سود EPS تعدیل شده

مفهموم EPS و DPS شرکت

تعدیل سود سهام چیست؟

چشم انداز بازار سهام تا انتهای سال در همین رابطه، مهدی افضلیان مدیر آموزش و توسعه کارگزاری آگاه در خصوص چشم‌انداز بازار و چرایی ریزش بیش از 10 هزارو 800 واحدی شاخص بورس طی 7 روز معاملاتی اخیر در گفت‌و‌گو با «تعادل» عنوان کرد: در حال.

زمان فروش سهم : بهترین زمان فروش سهم

زمان فروش سهم و چگونگی تشخیص آن زمان فروش سهام یکی از مهمترین مشکلات سرمایه گذاران در هنگام ورود به بازار سرمایه می باشد و حتی بسیاری از سرمایه گذارانی که چندین سال در بازار نیز فعالند؛ چشم انداز درستی در خصوص زمان فروش سهم خود.

8 دیدگاه در “ تعدیل سود سهام چیست؟ ”

محمد مهدي غياثي گفت:

داود گفت:

سلام استاد
سوالی از خدمتتون داشتم
چطور میتوان برای تعدیلات شرکت ها فیلتری نوشت
به صورت واضح تر یعنی آیا فیلتری وجود داره که تعدیلات یک شرکت را به طور مثال در یک دوره سه ماهه به ما نشان دهد با میزان تعدیل

mehdi afzalian گفت:

فیلترها معمولا از سایت tse محتوا رو میخونن. برای بررسی تعدیلات از سایت کدال باید استفاده کنید . به همین دلیل فیلتری نمی توان نوشت

داود گفت:

ممنون از حسن توجه شما

کاوه گفت:

سلام , ایا تعدیل سود هر سهم در گزارشات شرکت ها که در کدال هست مشخص میشه و ایا با توجه به همین گزارشات هستش که اگر تعدیل سود سهم بالاتر از پنجاه درصد شود نماد متوقف می گردد ?

mehdi afzalian گفت:

بله در گزارش سهای میان دوره ای منتشر میشود

اون 50 درصد به دلیل بالا رفتن قیمت سهم هست

رضا گفت:

سلام ممنون از توجه شما
آیا شرکت ها تاریخ دقیقی برای انتشار گزارشی دارند که در آن تعدیل سود بیان شده؟
یعنی میشه قبل از انتشار گزارش تاریخ اون رو دانست؟

mehdi afzalian گفت:

مفهموم EPS و DPS شرکت چیست؟

کلمه EPS مخفف عبارت Earning per share است که به معنی درآمد هر سهم است که این مقدار از درآمد کل سهام شرکت (سود و زیان خالص شرکت) تقسیم بر تعداد سهام کل شرکت بدست می آید.

مفهموم EPS و DPS شرکت

شرکتهای بورسی موظف هستند بعد از گذشت هر فصل از سال مالی پیش رو ،گزارشی از عملکرد صورت های مالی خود (تغییراتEPS ) را در سامانه کدال اعلام کنند. این گزارش می تواند نسبت به EPS قبلی تفاوتی نداشته یا تفاوت پیدا کرده باشد و هر تغییری که در EPS شکل بگیرد به آن تعدیل سود گفته می شود که این وضعیت به عملکرد شرکت در ۳ ماه گذشته بستگی دارد.

در سالهای گذشته شرکت ها قبل از شروع سال مالی جدید پیش بینی سود خود را از سال آینده بر اساس عملکرد سال گذشته و برنامه های پیش رو اعلام می کردند. سپس در گزارشات فصلی نتایج این پیش بینی اعم از محقق شدن یا نشدن آن تا پایان سال مالی اعلام می شد.

مفهموم EPS و DPS شرکت

در وب سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (Tsetmc.com ) در صفحه نماد هر شرکت اطلاعات مربوط به EPS را می توان مشاهده نمود که در کادر قرمز رنگ تصویر بالا مشخص شده است.

کلمهDPS مخفف عبارت Dividend per share است. بخشی از EPS است که بین سهامداران بصورت نقدی تقسیم می شود.

طبق قانون شرکت های پذیرفته شده در بورس حداقل ۱۰ % از EPS سالیانه شرکت را باید بصورت سود نقدی بین سهام داران تقسیم و مابقی سود را نزد شرکت اندوخته می کنند.

