فروش اختیار خرید

حجم روزانه معاملات آپشن بیت کوین در صرافی های مختلف

اختیار معامله یا معاملات آپشن (Option contract) چیست؟

قرارداد اختیار معامله یا آپشن امکان جالبی را برای تریدرها فراهم می‌کند. در واقع شما با خریداری این قرارداد اختیار استفاده از آن را خریداری می‌کنید. این نوع قرارداد بسیار قدیمی است و گویا به زمان یونان باستان باز می‌گردد. در این مقاله می‌کوشیم تا مفهوم و اجزاء آن را بررسی کرده و همچنین مزایا و معایب آن را برشمریم.

قرارداد اختیار معامله یا معاملات آپشن (Option contract) چیست؟

قرارداد اختیار معامله توافقی است که طی آن حق خرید و فروش یک دارایی در قیمتی از پیش تعیین شده و در تاریخی مشخص به تریدر واگذار می‌شود. با اینکه این قرارداد شبیه به قرارداد آتی (Futures Option) است اما تریدرهایی که قرارداد اختیار معامله خریداری می‌کنند مجبور نیستند مواضع خود را تسویه کنند.

قرارداد اختیار معامله نوعی ابزار مشتقه است که می‌تواند مبتنی بر طیف وسیعی از دارایی‌های پایه از قبیل سهام و رمزارزها باشد. این قرارداد همچنین می‌تواند از شاخص‌های مالی مشتق شود. قرارداد اختیار معامله معمولا جهت پوشش ریسک در مواضع موجود و معاملات سفته‌بازی (Speculative Trading) به کار می‌رود.

حجم روزانه معاملات آپشن بیت کوین در صرافی های مختلف

نحوه کارکرد اختیار معامله

دو نوع اختیار معامله وجود دارد که به اختیار فروش و خرید (Puts and Calls) مشهور است. اختیار خرید (Call options) حق خرید دارایی پایه و اختیار فروش (Put options) نیز حق فروش دارایی را به صاحب قرارداد اعطا می‌کند. بدین ترتیب معامله‌گران هنگامی اختیار خرید را انتخاب می‌کنند که انتظار داشته باشند قیمت دارایی افزایش یابد و متقابلا زمانی اختیار فروش را بر می‌گزینند که انتظار کاهش قیمت داشته باشند. همچنین ممکن است معامله‌گران با امید به ثبات قیمت‌ها از اختیار خرید و فروش جهت شرطبندی در نوسانات بازار استفاده کنند.

قرارداد اختیار معامله حداقل شامل چهار جزء است: مقدار، تاریخ انقضا، قیمت اِعمال (Strike price) و قیمت قرارداد اختیار معامله (Premium). مقدار سفارش به تعداد قراردادهایی که معامله می‌شود اشاره دارد. تاریخ انقضا، تاریخی است که پس از سررسید آن تریدر نمی‌تواند از اختیار معامله استفاده کند. قیمت اِعمال، قیمتی است که دارایی در آن فروخته و یا خریده خواهد شد. و پرمیوم یا قیمت قرارداد نیز قیمت معاملاتی قرارداد اختیار معامله است. این قیمت نمایانگر مبلغی است که که سرمایه‌گذار برای به دست آوردن قدرت انتخاب باید بپردازد. در نتیجه خریداران قرارداد را بر اساس قیمت قرارداد از فروشندگان خریداری می‌کنند. قیمت پرمیوم دائم در حال تغییر است زیرا هر چه می‌گذرد به تاریخ انقضا نزدیک‌تر می‌شود.

اگر قیمت اِعمال از قیمت بازار کمتر باشد، تریدر می‌تواند دارایی را با تخفیف خریده و بعد از احتساب قیمت قرارداد از اختیار معامله استفاده کرده و کسب سود کند. اما اگر قیمت اِعمال بیشتر از قیمت بازار باشد، تریدر هیچ دلیلی برای استفاده از اختیار معامله ندارد و قرارداد بلا استفاده محسوب می‌گردد. اگر از اختیار معامله استفاده نشود تریدر صرفا به اندازه قیمت قرارداد ضرر می‌کند.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که گرچه خریداران قادرند تا بین استفاده کردن و یا استفاده نکردن از اختیار خرید و فروش انتخاب کنند اما این مساله در مورد فروشندگان به تصمیم خریداران بستگی دارد.

پس اگر خریدار قرارداد اختیار خرید بخواهد از اختیار خود استفاده کند، فروشنده مجبور است دارایی را به فروش رساند. این یعنی فروشندگان نسبت به خریداران در معرض ریسک بیشتری قرار دارند. در حالی که زیان خریداران صرفا به مبلغ پرداختی قیمت قرارداد محدود می‌شود، فروشندگان بسته به قیمت بازاری دارایی مستعد مقدار زیان بیشتری هستند.

برخی از قراردادهای اختیار معامله (Option contract) حق استفاده از آن را پیش از تاریخ انقضا به معامله‌گران اعطا می‌کند. این نوع قرارداد معمولا به قرارداد اختیار معامله آمریکایی مربوط می‌شود. نمونه اروپایی اختیار معامله تنها می‌تواند در تاریخ انقضا استفاده شود. لازم به ذکر است که این عناوین ارتباطی با مکان جغرافیایی آنها ندارد.

عوامل موثر در قیمت قرارداد اختیار

مبلغ قیمت قراداد تحت تاثیر چند عامل قرار دارد. برای ساده‌سازی فرض می‌کنیم که قیمت قرارداد اختیار حداقل به 4 مولفه بستگی دارد: قیمت دارایی پایه (underlying asset’s price)، قیمت اِعمال (strike price)، مدت زمان باقی مانده تا تاریخ انقضا، بی‌ثباتی (volatility) یا تلاطم بازار (یا شاخص). این چهار جزء هر کدام تاثیرات متفاوتی بر قیمت قرارداد اختیار خرید و فروش دارند که در جدول زیر نمایان است.

قیمت قرارداد اختیار فروش	قیمت قرارداد اختیار خرید
کاهش می‌یابد	افزایش می‌یابد	افزایش قیمت دارایی
افزایش می‌یابد	کاهش می‌یابد	قیمت اِعمال بالاتر
کاهش می‌یابد	کاهش می‌یابد	کاهش فروش اختیار خرید زمان
افزایش می‌یابد	افزایش می‌یابد	بی‌ثباتی

طبیعتا قیمت دارایی و قیمت اِعمال تاثیر معکوسی بر قیمت قرارداد اختیار خرید و فروش دارند. در مقابل زمان کمتر به معنی قیمت پایین‌تر برای هر دو نوع قرارداد اختیار معامله است. دلیل اصلی آن این است که با کمتر شدن زمان باقی مانده و نزدیک شدن به زمان انقضا، احتمال اینکه تریدرها بتوانند از قرارداد به نفع خود بهره گیرند کمتر می‌شود. از طرفی دیگر، افزایش سطح بی‌ثباتی معمولا باعث افزایش قیمت قرارداد اختیار معامله می‌شود. به همین جهت، قیمت قرارداد نتیجه ترکیب عوامل و فاکتورهای فوق است.

