ریسک بازار چیست؟

ارزیابی اثر شاخص های کملز (CAMELS) بر بازده سرمایه تعدیل شده به ریسک (RAROC) در بانک های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران

2 دانشیار، گروه مالی و بانکداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه مالی و بانکداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

در این پژوهش بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک (RAROC) به‌عنوان یک شاخص سنجش عملکرد اقتصادی و تعدیل‌شده به ریسک تبیین و برای اولین‌بار براساس روش جدید مبتنی بر مطالعات اخیر برای همه بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران در بازه زمانی سالهای 1391 الی 1398 محاسبه گردید. روش محاسبه این شاخص در این پژوهش یکی از وجوه تمایز آن به شمار می‌رود. در گام بعد ضمن معرفی شاخص‌های کملز (CAMELS) و تبیین اهمیت آن‌ها، اثرشان بر بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک بر اساس مدل رگرسیون خطی چند متغیره و رویکرد پانل دیتا، مورد سنجش قرار ریسک بازار چیست؟ گرفت. بر اساس یافته‌های پژوهش، بسیاری از بانک‌ها علی‌رغم افشای سودخالص درصورت-های مالی خود، از حیث این شاخص در وضعیت مناسبی قرار ندارند. همچنین براساس مدل اجراشده، اثر کفایت سرمایه، کیفیت مدیریت، کیفیت سود و کیفیت نقدینگی بر بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک در بانک‌ها معنی‌دار تلقی شد، بدین معنا که با بهبود این شاخص‌ها می‌توان RAROC را نیز بهبود بخشید. از طرف دیگر رابطه‌ای بین کیفیت دارایی‌ها و حساسیت نسبت به ریسک بازار با این شاخص یافت نشد.

کلیدواژه‌ها

• بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک
• شاخص‌های کملز
• زیان مورد انتظار
• نرخ زیان نکول
• بانک‌ها

20.1001.1.26454637.1399.10.32.3.1

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Effect of CAMELS Indicators on Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC) in the Banks listed in Iran’s Stock Market

نویسندگان [English]

• Mohammad Sadegh Abdollahi Poor 1
• Mohammad Hashem Botshekan 2
• Mostafa Sargolzaei 3

In this Research, The Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC), as economic performance measurement and risk-adjusted index, was introduced and has been calculated for all the registered banks in the Tehran Stock Exchange and Over-the-Counter Market of Iran, based on contemporary methods which were extracted from earlier researches. The way in which this variable was calculated is one of the distinctions of this research. The period of this research is 8 years, from 2012 to 2019. At the next stage, the CAMELS indicators were introduced and their importance were declared. Then, the impact of these indicators on RAROC were assessed by a multiple linear regression model and Panel Data approach. The results illustrated this fact that there are numerous banks which even disclose net income in their financial statements, while based on RAROC index are not financially as safe as they seem. Also, it has been concluded that Capital Adequacy ratio, Management Quality, Earnings Quality, and Liquidity Quality affect the RAROC. Meaning that, by improving those indicators, RAROC index will be enhanced. On the other hand, Asset Quality and Sensitivity to Market Risk have no significant effect on the RAROC.

کلیدواژه‌ها [English]

• Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC)
• CAMELS
• Expected Loss
• Loss Given Default
• Banks

مراجع

1.Abdollahi Poor, M.S., Botshekan, M.H. (2020). Solutions for Financial Restructuring in Iranian Banks. Journal of Asset Management and Financing, 8(4), 1-20. Doi: 10.22108/amf.2020.119436.1473 (In Persian)

2.Al-abedallat, A. Z. (2019). The Factors Affecting the Performance of the Jordanian Banks using Camels Model. European Journal of Scientific Research, (152)2, 116-127.

3.Aspal, P. K., Dhawan, S. (2014). Financial Performance Assessment of Banking Sector in India: A Case Study of Old Private Sector Banks. The Business & Management Review, (5)3, 196-211.

5.Bear, T., Mehta, A., Samandari, H. (2011). The Use of Economic Capital in Performance Management for Banks: A Perspective. Working Paper on risk, McKinsey & Company.

6.Chlopec, P. T. (2013). RAROC as a Credit Risk Approach. The journal of Financial Science, (16)3, 64-76.

7.Cucinelli, D. (2015). The Impact of Non-Performing Loans on Bank Lending Behavior: Evidence from Italian Banking Sector, Eurasian Journal of Business and Economics, (8)16, 59-71.

8.ریسک بازار چیست؟ Falkenstein, E. (1997). Accounting for Economic and Regulatory Capital in RAROC Analysis. Bank Accounting and Finance, (11)11, 1-11.

9.Fattahi, SH., Rezaei, M., Jahed, T. (2017). The Effect of Banking Soundness on the Profitability of Commercial Banks: Threshold Panel Regression Approach, Journal of Financial Management Strategy, 5(16), 29-50. (In Persian)

10 Frontczak, R. & Rostek, S. (2015). Modeling loss given default with stochastic collateral. Economic Modelling, (44), 162–170.

11.Han, C., Jang, Y. (2013). Effects of Debt Collection Practices on Loss Given Default. Journal of Banking and Finance, (37)1, 21-31.

12.Hosseini, SMH. Dehghan Dehnavi, MA. Ghorbanizadeh, V. Amiri, M. Rajayi baghsiyahi, M. Specification the model of effective variables on Iranian banking facilities with Delphi Method. Journal of financial management perspective, 21(1):115-131 (In Persian)

13.Instruction of Calculating the Supervisory Equity and Capital Adequacy Ratio of Credit Institutions. (2018). Central Bank of Iran. (In Persian)

14.Issavi, M. Tari, F. Ansari Samani, H. Amozad khalili, H. (2018). Investigate the Functional Appropriateness of Capital Ratios in Iranian Banks. Journal of financial management perspective, 21(8):95-113 (In Persian)

15.Kang, W. Y., Poshakwale, S. (2019). A New Approach to Optimal Capital Allocation for RAROC Maximization in Banks. ­Journal of Banking and Finance, (106), 153-165.

16.Khoshtinat, M., Alavi, S. N. (2017). Identification of Loss-Given-Default (LGD) Effective Factors by Using Tobit Regression Model (Case Study: Bank of Industry and Mine Corporate Clients). Journal of Islamic Finance and Banking Studies, 3 (5): 1-29 (In Persian)

17.Klaassen, P., Eeghen, I. V. (2015). Analyzing Bank Performance – Linking ROE, ROA and RAROC: U.S. Commercial Banks 1992-2014. The Journal of Financial Perspectives, (3)2, 1-22.

18.Loebnitz, K. (2012). Liquidity Risk meets Economic Capital and RAROC. (Unpublished doctoral dissertation). University of Twente, Netherlands.

19.Loterman, G., Brown, I., Martens, D., Mues, C. & Baesens, B. (2012). Benchmarking regression algorithms for loss given default modeling. International Journal of Forecasting, (28)1, 161–170.

