بازده چیست؟
سود یا پاداش حاصل از هر نوع سرمایهگذاری، بازده نامیده میشود. این مفهوم نیز همانند ریسک برحسب درصد بیان شده و کیفیت آن، معمولاً بر مبنای دوره زمانی حصول، عملکرد سایر داراییها در مدت مشابه و شاخصهای پولی، ارزیابی میگردد. بازدهی سرمایهگذاران بازار سهام، از دو طریق افزایش قیمت سهم و سود نقدی سالانه، حاصل میشود. به منظور تعیین درصد بازدهی بهینه، معیار مشخصی وجود ندارد زیرا، همانگونه که در بالا اشاره شد؛ محاسبه بازدهی مطلوب میتواند تابعی از افق سرمایهگذاری، ماهیت دارایی، ریسک، هزینههای معاملاتی، نرخ بهره، درصد تورم و… باشد.
به عبارت دیگر، نحوه ارزیابی بازدهی اوراق دارای درآمد ثابت با سهام موجود در بورس که سود مقرر شدهای برای آنها وجود ندارد؛ کاملاً متفاوت است.
برای مثال اگر نرخ تورم کشور را ۲۰ درصد فرض کنیم، کسانی که در اوراق مشارکت با سود ۲۵ درصد سرمایهگذاری کنند؛ علاوه بر حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم، ۵ درصد نیز بازده واقعی داشتهاند. اما زمانی که کارشناسان مالی به ارزیابی عملکرد بازار سرمایه میپردازند، علاوه بر موارد فوق، معمولاً تمرکز اصلی آنها بر مقایسه عملکرد بورس، با سایر بازارهای سرمایهگذاری نظیر ارز و طلا در مدت مشابه میباشد.
بازده در طرف مقابل ریسک بوده و به گونهای، نتیجه تقبل ریسک است. در واقع سرمایه گذاران به منظور دستیابی به بازدهی معقول حاضر میشوند تا درصد ریسک احتمالی مشخصی را تحمل کنند. واژه بازده، الزاماً به کسب سود تعبیر نمیشود و این موضوع به اشتباه در ذهن برخی سرمایه گذاران نقش بسته است. مثبت یا منفی بودن بازدهی، طبیعت سرمایهگذاری است و سود و زیان هر دو، پاداش معاملاتی ما محسوب میشوند. در یک کلام میتوان گفت، کسب بازدهی انگیزه تمام افراد از ورود به دنیای سرمایهگذاری است.
انواع بازده در بازار سهام
در معاملات سهام و بازار مالی، بازده به دو دسته کلی مورد انتظار و واقعی تقسیم میشود.
بازده مورد انتظار؛ پیش از ورود به معامله تعیین شده و بیانگر انتظارات سوددهی، از موقعیت معاملاتی مذکور است. به منظور تعیین بازده مورد انتظار خود از هر موقعیت معاملاتی سهام، باید به متدهای تحلیلی مختلف مسلط باشیم. برحسب تحلیل شرایط بنیادی و گزارشات مالی منتشره از سوی شرکتها، در مورد سود تقسیمی پایان سال، سناریوهایی در نظر میگیریم. سپس وضعیت نموداری سهم را بر اساس اصول و روشهای تکنیکالی بررسی نموده و اهداف قیمتی آینده آن، مشخص خواهند شد. در نهایت بازدهی تقریبی مورد انتظار با توجه به ریسک و حجم معامله، از مجموع پتانسیل سوددهی آتی سهم محاسبه میشود.
بازده واقعی؛ پس از خروج و بر اساس سود قطعی کسب شده از موقعیت معاملاتی، قابل محاسبه میباشد. به بیان ساده، مجموع اختلاف قیمت خرید و فروش سهم، سود نقدی و بعضاً درآمد حاصل از حق تقدمهای سهام، نشان دهنده بازده واقعی شما است. تفاوت بازده واقعی و مورد انتظار، بیانگر سطح کیفی سرمایهگذاری طی دوره مذکور است.
بسیاری از کارشناسان سرمایهگذاری توصیه میکنند که حین انجام محاسبات تعیین بازده مورد انتظار، رویکرد محافظه کارانهای داشته باشید. زیرا موجب میشود که با داشتن دیدگاهی واقع بینانه، درصد خطا کاهش یافته و از شناسایی سودهای موهومی جلوگیری شود.
نحوه تعیین بازده یک موقعیت معاملاتی
همانگونه که توضیح داده شد؛ برای محاسبه بازده واقعی باید پس از فروش سهام، مجموع سود حاصل شده از این موقعیت معاملاتی را محاسبه نمایید؛ تا درصد بازده نسبت به سرمایه کل مشخص شود. در همین راستا و به منظور درک عمیق مطلب، توجه شما را به یک معامله فرضی جلب میکنیم:
سرمایه گذار الف با دارایی ۵۰ میلیون تومانی خود، در بازار سهام تهران مشغول فعالیت است. وی در ابتدای سال تصمیم میگیرد؛ با افق سرمایهگذاری یکساله، روی سهام شرکت ایران خودرو سرمایهگذاری نماید. طبق تحلیل نموداری، پیش بینی میشود این سهم تا پایان سال، حداقل یک رشد قیمت ۲۰ درصدی را تجربه کند. همچنین نتایج تحلیل بنیادی نشان دهنده این است که شرکت وضعیت سوددهی فوق العادهای داشته و بر اساس سیاستهای مدیریتی فعلی، تقسیم سود نقدی ۲۰۰ تومانی به ازای هر سهم در پایان سال مالی، بسیار محتمل است.