میزان درصد سود تقسیمی یا DPS در بین شرکتها متفاوت است.شرکت‌ها سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند.

بعضی از شرکت ها بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند. اما بعضی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌های توسعه‌ای، اختصاص می‌دهند.

حال اینکه چه مقدار از EPS به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت تصمیم گیری می شود که برای اطلاع از آن باید به گزارش تصمیمات بعد از مجمع عمومی عادی که در سامانه کدال منتشر می شود مراجعه کرد.

شرکت ها حداکثر تا ۸ ماه از زمان مجمع عمومی عادی سالیانه فرصت دارند که سود نقدی تصویب شده در مجمع را بین سهامداران توزیع کنند.

DPS به چه کسانی تعلق می گیرد؟

DPS به کسانی تعلق می گیرد که در زمان تشکیل مجمع عمومی سهامدار شرکت باشد.

یعنی اگر شما ۲ روز قبل از مجمع (طبق قانون بورس ۲ روز قبل مجمع نماد متوقف می شود) سهام شرکتی را خرید کنید و حتی بعد از مجمع سهام خود را بفروشید، در صورتی که در مجمع سودی تقسیم شود این سود به شما تعلق خواهد گرفت.

سود تقسیمی به ۲ صورت به سهامداران پرداخت می شود که بصورت سنتی به شماره حسابی که قبلا سهامدار به شرکت اعلام کرده واریز می شود یا اینکه شرکت یک بانک عامل را معرفی و طبق جدول زمان بندی پرداخت سود در بازه زمانی اعلام شده با مراجعه به بانک عامل بصورت نقدی این سود قابل دریافت خواهد بود.

مثال : تصویر زیر اگهی پرداخت سود شرکت پتروشیمی غدیر می باشد که بانک صادارت را به سود EPS تعدیل شده عنوان بانک عامل معرفی و از کلیه سهامداران خود خواسته که طبق این جدول به این بانک برای دریافت سود خود اقدام کنند.

منظور از EPS و DPS چیست و چه کاربردی دارند؟

سود هر سهم (EPS) یکی از مهم ترین ملاک ها برای تعیین قیمت سهم سود EPS تعدیل شده و در نتیجه انتخاب آن است. در محاسبه نسبت P/E نیز می توان نقش برجسته EPS را مشاهده کرد. P/E نسبتی است که برای ارزش گذاری یک سهم از سود آن کمک گرفته و چشم اندازی برای رشد سهم در آینده بدست می دهد. در واقع سود EPS تعدیل شده P/E بیان می کند که هر سرمایه گذار به ازای یک ریال سودی که دریافت می کند، حاضر است چند ریال هزینه کند یا در تفسیری دیگر P/E تعداد سال هایی است که طول می کشد تا سرمایه فرد از طریق بازدهی هایی که کسب کرده، برگردد. بدین ترتیب با توجه به جایگاهی که EPS و DPS در تحلیل یک سهم دارد، مفهوم، انواع و تفاوت آن‌ها را در این مقاله بررسی می کنیم.

سود هر سهم یا EPS چیست؟

EPS مخفف عبارت Earning Per Share و به معنای سود هر سهم است. هر شرکت ملزم به تهیه لیستی از درآمد ها و هزینه های خود می باشد که به این لیست صورت سود و زیان گفته می شود و باید به صورت فصلی ارائه شود. فرمول EPS به این شکل است که اگر در این لیست، هزینه ها و مالیات را از درآمد شرکت کسر کنیم، سود خالص بدست می آید. حال اگر این سود را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، مقدار سود به ازای هر سهم یا همان EPS را خواهیم داشت.

برای درک بهتر مفهوم EPS به مثال زیر توجه کنید.

این تصویر بخشی از صورت سود و زیان یک شرکت است. همانطور که مشاهده می کنید، سود (زیان) خالص این شرکت 29,164,694 ریال است. با توجه به این که این شرکت در مجموع 14,252 سهم دارد، داریم:

بنابراین سود هر سهم یا EPS همانطور که در تصویر آمده است، برابر با 2046 ریال می باشد.