20.Motamedi, P. (2012). Investigating the impact of CAMELS Measures on RAROC in Iran’s Banking Industry. M.A Thesis, (Unpublished doctoral dissertation). Accounting Department, Islamic Azad University Tehran North Branch, Iran. (In Persian)

21.Naimy, V. (2012). The RAROC as an Alternative Model of Analyzing the Lebanese Banks’ Performance and Capital Allocation. Journal of Business & Financial Affairs. 1(1), 1-5. DOI: 10.4172/2167-0234.1000101

22.Oztorul, G. (2011). Performance evaluation of banks and banking groups: Turkey case, M.S., Middle East technical university in Ankara, vol.4, no.5,1-18.

23.Padganeh, Y. (2014). Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC) (GARP Working Paper No.1499114). Retrieved from

24.Ramezani, S.M., Khorashadizadeh, M., Mohammadi Yoshoo, E., (2017). Representing a model of evaluation and prediction of solvency of selected Iranian banks by CAMELS indicators. Journal of Economic Research and Policies, 25(2), 43-78. (In Persian)

25.Roman, A. Sargu, A. C. (2013). Analyzing the Financial Soundness of the Commercial Banks in Romania: An Approach Based on the CAMELS Framework. Procedia Economics and Finance, (6), 703-712.

26.Rostami, M. (2015). CAMELS Analysis in Banking Industry. Global Journal of Engineering Science and Research Management, (11)2, 10-26.

27.Saha, A., Ahmad, N. H., Yeok, S. G. (2016). Evaluation of Performance of Malaysian Banks in Risk Adjusted Return Capital (RAROC) and Economic Value Added (EVA) Framework. Journal of Accounting and Finance, (12)1, 25-47.

28.Sahmani, M.A., Bidari, M.A., Asadi, A., Mohebbi, S. (2019). Risk Management in Financial Institutions: The application of RAROC Model. In Proceedings of the 30 th Conference of Islamic Banking, 31 August 2019 (pp. 141-164). Tehran, Iran. (In Persian)

29.Schuermann, T. (2004). What do we know about loss given default? Wharton Financial Institutions Center, Working Paper, No. 04-01.

30.Sharma, V.K. (2017). Performance evaluation of state bank of India and its associate banks through camel analysis, International Journal of Research in Commerce & Management, 8(3):84-91.

31.Sepehrdoust, H. Berjisian, A. (2014). Estimation of Bank Credit Refunding Failure Using Logit Regression.The Journal of Planning and Budgeting. 19 (1):52-31. (In Persian)

32.Soudani, A. (2017). Ranking of Iranian Banks Based on the CAMELS International Indicators. Journal of Monetary and Banking Research. 10(31): 141-171. (In Persian)

33.Tehrani, R. Bigdelo, J. (2020). Investigating the Role of Financial Intermediation in Member Banks of Tehran Stock Exchange and Its Effective Factors. Journal of financial management perspective, 29(1):39-64. (In Persian)

ارزیابی اثر شاخص های کملز (CAMELS) بر بازده سرمایه تعدیل شده به ریسک (RAROC) در بانک های پذیرفته شده در بازار سرمایه ایران

2 دانشیار، گروه مالی و بانکداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 استادیار، گروه مالی و بانکداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

در این پژوهش بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک (RAROC) به‌عنوان یک شاخص سنجش عملکرد اقتصادی و تعدیل‌شده به ریسک تبیین و برای اولین‌بار براساس روش جدید مبتنی بر مطالعات اخیر برای همه بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران در بازه زمانی سالهای 1391 الی 1398 محاسبه گردید. روش محاسبه این شاخص در این پژوهش یکی از وجوه تمایز آن به شمار می‌رود. در گام بعد ضمن معرفی شاخص‌های کملز (CAMELS) و تبیین اهمیت آن‌ها، اثرشان بر بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک بر اساس مدل رگرسیون خطی چند متغیره و رویکرد پانل دیتا، مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس یافته‌های پژوهش، بسیاری از بانک‌ها علی‌رغم افشای سودخالص درصورت-های مالی خود، از حیث این شاخص در وضعیت مناسبی قرار ندارند. همچنین براساس مدل اجراشده، اثر کفایت سرمایه، کیفیت مدیریت، کیفیت سود و کیفیت نقدینگی بر بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک در بانک‌ها معنی‌دار تلقی شد، بدین معنا که با بهبود این شاخص‌ها می‌توان RAROC را نیز بهبود بخشید. از طرف دیگر رابطه‌ای بین کیفیت دارایی‌ها و حساسیت نسبت به ریسک بازار با این شاخص یافت نشد.

کلیدواژه‌ها

• بازده سرمایه تعدیل‌شده به ریسک
• شاخص‌های کملز
• زیان مورد انتظار
• نرخ زیان نکول
• بانک‌ها

20.1001.1.26454637.1399.10.32.3.1

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Effect of CAMELS Indicators on Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC) in the Banks listed in Iran’s Stock Market

نویسندگان [English]

• Mohammad Sadegh Abdollahi Poor 1
• Mohammad Hashem Botshekan 2
• Mostafa Sargolzaei 3

In this Research, The Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC), as economic performance measurement and risk-adjusted index, was introduced and has been calculated for all the registered banks in the Tehran Stock Exchange and Over-the-Counter Market of Iran, based on contemporary methods which were extracted from earlier researches. The way in which this variable was calculated is one of the distinctions of this research. The period of this research is 8 years, from 2012 to 2019. At the next stage, the CAMELS indicators were introduced and their importance were declared. Then, the impact of these indicators on RAROC were assessed by a multiple linear regression model and Panel Data approach. The results illustrated this fact that there are numerous banks which even disclose net income in their financial statements, while based on RAROC index are not financially as safe as they seem. Also, it has been concluded that Capital Adequacy ratio, Management Quality, Earnings Quality, and Liquidity Quality affect the RAROC. Meaning that, by improving those indicators, RAROC index will be enhanced. On the other hand, Asset Quality and Sensitivity to Market Risk have no significant effect on the RAROC.

کلیدواژه‌ها [English]

• Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC)
• CAMELS
• Expected Loss
• Loss Given Default
• Banks

مراجع

1.Abdollahi Poor, M.S., Botshekan, M.H. (2020). Solutions for Financial Restructuring in Iranian Banks. Journal of Asset Management and Financing, 8(4), 1-20. Doi: 10.22108/amf.2020.119436.1473 (In Persian)

2.Al-abedallat, A. Z. (2019). The Factors Affecting the Performance of the Jordanian Banks using Camels Model. European Journal of Scientific Research, (152)2, 116-127.

3.Aspal, P. K., Dhawan, S. (2014). Financial Performance Assessment of Banking Sector in India: A Case Study of Old Private Sector Banks. The Business & Management Review, (5)3, 196-211.

5.Bear, T., Mehta, A., Samandari, H. (2011). The Use of Economic Capital in Performance Management for Banks: A Perspective. Working Paper on risk, McKinsey & Company.