اختیار معامله یونانی

اختیار معامله یونانی‌ ابزاری است که برای اندازه‌گیری برخی از عوامل موثر بر قیمت قرارداد طراحی شده‌ است. این حروف مقادیری آماری هستند که جهت اندازه‌گیری ریسک یک قرارداد خاص به کار رفته و بر اساس متغیرهای مبنایی متفاوتی طرح ریزی شده اند. در پایین برخی از این حروف یونانی به همراه شرح مختصری از آنچه اندازه‌گیری می‌کنند، آمده است:

• دلتا (δ): مقدار تغییر قیمت قرارداد اختیار معامله را در ارتباط با قیمت دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. برای مثال دلتای 0.6 اشاره دارد به اینکه قیمت قرارداد به ازای هر 1 دلار تغییر قیمت دارایی به اندازه 0.6 دلار تغییر خواهد کرد.
• گاما (γ): نرخ تغییر دلتا در طول زمان را اندازه‌گیری می‌کند. در نتیجه اگر دلتا از 0.6 به 0.45 تغییر کند، مقدار گاما 0.15 خواهد شد.
• تتا (θ): تغییر قیمت را در رابطه با هر روزی که از مدت قرار داد می‌گذرد اندازه‌گیری می‌کند. این حرف نشان می‌دهد که با نزدیک شدن به تاریخ انقضا، قیمت قرارداد چه مقدار تغییر می‌کند.
• وگا (𝛎): نرخ تغییر قیمت قرارداد را بر حسب 1 درصد تغییر بی‌ثباتی دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. افزایش در مقدار وگا نمایانگر افزایش قیمت قرارداد خرید و فروش است.
• رو (ρ): تغییرات قیمت قرارداد را در رابطه با نوسانات نرخ بهره اندازه می‌گیرد. افزایش نرخ بهره معمولا سبب افزایش اختیار خرید و کاهش اختیار فروش می‌شود. به همین جهت «رو» برای اختیار فروش اختیار خرید فروش اختیار خرید خرید عددی مثبت و برای اختیار فروش عددی منفی است.

چگونه و کجا از اختیار معامله استفاده کنیم؟

پوشش ریسک (Hedging)

قرارداد اختیار معامله به صورت گسترده‌ای به عنوان ابزار پوشش ریسک (Hedging) مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه بارز استفاده از استراتژی پوشش ریسک برای تریدرها خرید اختیار فروش ارز دیجیتالی است که نگهداری می‌کنند. اگر ارزش کلی ارزدیجیتالی که نگهداری می‌شود به سبب کاهش قیمت تنزل پیدا کند، استفاده از اختیار فروش می‌تواند زیان وارد شده را کاهش دهد.

برای مثال فرض کنید آلیس با امید به افزایش قیمت بازار، 100 اتریوم خریداری می‌کند، هر کدام به قیمت 500 دلار. علاوه بر آن آلیس برای پوشش ریسک ناشی از احتمال سقوط قیمت تصمیم می‌گیرد با پرداخت 480 دلار به عنوان قیمت اِعمال و پرداخت 20 دلار به ازای هر اتریوم به عنوان قیمت قرارداد، اختیار فروش خریداری کند. اگر بازار نزولی شود و قیمت اتریوم به 350 دلار کاهش یابد، می‌تواند از اختیار فروش خود برای کاهش زیان حاصل شده استفاده کرده و هر اتریوم خود را به جای 350 دلار به قیمت 480 دلار بفروشد. اما اگر بازار صعودی شود نیازی به استفاده از قرارداد اختیار نخواهد داشت و تنها به اندازه قیمت قرارداد زیان خواهد کرد.

در این سناریو، آلیس در قیمت 520 دلار (500 دلار + 20 دلار به ازای هر اتریوم) به نقطه سر به سر می‌رسد (هزینه و درآمد برابر است و سود و زیانی وجود ندارد)، در حالی که زیان وی به 4000 دلار محدود می‌شود (2000 دلار بابت قیمت قرارداد اختیار فروش و 2000 دلار نیز بابت فروش اتریوم در قیمت 48 دلار )

معاملات فروش اختیار خرید سفته‌بازی (Speculative trading)

قرارداد اختیار معامله (Option contract) به صورت گسترده‌ای در معاملات سفته‌بازی (Speculative trading) هم به کار می‌رود. برای مثال تریدری که باور دارد قیمت یک دارایی افزایش می‌یابد، می‌تواند اختیار خرید خریداری کند. اگر قیمت دارایی از قیمت اِعمال پیشی گیرد، تریدر می‌تواند از اختیار خرید استفاده کرده و آن را با تخفیف بخرد. هنگامی که قیمت دارایی بیشتر یا کمتر از قیمت اِعمال است، سبب می‌شود قرارداد سودآور باشد و گفته می‌شود که قرارداد اختیار معامله در سود قرار دارد (in-the-Money). همچنین اگر در زیان باشد گفته می‌شود که اختیار معامله خارج از سود است(out-of-the-Money).

استراتژی‌های اصلی

تریدر می‌تواند حین معاملات آپشن طیف وسیعی از استراتژی‌ها را بر مبنای چهار موضع اصلی به کار گیرد. در مقام خریدار می‌تواند اختیار خرید یا اختیار فروش خریداری کند. و به عنوان فروشنده نیز می‌تواند اختیار خرید یا اختیار فروش بفروشد. همان طور که اشاره شد، فروشندگان مجبورند هنگامی که نگهدارنده قرارداد تصمیم دارد تا از آن استفاده کند، دارایی را بخرند و یا بفروشند.

استراتژی‌های معاملاتی متفاوت آپشن بر اساس ترکیبات متنوع اختیار خرید و فروش وضع شده‌اند. اختیار فروش حمایتی (Protective Puts)، اختیار خرید تامینی (Covered call)، اختیار معامله دو لنگه (Straddle) و اختیار معامله مسدود (Strangle) نمونه‌های اصلی این استراتژی‌ها هستند.