سود یا EPS پیش بینی شده چیست؟

تا چند سال قبل، شرکت ها موظف بودند در گزارشی که در ابتدای سال مالی به سازمان بورس ارائه می کنند، یک پیش بینی برای سود هر سهم بر اساس عملکرد خود در سال گذشته نیز ارائه دهند که به آن EPS پیش بینی شده می گویند.

همانطور که از کلمه پیش بینی مشخص است، این EPS عددی است که بر اساس روش های شبیه سازی عملکرد شرکت در سال های گذشته بدست آمده است. پس هیچ قطعیتی برای آن وجود ندارد و ممکن است مقدار EPS که در پایان سال مالی بدست می آید بیشتر، برابر و یا کمتر از EPS پیش بینی شده باشد.

به دلیل این که برخی از شرکت ها گاهی EPS پیش بینی شده را غیر واقعی برآورد می کردند و این امر باعث گمراهی تحلیلگران می شد، اکنون چند سالی است که سازمان بورس شرکت ها را از ارائه سود پیش بینی شده برحذر داشته است.

سود یا EPS تعدیل شده چیست؟

همانطور که گفته شد، صورت های مالی شرکت ها باید به صورت دوره ای ارائه شوند. مقدار EPS در یکی از این صورت ها بنام صورت سود و زیان گزارش می شود. در هر دوره با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و قوانین و مقررات، ممکن است سود محقق شده شرکت ها در فصول مختلف دستخوش تغییراتی شود. به سود هر سهم که در هر دوره از سال مالی بر اساس تغییرات جدید بدست می آید، EPS تعدیل شده می گویند.

در اینجا با توجه به این که شرکت یک یا چند فصل از سال مالی خود را پشت سر گذاشته است، بخشی از داده هایی که برای محاسبه EPS تعدیل شده استفاده می شود، هم اکنون در دسترس هستند. پس می توان از داده های واقعی و داده های برآورد شده در کنار هم استفاده کرد.

هر چه به انتهای سال مالی شرکت نزدیک تر شویم، مقدار EPS تعدیل شده به سود تحقق یافته هر سهم نزدیک تر خواهد شد زیرا داده های واقعی بیشتری از عملکرد شرکت در دسترس است و برآورد EPS آسان تر خواهد بود.

سود یا EPS تحقق یافته چیست؟

اکنون فرض کنید سال مالی شرکت به پایان رسیده است. در این زمان مدیران و حسابداران شرکت به بررسی آنچه در این سال رخ داده، می پردازند و پس از محاسبه درآمد و هزینه های شرکت، مقدار واقعی سود هر سهم را بدست می آورند. این سود همان EPS تحقق یافته است. در نسبت P/E معمولا از EPS تحقق یافته استفاده می شود.

EPS می تواند بر قیمت سهام شرکت تاثیر بگذارد به همین دلیل همیشه مورد توجه سرمایه گذاران بوده است و با بررسی آن می توانند مبنای درستی برای قیمت سهام شرکت بدست آورند. لازم به ذکر است که چون EPS تحقق یافته در پایان سال مالی شرکت بدست می آید، اثر آن قبلا در قیمت سهام لحاظ شده است.

EPS را از کجا پیدا کنیم؟

می‌دانیم خلاصه‌ی عملکرد شرکت‌ها در متغیر EPS بازتاب می‌یابد و سهامداران برای مشاهده EPS مربوط به شرکت‌ها، ناچار هستند که به سامانه کدال رجوع نموده و چه بسا میان خِیل عظیمی از صفحات و گزارش‌ها سردرگم می‌شوند. در همین‌خصوص، شما می‌توانید با نصب نسخۀ جدید اپ سیگنال EPS تمامی شرکت‌ها را داشته باشید.

ما EPS تمامی شرکت ها را به شکل جداگانه و برای هر فصل محاسبه نموده‌ایم و همان را در مقایسه با دوره‌های مشابه سال گذشته نیز به تصویر کشیده‌ایم تا امکان مقایسه عملکرد شرکت‌ به نسبت تاریخچه آن نیز مهیا باشد.
همه‌ی این موارد را صرفا در یک نمودار و به طور خلاصه می‌توانید از نرم‌افزار سیگنال به راحتی مشاهده نمائید. برای این‌کار، کافی است نماد مورد نظر خود را در سیگنال جستجو نموده و در صفحه‌ی مربوطه روی سربرگ «شاخص‌ها» کلیک نمائید تا نمودار مزبور به نمایش گذاشته شود.