6.Chlopec, P. T. (2013). RAROC as a Credit Risk Approach. The journal of Financial Science, (16)3, 64-76.

7.Cucinelli, D. (2015). The Impact of Non-Performing Loans on Bank Lending Behavior: Evidence from Italian Banking Sector, Eurasian Journal of Business and Economics,ریسک بازار چیست؟ (8)16, 59-71.

8.Falkenstein, E. (1997). Accounting for Economic and Regulatory Capital in RAROC Analysis. Bank Accounting and Finance, (11)11, 1-11.

9.Fattahi, SH., Rezaei, M., Jahed, T. (2017). The Effect of Banking Soundness on the Profitability of Commercial Banks: Threshold Panel Regression Approach, Journal of Financial Management Strategy, 5(16), 29-50. (In Persian)

10 Frontczak, R. & Rostek, S. (2015). Modeling loss given default with stochastic collateral. Economic Modelling, (44), 162–170.

11.Han, C., Jang, Y. (2013). Effects of Debt Collection Practices on Loss Given Default. Journal of Banking and Finance, (37)1, 21-31.

12.Hosseini, SMH. Dehghan Dehnavi, MA. Ghorbanizadeh, V. Amiri, M. Rajayi baghsiyahi, M. Specification the model of effective variables on Iranian banking facilities with Delphi Method. Journal of financial management perspective, 21(1):115-131 (In Persian)

13.Instruction of Calculating the Supervisory Equity and Capital Adequacy Ratio of Credit Institutions. (2018). Central Bank of Iran. (In Persian)

14.Issavi, M. Tari, F. Ansari Samani, H. Amozad khalili, H. (2018). Investigate the Functional Appropriateness of Capital Ratios in Iranian Banks. Journal of financial management perspective, 21(8):95-113 (In Persian)

15.Kang, W. Y., Poshakwale, S. (2019). A New Approach to Optimal Capital Allocation for RAROC Maximization in Banks. ­Journal of Banking and Finance, (106), 153-165.

16.Khoshtinat, M., Alavi, S. N. (2017). Identification of Loss-Given-Default (LGD) Effective Factors by Using Tobit Regression Model (Case Study: Bank of Industry and Mine Corporate Clients). Journal of Islamic Finance and Banking Studies, 3 (5): 1-29 (In Persian)

17.Klaassen, P., Eeghen, I. V. (2015). Analyzing Bank Performance – Linking ROE, ROA and RAROC: U.S. Commercial Banks 1992-2014. The Journal of Financial Perspectives, (3)2, 1-22.

18.Loebnitz, K. (2012). Liquidity Risk meets ریسک بازار چیست؟ Economic Capital and RAROC. (Unpublished doctoral dissertation). University of Twente, Netherlands.

19.Loterman, G., Brown, I., Martens, D., Mues, C. & Baesens, B. (2012). Benchmarking regression algorithms for loss given default modeling. International Journal of Forecasting, (28)1, 161–170.

20.Motamedi, P. (2012). Investigating the impact of CAMELS Measures on RAROC in Iran’s Banking Industry. M.A Thesis, (Unpublished doctoral dissertation). Accounting Department, Islamic Azad University Tehran North Branch, Iran. (In Persian)

21.Naimy, V. (2012). The RAROC as an Alternative Model of Analyzing the Lebanese Banks’ Performance and Capital Allocation. Journal of Business & Financial Affairs. 1(1), 1-5. DOI: 10.4172/2167-0234.1000101

22.Oztorul, G. (2011). Performance evaluation of banks and banking groups: Turkey case, M.S., Middle East technical university in Ankara, vol.4, no.5,1-18.

23.Padganeh, Y. (2014). Risk-Adjusted Return on Capital (RAROC) (GARP Working Paper No.1499114). Retrieved from

24.Ramezani, S.M., Khorashadizadeh, M., Mohammadi Yoshoo, E., (2017). Representing a model of evaluation and prediction of solvency of selected Iranian banks by CAMELS indicators. Journal of Economic Research and Policies, 25(2), 43-78. (In Persian)

25.Roman, A. Sargu, A. C. (2013). Analyzing the Financial Soundness of the Commercial Banks in Romania: An Approach Based on the CAMELS Framework. Procedia Economics and Finance, (6), 703-712.

26.Rostami, M. (2015). CAMELS Analysis in Banking Industry. Global Journal of Engineering Science and Research Management, (11)2, 10-26.

27.Saha, A., Ahmad, N. H., Yeok, S. G. (2016). Evaluation of Performance of Malaysian Banks in Risk Adjusted Return Capital (RAROC) and Economic Value Added (EVA) Framework. Journal of Accounting and Finance, (12)1, 25-47.

28.Sahmani, M.A., Bidari, M.A., Asadi, A., Mohebbi, S. (2019). Risk Management in Financial Institutions: The application of RAROC Model. In Proceedings of the 30 th Conference of Islamic Banking, 31 August 2019 (pp. 141-164). Tehran, Iran. (In Persian)

29.Schuermann, T. (2004). What do we know about loss given default? Wharton Financial Institutions Center, Working Paper, No. 04-01.

30.Sharma, V.K. (2017). Performance evaluation of state bank of India and its associate banks through camel analysis, International Journal of Research in Commerce & Management, 8(3):84-91.

31.Sepehrdoust, H. Berjisian, A. (2014). Estimation of Bank Credit Refunding Failure Using Logit Regression.The Journal of Planning and Budgeting. 19 (1):52-31. (In Persian)

32.Soudani, A. (2017). Ranking of Iranian Banks Based on the CAMELS International Indicators. Journal of Monetary and Banking Research. 10(31): 141-171. (In Persian)

33.Tehrani, R. Bigdelo, J. (2020). Investigating the Role of Financial Intermediation in Member Banks of Tehran Stock Exchange and Its Effective Factors. Journal of financial management perspective, 29(1):39-64. (In Persian)

مدیریت ریسک در بورس و بازارهای مالی

ما دائما در زندگی خودمان و در هر جنبه‌ای از آن در حال مدیریت کردن ریسک هستیم. چه در هنگام انجام کارهایی ساده همچون رانندگی و چه در شروع یک کسب و کار و یا یک عمل جراحی جدید.

در نتیجه مدیریت ریسک (به انگلیسی risk management) شامل هر عکس‌العملی در برابر خطرات مختلف در زندگی است.

ما در اکثر فعالیت‌های روزمره ریسک‌های مختلف را به صورت ناخودآگاه مدیریت میکنیم؛ برای مثال اگر در اتوبان در حال نزدیک شدن به یک خودرو دیگر هستیم مسیر خود را تغییر می‌دهیم؛ زیرا برخورد به آن خودرو خطر مالی و جانی برای ما دارد؛ اما در بازارهای مالی و مدیریت اقتصادی این مدیریت ریسک کاملا خودآگاه و بسیار ضروری است.

شاید در اقتصاد به برنامه و چارچوب نحوه رسیدگی کردن به ریسک‌های مالی، مدیریت ریسک بگوییم. این این خطرات مالی ذات انواع کسب و کار هست.