حداکثر ریسک قابل تحمل برای این سرمایه گذار در موقعیت معاملاتی مذکور، ۱۵ درصد نسبت به کل سرمایه میباشد. اگر نقطه ورود مد نظر، در ناحیه قیمتی ۱۰۰۰ تومانی بوده و طبق استراتژی معاملاتی در صورت افت قیمت تا محدوده ۸۰۰ تومان، سرمایه گذار با پذیرش زیان از معامله خارج شود؛ با انجام محاسبات مربوط به تعیین حجم بر اساس مدیریت سرمایه مشخص میشود که این شخص مجاز است حداکثر ۳۷۵۰۰ سهم از این شرکت را خریداری کند.
۵۰/۰۰۰/۰۰۰ × ۱۵% = ۷/۵۰۰/۰۰۰
۱۰۰۰ – ۸۰۰ = ۲۰۰
۷/۵۰۰/۰۰۰ ÷ ۲۰۰ = ۳۷۵۰۰
تفاوت بازده واقعی و مورد انتظار
طبق تحلیل فوق و با توجه به مقادیر سود مورد انتظار ناشی از رشد قیمت و تقسیم سود نقدی سهام، مجموع بازدهی احتمالی این موقعیت معاملاتی بر اساس حجم حدوداً ۳۰ درصد میباشد، که نشان دهنده شرایط ایدهآل معامله مذکور از لحاظ قوانین مدیریت سرمایه است.
۲۰۰ (سود نقدی احتمالی سهم) + ۲۰۰ (مقدار افزایش قیمت احتمالی سهم) = ۴۰۰ (مجموع بازده مورد انتظار به ازای هر سهم)
۳۷۵۰۰ × ۴۰۰ = ۱۵/۰۰۰/۰۰۰
اما پس از گذشت یک سال، قیمت سهم به ۱۱۰۰ تومان میرسد (افزایش قیمت ۱۰ درصدی). از طرف دیگر، گزارشات مالی شرکت در سامانه شاخص سرمایه گذاری چیست؟ کدال نیز بیانگر این است، که سود نقدی شرکت ایران خودرو در پایان سال مالی مذکور، صرفاً ۵۰ تومان است! پس از انجام محاسبات سود و زیان مشخص میشود؛ این سرمایهگذار مجموعاً در این معامله، ۱۱.۱درصد بازدهی کسب کرده است.
۱۰۰ (سود نقدی سهم) + ۵۰ (مقدار افزایش قیمت سهم) = ۱۵۰ (مجموع بازده واقعی به ازای هر سهم)
۳۷۵۰۰ × ۱۵۰ = ۵/۶۲۵/۰۰۰
با توجه به اختلاف قابل ملاحظه بازده واقعی و مورد انتظار (حدوداً یک سوم)، افق زمانی و مقدار ریسک معامله، به این نتیجه میرسیم؛ که مثال فوق موقعیت معاملاتی چندان پرسودی نبوده است! اما در این قسمت ذکر دو مورد ضروری است.
همانطور که خودتان میدانید، خرید و فروش سهام در بازار بورس شامل کارمزد ۱.۵ درصدی میباشد، که جهت سهولت محاسبات، از در نظر گرفتن آن چشم پوشی کردیم. نکته بعدی این است، که معمولاً فرآیند پرداخت سود نقدی سهام شرکتها، به سرعت و عیناً در پایان سال انجام نمیشود و مسلماً طولانیتر شدن دوره پرداخت، تأثیر منفی بر بازدهی معاملات دارد. در نتیجه اگر موارد مذکور را نیز در نظر بگیریم؛ سرمایه گذار «الف» بازدهی واقعی کمتری خواهد داشت. چنین نتایج معاملاتی، میتواند ناشی از پیش بینیهای بسیار خوشبینانه، ضعف روش تحلیل یا استراتژی معاملاتی، ریسکهای سیستماتیک و… باشد. بسیاری از این عوامل، به مرور زمان و پس از کسب تجربه سرمایهگذاری در بازار، قابل اصلاح و اجتناب خواهند بود. در واقع کسب بازدهی مناسب تا حد زیادی، نتیجه مهارت شما در معاملهگری است، زیرا توانستهاید موقعیتهای معاملاتی خود را در تمام مراحل، از لحظه ورود تا خروج به گونهای مدیریت کنید، که بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.
تا اینجا سعی شد، مفاهیم ریسک و بازده در بازار سهام و جزئیات مربوط به آنها شرح داده شوند. در مطالب آتی، رابطه ریسک و بازده و نسبتهای کاربردی در مدیریت سرمایه را توضیح خواهیم داد.
دلیل افت شاخص بورس در روزهای اخیر چیست؟
تهران – ایرنا – یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به علت روند نزولی بورس در روزهای گذشته، گفت: سهامداران نگران روند کنونی بازار نباشند، معاملات به زودی به مسیر صعودی خود باز خواهد گشت.
با توجه به افزایش قیمتهای صورت گرفته در دیگر بازارهای سرمایهگذاری مانند بازار طلا و ارز و سکه و سخت شدن سرمایهگذاری در آن بازارها به دلیل نیاز به نقدینگیهای زیاد، فعالان بازار سرمایهگذاری در بورس را نسبت به دیگر بازارها ترجیح داده و حجم کلانی از نقدینگیهای خود را اخیرا وارد این بازار کردهاند که این موضوع زمینه شتاب در رشد شاخص بورس را فراهم کرد.