به عنوان مثال نمودار مربوطه به EPS نماد فولاد در نرم‌افزار به شکل زیر است:

علاوه بر این، EPS هر شرکت در صورت سود و زیاد آن نیز نمایش داده می شود. صورت های مالی شرکت ها را می توانید در سایت codal.ir پیدا کنید. در تصویر زیر بخشی از صورت مالی یک شرکت که شامل EPS است، نشان داده شده است.

سود هر سهم در مدل TTM

همانطور که گفته شد از دی ماه سال 96 به بعد مصوبه‌ای در سازمان بورس به تصویب رسید که طبق آن شرکت‌ها مجاز به انتشار گزارش‌های پیش‌بینی عملکرد خود نبودند و هرگونه آثار مالی احتمالی در عملیات شرکت را مجبور بودند در گزارش جداگانه‌ای تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت و یا در قالب شفاف‌سازی ارائه کنند.

بنابراین برای گزارش EPS در سایت TSETMC از روش دیگری به نام TTM که مخفف کلمه Trailing Twelve Months است، استفاده می‌شود. اما منظور از EPS به روش TTM چیست؟ بر طبق الزامات سازمان بورس، شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا در هر دوره سه ماهه صورت‌های مالی خود را گزارش نمایند.

برای درک بهتر این روش فرض کنید شرکتی در سال 98، 70 میلیون تومان سود ساخته است و سود سه ماه اول سال 98 این شرکت 20 میلیون تومان بوده است، حالا فرض کنید بعد از گذشت سه ماه از سال 99 این شرکت 30 میلیون تومان سود بسازد این 30 میلیون تومان جایگزین سود برآورده شده در سه ماه اول سال 98 (یعنی همان 20 میلیون تومان می‌گردد) و مجموع سود سه ماه اول سال 99 (30 میلیون تومان) به اضافه 9 ماه آخر سال 98 (50 میلیون تومان که از کسر کردن سود سه ماه اول 98 از کل سود سال 98 بدست آمده) که می‌شود عدد 80 میلیون تومان برابر با سود 12 ماهه آن شرکت تا سومین ماه سال 99 است. بعد از تقسیم این عدد بر تعداد سهام شرکت EPS بدست می‌آید که به این روش محاسبه سود TTM گفته می‌شود.

EPS منتشر شده در سایت TSETMC، با استفاده از این روش محاسبه می‌شود.

DPS یا سود نقدی چیست؟

DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود. DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن سود EPS تعدیل شده از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود.

با توجه به سیاست های شرکت، مقدار DPS در شرکت های مختلف متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.

اما وجه مشترک تمام شرکت ها در توزیع DPS این است که معمولا هیچ شرکتی تمام EPS خود را بین سهام داران توزیع نمی کند و مقداری از آن را برای نیاز های پیش بینی نشده خود در آینده نگه می دارد. گاهی اوقات شرکت علاوه بر DPS سال مالی جاری، بخشی از سود انباشته سال گذشته را نیز بین سهامداران توزیع می کند. در اینجا ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. شاید دریافت سود بیشتر برای سهامدار جذاب بنظر برسد اما باید توجه داشت که دریافت DPS بالاتر در این حالت معمولا نشانه خوبی نیست. زیرا سود انباشته ای که از سال گذشته توزیع می شود همان سودی است که برای انجام پروژه ای نزد شرکت باقی مانده است. پس این مورد می تواند نشانه ای از بی نظمی در برنامه های شرکت باشد.

DPS چگونه به دست سهام داران می رسد؟

هر شرکت شرایط و زمان دریافت DPS خود را در اطلاعیه ای منتشر می کند و سهامداران موظفند در مهلت تعیین شده نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند.

این اطلاعیه ها را می توانید در قالب “گزارش پرداخت سود” در سایت codal.ir مشاهده کنید. همچنین تمام اطلاعیه های مربوط به نماد های خود را می توانید در درگاه ذینفعان بازار سرمایه نیز مشاهده کنید. برای آشنایی با این درگاه مقاله «سامانه سجام چیست و ثبت نام در سجام چه مزایایی دارد؟» را در سایت سیگنال مطالعه کنید.