برای یک معامله‌گر و سرمایه‌گذار شاید این برنامه و چارچوب برای مدیریت انواع مختلف از دارایی‌ها همچون رمزارزها، سهام، املاک، طلا، سکه و… باشد.

انواع مختلفی از ریسک‌های مالی در بورس وجود دارد که امکان دسته‌بندی کردن آن‌ها به روش‌های مختلف وجود دارد. در این مقاله در مورد فرآیند مدیریت این ریسک‌ها صحبت خواهیم کرد و چند پیشنهاد به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران برای کاهش این ریسک‌ها خواهیم داد.

منظور از ریسک در بازارهای مالی و بورس چیست؟

قبل از اینکه درباره مدیریت ریسک در بورس صحبت کنیم به طور کلی اشاره ای به ریسک موجود در بازارهای مالی خواهیم کرد. در تعریف ریسک باید به سه نکته توجه کرد یعنی هر جایی که این 3 مورد وجود داشته باشد احتمال ریسک بیشتر می شود:

1- عدم شناخت هر جایی که عدم آگاهی و عدم شناخت راجب یک پدیده وجود داشته باشد احتمال ریسک وجود دارد. در مبحث ریسک در بورس، این پدیده یک پدیده مالی است.

2- توجه به هدف هر جایی که در حال فاصله گرفتن از هدف خود باشید ریسک افزایش می یابد. در ورود به بازار های مالی و بورس به هدف خود توجه کنید. هر جایی که احساس کردید در حال فاصله گرفتن از اهداف خود هستید اقدام مناسب را انجام دهید.

3- انحراف از طرح اصلی روش های مختلفی برای اندازه گیری ریسک وجود دارد. در بررسی ریسک باید دقت کنیم که این ریسک چه عواقب و خطراتی برای ما به همراه دارد.

علل وقوع ریسک نیز اهمیت زیادی دارد، بزرگترین ریسکی که در بازارهای مالی ما را تهدید می کند بحث از دست دادن اصل سرمایه یا بخشی از سرمایه می باشد. ریسک بعدی از دست دادن همه یا بخشی از سود می باشد که عواقب کمتری نسبت به مورد قبلی دارد. در مدیریت ریسک در بازار بورس تمرکز اصلی باید بر روی حفظ اصل سرمایه باشد.

اهمیت ریسک در بورس اوراق بهادار و مدیریت آن

بدون شک مدیریت ریسک بدون شناخت کافی از بخشی که قرار است سرمایه خود را قرار دهید، امکان پذیر نخواهد بود.

کسانی که بدون آشنایی و بررسی عمیق و صرفا از روی نوسانات ظاهری و مقطعی برای سرمایه گذاری تصمیم می‌گیرند، یا کسانی که قصد دارند به سرعت سود سرشاری به دست بیاورند و به اصطلاح یک شبه راه صد ساله را بپیمایند، معمولا خطرپذیری‌های ناشیانه و غیر اصولی خواهند داشت.

در عوض ریسک پذیری توام با تحلیل صبورانه و البته عمیق، حتی اگر سود کمتری به دنبال داشته باشد، بازدهی پایدار تر دارد و تجربه بهتری خواهد بود.

بورس ارزی

بازار بورس مهم دیگری که اتفاقا پرریسک‌ترین آن‌ها نیز به شمار می‌رود، بازار بورس ارزی است.

با توجه به این که قیمت ارز به عوامل و شرایط مختلفی بستگی دارد و گاهی متغیرهای ناگهانی آن را تحت تاثیر قرار می‌دهند، شرکت در آن با خطر پذیری بیشتری همراه است.

از جمله مهم ترین عوامل نوسان بازار بورس، تحولات سیاسی است که معمولا قابل پیش بینی نیستند و می‌توانند تاثیر جدی روی این بازار بگذارند. با این حال، نباید فراموش کنیم که ارتباط با بانک‌های جهانی و همچنین سود قابل توجه نیز می‌تواند به عنوان مزیت‌های سرمایه گذاری در این بازار مد نظر قرار گیرد.

بورس کالا

بازار بورس دیگری که شاید کمتر دچار تحولات خاص شود، بورس کالا است. بورس کالا بسته به نوع جنسی که در آن مد نظر است، می‌تواند خطر پذیری بیشتر یا کمتری داشته باشد.

به طور کلی بالا رفتن ارزش کالا، ریسک پذیری بیشتر را نیز به همراه دارد. مثلا بورس طلا یکی از همین موارد است که قیمت آن تا حدی به ارز و مناسبات سیاسی نیز مربوط می‌شود.

مدیریت ریسک چگونه انجام می‌شود؟

معمولا فرآیند مدیریت ریسک در بازارهای مالی شامل 5 مرحله است: مشخص کردن اهداف، تشخیص ریسک‌ها، ارزیابی ریسک، تعریف کردن واکنش‌ها و نظارت.

با توجه به نوع بازار (بورس سهام، ارز دیجیتال، بازارهای کالا و…) و شرایط مختلف، این مراحل ممکن است دستخوش تغییر شود.

مشخص کردن اهداف

اولین قدم این است که مشخص کنیم اهداف اصلی ما از این سرمایه‌گذاری چیست و معمولا به تحمل ریسک شخص و یا شرکت سرمایه‌گذار بستگی دارد.

برای مثال اگر شما فردی ریسک پذیر باشید، اهداف بسیار بالاتری از یک فردی که ریسک نمی‌کند برای خود تعیین می‌کنید.

این ریسک‌پذیر بودن هم بستگی به عوامل روحی و شخصیتی خود فرد و یا اهمیت پولی که وارد بازار کرده است، دارد؛ مثلا اگر فردی تمام دارایی‌هایش مثل خانه، ماشین، طلا و… را فروخته و آن را وارد بازارهای مالی کرده، تحمل بسیار پایین‌تری در برابر ریسک‌ها دارد.

تشخیص ریسک‌ها

قدم دوم شناسایی و تعریف ریسک‌های احتمالی در سرمایه‌گذاری است و شامل تمام اتفاقاتی است که ممکن است تاثیر منفی روی دارایی ما بگذارد.

در این مرحله برخی مسائلی که که مستقیما به بازارهای مالی بستگی ندارد نیز تاثیرگذارند؛ مثلا در صورت بروز جنگ و یا خراب شدن پلتفرم معاملاتی شما با مشکل روبرو می‌شوید.

یا اگر در بورس تهران معامله می‌کنید، یکی از ریسک‌ها می‌تواند قفل شدن سهم در صف‌ها باشد.

ارزیابی ریسک‌ها

بعد از شناسایی ریسک، باید دامنه و شدت و قدرت آن‌ها را اندازه‌گیری کنید.

