک سال‌و‌نیم اخیر روند داد و ستدهای بازارسهام را تحت‌تاثیر قرار داده به‌درستی می‌تواند روند تعادلی معاملات بورسی را تحکیم کند.

در این میان حتی با درنظر گرفتن ریسک‌های سیستماتیک بازار در اسفندماه که حول تسویه‌حساب اعتبارات کار‌گزاری‌ها، فشار عرضه برای تراز سالانه و ارائه صورت‌های مالی شرکت‌ها می‌چرخد، می‌توانیم انتظار بازاری باثبات را داشته باشیم.

در روزهای اخیر برخی کارشناسان نسبت به وضعیت صنایع بورسی در روزهای آینده تحلیل‌های متفاوتی ارائه داده‌اند. این در حالی است که سایه ابهامات مذکور همچنان بر سر بازار است.

همان‌طور که بارها به آن اشاره‌شده، تعیین‌تکلیف مذاکرات هسته‌ای در وضعیت برخی صنایع نقش مهمی ایفا می‌کند.

برهمین اساس نمی‌توان در مورد وضعیت صنایع ریالی که اصطلاحا از آن تحت‌عنوان صنایع برجامی نیز یاد می‌شود به‌طور قطعی نظر داد، درحالی‌که به‌نظر می‌رسد این دسته از صنایع با اعلام توافق‌های بین‌المللی، صنایع برنده بازار باشند اما در وقوع این رخداد، اما و اگرهای فراوانی وجود دارد.

موافقت مجلس با حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی نیز پنجره جدیدی به روی صنایع محدودی که از این ارز بهره می‌‌‌‌‌‌‌بردند می‌‌‌‌‌‌‌گشاید.

اما به دلیل عدم‌رسمیت در انجام متغیرهای اثرگذار بر بازار سهام، نمی‌توان از بازگشت قطعی تعادل و رونق به این بازار خبر داد.

بازار سرمایه از ابتدای سال ‌با چالش‌های بسیاری مواجه بوده است. متولیان بازار نیز برای حل بحران این بازار دست به اقداماتی زده‌اند اما تدابیر آنها نتوانسته اثر چندانی در بهبود وضعیت بورس برجای بگذارد.

روز گذشته نیز در اقدامی از سوی سازمان خصوصی‌‌‌‌‌‌‌سازی پذیره‌‌‌‌‌‌‌نویسی خیز متغیرها در بازار سهام ۱۰درصد از سهام دو باشگاه پرطرفدار تهرانی در بازار سرمایه آغاز شد، اما پیش‌بینی‌ناپذیر بودن وضعیت این بازار نیز نتوانست طرفداران دو تیم استقلال و پرسپولیس را آن‌طور که باید وارد این عرصه کند.

عرضه سرخابی‌ها به‌نظر می‌رسد برای دولت بیشتر جنبه حیثیتی دارد. سال‌هاست که در مورد واگذاری این دو باشگاه به بخش‌خصوصی وعده‌هایی داده شده اما از آنجا که دولت در واگذاری‌های گذشته (ازجمله اتفاقاتی که در عرضه دارایکم و پالایشی‌ها رخ داد)، سابقه درخشانی ندارد بعید به‌نظر می‌رسد به واسطه هواداران ‌میلیونی استقلال و پرسپولیس بتواند در انجام این واگذاری موفق عمل کند.

کما اینکه واگذاری ۱۰‌درصدی اصولا واگذاری محسوب نمی‌شود و همچنان سایه مدیریت دولتی بر سر این دو باشگاه خواهد بود. اگر قرار باشد این‌بار هم دولت به دلیل تامین‌مالی و حل بحران مالی دو باشگاه دست به چنین اقدامی زده باشد و در ادامه تغییراتی را در حوزه مدیریتی و افشای اطلاعات مالی دو باشگاه شاهد نباشیم، ممکن است در کوتاه‌مدت نظاره‌گر نقل و انتقال هیجانی سهام باشیم اما در بلندمدت نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت.

صعود مقطعی سهام کوچک

مهدی افنانی، کارشناس بازارسرمایه: شاخص‌کل بورس چند هفته‌ای می‌شود که در ارتفاع یک‌میلیون و ۲۸۰‌هزار واحد نوسان می‌کند اما در این هفته سرانجام توانست به محدوده یک‌میلیون و ۳۲۲‌هزار واحد برسد. این‌‌‌‌‌‌‌روزها با داغ‌شدن مجدد اخبار تیم مذاکره‌کنندگان هسته‌ای توجه‌ها به سمت بازار سرمایه جلب شده است.

از سویی سرمایه‌گذاران در انتظار نتیجه نهایی مذاکرات بین‌‌‌‌‌‌‌المللی بر سر احیای برجام هستند و از سویی دیگر به‌نظر می‌رسد ابهامات لایحه بودجه به نفع بورس‌بازان در حال حل‌شدن است.

این عوامل درحالی است که برخی معامله‌گران نیم‌نگاهی نیز به درگیری‌های روسیه و اوکراین دارند اما با توجه به موضع نه‌چندان سفت و سخت آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در قبال رفتار روسیه اکثر بورسی‌ها تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری‌های آتی را برمبنای دو متغیر اثرگذار نام‌برده، معطوف کرده‌اند. سمت و سوی اخبار هسته‌‌‌‌‌‌‌ای برای معاملات هفته جاری بسیار تعیین‌کننده است.