• اختیار فروش حمایتی (Protective Puts): عبارت است از خرید قرارداد اختیار فروش یک دارایی‌ در حالتی که فرد از قبل مالک دارایی است. این استراتژی در مثال قبل توسط آلیس استفاده شد. این استراتژی به بیمه سبد (Portfolio Insurance) نیز معروف است زیرا سرمایه‌گذار را در برابر روند نزولی بازار محافظت می‌کند و در عین حال در صورتی که قیمت دارایی افزایش یابد از پهنه ریسک محافظت می‌کند.
• اختیار خرید تامینی (Covered call): عبارت است از فروش قرارداد اختیار خرید یک دارایی که فرد از پیش مالک آن است. این استراتژی برای ایجاد درآمد اضافی ناشی از نگهدارای دارایی‌، توسط سرمایه‌گذاران مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر قرارداد استفاده نشود، سرمایه‌گذاران از قیمت قرارداد کسب عایدی می‌کنند. اگر به خاطر افزایش قیمت بازار از قرارداد استفاده شود، سرمایه‌گذاران مجبور میَ‌شوند تا مواضع خود را ترک کنند.
• اختیار معامله دو لنگه (Straddle): عبارت است از خرید یک اختیار خرید و یک اختیار فروش یک دارایی واحد با قیمت اِعمال و تاریخ انقضا یکسان. این استراتژی به تریدر اجازه می‌دهد که به اندازه‌ حرکت قیمت دارایی سود برد. به عبارتی ساده در این حالت تریدر بروی نوسانات و بی‌ثباتی بازار شرطبندی می‌کند.
• اختیار معامله مسدود (Strangle): عبارت است از خرید یک اختیار خرید و یک اختیار فروش که هر دو خارج از سود قرار دارند (مثلا قیمت اِعمال برای اختیار خرید بالاتر از قیمت بازار و برای اختیار فروش پایین‌تر از قیمت بازار است). اساسا اختیار معامله مسدود شبیه به اختیار معامله دو لنگه است اما هزینه کمتری نسبت به آن دارد. به هر حال برای آنکه اختیار معامله مسدود سودآور باشد، به سطح بالایی از بی‌ثباتی و تلاطم نیاز است.

مزایا و معایب قراردادهای اختیار

مزایا:

• مناسب برای پوشش دادن ریسک‌های بازار
• انعطاف بیشتر در معاملات سفته‌بازی
• لحاظ کردن چندین ترکیب و استراتژی معاملاتی، به همراه الگوهای منحصر به فرد ریسک به پاداش
• مستعد برای کسب سود از تمامی روندها از جمله صعودی، نزولی و خنثی (رنج)
• می‌تواند هنگام اتخاذ موضع در کاهش هزینه‌ها به کار رود.
• امکان استفاده همزمان در چندین معامله

معایب:

• درک نحوه سازوکار و محاسبه قیمت آپشن همیشه آسان نیست.
• ریسک‌ بالایی دارد به خصوص برای فروشندگان قرارداد
• در مقایسه با گزینه‌های متعارف استراتژی‌های معاملاتی پیچیده‌تری دارد.
• بازار معاملات آپشن اغلب سطح نقدینگی پایینی دارند و این امر باعث می‌شود که جذابیت کمی برای اکثر تریدرها داشته باشد.
• قیمت قرارداد اختیار معامله به شدت بی‌ثبات است و هر چه به تاریخ انقضا نزدیک شود بیشتر کاهش می‌یابد.

قرارداد اختیار چه تفاوت‌هایی با قرارداد آتی دارد؟

قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله هر دو از ابزار مشتقه هستند و از این رو موارد استفاده مشترکی دارند. علیرغم شباهت ‌شان به یکدیگر، یک تفاوت عمده در تسویه سازوکار آن‌ها وجود دارد.

بر خلاف اختیار معامله، قرارداد آتی هنگامی اجرا می‌شود که تاریخ انقضا آن سپری شده باشد، به این معنی که طرفین قرارداد از لحاظ قانونی مجبورند دارایی‌های پایه را با هم مبادله کنند. از طرفی دیگر، قرارداد اختیار معامله یا آپشن (Option contract) صرفا به اختیار و صلاحدید تریدر نگهدارنده قرارداد استفاده می‌شود. اگر خریدار قرارداد بخواهد از اختیار خود استفاده کند، فروشنده مجبور است تا دارایی پایه را معامله کند.

سخن پایانی

قرارداد اختیار معامله یا آپشن (Option contract) نوعی ابزاره مشتقه است که با استفاده از آن حق خرید و فروش یک دارای پایه در قیمتی مشخص و تاریخ انقضایی معین به تریدر داده می‌شود. در واقع وقتی تریدر احساس کند که قیمت یک دارایی در آینده افزایش پیدا می‌کند می‌تواند از اختیار خرید کسب سود کند و هنگامی که انتظار دارد که قیمت کاهش می‌یابد از اختیار فروش استفاده می‌کند. این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش.

قرارداد آپشن حداقل دارای 4 جزء می‌باشد: مقدار، قیمت اِعمال، قیمت قرارداد و تاریخ انقضا. اختیار معامله که در مواردی از قبیل پوشش ریسک، معاملات سفته‌بازی و استراتژی‌های معاملاتی به کار می‌رود.

قرارداد آتی شبیه به آپشن است با این تفاوت که زمان استفاده از آتی بعد از تاریخ انقضاست ولی در آپشن تا پیش از سررسید قابل استفاده است. علاوه بر این در قرارداد آتی اختیاری وجود ندارد و در سررسید طرفین قرارداد مجبور به مبادله هستند.

در حال حاضر معاملات مشتقه ارزهای دیجیتال در صرافی های آنلاین زیادی قابل انجام است. مانند صرافی بایننس، Huobi Global، صرافی Bybit، صرافی اوکی اکس، صرافی بیت مکس و … البته فروش اختیار خرید بیشترین معاملات آپشن بیت کوین تا سال 2020 در صرافی Deribit انجام شده است.

قرارداد اختیار فروش (Put Option) و قرارداد اختیار معامله (Call Option) چیست؟

قرارداد اختیار فروش (put option) ابزاری در بازار بورس به حساب می آید که این اجازه را به دارنده می‌دهد میزان مشخصی از دارایی که در قرارداد آمده را با قیمت توافقی در یک دوره زمانی معین به فروش برساند. اختیار فروش ارزش دارد. کسی که اختیار فروش را خریداری می کند، انتظارش این است که قیمت سهم کاهش پیدا کند. یعنی فردی که اختیار فروش را دارد وقتی که قیمت سهم کاهش پیدا کند، سود کسب می کند.

قرارداد اختیار معامله (call option) قراردادی بین خریدار و فروشنده به حساب می آید به‌ گونه‌ای که خریدار از فروشنده اختیار معامله، حق خرید یا فروش یک دارایی را با یک قیمت مشخصی می خرد. خریدار هم اقدام به پرداخت مبلغی به عنوان حق شرط به فروشنده می کند که در حقیقت همان قیمت اختیار معامله محسوب می شود. اختیار معامله دارای مدت معینی است و نرخ خرید یا فروش یک قرارداد اختیار، مطابق رقابت در بورس مشخص می‌گردد.

در قرارداد اختیار معامله خریدار به امید اینکه قیمت قرارداد افزایش پیدا کند آن را می خرد، اما در قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی خریدار این است که قیمت در آینده کاهش پیدا خواهد کرد.