ریسک‌های مختلف می‌توانند در برنامه معاملاتی شما نیز رتبه‌بندی شوند؛ برای مثال کندی هسته معاملات یا نرم‌افزار معاملاتی یک کارگزار ممکن است باعث شود شما چند درصد بالاتر از قیمت مدنظرتان بخرید و یا چند درصد پایین‌تر از قیمت مد نظرتان بفروشید و شدت و دامنه آن به همین مقدار است؛ اما در صورت بروز یک جنگ، قدرت این خطر بسیار بیشتر خواهد بود.

تعریف کردن واکنش‌ها

مرحله چهارم تعریف کردن پاسخ و واکنش‌ به انواع مختلف ریسک است. با توجه به سطح اهمیت ریسک‌ها، مشخص می‌کنیم که در صورت وقوع آن چه کاری انجام دهیم.

نظارت

مرحله آخر از فرآیند مدیریت ریسک این است که دائما روی آن نظارت داشته و ببینیم برنامه ما در پاسخ به اتفاقات مختلف چقدر جوابگوست. برای این کار نیازمند کار مداوم و جمع‌آوری اطلاعات و تحلیل زیادی هستیم.

مدیریت ریسک‌های مالی

دلایل زیادی باعث می‌شود یک سیستم معاملاتی تبدیل به یک سیستم ناموفق شود. برای مثال ممکن است بازار برخلاف تحلیل‌های معامله‌گر پیش برود و یا از روی ترس و هیجان در جایی نامناسب اقدام به فروش کند.

واکنش‌های احساسی اغلب به این دلیل به وجود می‌آیند که معامله‌گر به استراتژی اولیه خود پایبند نیست و این موضوع در هنگام نزولی شدن بازار و اصلاح قیمت، بسیار زیاد به چشم می‌خورد.

در بازارهای مالی اغلب افراد اعتقاد دارند که داشتن یک برنامه مدیریت ریسک خوب به موفقیت آن‌ها کمک بسیار زیادی می‌کند. برنامه مدیریت ریسک می‌تواند به سادگی تعیین یک حد ضرر باشد.

یک سیستم معاملاتی قدرتمند باید پاسخ‌ها و عکس‌العمل‌های مختلف را در نظر بگیرد و سرمایه‌گذاران برای معامله در هر شرایطی خود را آماده کنند و همانطور که گفته شد راه‌های بیشماری برای مدیریت ریسک وجود دارد.

حالت ایده‌آل اینگونه است که برنامه مدیریت ریسک و سیستم معاملاتی دائما در طول زمان بازبینی و بروزرسانی شود تا اتفاقات و شرایط جدید در آن لحاظ گردد.

در ادامه برخی از ریسک‌های موجود در بازارهای مالی را به شما معرفی کرده و راه‌هخای کاهش آن‌ها را خواهم گفت:

• ریسک بازار: این ریسک می‌تواند با تعیین یک حد ضرر کاهش یابد. برای مثال اگر سهمی را هزار تومان خریداری می‌کنید، می‌توانید حد ضرر ده درصدی برای آن قرار داده و در صورتی که قیمت آن به 900 تومان رسید آن را بفروشید تا ضرر بیشتری متحمل نشوید. تعیین حدضرر کاملا بستگی به تحلیل و محاسبات و همینطور دید شما دارد.
• ریسک نقد شدن: ممکن است شما وارد بازاری شوید که نقد شوندگی آن بسیار پایین باشد و در صورت رسیدن به اهدافتان و یا فعال شدن حد ضرر خریداری نباشد تا آن دارایی را از شما بخرد.
• ریسک اعتبار: ریسک گرفتن اعتبار که می‌تواند مانند چاقوی دولبه عمل کند (در صورت زیان کردن، زیان بیشتری متحمل می‌شوید و در صورت سود کردن به سود بیشتری دست می‌یابید).
• ریسک‌های عملیاتی: ریسک‌ عملیاتی با متنوع کردن سبد دارایی کمتر می‌شود و در صورتی که یک پروژه و یا شرکت خاص دچار مشکلات زیادی شود، شما فقط بخشی از سرمایه خود را از دست می‌دهید و به دلیل متنوع بودن پورتفوی‌تان، دیگر دارایی‌های شما به سوددهی خود ادامه می‌دهند. جستجو و مطالعه در مورد شرکت‌هایی که احتمال به وجود آمدن این چنین خطرات کم است نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
• ریسک سیستمی: این ریسک نیز توسط متنوع کردن پورتفوی کاهش می‌یابد و بهتر است که این کار را با خرید سهم از شرکت‌ها در گروه‌های مختلف صنعتی انجام دهید و ترجیح این است که این صنایع ربط چندانی به هم نداشته باشند.

فواید مدیریت ریسک در بورس

مدیریت ریسک کار بسیار مهمی است، اگر به موقع طی شروع یک پروژه آغاز شود می تواند سودمند بوده و ابزار قدرتمندی برای شناسایی زود هنگام ضعف ها باشد. به بیان کلی مدیریت ریسک ، مشخص می کند که چگونه با ریسک ها روبرو شویم. مدیریت ریسک می‌خواهد به ما بگوید قرار نیست از کارهای پرخطر فرار کنیم، قرار است با احتیاط در مسیر حرکت کنیم و جوری پیش برویم که کمترین ریسک را داشته باشیم. مدیریت ریسک یک تمرین نیست که تنها در ابتدای پروژه‌ها به آن بپردازید، بلکه یک کار مداوم است که باید برای آن توجه و زمان صرف کنید. مدیریت ریسک به خصوص در بازارهایی که کمتر قابل پیش بینی هستند مانند بورس اهمیت بیشتری پیدا می کند. همه افراد حاضر در بازار سرمایه باید آموزش مدیریت ریسک و سرمایه در بورس ببینند تا بتوانند در شرایط بحرانی سرمایه خود را نجات دهند و با رفتار شتابزده باعث ضرر بیشتر در بورس نشوند.

مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه مسائل پیرامون بورس در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.

راه‌هایی برای کاهش ریسک در بازار بورس

مدیریت ریسک و سرمایه یکی از مهم­ترین جنبه­ های معامله در بازار بورس است. جایی که معامله­ گران نیازمند دانش خوبی در زمینه‌ی شناخت، ارزیابی و مدیریت ریسک در بازار بورس هستند. بسیاری از افرادی که به‌تازگی وارد بازار سرمایه می‌شوند، شناختی از ریسک و انواع آن ندارند. متاسفانه بسیاری از تازه‌کارها در بورس پیش از چشیدن طعم تلخ ضرر، اهمیت توجه به ریسک را درک نمی‌کنند.

اگر دوست ندارید یکی از هزاران نفری باشید که با بی‌توجهی حاصل تلاش و زحمت سال‌های عمر خود را در بورس از دست می‌دهند، تا پایان این مقاله را با دقت بخوانید.