در شکل زیر یک نمونه از گزارش پرداخت سود را مشاهده می کنید.

سوالات متداول

به تمام سهام دارانی که در روز برگزاری مجمع مالک بخشی از سهام شرکت هستند، DPS تعلق می گیرد.

اگر سهامدار پس از برگزاری مجمع سهام را بفروشد اما هنوز DPS را دریافت نکرده باشد، آیا باز هم سود متعلق به اوست؟

بله، تنها ملاک دریافت سود این است که سهامدار در روز مجمع، مالک سهام شرکت باشد. حتی اگر سهام دار مذکور یک روز قبل از برگزاری مجمع سهام را خریده باشد و یک روز پس از برگزاری مجمع سهام را بفروشد.

بر اساس قوانین، شرکت ها موظفند حداکثر تا 8 ماه پس از مشخص شدن مقدار DPS، آن را دراختیار سهامداران قرار دهند. اما باز هم این زمان می تواند بر اساس سیاست های شرکت متغیر باشد. برای آشنایی بیشتر با این زمان بهتر است عملکرد شرکت در گذشته بررسی شود.

EPS چیست و به چه معنا است؟

بعد از ورود به بورس، به احتمال زیاد EPS جزء اولین کلماتی خواهد بود که می‌شنوید. در واقع EPS یکی از معیارهایی است که سرمایه‌گذاران برای خرید سهام یک شرکت آن را بررسی می‌کنند. و به معنای سودی است که به هر سهم تعلق می‌گیرد و کوتاه‌شده عبارت Earnings Per Share است.

کاربرد EPS

سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از این معیار، از میزان سود‌آوری و وضعیت شرکت باخبر شوند. این مفهوم هم‌ به‌طور مستقیم و هم غیر‌مستقیم بر قیمت سهام شرکت‌ها تاثیر می‌گذارد.

اطلاعات مربوط به میزان سود یا زیان یک شرکت را می‌توان با بررسی صورت سود و زیان آن به‌دست‌آورد. شرکت‌ها معمولا هر سه ماه یک‌بار صورت‌های مالی جدیدی منتشر می‌کنند، در انتهای سال مالی نیز گزارشی از عملکرد یک‌ساله شرکت ارائه می‌دهند. با تقسیم سود خالص شرکت بر تعداد سهام آن، سود خالص هر سهم یا همان EPS به‌دست‌می‌آید.

برای مثال اگر درآمد خالص یک شرکت برابر با 2،000،000،000 ریال باشد و این شرکت 2،000،000 سهم داشته باشد. سود خالص هر سهم برابر با 1000 ریال می‌شود.

در‌واقع EPS به ما می‌گوید بعد از کاستن تمامی هزینه‌ها و مالیات از درآمد، به‌ازای هر سهم چقدر سود ایجاد می‌شود. هرچه میزان EPS یک شرکت بالاتر باشد، به این معنی است که آن شرکت سود‌آور‍‌تر بوده و سرمایه‌گذاران تمایل بیشتری به خرید آن سهم از خود نشان می‌دهند.

EPS که در تابلوی معاملاتی هر سهم در سایت Tsetmc درج شده است، نشانگر چیست؟

تا قبل از بهمنِ سال 1396 شرکت‌ها میزان سودی را که پیش‌بینی می‌کردند در سال مالی جدید به‌دست‌آورند، به‌عنوان سود هر سهم یا همان EPS پیشنهادی در تابلو معاملاتی هر سهم درج می‌کردند سود EPS تعدیل شده و با گذر زمان اقدام به تعدیل آن می‌کردند. به دلیل مشکلات زیادی که استفاده از این روش ایجاد می‌کرد، سازمان بورس دیگر اجازه‌ انتشار EPS پیش‌بینی شده را نداد. چون برخی از شرکت‌ها میزان EPS پیش‌بینی شده خود را دست‌کاری می‌کردند.

از آن موقع تا حالا سود خالص هر سهم دیگر به روش قبلی ارائه نمی‌شود و بجای آن از روش TTM برای محاسبه EPS استفاده می‌شود.