در کنار رشدهای غافلگیر کنندهای که بازار از خود به یادگار گذاشت، شاخص بورس از ابتدای هفته جاری روند متفاوتی را نسبت به چند هفته گذشته در پیش گرفت و وارد فاز نزولی شد، کارشناسان چنین اتفاقی را در معاملات بازار طبیعی میدانند و معتقدند، با توجه به رشدهای پرشتابی که شاخص بورس اخیرا در پیش گرفته بود بازار نیاز به چنین اصلاحی داشت و شاخص بورس باید هر چه زودتر وارد فاز استراحت میشد.
همچنین به دنبال چنین اصلاحهایی عدهای دیگر از کارشناسان اعلام کردهاند، سهامداران باید این موضوع را در نظر داشته باشند که اصلاح شاخص بورس به دلیل فراهم شدن امکان جابجایی سهام و تصمیمگیریهای درست، به نفع بازار و سهامداران خواهد بود و نباید از افت چند روزه شاخص بورس ترس داشته باشند و تصمیم به عرضه سهام و خروج از این بازار بگیرند.
لزوم استراحت شاخص بورس
اما نکتهای که در چند روز اخیر ذهن فعالان بازار را به خود مشغول کرده زمان بازگشت رشد به این بازار است، عدهای نگران این موضوع هستند که ممکن است بعد از رشدهای بیسابقهای که بازار تجربه کرده است رشد بازار اشباع و اقبال فعالان بازار نسبت به این بازار کاهش یافته باشد، به همین دلیل ممکن است دیگر نتوان شاهد تداوم رشد در این بازار مانند سابق باشیم.در این زمینه «علیرضا تاجبر» امروز (چهارشنبه) در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: شاخص بورس در تیر ماه روند صعودی پرشتاب و هیجانی را در پیش گرفت و از کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد رشد کرد به همین دلیل بازار به دنبال چنین رشدی باید استراحتی را تجربه میکرد.
وی به عوامل رشد بازار در یک ماه اخیر اشاره کرد و گفت: بخشی از رشد بازار در یک ماه اخیر را میتوان ناشی از ورود پر قدرت نقدینگی از سمت حقیقیها به بازار و بخش دیگر را به حمایتهای صورت گرفته از سهام بزرگ و شاخص سرمایه گذاری چیست؟ تغیییر سمت و سوی نقدینگی به سمت اینگونه سهام اعلام کرد.
تاجبر با بیان اینکه در کنار این عوامل، افزایش نرخ دلار رشد بازار را مضاعف کرد، گفت: دلار یکباره در مسیر صعودی چشمگیری قرار گرفت، بنابراین طبیعی بود که بورس همسو با آن رشد پرشتابی را در پیش گیرد.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: با توجه به برگزاری مجمع برخی از سهام بزرگ در هفته جاری، بسیاری از سهامداران به دلیل ترس از بازگشایی نماد در بعد از مجامع علاقهای به سهامداری در دوران مجامع نداشتند به همین دلیل اقدام به فروش سهام خود در بازار گرفتند که این موضوع در روند نزولی بازار بی تاثیر نبوده است.
وی افزود: از دو روز گذشته شاهد توقف نرخ دلار و کاهش شدید هستیم که این موضوع باعث ایجاد فشار فروش و استراحت مقطعی در بازار شد.
تاجبر خاطرنشان کرد: اخیرا در مجامع اظهاراتی در خصوص صادرات شرکتها، فروش و تجدید ارزیابی داراییها به خصوص در گروه پالایشگاهها مطرح و تایید میشود که این موضوع به طور حتم میتواند بر روند بازار تاثیرگذار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: گزارش مثبت سه ماه شرکتها، ورود مستمر نقدینگی به بازار و صفهای طولانی برای دریافت کد سهامداری میتواند در بازگشت و ادامه روند صعودی بازار موثر باشد.
وی گفت: در گذشته در یک روز کد سهامداری صادر میشد در حالی که اکنون این موضوع ممکن است به دلیل تجمع تقاضا یک هفته به طول بینجامد.
تاجبر افزود: به نظر میرسد با توجه به ورود گسترده نقدینگی به بازار، حمایت انجام شده از سهام بزرگ در کنار تجدید ارزیابی در سهام شرکتهای بزرگ، با بازگشایی خوب در سهام بزرگ و اصلاح کوتاهمدتی که بازار در پیش گرفته روند صعودی دوباره به بورس بازگردد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: بازگشایی نمادهایی که اخیرا بعد از برگزاری داشتیم مثبت بوده و به نظر میرسد از هفته آینده دوباره شاهد روند صعودی بازار باشیم.
وی پیشبینی خود از روند بازار در هفته آینده را اینگونه بیان کرد: بازار هنوز به طور کامل راه خود را پیدا نکرده است، از یک طرف اقبال بازار به سمت سهام بزرگی است که هنوز به دلیل برگزاری مجامع بسته است، به همین دلیل فردی که به دنبال ورود نقدینگی به بازار است به طور دقیق نمیداند که پول خود را وارد چه سهامی کند.
تاجبر با تاکید بر اینکه برخی از سهام کوچک در بازار به لحاظ سرمایهگذاری ارزنده هستند اما در بازار از اقبال چندانی مواجه نیستند، خاطرنشان کرد: با بازگشایی نمادهای بزرگ که مجامع آنها ۳۱ تیر بوده است بازار تردید در انتخاب سهام را در پیش خواهد گرفت اما این روند به زودی به پایان میرسد و به احتمال زیاد بازار از هفته آینده با بازگشایی نمادها، روند صعودی را در پیش خواهد گرفت.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: نوسانی را که از چند روز گذشته در بازار شاهد هستیم در یک سال گذشته بارها رخ داده و حتی بسیار شدیدتر از این ها در بازار اتفاق افتاده است زیرا همچنان حجم معاملات بالا است و به همان میزانی که فروشنده وجود دارد خریدار هم در بازار حاضر است.