مدیریت ریسک در بازار بورس چیست؟

مدیریت ریسک و سرمایه یکی از ضروریات در معاملات بورس برای جلوگیری از ضررهای احتمالی در بورس است. مدیریت ریسک شامل شناسایی، ارزیابی و خنثی‌سازی ضررهای احتمالی در زمان حرکت بازار در جهت ریسک بازار چیست؟ مخالف انتظارات معامله‌گران است. پس بسیار مهم است که پس از تحلیل کامل بازار و در نظر گرفتن تمامی ریسک‌های محتمل برای انجام معامله تصمیم‌گیری کنید.

در اینجا روندها مهم­ترین فاکتور هستند. یک روند در حقیقت سمت و سوی کلی بازار را نشان می­دهد. روندها اغلب ممکن است شامل ریسک­ هایی متأثر از وقایع سیاسی، اقتصادی یا تکنولوژیک باشند. به این معنا که یک روند رو به رشد می‌تواند با توجه به شرایط ویژه‌ای معکوس شده و منجر به کاهش ارزش سهم شود. بنابراین همیشه پس از ارزیابی چنین خطراتی و سنجش ریسک و سود مورد انتظار اقدام به سرمایه‌گذاری کنید.

شناسایی ریسک در بازار بورس

هنگام شناسایی ریسک در بازار بورس باید عوامل گوناگون تاثیرگذار در جریان معاملات بازار را در نظر بگیرید. این عامل­ ها می­توانند فاکتورهای اقتصادی (مثل تصمیمات بانک مرکزی برای تغییر در نرخ بهره و مالیات) یا جدال معامله ­گران برای خرید سهامی مشخص باشند.

هنگام تصمیم‌گیری برای ورود به بازار بورس مطمئن شوید که این فاکتورهای اقتصادی را شناسایی کرده‌اید، چراکه این عوامل تاثیر مستقیمی بر دارایی شما خواهند داشت.

در این‌جا به قدرت این عوامل در ایجاد تغییرات قیمتی در بازار اشاره کردیم. اگر تاثیر این عوامل بر بازار چشم‌گیر باشد باید تناوب رخ دادن آنها را نیز بدانید. دانستن این عوامل مهم در تشخیص وقایعی که تهدید بالقوه برای دارایی‌هایتان محسوب می­شوند کمک خواهد کرد.

ارزیابی ریسک در بازار بورس

ارزیابی ریسک اغلب به یافتن عملکرد یک سبد سرمایه در بازار بورس اشاره دارد. دو روش برای ارزیابی ریسک در بازار سرمایه وجود دارد. یکی روش آلفا و دیگری روش بتا، در ادامه شرحی از هر دو روش را می­خوانید:

روش آلفا در ارزیابی ریسک: آلفا معیار اندازه‌گیری عملکرد سرمایه در مقایسه با معیاری مشخص است. در حقیقت تغییرات سبد سرمایه‌گذاری حول شاخص، معیار آلفا نام دارد. مثبت بودن آلفا به این معناست که سرمایه‌گذاری موفق بوده و از معیار پیشی گرفته است. در مقابل اگر آلفا عددی منفی باشد، عملکرد سرمایه‌گذاری ناموفق است. آلفای صفر نشان‌دهنده تطابق کامل سرمایه‌گذاری با شاخص معیار است.

برای مثال آلفای 1 به معنی موفقیت سرمایه‌گذاری نسبت به شاخص معیار به میزان 1 درصد است. به‌طور مشابه آلفای منفی یک، معرف شکست سرمایه‌گذاری نسبت به شاخص معیار به میزان 1 درصد است.

روش بتا در ارزیابی ریسک: بتا معیاری برای اندازه‌گیری میزان نوسان یک سبد سرمایه‌گذاری در مقایسه با عملکرد کل بازار است. به‌طور کلی بتای بزرگ‌تر از یک نشان‌دهنده این است که سبد شما نسبت به کل بازار نوسان بیشتری داشته است. در حالی که بتای کمتر از یک، نوسان کمتری را نشان می‌دهد. بتای کمتر به اصطلاح سهام دفاعی خوانده می­شود. چرا که سرمایه‌گذاران تمایل به نگه‌داری آن تا زمانی دارند که بخشی از بازار دچار نوسان شود. از سوی دیگر بتای بیشتر زمانی مطابق میل سرمایه‌گذاران است که بازار به‌طور پیوسته در حال رشد است و سرمایه‌گذاران مایل به ریسک بیشتر برای به حداکثر رساندن سود خود هستند.

برای مثال اگر بتا 1.5 باشد سرمایه‌گذاریتان 50 درصد نوسان بیشتری نسبت به بازار دارد. اگر بتا 0.6 باشد به این معنی است که سرمایه گذاریتان 40 درصد نسبت به کل بازار کم نوسان‌تر است. یعنی در حالت اول اگر بازار روند مثبتی داشته باشد شما سود بیشتری کسب می‌کنید. در حالت دوم اگر بازی منفی باشد شما ضرر بیشتری از روند کلی تجربه خواهید کرد.

نکاتی برای مدیریت ریسک و سرمایه

تا این‌جا به‌طور کلی با اصول شناسایی و ارزیابی ریسک در بازار بورس آشنا شدید. حال بیایید نکاتی را در خصوص مدیریت ریسک و سرمایه مرور کنیم.

انتظارات‌تان را درست تنظیم کنید

زمانی که مبتدی هستید ممکن است فکر کنید یک سرمایه‌گذاری جذاب و پرسود کاری ساده است. اما باید بدانید که معامله در بورس به مقدار زیادی کار سخت، تلاش و تجربه احتیاج دارد.

ابتدا اصول بنیادی معاملات در بازار بورس را فرا بگیرید. به این کار مثل شغلی پر درآمد، اما خطرناک نگاه کنید. ابتدا باید در محیطی امن آموزش ببینید تا بتوانید در مواجهه با خطرات شغل خود آماده باشید. قطعا با کسب دانش در گذر زمان می­توانید به اهداف خود دست یابید.

از شغل فعلی خود استعفا ندهید

به تازگی با بورس آشنا شده‌اید؟ کارتان را برای معامله با پولی که توانایی از دست دادنش را ندارید رها نکنید.

بسیار مهم است زمانی که در حال یادگیری هستید توقع درآمد از بورس نداشته باشید. هرگز از پولی که برای اجاره‌خانه یا پرداخت قبوض خود نیاز دارید استفاده نکنید. به یاد داشته باشید بیشتر معامله‌گران ضرر می‌کنند. فقط با پولی که توانایی از دست دادنش را دارید معامله کنید.

انواع ریسک در بازار بورس ممکن است سرمایه‌تان را تحت تاثیر قرار دهند. اجازه ندهید این تاثیرات سبب نگرانی بیش از حد شما شده و زندگی‌تان را مختل کنند. این مسئله باعث می‌شود تحت فشار بیشتری قرار گرفته و حتی به دلیل تصمیمات نادرست ریسک‌های بیشتری را تجربه کنید.

استراتژی مناسب خود را بیابید

شما باید استراتژی‌های مختلفی را امتحان کنید. اما در نهایت یک استراتژی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید. اگر در یک استراتژی بسیار ماهر باشید، بهتر از این است که در همه‌ی استراتژی‌ها تنها کمی مهارت داشته باشید. استراتژی خود را تعریف کنید. محدوده‌ی آن را مشخص کنید و روی کاغذ بیاورید.