روش TTM مخفف عبارت Trailing Twelve Month است که بیانگر دوازده ماه گذشته است. یعنی در این روش برای محاسبه EPS، آن را بر مبنای سود و زیان 12 ماه اخیر محاسبه می‌کنند.

مثال) فرض کنید الان سه ماه از سال مالی شرکت گذشته است، EPS آن شرکت چگونه به‌دست می‌آید؟

1. در مرحله اول برای محاسبه EPS از این روش، سود خالص هر سهم طی 3 ماه گذشته را که صورت‌های مالی آن توسط شرکت ارائه شده است یادداشت می‌کنیم (فرض کنید در این 3 ماه شرکت 3000 ریال سود ایجاد کرده است).
2. در مرحله دوم سود خالص هر سهم طی یک‌سال گذشته را از صورت مالی سالانه آن به‌دست می‌آوریم (سود سالانه سال سود EPS تعدیل شده گذشته برابر با 10،000 ریال بوده است).
3. سپس سود خالص هر سهم در سه ماه اول سال گذشته را یاد‌داشت می‌کنیم (فرض بر این است که شرکت در 3 ماه اول سال گذشته 4000 ریال سود حاصل کرد).
4. در مرحله آخر سود 3 ماه اول سال گذشته را از سود سالانه کم می‌کنیم و سپس سود 3 ماه سال جدید را به آن اضافه می‌کنیم. در این صورت ما EPS دوازده ماه گذشته را از طریق روش TTM به‌دست آوردیم. 9000= 3000+(10000-4000)

نظرات ارزشمند شما

می‌توانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده کنید.

لطفا اگر این مطلب برایتان مفید بود، سوال و یا نظری درباره آن داشتید، در انتهای همین صفحه نظر خود را ثبت بفرمایید.

EPS در بورس چیست و تفاوت EPS و DPS در چه مواردی است؟

EPS در بورس، یعنی درآمد به ازای هر سهم که می‌تواند به صورت eps پیش بینی شده یا eps محقق شده باشد. DPS نیز سود تقسیم هر سهم است. هر تغییری در eps، تعدیل سود نام دارد. این گزارش، شما را با این اصطلاحات مهم بازار سرمایه آشنا می‌کند.

ستاره | سرویس علوم – اگر مدتی است وارد دنیای بورس شده‌اید و می‌خواهید در این زمینه تخصص‌تان را بیشتر و موفقیت‌تان را هموارتر کنید، آشنایی با اصطلاحاتی همچون EPS در بورس، DPS و تفاوت این دو با هم، سود تقسیمی و… برای شما امری ضروری است. در مطلبی که پیش روی شماست به این مباحث با زبان ساده پرداخته شده است. همچنین آشنایی با اصول و تکنیک های تابلو خوانی سهام در بازار بورس ایران را نیز می‌توانید در سایت ستاره مطالعه کنید.

EPS در بورس چیست؟

ای پی اس یا EARNING PER SHARE، درآمد به ازای هر سهم یا سود هر سهم است. یکی از مهم‌ترین و پر کاربرد‌ترین اصطلاحات در بازار سرمایه که همان طور که در خط بالا گفتیم، سود متعلق به یک سهم شرکت سود EPS تعدیل شده است. این سود، از تقسیم کردن کل سود سالانه شرکت به تعداد سهم بدست می‌آید.

مثلا اگر شرکتی، ۲ میلیون سهم داشته باشد و سود سالانه آن ۱۰ میلیون تومان باشد، از تقسیم ۱۰ میلیون تومان به ۲ میلیون سهم، می‌توان فهمید که سود هر سهم، سود EPS تعدیل شده ۵ تومان است. پس، EPS شرکت ۵ است.

قیمت سهام را می‌توان از طریق EPS سهم در سال‌های مختلف محاسبه کرد. نرخ سود، با توجه به میزان ریسک مربوط به شرکت، ریسک بازار و نرخ سود دراز مدت توسط دولت محاسبه می‌شود.

DPS چیست؟

دی پی اس یا DIVIDE PER SHARE، سود تقسیم هر سهم است. شرکت‌ها در بورس، سودی که در هر سال مالی بدست می‌آورند، بین سهامدار توزیع نمی‌کنند و بخشی از آن را برای اجرای برنامه‌های توسعه ای، نگهداری می‌کنند. این از وظایف مجمع عمومی سهامداران است که به هیات مدیره اجازه می‌دهد که سود بدست آمده را برای طرح‌های توسعه‌ای ذخیره کرده و تقسیم نکند. به میزان سودی که به ازای هر سهم، بین سهامداران توزیع و تقسیم می‌شود، دی پی اس گفته می‌شود.