وی با تاکید بر اینکه این نوسانات به نفع بازار است و سهامداران نباید ترسی از این موضوع داشته باشد، افزود: از سال گذشته تا کنون با توجه به نوسانات زیادی که در بازار شاهد بودیم بازار بازدهی بسیار خوبی را در اختیار سهامداران قرار داد، به همین دلیل بورس را بهترین مقصد برای سرمایههای در اختیار مردم و بهترین گزینه برای سرمایهگذاری میدانند.
وی با اشاره به اینکه امیدواریم با بازگشت رشد به بازار، دیگر مسیر صعودی شاخص بورس چندان پرشتاب نباشد و به سمت روند متعادلتر پیش رود، گفت: روند صعودی ملایم با حجم معاملات بالا بیشتر به نفع بازار خواهد بود.
به گفته وی، براساس شواهد موجود اقبال بازار بیشتر به سمت سهام بزرگ و سهمهایی است که در صندوقهای ETF وجود دارند.
شاخص بورس
«هر شاخص راوی یک داستان است.» این اولین جمله کتاب همه چیز درباره شاخص اثر مایکل سینسر است.بازار بورس ایران هم از این موضوع مستثنی نیست. شاخص بورس راوی حال بازار بورس اوراق بهادار است. در ادامه درباره عنوان شاخص با شما صحبت میکنیم.
شاخص کل (TEDPIX)
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانهها از آن به عنوان شاخص بورس تهران صحبت میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایهگذاران یکی از پرکاربردترین شاخصهاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است، به عبارت دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در بورس است.
برای درک سادهتر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکتهای بورسی متناسب با وزن آنها در شاخص کل بورس سهام خریداری کنید، در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانهای را که شرکتها به شما پرداخت میکنند، محاسبه میکند.
شاخص کل، با عنوان شاخص قیمت و بازده نقدی نیز شناخته میشود. نکتهای که هنگام بررسی شاخص باید به آن بیشتر توجه کنیم، میزان تغییرات شاخص کل است. مثلا اگر شاخص کل بورس در طی یک سال از عدد ۸۰هزار به ۱۲۰ هزار واحد برسد، نشاندهنده این است که میانگین بازدهی بورس طی یکسال اخیر برابر با ۵۰درصد بوده است. طبق فرمول محاسبه شاخص کل، هر چه شرکتها بزرگتر باشند و سرمایه بیشتری داشته باشند، تاثیر بیشتری بر روی شاخص کل خواهند داشت.
بهعنوان مثال تاثیرگذاری تغییرات قیمت شرکتهای بزرگی مانند صنايع پتروشيمي خليج فارس، فولاد مبارکه خیلی بیشتر از تاثیرگذاری شرکتهای کوچکی مانند سیمان خاش یا قند هکمتان بر شاخص کل است.
شاخص کل هم وزن
برخی از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه اعتقاد دارند شاخص کل معیار مناسبی برای ارزیابی شرکتهای بورسی و نشان شاخص سرمایه گذاری چیست؟ دهنده برآیند عمومی تغییرات بازار سهام نیست. بهدلیل اینکه تاثیرگذاری شرکتها با سرمایه بزرگتر بر روند شاخص کل بیشتر است، بهطوریکه در مواقعی شاهد آن هستیم که اکثر بازار سهام در وضعیت کاهشی قرار دارند، اما با افزایش قیمت سهام چند شرکت بزرگ، شاخص کل مثبت میشود.
در شاخص کل هموزن شرکتهای با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیم هستند . نوسانات مثبت و منفی شرکتهای کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکتهای بزرگ در این شاخص تاثیرگذار است.
شاخص قیمت TEPIX
شاخص قیمت نیز یکی از اصلیترین شاخصهای بورس است. این شاخص بیانگر روند عمومی تغییر قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است و برخلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکتها در این شاخص لحاظ نمیشود. مثلا اگر شاخص قیمت بورس در مدت یکسال ۲۰ درصد رشد داشته باشد، به این معنی است که سطح عمومی قیمتها در بورس نسبت به یکسال گذشته به طور متوسط ۲۰درصد رشد داشته است. تفاوت عمده این شاخص با شاخص کل این است که در شاخص قیمت، فقط قیمت سهام شرکتهای بورسی در فرمول شاخص مورد محاسبه قرار میگیرد، در صورتی که در شاخص کل علاوه بر قیمت، سود پرداختی سالیانه شرکتها هم در محاسبه شاخص لحاظ میشود. در این شاخص نیز مثل شاخص کل، وزن شرکتها در تاثیر آنها بر شاخص قیمت اهمیت دارد، یعنی هرچه شرکت بزرگتر باشد، تاثیر آن بر شاخص قیمت شاخص سرمایه گذاری چیست؟ نیز بیشتر است.
شاخص قیمت هموزن
در شاخص قیمت هم وزن، شرکتهای پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص قیمت سهیم هستند و نوسانات مثبت و منفی شرکتهای کوچک، به اندازه نوسان مثبت و منفی شرکتهای بزرگ در این شاخص تاثیرگذار است.