اگر با استراتژی‌های گوناگون بطور همزمان معامله می­کنید، احتمال اینکه در هیچ‌کدام به موفقیت دلخواه خود نرسید بسیار زیاد است. البته گاهی ممکن است داشتن نیم‌نگاهی به انواع استراتژی‌ها به شما کمک کند. اما این در شرایطی‌ست که به‌اندازه‌ی کافی خبر و باتجربه‌اید.

اهداف قیمتی تنظیم نکنید

زمانی که وضعیت خوبی در بازار دارید ممکن است وسوسه شوید تا نتایج خوبتان را گسترش دهید و یا اهداف روزانه تعیین کنید. به یاد داشته باشید که شما در روزهای خوب بازار قرار دارید. قرار نیست همیشه اوضاع به‌همین منوال باشد. ریسک در بازار بورس تنها محدود به بعضی زمان‌ها نیست و در سبزترین شرایط نمودار نیز می‌تواند گریبان شما را بگیرد.

اگر در یک روز سودی عایدتان نشد نباید با این موضوع مشکلی داشته باشید. اما با تعیین اهداف قیمتی در هر بازه‌ی زمانی ممکن است به استفاده از استراتژی‌های غیرمنطقی روی بیاورید. فراموش نکنید که با چنین عملکردی میزان ریسک سرمایه‌گذاری‌تان نیز بیشتر می‌شود.

ریسک همیشه در بازار بورس وجود دارد

اگر احساس می‌کنید که موضوع ریسک در بازار بورس بسیار گسترده بوده و درک آن سخت است، نگران نشوید. چیزهای زیادی در این مسیر باید بیاموزید. معامله در بازار بورس ممکن است گاهی به‌حدی سخت باشد که شما را ناامید کند.

اما امید خود را از دست ندهید و به یاد گرفتن ادامه دهید. یادگیری مهارت‌های ارائه شده در دوره‌های آموزشی نظیر دوره جامع کاربردی تحلیل تکنیکال، دوره تحلیل بنیادی، دوره فیلترنویسی و دوره تابلوخوانی دیگر دوره‌های دانشکده‌ی بورس می‌تواند به شما کمک کند. در ابتدا سعی کنید در معاملات کم‌ریسک‌تر مهارت خود را بسنجید. سپس به‌تدریج دامنه‌ی سرمایه‌گذاری خود را گسترش دهید.

ریسک و بازده

ریسک و بازده، دو مفهوم مخالف هم در دنیای مالی و سرمایه گذاری است. بسیار حیاتی است که یک سرمایه گذار تصمیم بگیرد چقدر توانایی پذیرش ریسک را دارد، به طوری که در عین حال با وجود سرمایه گذاری که انجام داده احساس راحتی کند.

افراد می توانند با انحراف معیار، میزان ریسک را اندازه بگیرند. به خاطر وجود ریسک، احتمال از دست رفتن بخشی از سرمایه گذاری یا کل آن وجود دارد. اما “بازده” از سمت دیگر، سود یا زیانی است که یک سرمایه گذاری به همراه دارد.

ریسک در سرمایه گذاری چیست؟

ابندا برای درک بهتر از مطلب تعریفی از ریسک را ارائه می دهیم؛ ریسک کردن به معنای احتمال محقق نشدن پیش بینی ها است. یا به عبارتی ریسک همان احتمال عدم موفقیت است. یک سرمایه گذار برای سود ریسک بازار چیست؟ بیشتر سرمایه گذاری می کند و هر چه سود بیشتری داشته باشد، موفقیت بیشتری هم کسب کرده است. حال اگر احتمال موفقیت او زیاد باشد، پس ریسک زیادی متحمل نشده است. بنابراین ریسک را می توان احتمال عدم موفقیت در نظر گرفت.

مثالی برای ریسک:

ریسک در همه بازارها و سرمایه گذاری ها وجود دارد؛ به طور مثال فرض کنید شما پولی را در صندوق های درآمد ثابت سرمایه گذاری می کنید و هر ماه مبلغ مشخصی را به عنوان سود دریافت می کنید، در این حالت ریسک شما در حد صفر بوده است چراکه پیش بینی شما از سود و بازده مورد نظر در هر ماه محقق خواهد شد.

باید در نظر داشته باشید منظور از سود یا همان بازده در بازار سرمایه پاداش پولی است که در اثر سرمایه گذاری کسب می کنید. حال اگر همان پول را در بورس سرمایه گذاری کنید ممکن است به سود چند برابری دست پیدا کنید و ممکن است حتی اصل پول خود را هم از دست بدهید.

در این حالت شما پذیرفته اید که در قبال رسیدن به سود بیشتر ریسک بالاتری را بپذیرید. دقت کنید زمانی که از سود قطعی صحبت می کنیم، مطمئن هستید که هر ماه این مبلغ را دریافت خواهید کرد ولی در مورد سود حاصل از سرمایه گذاری در بورس اطمینان صد‌در‌صد ندارید و ممکن است به سود مورد انتظار خود برسید و یا سود کمتر یا بیشنر را تجربه کنید که این همان ریسک است. (برای کسب اطلاعات بیشتر در باب ریسک می توانید به مقاله ریسک و انواع آن مراجعه بفرماید.)

بازده سرمایه گذاری چیست؟

برای درک بهتر رابطه ریسک و بازده بهتر است مفهوم بازده سرمایه گذاری را بشناسید. بازده پول یا سودی است که سرمایه گذار در اثر سرمایه گذاری به دست می آورد. دقت کنید میان بازده یا سود مورد انتظار شما و سود و بازدهی که در عمل به دست می آورید، تفاوت وجود دارد.

به طور مثال تصور کنید مبلغی را در بورس سرمایه گذاری کرده اید و انتظار دارید در بازه زمانی مشخص به سود مثلا ۲۰% که به آن (سود مورد انتظار) می گوییم، برسید حال اگر در همان بازه مشخص سود به دست آمده یا (سود عملی) ۲۵% باشد، نه تنها انتظارات شما برآورده شده است بلکه به سود بیشتری هم دست پیدا کرده اید.

نکته مهم: تفاوت بازده مورد انتظار و بازده واقعی به دست آمده، ریسک می گویند.

ریسک و بازده چه رابطه ای دارند؟

رابطه میان ریسک و بازده رابطه ای مستقیم است. هر چه بازده مورد انتظار شما بالاتر باشد، باید ریسک بالاتری را متحمل شوید. به همین دلیل لازم است در ابتدای تصمیم گیری مالی خود، میزان ریسک پذیری خود را مشخص کنید تا تعادل مناسبی میان ریسک و بازده ایجاد شود.