به‌نظر می‌رسد در صورت حصول توافق هسته‌ای، سهام پسابرجامی تحرکات جدی را از خود به نمایش بگذارند. بازار از لحاظ روانی خود را برای احیای برجام آماده کرده اما این مهم نمی‌تواند از تبعات افزایش قیمت نفت، مواد غذایی و کامودیتی‌ها بر مسیر داد و ستدهای بازارسهام بکاهد. شواهد نشان می‌دهد تا اواسط هفته جاری اخبار قطعی‌تری از حوزه سیاست خارجی کشور مخابره شود.

رخدادی که نقش تعیین‌کننده‌ای بر تصمیمات سرمایه‌گذاران خواهد داشت. در حال‌حاضر بازیگران بورسی به دو بخش تقسیم شدند. بخش اول سرمایه‌گذارانی هستند که نسبت به سهام کوچک اقبال بیشتری نشان می‌دهند اما دسته دوم همچنان امیدشان به سهام بزرگ است.

برآوردها نشان می‌دهد شرایط فعلی بازار، اغلب سرمایه‌گذاران را به سمت بازارپایه و نمادهای کوچک هدایت کرده است. ورود پول به این بخش از بازار بر درستی این ادعا صحه می‌گذارد، بنابراین در صورت کسب توافق‌های سیاسی به‌نظر می‌رسد توجه‌ها به سمت سهام کوچک بیشتر از سهام بزرگ باشد.

هرچه به روزهای پایانی سال‌نزدیک می‌شویم به‌طور سنتی فشار فروش از سوی سهام بزرگ بیشتر خواهد شد. این وضعیت بدون‌شک مقطعی خواهد بود به‌طوری‌که انتظار می‌رود در فروردین ‌ماه گروه‌های فولادی با اقبال سهامداران روبه‌رو شوند.

شوک روسی به بورس؛ موقت یا پایدار؟

محمدشکری، کارشناس بازارسرمایه: همان‌طور که از قبل نیز قابل پیش‌بینی بود بورس تهران در هفته گذشته مطابق با انتظار، وضعیت نوسانی را پشت‌سر گذاشت، درحالی‌که بازارهای سرمایه‌گذاری دنیا تحت‌تاثیر لشکرکشی روسیه به اوکراین تغییر مسیر دادند، بازارسرمایه تهران نیز با توجه با رخدادهای بین‌المللی وضعیت غیرقابل پیش‌بینی را درپیش گرفته است.

این وضعیت ناخوشایند در حالی است که فعالان بورسی تا قبل از وقوع جنگ نیز به دلیل عدم‌شفافیت در مسائل مبهم از جمله اما و اگرهای لایحه بودجه ۱۴۰۱ و بلاتکلیفی در احیای برجام، داد و ستدها را با احتیاط دنبال می‌کردند.

با توجه به این عوامل اثرگذار نمی‌توان انتظار تغییر قابل‌توجهی در روند این بازار را داشت، به‌طوری‌که به نظر می‌رسد معامله‌گران تا مشخص‌شدن وضعیت جهانی نظاره‌گر معاملات از دور باشند. گرچه در هفته گذشته شاهد تحرکاتی در برخی صنایع به‌دنبال افزایش بهای نفت و نرخ کامودیتی‌ها بودیم اما از آنجا که به‌نظر نمی‌رسد حرکت صعودی اقلام مذکور تداوم یابد، احتمالا خوش‌بینی‌های روند صعودی صنایع مرتبط با خیز قیمت‌های جهانی، کوتاه‌مدت خواهدبود.

با توجه به موارد گفته شده می‌توان انتظار داشت تابلوهای معاملاتی تا پایان سال‌روند نوسانی رو به مثبت خود را ادامه دهند. این درحالی است که هم‌اکنون قیمت بسیاری از نمادها به حداقل و به محدوده‌های حمایتی مهم نزدیک شده‌اند اما در صورت حل‌نشدن چالش‌های موجود بر سر راه بازارسهام، ممکن است تابلوهای معاملاتی با شیب ملایم ریزش همراه شوند.

در دو هفته گذشته، فعالان بورسی با توجه به وضعیت قیمت ارز و پیش‌بینی‌ها از کف و سقف نرخ اسکناس آمریکایی تا حدودی توانسته بودند راه خود را برای سرمایه‌گذاری‌‌‌‌‌‌‌های جدید بازکنند، گرچه طی این مدت شاهد معاملاتی کم‌رمق بودیم اما نباید از کنار این موضوع گذشت که در به‌وجود آمدن این شرایط به غیر از عوامل یادشده به‌طور سنتی ورود به آخرین ‌ماه سال‌ و کاهش عمق معاملات دخیل است.

سرنوشت بازارسرمایه هرچند اندک اما به پرونده یورش روسیه به اوکراین و ادامه اتفاقات در این بخش نیز بستگی دارد، اما آنچه مسلم است آنکه تغییرات به‌وجود آمده اثراتی گذرا و کوتاه‌مدت بر بازار خواهند داشت.