شاخص سهام آزاد شناور TEFIX
پیش از آنکه درباره «شاخص سهام آزاد شناور» شاخص سرمایه گذاری چیست؟ توضیح دهیم، لازم است مفهوم «سهام شناور آزاد» را مرور کنیم:
سهام شناور آزاد (Free float)
بخشی از سهام یک شرکت سهامی اطلاق میشود که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن بخش از سهام هستند و انتظار میرود در آیندهای نزدیک قابل معامله باشد. مالکان سهام شناور آزاد قصد ندارند با حفظ آن در مدیریت شرکت مشارکت کنند. برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ترکیب سهامداران، بررسی و سهامداران راهبردی را مشخص کرد. سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاه مدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود، این سهام را حفظ کنند. به عنوان مثال سهام شناور آزاد شرکتهای مخابرات ایران و فولاد مبارکه شاخص سرمایه گذاری چیست؟ به ترتیب برابر با پنج درصد و ۲۴درصد است.
شاخص سهام شناور آزاد
با توجه به مفهوم «سهام شناور آزاد» میخواهیم درباره «شاخص سهام شناور آزاد» نیز توضیح دهیم. محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مشابه شاخص کل است، با این تفاوت که در وزندهی شرکتهای موجود در سبد شاخص، به جای استفاده از کل سهام منتشر شده، تنها از سهام شناور آزاد شرکتها استفاده میشود و هدف اصلی استفاده از سهام شناور آزاد در محاسبه شاخصها، در واقع پیگیری رفتار قسمتی از بازار است که از قدرت نقدشوندگی بیشتری برخوردار هستند.
سایر شاخصهای بورس
شاخص بورس در بورس اوراق بهادار تهران، شاخصهای دیگری نظیر شاخص قیمت مالی، شاخص قیمت صنعت، شاخص قیمت به تفکیک هر صنعت و شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعالتر وجود دارد. هر یک از این شاخصها در واقع یک زیر شاخص از کل بازار سرمایه است. به عنوان مثال تغییرات شاخص صنعت بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در شرکتهای تولیدی است و تغییرات شاخص مالی نیز بیانگر میانگین بازدهی سرمایهگذاران در گروه خدمات مالی و سرمایهگذاری است.
دو نکته قابلتوجه در خصوص شاخص کل که باید مد نظر سرمایهگذاران باشد:
اینکه افزایش شاخص کل، لزوماً به معنای سودآوری سهام همه شرکتهای حاضر در بورس نیست، همانطور که کاهش شاخص کل نیز لزوماً به معنای ضرردهی سهام همه شرکتها در بورس نیست، زیرا همانگونه که گفته شد، شاخص کل، بیانگر میانگین بازدهی بورس است. چهبسا، در برخی موارد، علیرغم رشد قابلتوجه شاخص کل بورس، برخی سهام با افت قیمت مواجه شده و سهامداران خود را با زیان مواجه سازند یا در شرایطی که شاخص کل با کاهش مواجه است، برخی سرمایهگذاران که سهام ارزندهای را در سبد سهام خود دارند، سود قابل قبولی به دست میآورند. بنابراین، سرمایهگذاران نباید صرفاً با اتکا به اخبار رشد شاخص کل و بدون بررسی کامل در خصوص ارزش ذاتی سهام، اقدام به سرمایهگذاری در بورس کنند و حتی در شرایط رشد مستمر شاخص کل نیز در انتخاب سهام، کاملاً دقت کنند.
ارتباط بین شاخص کل و سبد سهام است. حتما میدانید که یکی از اصول بسیار مهم سرمایهگذاری در بورس، تشکیل سبد سهام متنوع است. هر اندازه سبد سهام یک سرمایهگذار، متنوعتر و به ترکیب سهام شرکتهای موجود در بورس نزدیکتر باشد، بازدهی آن سرمایهگذار نیز به متوسط بازدهی کل بورس که توسط شاخص کل نشان داده میشود، نزدیکتر خواهد بود. تا آنجا که اگر فردی بتواند ترکیب سهام موجود در سبد سهام خود را بهطور کامل، منطبق بر ترکیب تمامی سهام حاضر در بورس کند، بازدهی وی نیز بهطور کامل منطبق بر نوسانات شاخص کل بورس خواهد بود و مثلا با رشد 30 درصدی شاخص، وی نیـز حدودا ۳۰درصد سود به دست خواهد آورد.
معرفی انواع شاخص های بورس به زبان ساده
اگر با بورس و بازار سرمایه آشنایی داشته باشید، احتمالا بارها و بارها از اخبار، دوستان و آشنایان واژهی شاخصهای بورس را شنیدهاید. این شاخصها معیاری برای اندازهگیری وضعیت بورس و میزان رشد یا افت بازار هستند؛ بنابراین برای اینکه بتوانید نوسانات بازار را به خوبی اندازهگیری کنید و تحلیل درستی از بازار سرمایه و بورس داشته باشید، باید همیشه شاخص های بورس را در نظر بگیرید. چون شاخص بورس، نشاندهنده تغییرات قیمت سهام شرکتهاست. شاخصها انواع مختلفی دارند که ما در این مطلب از بلاگ لندو ،آنها را معرفی و بررسی کردهایم.
۳ مورد از شاخص های مهم بورس دنیا کدامند؟
برای سرمایهگذاری موفق در هر کجای این جهان (به ویژه سرمایهگذاری در بورس)، نیازمند اطلاعات مختلفی هستیم تا با این دادهها، به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنیم. یکی از این دادههای پر اهمیت در بورس، اندازهگیری شاخص های بورس است. شما میتوانید درباره ۳ مورد از معروفترین شاخصهای بورس جهانی در این بخش بخوانید و سطح آگاهی خود را افزایش دهید.