مطالب زیر را حتما بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

دسته‌ها

جدیدترین نوشته ها

• ارزش کاردانو با وجود هارد فورک واسیل به زیر سطح 0.44 دلاری کاهش یافت ۱۳۹۹/۰۹/۰۸
• صرافی FTX می تواند یک میلیارد دلار دیگر برای خرید شرکت های آسیب هزینه کند ۱۳۹۹/۰۹/۰۸
• سامسونگ فعال‌ ترین سرمایه‌ گذار در استارت‌ آپ‌ های رمزارزی و بلاک چینی است ۱۳۹۹/۰۹/۰۸
• رشد پنج برابری تعداد کلاهبرداری های رمزارزی در یوتیوب ۱۳۹۹/۰۹/۰۸
• تحلیل تکنیکال اتریوم؛ دوشنبه 28 شهریور ۱۳۹۹/۰۹/۰۸

من عاشق دنیای ارز رمز و بلاک چین هستم، دنیای بسیار پرسود ولی خطرناک به شرطی که خودمان را با دانش صحیح و بروز مجهز کنیم، آکادمی هلاکوئی را راه اندازی کردم که با حمایت شما به یکی از بهترین پایگاه آموزشی به زبان فارسی تبدیل شود. در این راه با حمایت اعضا و خانواده ی بزرگ آکادمی هلاکوئی، در کنارتان هستم.

پشتیبانی از طریق ارسال تیکت:
وارد داشبورد خود شده و گزینه (تیکت پشتیبانی) را انتخاب و بر روی (ارسال تیکت) کلیک کنید. از همین طریق درخواست خود را پیگیری کنید.

ما را در تلگرام دنبال کنید

کانال درآمد ارز دیجیتال [email protected]
تلگرام کافه ترید ایران [email protected]
کانال نخبگان ارز دیجیتال [email protected]
خبر فوری ارز دیجیتال [email protected]
خبر فوری بازار خارجی [email protected]
کانال وی ای پی [email protected]

اوراق تبعی چیست؟ لیست شرکت های دارای اوراق اختیار فروش تبعی

در بازار بورس ایران سهامداران همواره از رشد قیمت سود برده. باکم شدن قیمت در بازار ریزشی زیان کرده و از بازار دور می‌گردند. یکی از نکات قابل اهمیت برای سهامداران اطمینان از بازده مورد انتظار برای معاملاتی است که در بازار سرمایه انجام می‌دهند. این مطلب با توضیح اوراق اختیار تبعی این دغدغه را تا حدودی برای معامله‌گران برطرف می‌کند.

به جهت برطرف نمودن این دغدغه سهامداران و اطمینان بخشی به سهامداران در خصوص ارزشمند بودن سهام شرکت و حفظ منافع آتی آن‌ها، حتی در روزهای منفی بازار ابزارهای نوین مالی گسترش پیداکرده. این امکان را در اختیار سهامداران قرار داده تا بتوانند در روزهای منفی و هنگام ریزش بازار نیز بازدهی خود را تا حدودی تضمین نمایند. اوراق اختیار فروش تبعی ابزاری است که ریسک سرمایه‌گذاری را تا حدود زیادی کاهش داده و می‌توان آن را بیمه کردن قیمت سهم نیز نامید.

اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟

اوراق اختیار فروش تبعی توسط شرکت عرضه کنند سهام صادرشده، به فروش می‌رسد. در آن شرکت تعهد می‌کند سهام خود را در قیمت مشخص (قیمت اعمال) و در تاریخی از قبل تعیین‌شده (تاریخ اعمال) مجدداً از خریدار سهم بازخرید نماید. شرکت‌های منتشر کننده قبل از انتشار این اوراق مشخصات و شرایط آن را در اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی منتشر می‌نمایند. سهامداران بایستی قبل از اقدام به خرید اوراق اختیار فروش تبعی این اطلاعیه عرضه اوراق را موردتوجه و مطالعه قرار دهند.

طرح انتشار اوراق اختیار فروش تبعی در ۱۶ مردادماه سال ۱۳۹۱ با عنوان ” عرضه اختیار فروش تبعی برای سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس تهران ” در شورای عالی بورس به تصویب رسید و اجرایی گردید.

در اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی چه مواردی ذکر می‌گردد:

• سهم پایه: سهم اصلی نماد مورد معامله
• نام عرضه‌کننده و کارگزار عرضه: شرکتی که پس از اخذ مجوز از سازمان بورس اقدام به انتشار اوراق اختیار تبعی فروش می‌نماید.
• تاریخ اعمال (exercise date): تاریخ مدنظر برای انجام تعهد خرید سهم از سهامداران
• دوره معاملاتی: فاصله بین انتشار اوراق تا روز انجام تعهد اختیار تبعی فروش
• قیمت اعمال (exercise price): قیمت تعهد شده برای بازخرید سهام شرکت
• سقف خرید: حداکثر تعدادی که سهامداران می‌توانند اوراق اختیار فروش تبعی خریداری نمایند.
• سررسید: آخرین روزی که اوراق اختیار فروش قابلیت اعمال دارند.
• کل حجم عرضه: تعداد کل اوراق اختیار فروشی که توسط عرضه‌کننده صادر خواهد گردید.
• حداقل عرضه روزانه: تعداد اوراق عرضه‌شده برای یک روز کاری از طرف عرضه‌کننده
• قیمت عرضه: قیمتی که برای خرید این اوراق در نظر گرفته می‌شود و در هرروز طبق فرمول محاسباتی اعلام می‌گردد.

همچنین در این اطلاعیه شرایط تسویه تعهد در تاریخ اعمال نیز به‌وضوح ذکر می‌گردد.

سازوکار استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی چگونه است؟

• شیوه انتشار و استفاده از این اوراق در بورس اوراق بهادار تهران نسبت به سایر بورس های دنیا متفاوت است. در ایران برای خرید اوراق اختیار فروش تبعی حتماً بایستی سهم پایه (سهم شرکتی که می‌خواهید اوراق تبعی آن را خریداری نمایید) را در سبد سهام و پرتفوی خود داشته باشید.
• هر سهامدار بایستی به محدودیت‌های اعلام‌شده در فرم اطلاعیه انتشار اوراق اختیار فروش تبعی دقت نموده، در صورت عدم رعایت مفاد آن ضرر وی قابل‌برگشت نیست.
• سهامدار نمی‌تواند بیشتر از تعداد سهم اصلی در پرتفوی خود اوراق اختیار آن سهم را خریداری نماید. مبلغ پرداخت‌شده بابت خرید تعداد بیشتر اوراق پس از کسر هزینه‌ها به‌عنوان خسارت، به عرضه‌کننده تعلق خواهد گرفت.
• دقت نمایید که طبق اطلاعیه، هر سهامدار حقیقی نمی‌تواند بیش از ۱۰۰۰۰۰ سهم درخواست کند و این در صورتی است که برای آن حداقل تعریف‌نشده است درحالی‌که شرایط برای سهامدار حقوقی متفاوت است.