تفاوت EPS و DPS در چیست؟

در واقع تفاوت EPS با DPS در سود تقسیمی است. تصمیم گیری درباره میزان تقسیم سود، با مجمع عادی سالیانه سهامداران و با رای گیر است. معمولا سهامدار اکثریت، نقش اصلی را در این قضیه ایفا می‌کند.

سود تقسیمی یک شرکت بورسی به چه سهامدارانی تعلق می‌گیرد؟

سود تقسیمی یک شرکت بورسی به کلیه سهامدارانی که تا پیش از برگزاری مجمع، سهامدار شرکت باشند، تعلق می‌گیرد. یعنی اگر شما پیش از برگزاری مجمع، حتی ۲ روز قبل، نسبت به خرید سهم یک شرکت اقدام کنید و این شرکت در مجمع خود، تقسیم سود کند، به تعداد سهمی که شما دارید، به شما سود تقسیمی مجمع، تعلق می‌گیرد.

مثلا اگر شما سهامدار شرکت پارس هستید و در مجمع، به ازای هر سهم، ۲۰۰ ریال تقسیم سود شده است و شما پیش از مجمع، ۱۰ هزار سهم پارس داشتید، به شما ۲ میلیون ریال، سود تعلق می‌گیرد که بر اساس جدول زمان بندی که هیات مدیره شرکت اعلام می‌کند، به حساب سهامداران پرداخت می‌شود.

(نمونه گزارش‌های شرکت‌ها درباره eps در بورس)

چگونگی دریافت سود مجامع بورسی

پس از مشخص شدن مبلغ تقسیم سود، اطلاعیه‌ای توسط ناشر (شرکت بورسی) در سامانه سود EPS تعدیل شده جامع ناشران (کدال) منتشر می‌شود مبنی بر این که افراد حقیقی یا حقوقی به نسبت تعداد سهم، در فلان روز، نسبت به معرفی شماره حساب خود به شرکت اقدام، تا در فلان زمان، سود تقسیمی بر حسب تعداد سهامی که قبل از مجمع داشتند، به حساب آنان واریز شود.

چگونه EPS یک شرکت در بورس را بدانیم؟

کافی است به تابلو معاملاتی هر نماد در بازار بورس رفته و زیر بخش مربوط به تعداد سهام و حجم مبنا و سهام شناور، از EPS و P/E بازار مطلع شویم. مثلا EPS شرکت صنایع کاغذ پارس (چکاپا) در تاریخ ششم اردیبهشت سال نود و هشت، ۵۵۹ ریال بوده است.‌ ای پی اس مثبت به معنی سود شرکت و‌ ای پی اس منفی به معنی شرکت در زیان است.

EPS پیش بینی شده چیست؟

ای پی اس پیش بینی شده یعنی سود هر سهم که شرکت برای سال مالی پیش رو، پیش بینی می‌کند.‌ای پی اس پیش بینی شده، یعنی درآمد پیش بینی شده هر سهم. مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود، پیش بینی می‌کند و در انتهای همان سال مالی، به شرکت می‌رسد.
قبل از شروع سال مالی، یک شرکت موظف است تا عملکرد مالی خود به بورس را ارائه کند و عملکرد گذشته و سودآوری آینده، مرور شود. این،‌ ای پی اس پیش بینی شده است و هنوز محقق نشده است.

EPS محقق شده

فرق EPS پیش بینی شده با EPS محقق شده، در رخداد سود است.‌ای پی اس تحقق یافته، عبارت است از سود هر سهم که در دوره مالی گذشته، به هر سهم تعلق گرفته است.‌ای پی اس محقق شده، یعنی‌ای پی اسی که یک شرکت توانسته پس از گذشت یک سال مالی، به آن برسد. حسابداران رسمی، پس از پایان سال مالی شرکت، عملکرد واقعی شرکت را بررسی و بعد از محاسبه درآمد و هزینه، سود خالص را اعلام می‌کنند که EPS تحقق یافته است.