شاخص نزدک (Nasdaq)
این شاخص یکی از مهمترین شاخصهای کشور آمریکا و معیاری برای سنجش ارزش سهامهای موجود در بازار نزدک است. به صورت وزنی محاسبه میشود و بزرگترین شاخص بازار الکترونیک جهانی است. این شاخص از لحاظ سطح سرمایهگذاری به سه سطح سرمایه، جهانی و منتخب جهانی تقسیم میشود. همچنین جالب است بدانید که بیشترین سهام فروخته شده در روز بین تمام بازارهای بورس جهانی، متعلق به نزدک است. پس میتوان گفت رقیبی ندارد.
شاخص داوجونز (Dow Jones)
داو جونز یکی از شاخص های بورس آمریکاست. سهام شرکتهای معروف آمریکا که در زمینههای امور مالی، نفت و گاز، خدمات عمومی، کالاهای مصرفی، فناوری و مخابرات و مراقبتهای پوستی فعالیت میکنند، شاخص داو جونز را تشکیل میدهند. جالب است بدانید که شرکتهایی مثل گوگل، آمازون و فیسبوک به شاخص سرمایه گذاری چیست؟ علت گردش مالی زیاد، نمیتوانند در تشکیل این شاخص نقش و حضور داشته باشند.
شاخص اس اند پی ۵۰۰ (S&P 500)
این شاخص از ۵۰۰ سهام شرکتهای برتر بورس نیویورک و نزدک تشکیل شده است که قیمت سهام شرکتهای بزرگ آمریکا را دنبال میکند. شرکتهای حاضر در این شاخص، به عنوان نماینده هر صنعت عمده انتخاب میشوند و مجموع شرکتها سازنده نام دارند. این شاخص هم مثل شاخصهای فوق، برای اندازهگیری و درک عملکرد بازار بورس، قابل استفاده است.
علاوه بر مطالب فوق، شاخصهای جهانی دیگری هم وجود دارد که ما ۳ مورد از مهمترینها را بررسی کردهایم. همچنین در ایران هم ۸ شاخص وجود دارد که برای تحلیلگران، سرمایه گذاران و… اهمیت زیادی دارد. ضمن اینکه لازم است علاقهمندان بورس و بازار سرمایه بهطور کامل با آنها آشنا شوند. ما این شاخصها را مفصل تشریح کردهایم و درباره هریک صحبت کردهایم. شما با کدام یک از این شاخصها آشنایی داشتید و دارید؟ ممنون میشویم نظر خود را در کامنتهای همین مطلب، با سایرین به اشتراک بگذارید.
انواع شاخص های بورس ایران کدامند؟
فعالان حوزه اقتصادی در کشور با بررسی شاخص های بورس، روند بازار سرمایه را نسبت به گذشته و همچنین برای آینده پیشبینی میکنند. هر کدام از این شاخصها ویژگیها و روش اندازهگیری مربوط به خود را دارند. برای آشنایی با شاخص های بورس ایران، خواندن این مطلب را از دست ندهید.
- شاخص کل بورس : این شاخص از وزن دهی و ارزش سهامهای فعال در بازار بورس به دست میآید. ضمن اینکه تغییرات آن، نشانه تغییر در میانگین وزنی ارزش این شرکتهاست.
- شاخص فرابورس: این شاخص دقیقا مثل شاخص بورس است، با این تفاوت که با وزندهی و ارزش شرکتهای فرابورسی محاسبه میشود.
بهتر است با جزئیات بازار فرابورس بیشتر آشنا شوید و درباره این موضوع اطلاعات جامع و کاملی به دست آورید. پس همین حالا با ورود به صفحه فرابورس چیست؟ از تمامی ویژگیها و شرایط فرابورس مطلع شوید.
- شاخص کل هم وزن: این شاخص از وزن یکسان تمام شرکتهای بورسی تشکیل شده است. یعنی بزرگی و کوچکی شرکت در نظر گرفته نمیشود. فقط تغییرات قیمتی این شرکتها باعث بالا و پایین شدن شاخص کل هم وزن میشود.
- شاخص قیمت و بازده نقدی: این شاخص، بازدهی کل بازار بورس اوراق بهادار را بیان میکند. از آنجایی که بازدهی در بورس از دو بخش بازدهی نقدی (سود نقدی پرداخت شده توسط شرکتها) و بازدهی قیمتی ( ناشی از تغییرات قیمت) حاصل میشود، شاخص قیمت و بازده نقدی کل این بازدهی را بهصورت یکجا نشان میدهد.
- شاخص بازده نقدی: یکی از شاخص های بورس، شاخص بازده نقدی است که صرفا بازدهی ناشی از پرداخت سود شرکتها را محاسبه میکند و نشان میدهد.
- شاخص صنعت: هر شرکتی که در بورس فعالیت میکند، با توجه به نوع فعالیت تولیدی یا خدماتی خود در یک صنعت مشخص، مثلا پتروشیمی، بانکی، فولادی و یا … قرار میگیرد. پس برای هر صنعت بهصورت میانگین یک شاخص جدا محاسبه میشود که نمایشدهنده عملکرد کلی آن صنعت است.
- شاخص سهام آزاد شناور: یکی دیگر از شاخص های بورس، شاخص سهام آزاد شناور است. در این شاخص، بخشی از کل سهام شرکتها در اختیار عموم مردم قرار دارد و بهصورت روزانه معامله میشود. همچنین صاحبان شرکت روی آن بخش هیچگونه کنترلی ندارند. هر شرکت در بورس موظف است درصدی از کل سهام خود را شناور کند؛ بنابراین روش محاسبه این شاخص، مثل شاخص کل است. هدف اصلی این شاخص، پیگیری آن قسمت از بازار است که قدرت نقدشوندگی بیشتری دارد.