قوانین مربوط به اوراق اختیار فروش تبعی:

1. خرید این اوراق دارای محدودیت است. در صورت خرید بیش‌ازحد اعلام‌شده در اطلاعیه انتشار اوراق، مازاد خریداری‌شده اعتبار نداشته. و وجهی به سهامدار عودت داده نخواهد شد.
2. در زمان خرید اوراق بایستی سهامدار سهم پایه (سهم اصلی شرکت) باشید و حداکثر به‌اندازه تعداد سهمی که در پرتفوی دارید اوراق خریداری نمایید.
3. این اوراق دارای بازار ثانویه نیست. به این معنی که پس از خرید دیگر قابل‌فروش نخواهد بود.
4. اگر بعد از خرید اوراق قسمتی از سهام اصلی خود را بفروشید، در پایان روز معاملاتی تعداد مازاد اوراق شما اعتبار خود را از دست می‌دهد وجهی بابت آن عودت داده نخواهد شد.
5. برای استفاده از این اوراق در تاریخ اعمال نیز حتماً بایستی به کارگزار درخواست خود را اعلام نمایید. در صورت عدم اعلام درخواست در سررسید اوراق در پایان روز باطل گردیده و اعتباری نخواهد داشت. همچنین وجهی بابت این اوراق فاقد اعتبار به سهامدار تعلق نخواهد گرفت.

اوراق اختیار فروش تبعی تا زمان سررسید غیرقابل معامله هستند و تنها در تاریخ سررسید قابلیت اعمال دارند.

شایان‌ذکر است برای به دست آوردن اطلاعات کامل در مورد سایر موارد احتمالی در مورد اوراق، نظیر بسته بودن سهم در روز عرضه اوراق، افزایش سرمایه یا توزیع سود نقدی توسط شرکت و فروش اختیار خرید … به دستورالعمل عرضه اوراق اختیار فروش، به مصوبه سازمان بورس مراجعه نمایید.

نماد اوراق اختیار فروش تبعی چگونه شکل می‌گیرد؟

نماد اوراق اختیار فروش تبعی به‌صورت معمول از حرف «ه» همراه با قسمتی از نماد پایه و همچنین تاریخ سررسید اوراق تشکیل می‌گردد. به‌عنوان‌مثال برای سهم شرکت بانک صادرات ایران «وبصادر» اوراق اختیار فروش تبعی با تاریخ سررسید اسفند سال ۹۹ با نماد «هصادر ۹۱۲” منتشر گردیده است.

خریدار اوراق اختیار فروش تنها در تاریخ اعمال بایستی اختیار فروش را اعمال نماید. پس‌ازاین تاریخ این اوراق اعمال نشده فرض گردیده و تعهدی نسبت به آن وجود نخواهد داشت. مبلغ پرداخت‌شده بابت در اختیار گرفتن این اوراق به‌منزله پرداخت حق بیمه بوده و غیرقابل‌بازگشت است.

نکات بااهمیت در خصوص خرید اوراق اختیار فروش تبعی

بیش از تعداد دارایی سهم پایه در پرتفوی، اوراق خریداری ننمایید، مبلغ پرداختی شما از بین می‌رود.

امکان فروش اوراق تبعی تا سررسید وجود ندارد، با دقت و مطالعه خرید کنید.

اوراق اختیار فروش پس از تاریخ اعمال دیگر ارزشی ندارد.

درخواست اعمال پس از ارسال از کارگزاری برای سپرده‌گذار مرکزی، دیگر قابل لغو اصلاح نخواهد بود.

توجه داشته باشید اوراق اختیار فروش تبعی را ازنظر بازده موردنظر خود بررسی نمایید. چراکه خرید این اوراق به هر قیمتی ارزش خرید ندارد.

مزایای اوراق اختیار فروش

1. تضمین حداقل سود برای سهامداران.
2. کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و حمایت سهامدار عمده از سهام شرکت.
3. اعتماد سرمایه‌گذاران به سهامی که اوراق اختیار خرید تبعی برای آن‌ها منتشر می‌گردد.
4. برخورداری سهامداران خرد از مزایای انتشار اوراق خرید تبعی.
5. عدم فروش سهام در بازارهای ریزشی و کم شدن هیجانات بازار.
6. معایب اوراق اختیار فروش تبعی.
7. اتمام تعهد عرضه‌کننده اوراق پس از تاریخ اعمال.
8. وجود نداشتن بازار ثانویه برای معامله اوراق اختیار.
9. وجود سقف خرید برای هر کد معاملاتی
10. عرضه اوراق اختیار فروش تبعی سود مورد انتظار را تضمین نمی‌کند.
11. دارا بودن سهم در زمان خرید اوراق اختیار فروش تبعی

تعدادی از شرکت‌هایی که اوراق اختیار فروش تبعی برایشان منتشر گردیده است.

گروه دارویی برکت با نماد برکت و نماد اوراق ” هبرکت ۹۱۲ “

تولید نیروی برق آبادان با نماد آبادا و نماد اوراق ” هابادا ۹۱۲ “

گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان با نماد پترول و نماد اوراق ” هترول ۹۱۱ “

بانک ملت با نماد وبملت و نماد اوراق ” هملت ۹۱۱ “

پتروشیمی شیراز با نماد شیراز و نماد اوراق “هشیر ۹۱۱ “

برای مشاهده و پیگیری شرکت هایی که تاکنون اوراق اختیار فروش تبعی منتشر کرده‌اند و بررسی شرایط آنها می‌توانید به سایت tse.ir مراجعه کرده. در تب اطلاعات بازار قسمت لیست نمادهای معاملاتی به نماد مورد نظر خود دسترسی پیدا نمایید.

پس از مراجعه به این صفحه لیست نمادهای دارای اوراق اختیار می‌باشند در قسمت تبعی می‌توان دید. همچنین برای مشاهده شرکت هایی که تاکنون اوراق اختیار فروش منتشر کرده‌اند می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.

نتیجه گیری

با توجه به گسترش و توسعه ابزار در بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها برای حمایت از سهام خود تنها نیاز به‌صرف هزینه‌های هنگفت و خرید سهام در قیمت‌های پایین، قراردادهای سبد گردانی و بازار گردانی و … ندارند. بلکه با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، ضمن تائید ارزندگی سهام شرکت، هیجان را در بازارهای نزولی از سهام شرکت دور کرده با تضمین مبلغ خرید سهام ضمن تضمین سود و بازده سهامداران، در صورت افزایش قیمت سهم در تاریخ اعمال نیازی به بازگرداندن وجه به سهامدار نبوده و هر دو طرف دریک معامله برد برد قرار خواهند گرفت.