آیا ریسک ب معنای خطر و ضرر است؟

مهم است به این نکته توجه داشته باشید و جود ریسک بالا، مساوی بازده بالاتر نیست، بنابراین توازن بین ریسک و بازده به این معناست که ریسک بالاتر، صرفا نشان دهنده پتانسیل سود بالاتر است و هیچ تضمینی وجود ندارد. ریسک بالاتر، احتمال ضرر سنگین تر را نیز در پی خواهد داشت.

نسبت بازده به ریسک:

یکی از مهم ترین فاکتورهای شناخت رابطه ریسک و بازده، نسبت بازده به ریسک است. این نسبت، حاصل تقسیم بازده مورد انتظار شما به ریسک احتمالی هر موقعیت معاملاتی است. به طوری که هر سرمایه گذاری باید پیش از ورود به بازارهای سرمایه گذاری، این نسبت را محاسبه کند.

مقدار این شاخص، بیانگر میزان ارزشمندی سرمایه گذاری شما است. به عبارت نسبت بازده به ریسک نشان می دهد که به ازای در معرض خطر قرار دادن بخشی از سرمایه خود، چند برابر بازده احتمالی کسب خواهید کرد.

رابطه ریسک و بازده رابطه ریسک و بازده

بر مبنای اصول سرمایه گذاری، حداقل مقدار مجاز برای این نسبت، عدد ۱ است. به این معنی که توان ریسک پذیری شما در یک موقعیت معاملاتی، باید حداکثر به اندازه بازده مورد انتظار باشد و مقادیر کمتر از ۱ برای این نسبت، قابل قبول نیست.

که در نتیجه می توان گفت: ورود به چنین معاملاتی صحیح نیست به این علت که نسبت به بازده احتمالی، ریسک بیشتری را قبول کرده اید و چنین عملکردی در بلند مدت، به احتمال قوی به زیان شما تمام خواهد شد.

ریسک و بازده در مدیریت مالی

مفهوم ریسک و بازده یکی از جنبه های مهم در مدیریت مالی و یکی از مسئولیت های اساسی در کسب و کار است به عبارتی، هر چقدر یک کسب و کار در معرض ریسک بیشتری باشد، می توان انتظار بازده مالی بیشتری در آن کسب و کار را هم داشت.

البته باید از این مورد هم غافل نشویم که همیشه احتمالات منفی و استثناهایی که ممکن پیش آید را در نظر داشته باشید چراکه ریسک های غیر منطقی زیادی وجود دارد که متقابلا همراه با پتانسیل بازدهی بالا نیست.

از مهم ترین کاربرد های ریسک:

از کاربردهای نسبت بازده به ریسک، ایجاد محدودیت برای سرمایه گذاران هیجانی با ریسک غیر منطقی است؛ تا بدین وسیله مجبور شوند قبل از ورود به معامله، میان ریسک و بازده خود تناسب و رابطه معقولی ایجاد کنند.

نسبت بازده به ریسک بهینه

به عقیده یک مربی مالی با تجربه، پاداش ۲ تا ۳ برابری نسبت به ریسک، مقدار مناسب و قابل قبولی است به طوری که اگر ریسک شما در یک موقعیت معاملاتی ۱۰ درصد باشد، باید انتظار بازدهی ۲۰ تا ۳۰ درصدی داشته باشید.

چنین رویکردی برای رشد سرمایه در بلند‌مدت مناسب است. ولی به این معنی بهترین نسبت بازدهی نیست. شرایط بازارهای مالی و میزان ریسکی که حاضرید بپذیرید، می تواند این نسبت را تغییر دهد.

معیارهای مهم ارزیابی موقعیت قبل از ریسک

معیارهای مهم و قابل توجه که باید در زمان ارزیابی موقعیت و قبل از پذیرش ریسک مورد توجه داشته باشد.

سطح ریسک

یکی از تصمیمات بزرگ و حائز اهمیت برای هر سرمایه گذار، انتخاب صحیح سطح ریسک می باشد. میزان تحمل ریسک بر اساس شرایط فعلی سرمایه گذار، اهداف آینده او و سایر فاکتورها مشخص می شود و با مقایسه بازار ها و میزان ریسک و البته توجه به شخصیت خودتان خود برای پذیرش ریسک اقدام کنید. اگر بخواهید از میان چندین بازار و روش سرمایه گذاری را بر اساس سطح ریسک (از پر ریسک به کم ریسک مرتب کنیم) می توان این گونه بیان کرد:

• سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال
• سرمایه گذاری در بازار آتی سکه
• سرمایه گذاری در بازار سهام تهران
• صندوق های سرمایه گذاری (صندوق های بدون سود ثابت)
• اوراق مشارکت شرکت ها
• اوراق مشارکت دولتی
• سپرده گذاری در بانک ها

دسته بندی افراد در مواجه با ریسک؛

• افراد ریسک پذیر
• افراد ریسک‌ گریز
• افراد بی‌تفاوت به ریسک

شناخت خود و افراد دیگر و یا رقبا بر اساس ویژگی های فردی در مقوله ریسک پذیری می تواند کمک شایانی باشد برای برنامه ریزی بهتر و همچنین عملکرد بهتر در رقابت و این می تواند در روش سرمایه گذاری برای موفقیت بیشتر بسیار تاثیرگذار باشد.

ریسک و پذیرش عواقب آن:

باید بدانید در کنار نکات مثبت ریسک، عواقب احتمالی آن هم وجود دارد که لازم است به آنها را نیز در نظر داشته باشید این امر موجب می شود که از قبل سناریو شکست بررسی و مورد توجه قرار گیرد و خود را برای اثرات منفی و شکست احتمالی آماده کرده و در لیست برنامه ریزی برای مقابله با این احتمال آماده کنید.

پذیرش ریسک کمتر همراه با مثال:

رابطه ریسک و بازده تحت تاثیر روش سرمایه گذاری است که شما انتخاب می کنید. زمانی که شما در دارایی هایی با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنید، تقریبا هیچ گونه ریسکی شامل حال شما نخواهد شد. در چنین شرایطی بازدهی محدود و مشخصی نیز نصیب شما خواهد شد.

به همین دلیل افراد ریسک گریز اغلب به دنبال سپرده های بانکی هستند تا ضمن کسب بازده حداقلی، اصل سرمایه آنها نیز در معرض خطر نباشد. در این نوع اوراق بهادار، معمولا اصل و سود سرمایه توسط دولت، بانک مرکزی یا یک نهاد رسمی مالی، تضمین می شود.

در بسیاری از کشورها درصد سود بدون ریسک، به اندازه نرخ تورم یا کمی بیشتر است تا حداقل سرمایه گذاران قادر به حفظ ارزش پول خود باشند. اما در طرف مقابل، سرمایه گذاران ریسک پذیر به دنبال تضمین خاصی نبوده و ضمن مدیریت دارایی به دنبال بازدهی بیشتری هستند؛ به طور کلی قانون همیشگی سرمایه گذاری این است؛ پذیرش ریسک بیشتر، در ازای احتمال کسب بازدهی و سود بالاتر.

نگارش: ساناز یوسفی

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله ابزار های تحلیل داده را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.