- شاخص ۵۰ شرکت برتر: روش محاسبه این شاخص مانند شاخص کل است. اما روی ۵۰ شرکت برتر بورس اعمال میشود و نشاندهنده تغییرات وزنی ارزشی در این شرکتهاست.
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ: روش محاسبه این شاخص مثل شاخص کل است. اما روی ۳۰ شرکت بزرگ بورس اعمال میشود و نشاندهنده تغییرات وزنی ارزشی در این شرکتهاست.
حالا که با انواع شاخص های بورس در ایران آشنا شدید، بهتر است با یکی از نکات حائز اهمیت در این حوزه هم آشنا شوید؛ حتما به دردتان میخورد.
نکات مهم درباره شاخص های بورس
با وجود اینکه شاخص سرمایه گذاری چیست؟ شاخص بورس یک نمای کلی از وضعیت بورس را نشان میدهد، اما مثبت یا منفی بودن شاخص همیشه نشاندهنده مثبت و منفی بودن کل بورس نیست. چرا که شرکتهای بزرگ تاثیر زیادی در وضعیت بورس دارند و میتوانند وضعیت شاخص را به سمت منفی و مثبت حرکت دهند. در چنین شرایطی وضعیت کل بورس مثبت یا منفی نیست، بلکه شاخص بورس، تحت تاثیر این شرکتهای بزرگ مثبت یا منفی شده است.
حتما حواستان باشد که شاخص هموزن قیمت و شاخص کل هموزن نمای بهتر و کاملتری از کل بازار ارائه میدهند. چون در شاخص هموزن تمام شرکتهای بورسی به صورت یکسان درنظر گرفته میشوند و شرکتهای بزرگ به تنهایی کل بازار را تحت تاثیر قرار نمیدهند.
در نهایت اگر به سرمایهگذاری علاقه زیادی دارید اما ترجیح میدهید وارد حوزههای کم ریسکتری از سرمایهگذاری شوید، همچنین از بورس و بازار سرمایه گریزان هستید، میتوانید به خرید طلا، سکه، مسکن، دریافت وام و… فکر کنید. شما از چه طریقی سرمایه خود را افزایش میدهید؟ لطفا نظر خود را برای مخاطبان ما به اشتراک بگذارید.
شاخص داوجونز چیست؟
اگر با تیم توکن باز همراه بوده باشید، سعی بر آن داشته ایم که در راستای سلسله مقالات توضیحی و پژوهشی به معرفی و بررسی انواع الگو ها، شاخص ها و پارامتر ها بپردازیم.
در مقالات قبل به بررسی الگوهایی چون الگوی پین بار، الگوی هیکن آشی، الگوی فیبوناچی در دنیای رمز ارزها پرداخته ایم. حال در این مقاله قصد داریم به معرفی شاخص داوجونز (DJIA) بپردازیم، شاخصی مهم و حیاتی در دنیای تجارت، چه خرد و چه کلان. در همین ابتدا باید بدانیم که می توان از این شاخص مفید در دنیای ارز دیجیتال نیز استفاده نمود. پس با ما همراه باشید.
مفاهیم کلی:
شاخص داوجونز (Dow Jones) چیست؟
باید بدانیم شاخص داوجونز یک شاخص عملکرد سهام در بورس محسوب می شود. این شاخص شامل 30 شرکت بزرگ در بورس اوراق بهادار در ایالات متحده آمریکا می شود و آنان را اندازه گیری میکنند.
شاخص داوجونز نشانگر آن است که این شرکت ها چگونه در بازار سهام، در بازه های گوناگون ترید شده اند. شاخص DJIA یک شاخص اقتصادی برای بیش از یک صد سال بوده و هست.
همچنین یکی از شاخص هایی است که بیشترین بهره وری را دارد و نقشی بنیادی را در بازارهای مالی و بورس ایفا میکند. با استفاده از این شاخص، مردم درآمد و سرمایه گذاری های خود را می توانند مدیریت کنند. غالباً سرمایه گذارها از این شاخص برای مقایسه عملکرد دارایی ها و اندوخته های خود بهره مند می شوند و حتی قادر خواهند بود در همان داوجونز نیز، سرمایه گذاری خود را انجام دهند.
شاخص داوجونز
کاربردهای شاخص داوجونز
در این بخش می خواهیم به ارزیابی کاربرد این شاخص بپردازیم که یک سرمایهگذار چگونه قادر خواهد بود شاخص سرمایه گذاری چیست؟ از این شاخص برای مدیریت سبد سهام و ارزهای خود بهره جویی کند. عموماً چهار مورد از اصلیترین کاربردهای شاخص داوجونز که برای هر سرمایهگذاری در این بازار کارایی دارد، عبارتند از:
رصد بازار به طور کلی
باید دانست سبدی از اصلیترین و عظیمترین شرکتهای فعال در بازار آمریکا در این شاخص کنار هم گرد آوردی شده اند. بدین منظور قادر خواهیم بود با خیال آسوده از شاخص داوجونز برای رصد کردن اوضاع کلی بازار بهره ببریم و به تصویر صحیحی از اتفاق های بازار که در حال رخ دادن است، دست پیدا کنیم.
کم کردن ریسک سرمایهگذاری
ممکن خواهد بود که یک سرمایهگذار بگونه ای مستقیم دست به خرید شاخص داوجونز بزند. بدین منوال ریسک و خطر سرمایهگذاری به طور چشمگیری کم خواهد شد؛ چون سبدی با تنوع بالا از سهام شرکتها در زمره ی خریداران قرار میگیرد.