قراردادهای اختیار فروش برای کنترل ریسک و کسب درآمد

فروش اختیار فروش (put option) یکی از مفیدترین استراتژی های قراردادهای اختیار فروش هستند که شما در جعبه ابزار معاملاتی خود دارید.

دکتر احمد یزدان پناه

به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، بسیاری از سرمایه گذاران تازه وارد شده به معاملات اختیار معامله فقط به خرید یک قرارداد یا برگ اختیار فروش برای سود بردن از کاهش قیمت یک سهم می پردازند. در صورتیکه فروش اختیار فروش می تواند یکی از سازگارترین و هماهنگ ترین استراتژی های خلق درآمد در سبد دارایی یا پرتفوی شما باشد .

در این یادداشت کوتاه و نیمه تکنیکال سعی می شود به استراتژی های گوناگون و مثال هایی از فروش قراردادهای اختیار فروش اشاره شود .

فروش اختیار فروش (put) در مقابل خرید اختیار خرید (call)

هر دو استراتژی فروش اختیار فروش و خرید اختیار خرید استراتژی های (bullish) یا «گاو نشان» هستند چرا که سود هر دوی آن ها از بالا رفتن قیمت یک سهم یا دارایی پایه آن ناشی می شود .

دلیل عمده برای فروش اختیار فروش در مقابل خرید قراردادهای اختیار خرید آنست که شما نمی دانید چه وقت نوسانات یک سهم یا یک دارایی پایه خرید اختیارهای خرید " ارزش زمانی" قرارداد را با فرسایش همراه می کند. در صورتی که شما میتوانید از فروش قراردادهای اختیار فروش چه قیمت آن سهم تغییر نکند و یا بالا نرود سود ببرید .

وقتی شما اقدام به فروش اختیار فروش می نمایید مجبور نیستید تا زمان حرکت صعودی سهم را پیش بینی کنید؛ چرا که تا زمانی که قیمت سهم مزبور یا یک دارایی پایه مثل ذرت یا نفت بالاتر از قیمت توافقی (strike price) آن قرار داد اختیار فروش قرار دارد، شما سود خواهید برد .

نمودار سود و زیان فروش قراردادهای اختیار فروش

فروش قراردادهای اختیار فروش برای کسب درآمد

می دانید قراردادهای اختیار معامله ابزارهای مالی مشروط هستند و قیمت گذاری آنها بر پایه احتمالات آماری بنا می شوند .

دلیل اینکه فروش قراردادهای اختیار فروش در طول زمان سوددهی بالایی داشته باشند آنست که درکل از نظر آماری تورش و اریب سهام بالا است و اریب قیمت گذاری قراردادهای اختیار معامله در مورد "اختیار فروش" بیشتر از "اختیار خرید" است، چرا که آهنگ و نرخ افت سهام سریعتر از نرخ صعود آنست. این بدان معنی است که فروشندگان قراردادهای اختیار معامله قیمت ارزش ذاتی بیشتری برای قیمت و بهای قراردادهای "اختیار فروش" در مقابل قیمت قراردادهای "اختیار خرید" قائل هستند (یادیان باشد قیمت قراردادهای اختیار معامله (Premium) مجموع «ارزش زمانی» و «ارزش ذاتی» آن است).

این دو عامل به فروشنده یک اختیار معامله این امکان را می دهد که قرارداد خود را دور از حالت out- of- the- money آن قرار دادها که از نظر آماری بسیار بیشتر از حالت in- the- money منقضی می شوند بفروش رساند .

فروش قراردادهای اختیار فروش برای کسب درآمد استراتژی بسیار متداولی است که می توان آنرا با چندین قرارداد دیگر اختیار معامله بطور همزمان برای کنترل و مدیریت ریسک، ترکیب کرد. اجازه دهید از میان استراتژی های فروش قراردادهای اختیار فروش فقط به یک مورد اشاره کنم .

فروش اختیار فروش برای خرید سهام

فروش قراردادهای اختیار فروش برای خرید سهام فروش اختیار فروش بدون پوشش یا پوشش داده نشده (naked) است و یک استراتژی قوی برای سهامی که شما مایل به خرید آنها با یک قیمت مشخص هستید بشمار می رود، و آن قیمت زیر قیمت های جاری است. شما می توانید قراردادهای اختیار فروش به آن قیمت توافقی که شما می خواهید آن سهم را تصاحب کنید بفروشید و از محل بهای فروش آن درآمد کسب کنید. شما می توانید به فروش اختیار فروش با هر دوره زمانی انقضا ادامه دهید تا آن سهام به دست شما برسد. این امر وقتی رخ می دهد که قیمت آن سهم زیر قیمت توافقی قرارداد اختیار فروش شما قرار گیرد .

تنها جنبه منفی این استراتژی آنست که اگر شما بازار را «گاو نشان» می بینید و آنگاه ممکن است قیمت آن به بالا رفتن ادامه دهد، شما ممکن است فرصت خرید آن سهم را از دست بدهید چرا که شما منتظر آن هستید که قیمت آن سهم زیر قیمت توافقی (strike price) قرارداد اختیار فروش شما قرار گیرد .

جمع بندی: در این یادداشت سعی شد به استراتژی¬های فروش یک قرارداد اختیار فروش برای کسب درآمد اشاره شود .

تنوع زیادی در اینجا وجود دارد که از ترکیب دوره های انقضای گوناگون و قیمت های توافقی مختلف بدست می آیند، و در نتیجه سرمایه گذاری شما را با انعطاف پذیری چشم-گیری همراه می سازند. پیام یادداشت این بود که فروش " اختیار فروش" اگر توسط سرمایه گذار حرفه ای و مطلع از ساز و کار، اغلب پیچیده قراردادهای اختیار فروش، انجام فروش اختیار خرید شود، استراتژی قدرتمندی برای کنترل ریسک و خلق درآمد به حساب می آید .