• EPS پیش بینی شده، سودی که شرکت در اول سال مالی، پیش بینی می‌کند
• EPS تحقق یاقته، سودی که شرکت در پایان سالم مالی، بدست می‌آورد.
• اگر سود شرکت، بیش تر یا کم تر از سود پیش بینی شده باشد، تعدیل EPS گفته می‌شود.

سودی که در مجمع بین سهامداران توزیع می شود، EPS است یا DPS؟

سود تقسیمی، همان طور که گفتیم، DPS‌ است. اگر بخواهیم DPS را بار دیگر توضیح دهیم، فرمول زیر کفایت می‌کند:

DPS = EPS – (اندوخته قانونی + اندوخته طرح و توسعه + سود انباشته)

چگونه eps پیش بینی شده شرکت‌ها را بدانیم؟

برای این کار باید به گزارش‌های حسابرس مستقل شرکت‌های بورسی درباره پیش بینی درآمد هر سال مالی، مراجعه شود. این گزارش‌ها در سامانه کدال (codal.ir) در قالب فایل pdf به صورت رایگان، در دسترس کلیه عموم مردم قرار دارد. یعنی اگر شما، کد بورس هم نداشته باشید، باز به این اطلاعات دسترسی دارید که در جریان دسترسی شفاف و آزاد اطلاعات در سامانه ناشران، منتشر می‌شود.

در بالا، گزارش حسابرسی مستقل نسبت به نخستین پیش بینی درآمد هر سهم شرکت سرمایه گذاری امید در سال ۱۳۹۵ را مشاهده می‌کنید که در بند ۳ به موضوع EPS پیش بینی شده و پیش بینی نشده اشاره کرده است.

مزایای پیش بینی سود و تعدیل سود

این ۲ فاکتور در کنار تکنیک تابلوخوانی و روانشناسی بورس، تاثیر زیادی در استراتژی سهامداران در خرید و فروش سهام بورسی دارد. موضوعاتی سود EPS تعدیل شده تاثیرگذار در تصمیم گیری سهامداران حقیقی یا حقوقی برای خرید یا فروش سهام در پرتفو خود. پیش بینی سود، چشم انداز آتی شرکت را پیش بینی می‌کند و تعدیل (مثبت یا منفی)، تغییرات این پیش بینی را روایت می‌کند.

شرکت‌های بورسی، موظف هستند که به طور مستمر و در دوره‌های ۳ ماه، عملکرد خود را در قالب گزارش‌های فصلی، منتشر کنند. کجا؟ در سامانه کدال که توضیح دادیم. تعدیل سود سهام یک شرکت، چه مثبت و چه منفی، روی قیمت سهم، تغییرات اندک تا شگرف دارد.

مثلا، یک شرکت پیش بینی می‌کند که در پایان سال مالی ۱۳۹۷، ۱۰۰ تومان به ازای هر سهم، بدست می‌آورد. اما پس از گذشت ۳ ماه از فعالیت شرکت، با بررسی عملکرد ۳ ماهه، پیش بینی را به ۱۲۰ تومان تغیر داده و تعدیل مثبت ۲۰ درصدی اعلام می‌کند. همین شرکت ممکن است، گزارش عملکرد ۶ ماهه را با کاهش سود به ۹۰ تومان تغییر دهد یعنی تعدیل منفی. این تعدیل سود ها، روی قیمت تابلو سهم، تاثیر موقت دارد.

یک نکته

لازم به ذکر است در اوایل سال ۱۳۹۷ سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیم گرفت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به‌جای پیش‌بینی سود سالیانه، فقط گزارش تفسیری مدیریت منتشر کنند تا همانند سایر نقاط دنیا، تخمین و پیش بینی سود توسط شرکت‌های مشاوره سهام و تحلیلگران مستقل منتشر شود. همچنین اخیرا برخی شرکت‌های تحلیلگری اقدام به انتشار ‍پیش‌بینی سود اجماع تحلیلگران کرده‌اند که می‌تواند مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرد.

در هر حال، eps و p/e و شاخص کل، بخشی از ابزار‌ها برای پیش بینی و بررسی سود و زیان شرکت‌ها در بورس است و شرط لازم یا شرط کافی برای خرید و فروش سهم نیست.