بررسی عملکرد فردی سهام دار
باید بدانیم که یک سرمایه گذار به کمک شاخص داوجونز قادر است به بررسی مطلوبی از وضعیت مدیریت سبد ارزهای خود دست یابد. در حقیقت قادریم با استفاده از این شاخص سود و ضرر یک سهام یا ارز را مقایسه کنیم. این درحالی است که در بازه ی زمانی مشخص، سود به دست آمده از سبد ارز، بالاتر از این شاخص قرار بگیرد و به این موضوع واقف خواهیم شد که بازار عملکرد موفقی را در پی داشته است.
رصد وضعیت آتی سهام شاخص سرمایه گذاری چیست؟ یا ارز
باید دانست با مقایسه ضریب بتا (Beta coefficient) قادریم وضعیت آتی یک سهم یا ارز را در مقایسه با شاخص داوجونز مورد ارزیابی قرار دهیم.
داوجونز نشانگر چیست؟
شاخص DJIA نمایانگر وضعیت اقتصاد پیشرو در ایالات متحده است. باید دانست هرگاه این شاخص روند صعودی داشته باشد و همچنین روندی رو به بالا را تجربه کند، بدین معناست که وضعیت اقتصاد ایالات متحده رو به پیشرفت و ترقی است و عکس این موضوع نیز برقرار است. هرگاه این شاخص روندی نزولی در پی بگیرد، اوضاع اقتصاد این کشور نامطلوب نشان داده خواهد شد.
به طور مثال: در اوایل سال پیش با پیدایش بیماری کوید 19 (کرونا)، هنگامی که این بیماری در ایالت های آمریکا در حال گسترش بود، این شاخص به شدت نزولی و ریزشی بود که می توان عنوان کرد واکنش ناگهانی این شاخص، زنگ خطر قرمزی را برای اقتصاد آمریکا به صدا در آورد.
چگونگی کسب سود از معاملات داوجونز
نیک بختانه شرایطی لحاظ شده تا ایرانیها نیز قادر باشند از نوسان قیمت شاخص DJIA سود جسته و کسب درآمد کنند و بتوانند این شاخص را داد و ستد کنند.
اما باید در نظر داشت که تحلیل اینگونه شاخص ها با تحلیل یک سهام خاص تفاوت دارد و برخی مواقع شاید به نظر بیاید که این شاخص ها به هیچ وجه، تکنیکالی به روند خود ادامه نمی دهند. اما می بایست دانست که هر کجا چارتی باشد و قیمت به حرکت در بیاید، قادر خواهیم بود تا با روش هایی مخصوصی، تکنیکی را پیدا کنیم که بتوان برخی از حرکات آتی چارت را به وسیله آن پیش بینی کرد.
شاخص داوجونز
علت محبوبیت شاخص داوجونز
داوجونز شاخصی محبوب در بین تریدرها تلقی می شود. زیرا، در وهله ی اول باید بدانیم که به صورت کلی روند آن در دراز مدت همیشه صعودی و رو به بالا است و این امر کاملا قابل رویت و مشاهده است. در وهله ی بعدی می توان گفت به دلیل نوسان های بسیار زیادی که بازار دارد، قادر است به صورت روزانه سودهای فراوانی را نصیب تریدرهای خود کند.
اما باید خاطر نشان شد که بازارهای مالی دو وجه دارد، به همان مقدار که قادرند سودهای هنگفتی را به ترید های خود عطا کنند و سودمند باشند، همان قدر میتوانند زیان بار و فریبنده هم باشند و این تنها بستگی به مهارت تریدر دارد.
بهره جویی از داوجونز برای سرمایه گذاری
شما می توانید با باز کردن یک حساب تجاری دمو آنلاین در یک بروکر معتبر، اقدام به تمرین تجارت آنلاین کنید. ضمن آنکه شما قادر خواهید بود با بررسی پلتفرم های تجاری همانند متاتریدر 5، اولین تجربه تجاری خودتان را در بازارهای رمز ارز رقم بزنید و یک CFD (یک ﺗﻮﺍﻓﻖ ما ﺑﯿﻦ ﺩﻭ سمت ﯾﻚ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ وجه تمایز ﻗﯿﻤﺖ ﺑﺎﺯ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﺳﺖ.) آزمایشی به وجود بیاورید.
حساب دمو یک حسابی آزمایشی تلقی می شود که به شما این امکان را می دهد تا معامله های روز را با دامنه ی گسترده ای از ابزارهای مالی، اعم از بازار ارز و سهام، فیوچرز، CFD ها و ارزهای دیجیتال بتوانید تمرین کنید تا مهارت های لازمه را کسب کنید.
ترید روی شاخص داوجونز با استراتژی SST
شما خیلی ساده و راحت قادر خواهید بود هر وقت که سیگنال در خارج از باند به وجود آمده پوزیشن باز کنید یا به اصطلاح تریدر ها پوزیشن بگیرید. با استفاده از این روش برای ترید کردن می توانید به سود های نسبتا مطلوبی دست یابید. استراتژی SST روش های گوناگونی برای ترید کردن دارد که شمای کاربر قادر خواهید بود، در هر مرتبه بسته به نوع سیگنالی دریافت شده، نحوه ترید و معامله ی خود را انتخاب کنید. ضمن آنکه با این استراتژی که تحلیل گر هوشمند بازارهای مالی، محسوب می شود می توانید از سرمایه خود محافظت کنید.
دیدگاه شما