اختیار معامله،اختیار خرید،اختیار فروش

اختیار معامله، قراردادی است که به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید یا فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یک‌زمان مشخص اعطا می‌کند. از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله اجبار دارد که تا پیش از انقضای مهلت آن، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت، مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند. این اوراق ازنظر نوع قرارداد بر دو نوع کلی تعریف شده‌اند: اختیار خرید (Call) و اختیار فروش (Put) و ازنظر نحوه اعمال نیز بر دو نوع کلی آمریکایی و اروپایی هستند. اختیار معامله آمریکایی در هر زمان تا زمان سررسید قابل اجراست اما اختیار معامله اروپایی فقط در تاریخ انقضا اجرا پذیر است. به‌طور مثال، فرض کنید شما در پایان معاملات روز ۱۵ ژوئن سال ۲۰۰۷ میلادی ۱۰۰ سهم شرکت گوگل را با قیمت هر سهم ۵۰۵ دلار خریداری کرده‌اید. این سرمایه‌گذاری ۵۰۵ دلاری به‌طور بالقوه در ریسک کامل گوگل (از یک خبر کوچک تا ورشکستگی کامل) شما در معرض خطر از دست دادن ارزش سرمایه‌گذاری خود قرار می‌دهد. به‌منظور پوشش ریسک این دارایی در برابر نوسانات نامطلوب بازار می‌توان از اختیار فروش (Put Option) استفاده کرد. از آنجا که هر قرارداد اختیار فروش طبق تعریف ۱۰۰ سهم را کنترل می‌کند، برای از بین بردن ریسک سرمایه‌گذاری مذکور لازم است ۱۰ قرارداد اختیار فروش (مثلا در قیمت تعیین شده ۴۹۰ و تا سه ماه آینده) خریداری نمود. بدین معنی که با ادغام سرمایه‌گذاری اولیه خرید (۱۰۰۰ سهم گوگل) با خرید ۱۰ قرارداد اختیار فروش در قیمت ۴۹۰ دلار، شما تا سه ماهه آینده (زمان انقضای اوراق اختیار فروش) حق خواهید داشت سهام خود را در قیمت ۴۹۰ دلار به فروشنده این اوراق اختیار فروش، بفروشید.

با توجه به قیمت واقعی اختیار فروش سه ماهه گوگل در قیمت ۴۹۰ دلار در تاریخ یاد شده، خرید این ۱۰ قرارداد اختیار فروش، ۲۰۵۰۰ دلار (کمی بیش از ۴% کل سرمایه‌گذاری) برای شما هزینه در بر خواهد داشت. در صورت کاهش قیمت سهام گوگل به قیمتی کمتر از ۴۹۰ دلار (مثلا ۴۵۰ دلار) شما می‌توانید از این حق بهره برده و همچنان سهام خود را در قیمت تعیین‌شده ۴۹۰ دلار به فروش برسانید و در صورت افزایش قیمت سهام (مثلا ۵۴۰ دلار)، از حق خود گذشته و سهام را در قیمت بالاتر در بازار خواهید فروخت؛ بنابراین شما در این مثال با صرف هزینه‌ی در حد ۴% کل سرمایه‌گذاری تا انقضای مهلت اوراق اختیار فروش (سه ماه آینده) فارغ از هرگونه تغییر در بازار یا تغییر در شرکت گوگل از فروش سهام خود در قیمت ۴۹۰ دلار یا بالاتر مطمئن خواهید بود. در همین مثال فرض کنید شخصی اعتقاد به سقوط اندک (مثلا ۱۰ درصد) قیمت سهام شرکت گوگل در آینده‌ای نزدیک دارد این شخص می‌تواند از قابلیت خاص اختیار معامله به نام اهرم مالی (Leverage) بهره برده و اقدام به خرید ۱۰ قرارداد سه ماهه اختیار فروش (Put) گوگل در قیمت ۴۹۰ بکند. به عبارتی این شخص بدون سرمایه‌گذاری عظیم در سهام گوگل، تنها بیمه این سرمایه‌گذاری را خریداری کرده است. خرید ۱۰ قرارداد اختیار معامله مذکور، به این شخص حق فروش ۱۰۰۰ سهم گوگل را در قیمت ۴۹۰ دلار تا سه ماه آینده، اعطا می‌کند با توجه به مثال قبل برای خرید این ۱۰ قرارداد ۲۰۵۰۰ دلار هزینه لازم است. در صورت افت حدودا ۱۰ درصدی سهام گوگل به ۴۵۰ دلار، هر قرارداد اختیار فروش مذکور حداقل ۴۰۰۰ دلار در بازار ارزش پیدا خواهند کرد؛ زیرا هرکدام از آن‌ها به دارنده اجازه خواهند داد فروش اختیار خرید ۱۰۰ سهم گوگل را از بازار ۴۵۰ دلار خریداری و به قیمت تعیین شده ۴۹۰ دلار بفروشد. (۴۵۰ – ۴۹۰)*۱۰۰=۴۰۰۰ بنابراین این ۱۰ قرارداد کلا در بازار در قیمت ۴۰۰۰۰ دلار قابل فروش هستند و با توجه به قیمت خرید آن‌ها بازگشت سرمایه‌ای در حد ۱۰۰% ایجاد خواهند کرد. اوارق اختیار معامله، کارکردهای فراوان و متنوع دیگری نیز در بازارهای ارز، کالا و قرارداد آتی دارند. کارکردهای متنوع اختیار معامله به‌منظور کنترل ریسک سرمایه‌گذاری یا کسب درآمد به عناوین یاد شده ختم نمی‌شوند و پرداختن به آن‌ها در حالت‌های مختلف بازار ( صعودی، نزولی، مستقیم و یا پر نوسان) که به‌اصطلاح استراتژی‌های معاملات اختیار معامله نام دارند، به فرصت‌های جداگانه‌ای نیاز دارد.

اختیار خرید (Call Option)

قراردادهای اختیار خرید یا آپشن­های Call این حق را به خریدار می‌دهد که سهام مربوطه را خریداری نماید. این آپشن­ها در قیمت‌های اعمال متفاوت، منوط به قیمت سهام مربوطه موجود می‌باشند. تاریخ انقضای می‌تواند از یک ماه تا بیش از یک سال (Leaps option) تغییر کند. با توجه به بازار، ممکن است یک آپشن Call خریداری یا فروخته شود. اگر آپشن Call خریداری شود، خریدار این حق را داراست که سهام مربوطه را به قیمت اعمال تا تاریخ انقضا خریداری نماید. مبلغ آپشن حداکثر ریسکی است که یک خریدار Call متحمل می‌شود. زمانی که قیمت سهام مربوطه به یک آپشن Call، بالاتر از قیمت اعمال می‌رسد، این آپشن سود ایجاد می‌نماید و در این زمان می‌توان Call را اجرا کرد یا آن را با فروش یک Call با قیمت اعمال و تاریخ انقضای مشابه جبران کرد. با اجرا کردن یک Call می‌توان ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن از سهام مربوطه با قیمت سهام مربوطه به قیمت بازار (بالاتر)، سودی برابر با اختلاف میان دو قیمت به دست آورد.

اگر آپشن Call فروخته شود، فروشنده حق خریداری سهام مربوطه را با قیمت اعمال به دارنده آپشن واگذار می‌کند. با فروش آپشن Call، مبلغ آپشن به‌عنوان سود محدود به‌حساب معاملاتی واریز می‌شود. این سود در صورتی که آپشن بدون ارزش منقضی شود در حساب حفظ خواهد شد. لذا جهت سودآور بودن فروش آپشن Call، بایستی که قیمت سهام مربوطه پایین‌تر از قیمت اعمال باقی بماند. اگر قیمت سهام مربوطه از قیمت اعمال آپشن بالاتر رود، دارنده آپشن می‌تواند که آن را اجرا نماید. در این صورت دارنده آپشن حق خریداری ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن از سهام مربوطه را به قیمت اعمال آپشن داراست. این فروش اختیار خرید بدان معنی است که فروشنده بایستی سهام مربوطه را به قیمت کنونی بازار خریداری نموده و با قیمت پایین‌تر اعمال آپشن به دارنده آپشن بفروشد، بنابراین اختلاف قیمت اعمال و قیمت بازار سهام ضرر شناسایی می‌شود. لذا حداکثر ریسک در این مورد نامحدود است و به این دلیل که فروش آپشن Call به‌صورت محافظت نشده با ریسک بسیار بالایی دارد.

حالتی را در نظر بگیرید که سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد که اختیار خرید (از نوع اروپایی) ۱۰۰ سهم شرکت “الف” را با قیمت توافقی ۱۰۰۰۰ ریال بابت هر سهم، خریداری کند. فرض کنید قیمت جاری سهم مزبور ۹۸۰۰ ریال، تاریخ انقضای قرارداد چهار ماه و قیمت قرارداد اختیار معامله بابت هر سهم ۵۰۰ ریال است؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه – برای خرید قرارداد – ۵۰۰۰۰ ریال است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد، مسلم است سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا نمی‌گذارد چون خریدن سهمی که قیمت روز آن کمتر از ۱۰۰۰۰ ریال است با قیمت توافقی ۱۰۰۰۰ ریال بخردانه نیست. در این وضعیت سرمایه‌گذار میزان سرمایه‌گذاری اولیۀ خود (۵۰۰۰۰ ریال) را از دست می‌دهد؛ اما اگر قیمت سهم در تاریخ سررسید بیشتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد، سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا می‌گذارد. فرض کنید قیمت سهم به ۱۱۵۰۰ ریال برسد. با اجرای قرارداد سرمایه‌گذار می‌تواند ۱۰۰ سهم را با قیمت هر واحد ۱۰۰۰۰ ریال خریداری کند. اگر او در همان زمان سهم خود را در بازار به فروش برساند مبلغ ۱۵۰۰۰۰ ریال (۱۵۰۰ ریال بابت هر سهم) – بدون در نظر گرفتن هزینه‌های معاملاتی – سود می‌کند. با در نظر گرفتن هزینۀ اولیۀ خرید قرارداد اختیار معامله فروش اختیار خرید سود خالص سرمایه‌گذار ۱۰۰۰۰۰ ریال است.

اختیار فروش (Put Option)

اختیار فروش یا آپشن­های Put این حق را به خریدار می‌دهد که سهم مربوطه را با قیمت اعمال و تا سومین جمعه از ماه انقضا به فروش برساند؛ مانند آپشن­ های Call، آپشن Put در قیمت‌های اعمال متفاوت بسته به قیمت سهام مربوطه و با تاریخ‌های انقضای مختلف در بازار موجود می‌باشند. تاریخ انقضا می‌تواند از یک ماه تا بیش از یک سال تغییر کند. اگر آپشن Put خریداری شود خریدار این حق را داراست که سهام مربوطه ر با قیمت اعمال تا تاریخ انقضا به فروش برساند. مبلغ پرداختی برای هر آپشن حداکثر ریسکی است که یک آپشن Put متحمل می‌شود. حداکثر سود محدود به زمانی است که قیمت سهام به صفر می‌رسد. با سقوط قیمت سهام، آپشن Put از دو طریق می‌تواند سودآوری داشته باشد. با اجرا کردن یک آپشن فروش، می‌توان ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن به فروش رسانید. سهام با قیمت بالاتر بازار فروخته شده و سپس جهت خارج شدن از معامله، سهام با قیمت پایین‌تر خریداری می‌شود. دومین روش، جبران کردن آپشن است. با افت قیمت سهام، مبلغ آپشن افزایش خواهد یافت و با دریافت سود می‌تواند فروش رود، ارزش آپشن فروش کاهش خواهد یافت؛ بنابراین می‌توان با تحمل ضرر آن را به فروش رسانید یا اجازه داد که آپشن بدون ارزش منقضی شود.

با فروش آپشن فروشنده آپشن فروش، حق فروش سهام مربوطه را به قیمت اعمال به دارنده آپشن واگذار می‌کند. در بیشتر موارد، پیش‌بینی می‌شود که فروش آپشن Put فروخته شده بدون ارزش منقضی خواهد شد و می‌توان صرف ریسک را حفظ نمود. مبلغ دریافتی برای هر آپشن حداکثر میزان سودی است که با فروش آپشن Put، می‌توان به دست آورد. با افت قیمت سهام مربوطه، دارنده آپشن Put خواهد توانست که آپشن را اجرا نماید؛ بنابراین فروشنده آپشن متعهد خواهد بود که ۱۰۰ سهم از سهام مربوطه را به ازای هر آپشن به قیمت اعمال از دارنده آپشن خریداری نماید. میزان ضرری که فروشنده آپشن متحمل خواهد شد بستگی به میزان افت قیمت سهام دارد.

سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که قرارداد اختیار فروش (از نوع اروپایی) ۱۰۰ سهم شرکت “الف” را با قیمت توافقی ۷۰۰۰ ریال خریداری می‌کند. فرض کنید که قیمت جاری سهم مزبور ۶۵۰۰ ریال، تاریخ انقضای قرارداد سه ماه بعد و قیمت قرارداد برای هر سهم ۷۰۰ ریال باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه (برای خرید قرارداد) ۷۰۰۰۰ ریال است. چون قرارداد اروپایی است، فقط در زمان انقضا قابل اجراست و در صورتی­که قیمت در آن زمان کمتر از ۷۰۰۰ ریال باشد اجرا می‌شود. فرض کنید قیمت سهم شرکت “الف” در تاریخ انقضا ۵۵۰۰ ریال باشد، سرمایه‌گذار می‌تواند بر اساس قرارداد ۱۰۰ سهم را با این قیمت بخرد و با قیمت ۷۰۰۰ ریال بفروشد و ۱۵۰۰۰۰ ریال (۱۵۰۰ ریال برای هر سهم) سود به دست آورد. اگر ۷۰۰۰۰ ریال سرمایه‌گذاری اولیه را از این مبلغ کم کنیم. سود خالص سرمایه‌گذار ۸۰۰۰۰ ریال خواهد بود. در این راهبرد نیز تضمینی وجود ندارد که سرمایه‌گذار سود کند. اگر قیمت کالا در زمان انقضا، بیشتر از ۷۰۰۰ ریال باشد، قرارداد اختیار فروش ارزش ندارد و سرمایه‌گذار مبلغ ۷۰۰۰۰ ریال سرمایه‌گذاری اولیه را از دست می‌دهد. این مثال در جدول زیر خلاصه شده است.